حکمرانی و توسعه

حکمرانی و توسعه

حکمرانی و توسعه دوره 1 بهار 1400 شماره 1

مقالات

۱.

مدیریت تضاد کار و زندگی با برنامه های کارمندیاری در شرایط بحران اقتصادی

کلید واژه ها: برنامه های کارمندیاری مدیریت تضاد کار - خانواده رضایت شغلی حمایت سازمانی ادراک شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 354 تعداد دانلود : 668
با توجه به اینکه کارکنان در سازمان های امروزی و در اقتصاد دانشی، مزیت های استراتژیک برای موفقیت هستند و به همین دلیل عملکرد آنها مهم است، اوضاع نامساعد اقتصادی و مشکلات ناشی از آن بر زندگی کارکنان و متعاقب آن بر عملکرد و بهره وری آنها تأثیر می گذارد. یک روش برای ارتقاء عملکرد کارکنان در این شرایط، کمک به آنان در حل مسائل و مشکلاتی است که در زندگی با آن مواجه اند. برنامه های کارمندیاری به عنوان یکی از انواع مزایا و برنامه های کار- زندگی، می توانند برای سازمان ها به عنوان اهرمی برای کمک به رفع مسائل کارکنان باشند. این برنامه ها می توانند بر روی متغیرهای مهم رفتار سازمانی از جمله رضایت شغلی و حمایت سازمانی ادراک شده و همچنین بر ایجاد سازگاری بین کار و زندگی افراد، تأثیرگذار باشند. براین اساس، هدف اصلی از انجام این پژوهش بررسی تأثیر برنامه های کارمندیاری بر روی مدیریت تضاد کار- خانواده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به شیوه پیمایشی- مقطعی انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان بانک رفاه کارگران شهر تهران بوده است که از این میان بر اساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 289 نفر به عنوان اعضای نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآورده داده ها پرسشنامه بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از روش رگرسیون استفاده شده است. درنهایت نتایج نشان داد که برنامه کارمندیاری بر تضاد کار- خانواده به طور منفی تأثیر می گذارد و باعث کاهش آن می شود.
۲.

تأثیر ایدئولوژی سیاسی بر کارآمدی دولت با نقش واسطه ای کیفیت بوروکراسی

کلید واژه ها: ایدئولوژی سیاسی کارآمدی دولت کیفیت بوروکراسی سازمان های اقتصادمحور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 807 تعداد دانلود : 235
هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر ایدئولوژی سیاسی بر کارآمدی دولت با نقش واسطه ای کیفیت بوروکراسی است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به شیوه توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان هشت سازمان مرکزی از سازمان های اقتصادمحور شهرستان تبریز به تعداد 1775 نفر است که بر اساس جدول مورگان، 317 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های مورد نیاز شامل چهار پرسشنامه چناقچی (1390) برای اقتدارگرایی، پرسشنامه رهبر قاضی و همکاران (1397) برای محافظه کاری، فرهمند و همکاران (1393) برای دموکراسی، مجاهد (1380) برای تغییرطلبی در جهت گیری سیاسی است. همچنین از پرسشنامه احمدی و همکاران (1391) برای کیفیت بوروکراسی، و درنهایت از پرسشنامه بیگدلو باقری (1397) برای کارآمدی دولت استفاده گردید که روایی آنها بر اساس روایی سازه، تشخیصی و همگرا مورد تأیید قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ایدئولوژی سیاسی بر کارآمدی دولت تأثیر منفی دارد و ایدئولوژی سیاسی بر کیفیت بوروکراسی تأثیر مثبت می گذارد و کیفیت بوروکراسی بر کارآمدی دولت تأثیر منفی دارد. همچنین، کیفیت بوروکراسی در رابطه بین ایدئولوژی سیاسی و کارآمدی دولت نقش واسطه ای دارد.
۳.

مبانی فلسفی نهضت های بخش عمومی: گذار از نهضت اداره امور عمومی سنتی به مدیریت ارزش عمومی

کلید واژه ها: اداره امور عمومی مدیریت دولتی فلسفه پارادایم مبانی فلسفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 417 تعداد دانلود : 219
بخش قابل توجهی از مطالعات دانشگاهی در حوزه مدیریت دولتی به سیر تطور نهضت های بخش عمومی در این رشته اختصاص یافته است. این نهضت ها که گاهی از آنها با عنوان نهضت، الگو، مدل، رویکرد، پارادایم یا شبه پارادایم یاد می شوند، دارای مبانی نظری و هستی شناسی، شناخت شناسی، انسان شناسی،روش شناسی و ارزش شناسی خاص خود هستند که توجه به این مبانی به درک عمیق تر ما از نهضت های بخش عمومی کمک قابل توجهی می کند. اداره امور عمومی در یک نگرش جامع و کولاژگونه، نیازمند درک همزمان مبانی فلسفی نهضت ه های بخش دولتی است. مدیران دولتی در جوامع مختلف بایستی درک صحیحی از این مبانی داشته باشند تا بتوانند به کاراترین شکل ممکن تصمیم گیری کنند. حاصل تضاد دیالکتیکی اداره امور عمومی سنتی (تز) و اداره امور عمومی نوین (آنتی تز)، شکل گیری سنتزهایی قاتل از جمله مدیریت دولتی نوین، خدمات عمومی نوین و مدیریت ارزش عمومی بود. پژوهش حاضر با بررسی سیر تطور نهضت ه های بخش عمومی، به دنبال دسته بندی مبانی فلسفی این پارادایم ها است و درنهایت طی جدولی، چارچوبی برای درک بهتر آنها ارائه می دهد.
۴.

نقش مدیریت منابع انسانی در نوآوری سازمانی

نویسنده:

کلید واژه ها: نوآوری سازمانی مدیریت منابع انسانی مدیریت منابع انسانی کنترل محور مدیریت منابع انسانی کارآفرینانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 728 تعداد دانلود : 82
در دنیای رقابتی و با توجه به شرایط متغیر کنونی، منابع انسانی سازمان اصلی ترین مزیت رقابتی هستند که چنانچه درست مدیریت شوند، می توانند به عنوان عامل کلیدی در موفقیت سازمان ها مؤثر باشند. شاید بتوان یکی از نقش های نوین مدیریت منابع انسانی را توسعه نوآوری سازمان دانست. مدیریت منابع انسانی با رویکردی که پیش می گیرد، نقش غیرقابل انکاری در نوآوری کارکنان خواهد داشت؛ لذا با توجه به اهمیت این موضوع، در این پژوهش مجموعه ای از نظریات و یافته های محققان در رابطه با نقش مدیریت منابع انسانی در نوآوری سازمانی گردآوری شده است.
۵.

ارزیابی وضعیت مؤلفه های ساختاری حکمرانی خوب در آموزش عالی

کلید واژه ها: حکمرانی خوب آموزش عالی مؤلفه های ساختاری دانشگاه سیستان و بلوچستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 616 تعداد دانلود : 59
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت مؤلفه های ساختاری حکمرانی خوب در دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام شده است.بر این اساس، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش جمع آوری داده ها، توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیأت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان می باشند که تعداد 187 نفر به عنوان اعضای نمونه با استفاده از روش طبقه ای تصادفی انتخاب شدند و داده های مورد نیاز به وسیله پرسشنامه ای محقق ساخته از میان آنان جمع آوری گردید. روایی صوری ابزار تحقیق، نتایج قابل قبولی را نشان داد و برای پایایی ابزار تحقیق از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان ضریب آلفا برای مؤلفه های پژوهش بیش از 7/0 به دست آمد. درنهایت،نتایج تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده حاکی از آن است که مؤلفه های ساختاری حکمرانی خوب (شامل شفافیت، پاسخگویی، رهبری و مدیریت، کارایی و اثربخشی، مسئولیت پذیری، کنترل و نظارت، و اهداف و مأموریت) در دانشگاه سیستان و بلوچستان از وضعیت مطلوبی برخوردار نمی باشند.
۶.

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر در ارزیابی عملکرد کارکنان

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد رؤسای دادگستری استان کردستان تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 436 تعداد دانلود : 564
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر در ارزیابی عملکرد کارکنان از دیدگاه رؤسای دادگستری استان کردستان با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی صورت گرفته است. این پژوهش برحسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه رؤسای دادگستری های استان کردستان به تعداد 15 نفر می باشد که به علت تعداد کم آنها از روش سرشماری استفاده گردید و سپس پرسشنامه تحلیل سلسله مراتبی در اختیار آنها قرار گرفت و درنهایت، داده ها به وسیله نرم افزار Expert Choice 11 و برمبنای روش AHP مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که به ترتیب همکاری با ضریب اهمیت 0/328، ابتکار عمل با 0/254، رهبری با 0/220 و کیفیت کار با 0/198 در رتبه های اول تا چهارم عوامل مؤثر در ارزیابی عملکرد کارکنان در دادگستری این استان قرار گرفتند. 
۷.

سنجش میزان رضایت ارباب رجوع به روش تصمیم گیری چندمعیاره کریتیک

کلید واژه ها: رضایتمندی ارباب رجوع تصمیم گیری چندمعیاره کرتیک ویکور بنیاد شهید و امور ایثارگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 539 تعداد دانلود : 171
آگاهی از میزان و عوامل مؤثر بر رضایتمندی مراجعین یا مشتریان برای سازمان ها و دستگاه های دولتی مهم بوده و می تواند باعث افزایش سطح کیفیت خدمات و درنتیجه، افزایش میزان رضایتمندی مراجعین و مشتریان شود. به همین دلیل، همواره سازمان ها به دنبال جلب رضایت مشتریان و خدمات گیرندگان خود از طریق ارائه خدمات باکیفیت و مطلوب هستند. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان رضایتمندی ایثارگران تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران شهرستان بانه طی سال 1398 و نحوه برخورد کارکنان و سنجش میزان اثربخشی آن انجام گرفت که بدین منظور تعداد 180 نفر از افراد جامعه هدف مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه جهت جمع آوری داده ها و همچنین، از روش کریتیک به منظور وزن دهی به معیارهای مورد بررسی استفاده گردید تا مشخص شود که کدام معیار اهمیت نسبی بیشتری نسبت به سایر معیارها دارد. علاوه بر آن، از روش ویکور برای اولویت بندی گزینه های موجود بهره گرفته شد تا نقاط ضعف و قوت آنها مشخص شود. درنهایت نتایج نشان داد که به ترتیب معیارهای واحد پذیرش، واحد مددکاری اجتماعی و ارتباطات مراجعات رتبه های اول تا سوم را در رابطه با میزان رضایتمندی مراجعین بنیاد شهید و امور ایثارگران شهرستان بانه به خود اختصاص داده اند.