راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره چهاردهم خرداد و تیر 1400 شماره 2 (پیاپی 66) (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

مدل یابی رابطه باورهای فراشناختی با میانجیگری ادراک از محیط کلاس بر سرزندگی تحصیلی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: باورهای فراشناختی سرزندگی تحصیلی ادراک از محیط کلاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 267 تعداد دانلود : 731
مقدمه: سرزندگی تحصیلی یکی از متغیرهای مهم در موفقیت تحصیلی محسوب می شود که تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می گیرد. لذا این پژوهش با هدف مدل یابی سرزندگی تحصیلی براساس باورهای فراشناخت با واسطه گری ادراک از محیط کلاس در دانش آموزان انجام گرفت. روش کار :طرح پژوهش از نوع پژوهش های همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر پایه دهم و یازدهم متوسطه شهر فریدونکناردر سال تحصیلی 98-97 تشکیل می داد. تعداد 342 نفر با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391) پرسشنامه باورهای فراشناختی ولز(1997) و پرسشنامه ادراک فعالیت های کلاسی جنتری و همکاران (2002) استفاده شد . برای تجزیه و تحلیل داده ها از آماره های توصیفی و مدل سازی معادلات ساختاری( SEM ) استفاده شد.. یافته ها : نتایج یافته ها نشان داد که مدل پژوهش دارای برازش است و 35 درصد سرزندگی تحصیلی توسط باورهای فراشناختی و ادراک از محیط کلاس قابل تبیین است. همچنین بین باورهای فراشناختی با سرزندگی تحصیلی همبستگی منفی معنادار و بین ادراک از محیط کلاس و سرزندگی تحصیلی همبستگی مثبت معناداری وجود داشت. نتیجه گیری : نتایج پژوهش حاکی از اهمیت نقش باورهای فراشناختی و ادراک از محیط کلاس در پیش بینی سرزندگی تحصیلی دانش آموزان می باشد . با توجه به نتایج بدست آمده اجرای برنامه هایی به منظور بهبود باورهای فراشناختی و تقویت ادراک صحیح از محیط کلاس در دانش آموزان می تواند به بهبود و افزایش سرزندگی تحصیلی کمک نماید.
۲.

تدوین مدل علی رضایت تحصیلی براساس خودباوری تحصیلی و خوش بینی تحصیلی با میانجی-گری راهبردهای فراشناختی دانش آموزان پسر(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: خودباوری تحصیلی خوش بینی تحصیلی راهبردهای فراشناختی رضایت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 738 تعداد دانلود : 624
مقدمه: هدف پژوهش حاضر تدوین مدل علی رضایت تحصیلی براساس خودباوری تحصیلی و خوش بینی تحصیلی با میانجی گری راهبردهای فراشناختی دانش آموزان پسر بود. روش ها: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول شهر همدان در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه پژوهش تعداد 338 نفر بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای و با روش تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه های رضایت از تحصیل لنت و همکاران، خودباوری تحصیلی آزادی، خوش بینی تحصیلی اسچنموران و همکاران و راهبردهای فراشناختی کرمی بود. برای تحلیل داده ها از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد خودباوری تحصیلی و خوش بینی تحصیلی با راهبردهای فراشناختی و رضایت تحصیلی ارتباط علی معناداری دارند. همچنین مشخص گردید که ارتباط علی بین راهبردهای فراشناختی و رضایت تحصیلی معنادار است. سرانجام نتایج تأیید کننده نقش میانجی راهبردهای فراشناختی در ارتباط بین متغیرهای مذکور بود. نتیجه گیری: براساس یافته های حاصل شده پیشنهاد می گردد برای افزایش سطح رضایت تحصیلی دانش آموزان از آموزش راهبردهای فراشناختی، خودباوری تحصیلی و خوش بینی تحصیلی استفاده شود.
۳.

اثربخشی طرحواره درمانی بر پایستگی تحصیلی و فرسودگی تحصیلی دانشجویان پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: طرحواره درمانی پایستگی تحصیلی فرسودگی تحصیلی دانشجویان پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 343 تعداد دانلود : 36
زمینه و اهداف: دانشجویان پزشکی به دلیل دشواری درس ها و حساسیت شغلی آینده نیازمند پایستگی تحصیلی هستند و گاهی دچار فرسودگی تحصیلی می شوند. در نتیجه هدف این پژوهش تعیین اثربخشی طرحواره درمانی بر پایستگی تحصیلی و فرسودگی تحصیلی دانشجویان پزشکی بود. روش بررسی: این پژوهش نیمه-تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال تحصیلی 97-1396 بودند. نمونه پژوهش 40 نفر بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مساوی جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای با روش طرحواره درمانی آموزش دید و گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های پایستگی تحصیلی و فرسودگی تحصیلی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-19 با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل در متغیرهای پایستگی تحصیلی و فرسودگی تحصیلی تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر طرحواره درمانی باعث افزایش پایستگی تحصیلی و کاهش فرسودگی تحصیلی دانشجویان پزشکی شد (001/0 P < ). نتیجه گیری : نتایج حاکی از اثربخشی طرحواره درمانی در بهبود پایستگی تحصیلی و فرسودگی تحصیلی بود. بنابراین به مشاوران و متخصصان تعلیم و تربیت توصیه می شود که برای افزایش پایستگی تحصیلی و کاهش فرسودگی تحصیلی دانشجویان به ویژه دانشجویان پزشکی از روش طرحواره درمانی استفاده کنند.
۴.

تأثیر آموزش درس شیمی با استفاده از شبیه سازی تعاملی مبتنی بر رایانه برتوانایی فضایی و مهارت حل مسئله دانش آموزان دختر پایه دهم شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: شبیه سازی آموزشی درس شیمی توانایی فضایی مهارت حل مسئله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 854 تعداد دانلود : 813
اهداف: یکی از بسترهایی که می تواند در امر آموزش و یادگیری بسیار نقش آفرینی کند ، شبیه سازی آموزشی می باشد. با توجه به مزایایی که این فن آوری دارد ، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر آموزش درس شیمی با استفاده از شبیه سازی آموزشی بر توانایی فضایی و مهارت های حل مسئله دانش آموزان دخترسال دهم شهرتهران می پردازد. روش ها: پژوهش کاربردی و با روش نیمه آزمایشی طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه ی دهم منطقه 2 شهر تهران(1310نفر) در سال تحصیلی 98-97 می باشند که 60 نفر از آن ها (30 نفر گروه آزمایش) و (30 نفر گروه کنترل) با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل آزمون ترکیبی دو آزمون توانایی فضایی مونته سوتا و پائول نیوتن و هلن بریستول و آزمون حل مسئله محقق ساخته می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد بعد از کنترل اثرات پیش آزمون، در متغیر توانایی فضایی تفاوت معنی داری بین دو گروه آزمایش و کنترل وجود داشت بنابر این می توان گفت شبیه سازی آموزشی بر توانایی فضایی و مهارت حل مسئله دانش آموزان مؤثر بوده است. در چرخش ذهنی نیز ، ادراک فضایی و دیداری سازی فضایی تفاوت معنی داری بین دو گروه آزمایش و کنترل وجود داشت پس می توان گفت شبیه سازی آموزشی در بهبود مؤلفه های توانایی فضایی دانش آموزان نیز مؤثر بوده است. نتایج : نتایج پژوهش پیش رو نشان داد استفاده از شبیه سازی در آموزش درس شیمی بر توانایی فضایی و مهارت حل مسئله دانش آموزان تأثیر دارد و باعث افزایش توانایی فضایی و مهارت حل مسئله درس شیمی در دانش آموزان می شود.
۵.

بررسی میزان ارائه مسئولیت به دانشجویان کارورزی در عرصه پرستاری از دیدگاه دانشجویان، مربیان و پرسنل بیمارستان های شهر کرمان در سال 1397(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: مسئولیت کارورزی در عرصه دانشجویان پرستاری مربی پرستاری پرستار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 543 تعداد دانلود : 583
مقدمه: علی رغم اینکه دوره کارورزی در عرصه، با هدف ارتقاء شایستگی بالینی، افزایش اعتماد به نفس، کسب استقلال و تسهیل گذر نقش از دانشجویی به پرستاری بالینی طراحی شده است این دوره کارایی موثر را ندارد. لذا این مطالعه با هدف بررسی میزان ارایه مسئولیت به دانشجویان کارورزی در عرصه از دیدگاه دانشجویان، مربیان و پرسنل بیمارستان انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی بود که با مشارکت 30 نفر دانشجو، 30 نفر پرسنل بیمارستان و 10 نفر مربی در سال 1397 در کرمان و به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه جمعیت شناختی و پرسشنامه بررسی میزان ارائه مسئولیت از دیدگاه پرسنل بیمارستان، مربیان و دانشجویان بودند که پس از روان سنجی مورد استفاده قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از آنالیز توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19 انجام شد. سطح معنی داری 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج این مطالعه از دیدگاه سه گروه پرسنل، دانشجویان و مربیان نشان داد که بیشتر پرسنل به علت عدم مهارت کافی دانشجو خودشان مراقبت از بیمار را انجام می دادند و دانشجویان در امر مراقبت از بیمارانی که مسئولیت آن ها به عهده خود پرسنل بود، مشارکت داده می شدند. تنها مراقبتی که به عهده دانشجو گذاشته می شد، کنترل علایم حیاتی بود. نتیجه گیری: در صورتی که آموزش بالینی دوره کارورزی در عرصه همراه با دادن مسئولیت و مهارت های پیچیده به دانشجویان باشد رسیدن به استقلال کاری در دانشجویان پرستاری محقق خواهد شد.
۶.

طراحی و اعتباریابی الگوی بین المللی سازی آموزش عالی دانشگاه های علوم پزشکی کشور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: بین المللی سازی آموزش عالی الگو دانشگاه علوم پزشکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 828 تعداد دانلود : 121
مقدمه: بین المللی سازی آموزش عالی واکنشی فعال و مبتکرانه به پدیده جهانی شدن است و این فرایند برابر اسناد بالادستی کشور به عنوان یک اولویت و ضرورت برای آموزش عالی تعیین شده است.هدف از انجام پژوهش طراحی و اعتباریابی الگوی بین المللی سازی آموزش عالی برای دانشگاه های علوم پزشکی کشور بود. روش کار: برای انجام پژوهش از روش تحقیق ترکیبی استفاده گردید.در بخش کیفی از طریق نظریه زمینه ای با بررسی متون و مصاحبه نیمه ساختار یافته با 20 نفر از خبرگان الگوی بین المللی سازی طراحی و در بخش کمی اعتبار و برازش الگو با تکمیل پرسشنامه توسط 124 نفر از صاحبنظران از طریق تحلیل مدل یابی معادلات ساختاری تعیین شد. نتایج: الگوی بین المللی سازی آموزش عالی دانشگاه های علوم پزشکی داری 16 عامل اصلی و 71 عامل فرعی است، عوامل اصلی شامل 8 عامل شرایطی(حاکمیت-مدیریت دانشگاه-اساتید- فناوری اطلاعات-زبان و فرهنگ-ساختار دانشگاه-مدیریت منابع انسانی-مدیریت منابع فیزیکی و مالی) 4 عامل فرایندی(کارکرد دولت- مدیریت امور بین الملل- آموزش بین المللی- پژوهش بین المللی) و 4 عامل پیامدی( توسعه کشور- توسعه دانشگاه-دانشجو و دانش آموخته-تعالی سازمانی دانشگاه)است. در بخش کمی نتایج تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم نشان داد که عوامل 16 گانه دارای بار عاملی کافی جهت پیش بینی الگوی بین المللی سازی آموزش عالی هستند. شاخص های اندازه گیری برازش الگوی نهایی از جمله مقدار نسبت مجذور خی به درجه آزادی ( CMIN/DF ) برابر با 068/2 ، مقدار شاخص ریشه دوم میانگین مربعات باقی مانده ( RMSEA ) برابر با 057/0 ، میزان شاخص نکویی برازش ( GFI )، شاخص تعدیل شده نکویی برازش ( AGFI )، شاخص برازش تطبیقی ( CFI )، شاخص برازش هنجار شده بنتلر بونت ( NNFI )، شاخص برازش توکر-لویس ( TLI )، شاخص برازش افزایشی ( IFI ) و شاخص برازش نسبی ( RFI ) بالاتر از 90/0 بودند.
۷.

شناسایی و تبیین عوامل تاثیرگذار بر کیفیت آموزش دستیاری تخصصی در اجرای طرح تحول سلامت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: طرح تحول نظام سلامت کیفیت آموزش دستیاری دستیار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 911 تعداد دانلود : 359
مقدمه: با توجه به هم زمان بودن آموزش و درمان در بیمارستان های آموزشی و تاثیرپذیری از یکدیگر و اهمیت نقش درمانی و آموزشی دستیاران در بیمارستان های آموزشی، کیفیت آموزش دستیاران تخصصی تحت تاثیر این طرح قرار گرفته است. هدف از این مطالعه شناسایی و تبیین عوامل تاثیرگذار بر کیفیت آموزش دستیاری تخصصی در اجرای طرح تحول سلامت است. روش ها: مطالعه کیفی حاضر با رویکرد تحلیل محتوا در بهار 1398 بر روی 24 نفر از مدیران، استادان و دستیاران دانشگاه علوم پزشکی مشهد به روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری و با رعایت محرمانه بودن اطلاعات انجام شد. داده ها به روش مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری، و با نرم افزار MAXQDA10 سازماندهی و مقوله بندی و تحلیل شد. یافته ها: داده ها در سه محور اصلی بارِ درمانی، آموزش بالینی، نظارت بر فرآیند و 9 محور فرعی اولویت درمان بر آموزش، افزایش تعداد بیماران، اخلاق حرفه ای(خطای پزشکی، رضایتمندی)، مهارت دستیاران، آموزش استاد به دستیار، آموزش تئوری، ضعف مدیریت و کارشناسی طرح، عدم تفکیک صحیح بودجه و زمان آموزش و درمان و پژوهش، ضعف تخصیص منابع و امکانات استخراج شدند. نتیجه گیری: یافته ها پژوهش نشان داد در اجرای طرح تحول نظام سلامت، کیفیت آموزش پزشکی تخصصی در سه بعد بارِ درمانی، آموزش بالینی، نظارت بر فرآیند از این طرح تاثیر پذیرفته است. با توجه به این ابعاد، لزوم توجه به بحث آموزش پزشکیِ دستیاران تخصصی در بیمارستان های آموزشی در مراحل بعدی اجرای این طرح و یا طرح هایی از این قبیل، ضروری است. واژگان کلیدی: طرح تحول نظام سلامت، کیفیت آموزش دستیاری، دستیار
۸.

واکاوی ابعاد برنامه درسی زاید دوره متوسطه دوم آموزش فنی حرفه ای شاخه کاردانش(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: واکاوی برنامه درسی برنامه درسی زاید فنی حرفه ای کاردانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 919 تعداد دانلود : 281
مقدمه: غیر اثربخش بودن آموزش ها یا برنامه های درسی نامطلوب، زمینه پرورش افراد با صلاحیت های پایین را فراهم می آورد. در این میان ارتقاء و کیفیت بخشی به برنامه های درسی موجود بسیار حائز اهمیت است. هدف پژوهش واکاوی ابعاد برنامه درسی زاید دوره متوسطه دوم آموزش فنی حرفه ای شاخه کاردانش بود. روش ها : تحقیق حاضر از نظر ماهیت پژوهش کیفی و از حیث نوع مطالعه تحلیل محتوا بود. برای دست یابی به اجماع نظر متخصصان از مصاحبه نیمه ساختارمند به روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد که اشباع نظری در مصاحبه 11 محرز گردید. سپس با استفاده از تحلیل محتوای کیفی استقرایی داده های حاصل از مصاحبه ها کدگذاری شد و در نهایت با نرم افزار کیفی مکس کیودا 12 مدل و ابعاد برنامه درسی زاید استخراج گردید. نتایج: مدل به دست آمده شامل ابعاد و مؤلفه های محتوا (محتوای دانشی، مهارتی و نگرشی)، ویژگی های ساختاری (حرفه ای گرایی، حمایت گرایی، تمرکز، رسمیت، سیاست گرایی و پیچیدگی)، فضای آموزشی (امکانات آموزشی، وسایل کمک آموزشی، منابع مالی، شبکه ارتباطی و محیط آموزشی)، ویژگی های فراگیران (توانایی انگیزشی، توانایی ذهنی، توانایی شناختی، توانایی فنی و توانایی نیل به هدف)، ویژگی های یاددهندگان (خلاقیت، توانایی علمی، توانایی انگیزشی و ویژگی شخصیتی) و فرایندهای آموزشی (نیازسنجی نامطلوب، طراحی، اجرا و ارزشیابی) هستند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاکی از آن است که ابعاد و مؤلفه های گوناگونی در پیدایش و شکل گیری برنامه درسی زاید وجود دارد. این نوع از برنامه درسی به طور نسبی در همه دوره ها و مقاطع تحصیلی از آموزش متوسطه شاخه کاردانش گرفته تا آموزش عالی حتی دوره های علوم پزشکی نیز می تواند وجود داشته باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۱