راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی

راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره چهاردهم فروردین و اردیبهشت 1400 شماره 1 (پیاپی 65) (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

روابط ساختاری هسته ارزشیابی خود، هیجان مثبت و خوش بینی با معنا در زندگی در دانشجویان؛ نقش میانجی امید به آینده(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: هسته ارزشیابی خود هیجان مثبت خوش بینی امید معنا در زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 611 تعداد دانلود : 39
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف روابط ساختاری هسته ارزشیابی خود، هیجان مثبت و خوش بینی با معنا در زندگی در دانشجویان با بررسی نقش واسطه ای امید به آینده انجام شد. روش ها: بدین منظور تعداد 166 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان (99 نفر پسر و 67 نفر دختر) به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس های هسته ارزشیابی خود (جاج و همکاران، 2003)، معنادرزندگی ( MLQ ) استگر و همکاران (2006)، عاطفه مثبت و منفی (داینر و همکاران، 2010)، جهت گیری زندگی شی یر و کارور (1985) و امیدواری اسنایدر (2000) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که امید به آینده نقش واسطه ای در رابطه بین بین مؤلفه های هسته ارزشیابی خود، هیجان مثبت و خوش بینی با معنا در زندگی ایفا می کند. یافته ها از برازندگی مناسب ساختار فرضی متغیرهای پژوهش حمایت کرد و نتایج حاکی از وجود همبستگی معنادار بین مؤلفه های هسته ارزشیابی خود، معنا در زندگی، هیجان مثبت و خوش بینی بود. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که متغیرهای امید، هسته ارزشیابی خود، هیجان مثبت و خوش بینی در فرایند معنایابی دانشجویان نقش مهمی ایفا می کنند. این نتایج در کنار تایید یافته های پیشین دارای تلویحات کاربردی در زمینه ارتقای امید به آینده در دانشجویان می باشد.
۲.

اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مؤلفه های روانشناختی( استرس، اضطراب، افسردگی) و سبک های حل مسئله در دانش آموزان دوره متوسطه اول شهرستان سنندج(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش مؤلفه های روانشناختی سبک های حل مسئله دانش آموز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 809 تعداد دانلود : 840
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مؤلفه های روانشناختی (استرس، اضطراب، افسردگی) و سبک های حل مسئله در دانش آموزان دوره متوسطه اول شهرستان سنندج انجام گرفت. روش ها: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با استفاده از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر سنندج در سال تحصیلی 97-96 بود. براساس جامعه آماری و هدف پژوهش با توجه به مقایسه ای بودن آن، تعداد 40 نفر از دانش آموز دختر مقطع متوسطه اول، پس از انجام مرحله غربالگری انتخاب گردید. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. در پژوهش حاضر برای اجرای پژوهش از روش میدانی(انجام درمان بر روی گروه های درمانی) و برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های سیاهه افسردگی بک، سیاهه اضطراب بک، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس و پرسشنامه سبک های حل مسئله ابزارهای خودگزارشی استفاده شد. داده های بدست آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مؤلفه های روانشناختی (استرس، اضطراب، افسردگی) و سبک های حل مسئله تاثیر معنی داری داشته است (001/> p ). نتیجه گیری: مشاهدات حاضر مؤید اثربخشی آموزش درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش در تغییر سطح مؤلفه های روانشناختی (استرس، اضطراب، افسردگی) و سبک های حل مسئله در دانش آموزان دوره متوسطه اول شهرستان سنندج بود.
۳.

تحلیل رابطه احساس خودکارآمدی با فرسودگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: احساس خودکارآمدی دانشجویان فرسودگی تحصیلی کشاورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 161 تعداد دانلود : 788
مقدمه: در دهه های اخیر، فرسودگی تحصیلی به عنوان یکی از چالش های اساسی تحصیلی شناخته شده است که تاثیرات منفی بر عملکرد تحصیلی دارد. بنابراین مطالعه پیرامون فرسودگی تحصیلی از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا هدف از پژوهش حاضر، تحلیل رابطه احساس خودکارآمدی با فرسودگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه بود. روش ها: جامعه آماری در این پژوهش توصیفی- همبستگی را کلیه دانشجویان پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه تشکیل دادند. آزمودنی های پژوهش شامل 267 نفر از دانشجویان بودند که به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه احساس خودکارآمدی شرر و همکاران و پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و رگرسیون) انجام شد. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که میزان فرسودگی تحصیلی دانشجویان، بیشتر از حد متوسط است. همچنین میانگین خودکارآمدی کل دانشجویان، بالاتر از حد متوسط بدست آمد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که ارتباط منفی معناداری بین احساس خودکارآمدی و فرسودگی تحصیلی وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که 30 درصد از فرسودگی تحصیلی به وسیله متغیر احساس خودکارآمدی تبیین می شود. به عبارتی دانشجویان با خودکارآمدی بالاتر، فرسودگی تحصیلی پایین تری را تجربه می کنند . نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند دستاوردهایی برای نظام آموزش عالی به همراه داشته باشد. بدین صورت که برنامه های مدیریتی مناسب به منظور جلوگیری از فرسودگی تحصیلی دانشجویان طراحی و اجرا شود.
۴.

طراحی و تبیین مدل ساختاری نقش میانجیگری تنیدگی تحصیلی در رابطه کمال گرایی با سبک های مقابله با استرس(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تنیدگی تحصیلی سبک های مقابله با استرس کمال گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 93 تعداد دانلود : 51
مقدمه: این پژوهش با هدف طراحی مدلی ساختاری برای تبیین نقش میانجی گری تنیدگی تحصیلی در رابطه کیفیت زندگی و کمال گرایی با سبک های مقابله با استرس در دانش آموزان انجام شد. روش ها: طرح پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دوره ی متوسطه شهر کرمان درسال تحصیلی٩٧-١٣٩۶ تشکیل داد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای ٣۶٧ دانش آموز انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبک های مقابله با استرس" CISS " (اندلر و پارکر ، 1990)، تنیدگی تحصیلی ESSA (2011)، کمال گرایی FMPS (فراست، 1990) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آماره های توصیفی و مدل سازی معادلات ساختاری( SEM ) استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که کمال گرایی به صورت مستقیم و غیر مستقیم با میانجی گری تنیدگی تحصیلی، با سبک های مقابله ای رابطه معناداری دارد . همچنین 84/0 از اثر کمال گرایی بر سبک های مقابله با استرس از طریق غیر مستقیم توسط متغیر میانجی تنیدگی تحصیلی تبیین می شود (01/0> p ). نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش کمال گرایی و تنیدگی تحصیلی نقش بسیار مهمی در سبک های مقابله با استرس دانش آموزان ایفا می کنند و نیاز است در آموزش و پرورش به این متغیرهای مهم توجه ویژه شود.
۵.

تبیین و اولویت سنجی عناصر برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره ابتدایی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: برنامه درسی علوم تجربی خلاقیت اولویت سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 990 تعداد دانلود : 568
مقدمه: خلاقیت و نوآوری یکی از عالی ترین و پیچیده ترین فعالیت های ذهن آدمی است که در تعلیم و تربیت باید به آن توجه نمود. پژوهش حاضر با هدف تبیین و اولویت سنجی عناصر برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره اول ابتدایی انجام یافته است. روش ها: پژوهش حاضر، با رویکرد کمی و به شیوه توصیفی- پیمایشی به رتبه بندی و اولویت سنجی مولفه ها در هریک از عناصر برنامه درسی پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه متخصصان برنامه ریزی درسی و آموزش علوم تجربیِ دوره ابتدایی در شهر تهران تشکیل دادند که تعداد 100 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه 40 سوالی محقق ساخته بر اساس مقیاس لیکرت مربوط به برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان تایید شد و پایایی براساس ضریب آلفای کرونباخ، 81/0 به دست آمد. یافته ها: تبیین و اولویت سنجی عناصر برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره ابتدایی انجام شد و میانگین واریانس بدست آمده در همه ابعاد بیشتر از 5/0 را نشان داد. بر اساس یافته ها، پایه و زیربنا بودن دوره ابتدایی در زمینه پرورش خلاقیت برای دوره های بعد به عنوان مهمترین اولویت در حیطه مفروضات، آموزش کاوشگری و حل مساله به عنوان مهمترین مولفه در حیطه اهداف، پرورش قوه تفکر خلاق به عنوان مولفه دارای اولویت در حیطه محتوا، اکتشافی بودن، به عنوان مهمترین مولفه در حیطه یاددهی-یادگیری، و در حیطه ارزشیابی مولفه استفاده از تشویق و تمجید به عنوان عامل دارای اولویت نخست شناخته شدند. نتیجه گیری : نتایج نشان داد که برنامه درسی مبتنی بر پرورش خلاقیت دانش آموز محور بوده که شاخص های دانش آموز محوری در دستور کار قرار گرفته است.
۶.

طراحی واعتبار بخشی الگوی توانمندسازی خود مراقبتی معنوی دانشجویان با رویکرد مدل قلب سلیم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: توانمندسازی معنویت طراحی اعتبار بخشی مدل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 559 تعداد دانلود : 70
مقدمه : میزان همدلی، تعهد، احترام به مراجعان و دریافت بازخورد از نتایج خدمات سلامت، در کارکنان نظام سلامت از کیفیت مورد انتظار جامعه پایین تر است . مدل مراقبت معنوی قلب سلیم، مراقبت ودرمان بیماران را بالاترین عبادت می داند. ارائه خدمات سلامت، نیازمند تزکیه ، تعمیق معنویت و توانمندسازی معنوی دانشجویان علوم پزشکی است . این مطالعه با هدف طراحی و اعتبار بخشی الگوی توانمندسازی خود مراقبتی معنوی دانشجویان با رویکرد مدل قلب سلیم انجام شد. روش : با روش جستار فلسفی، رویکرد تحلیل مفاهیم و نظریه مشتق شده – کیفی مبتنی بر تلفیق مفهوم مورس و همکاران طی شش مرحله با تعیین: مفاهیم معرف پدیده اصلی - سطح تکامل یافتگی مفهوم - ارتباط بین مفاهیم، تشریح جزئیات مفهوم مرکزی - تشریح مفاهیم جهت تعیین ارتباطات بین مفاهیم - فرموله نمودن مدل مفهومی، الگوی توانمندسازی معنوی دانشجویان طراحی شد. استحکام ، دقت ، کامل بودن، امکان درک روشن و منطقی یافته ها، با اجرای پیشنهادات مورس ، استفاده از متون معتبر اسلامی و سه پنل تخصصی توسط اساتید گروه سلامت معنوی فرهنگستان تایید شد. یافته ها : عناصر مدل مفهومی شامل:-جلب اعتماد دانشجویان - دانش افزایی درباره سلامت معنوی –توسعه ارتباط با خدا، خود ، مردم و عالم خلقت –ایجاد انگیزه ، تقویت اعتماد به نفس و احساس خود کار امدی، نیازمند محاسبه نفس روزانه بر اساس فرآیند حل مشکل است. باید اساتید از تفتیش عقاید دانشجویان اجتناب نمایند. به عنوان منتور با انجام تزکیه خودشان ، اقدام به تربیت دانشجو نمایند. نتیجه گیری : با توجه به چالشهای فرهنگی و تربیتی در دانشگاههای ایران و ضرورت تربیت معنوی دانشجویان ، مدل توانمندسازی معنوی به عنوان راهکار اجرایی پیشنهاد می شود.
۷.

تبیین روش های آموزش بهداشت در دوره ابتدایی از تجربیات متخصصین تعلیم و تربیت و آموزش بهداشت : مطالعه پدیدار شناسی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش بهداشت تعلیم و تربیت متخصصین نظام آموزشی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 788 تعداد دانلود : 834
مقدمه : دانش آموزان از سرمایه های عمده انسانی هر جامعه محسوب میگردند و توجه به آموزش روش های بهداشت آنها مخصوصا در دوره ابتدایی نوعی سرمایه گذاری برای آینده قلمداد میگردد. لذا هدف پژوهش حاضر تبیین تجربه متخصصین تعلیم و تربیت و آموزش بهداشت جهت شناسایی روش های تدریس آموزش بهداشت در دوره ابتدایی است. روش ها : این پژوهش در سال 1398 به صورت کیفی انجام گردید . بر الگوی تفسیری استوار بود و با استفاده از روش پدیدارشناسی به اجرا درآمد ، شیوه جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود که با 15 نفر از متخصصین تعلیم و تربیت و آموزش بهداشت که معیارهای ورود رو داشتند انجام گرفت . به منظور تحلیل داده های مصاحبه شده از روش Colaizzi استفاده شد . یافته ها : به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار نرم افزار مکس کیو دی ای استفاده شد . یافته ها مشتمل بر 2 طبقه اصلی "روش تدریس مستقیم و غیرمستقیم" و 17 طبقه فرعی "بحث گروهی، پرسش و پاسخ، واحد کار (پروژه)، روش تدریس مبتنی بر ایفای نقش، روش تدریس آزمایشگاهی ، روش تدریس مبتنی بر بازی،گردش علمی یا فعالیت تجربی خارج از کلاس، روش تدریس فرایندی، روش تدریس کاوشگری، روش تدریس مبتنی بر خلاقیت، داستان گویی، حل مسئله، استفاده از مناب ع دیداری و شنی داری، ، کنفرانس، سخنرانی، روش تدریس توضیحی، استفاده از کتاب کمک آموزشی" بود . نتیجه گیری : گردش علمی و فعالیت خارج از کلاس به عنوان روش های آموزش اثرگذار در دروه ابتدایی می باشد. لذا برنامه ریزی و اهمیت دادن در تدوین و اجرای دقیق برنامه های درسی آموزش بهداشت بایستی به روش های گردش علمی و فعالیتهای خارج از کلاس مورد توجه قرار بگیرد .
۸.

اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر اضطراب و بهزیستی روانشناختی دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اضطراب بهزیستی روانشناختی ذهن آگاهی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 189 تعداد دانلود : 793
مقدمه: ذهن آگاهی، آگاهی و توجه پایدار و هدفمند، در لحظه حال، همراه با پذیرش، غیرقضاوتی و یکی ندانستن خود با ذهن است. پژوهش حاضر به منظورتعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی درکاهش اضطراب و افزایش بهزیستی روانشناختی دانشجویان انجام شد. روش ها: در این پژوهش، از روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل استفاده شد. بدین منظور از میان سیصدو بیست و پنج نفر دانشجوی دانشگاه آزاد شهرستان پارس آباد مغان، تعداد 30 نفرکه در آزمون اضطراب نمره بالایی بدست آوردند، انتخاب و بطورتصادفی به دوگروه آزمایش و کنترل واگذار شدند. آموزش ذهن آگاهی به مدت ۸ جلسه برای گروه آزمایش آموزش داده شد. شرکت کنندگان دو گروه، پرسشنامه های اضطراب کتل و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف را در دو نوبت (پیش از درمان و پس از درمان) تکمیل کردند. برای تحلیل دادها، از نرم افزار spss 20 و تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی، اضطراب را کاهش( 05/0 > P ، ۰۶۳/۱۳ F= ) و بهزیستی روانشناختی را افزایش ( 05/0 > P ، ۹۶۳/۹ F= ) می دهد. نتیجه گیری: ذهن آگاهی با افزایش آگاهی و توجه در لحظه حال٬ مشاهده غیر قصاوتی و پذیرش امورهمانطوری که هست٬ یکی ندانستن خود با ذهن٬ کاهش کهنه نمایی و قدرت فرمانهای ذهن و کاهش انجام فعالیت از روی عادات٬ موجب کاهش اضطراب و افزایش بهزیستی روانشناختی دانشجویان شد. بنابراین پیشنهاد می شود ذهن آگاهی به عنوان روش کیفی زیستن در لحظه حال در کاهش اضطراب و ارتقاء بهزیستی روانشناختی دانشجویان مورد استفاده قرار گیرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۱