مطالعات روان شناسی بالینی

مطالعات روان شناسی بالینی

مطالعات روان شناسی بالینی سال دهم پاییز 1399 شماره 40 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر آمیختگی شناختی، استرس ادراک شده و حافظه سرگذشتی بیش کلی گرا در افراد دارای اختلال شخصیت مرزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد آمیختگی شناختی استرس ادراک شده حافظه سرگذشتی بیش کلی گرا اختلال شخصیت مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 427 تعداد دانلود : 563
افرادی دارای اختلال شخصیت مرزی، فشار روانی و عواطف منفی زیادی را تحمل می کنند از همین رو زندگی سرشار از تنشی را تجربه می کنند. هدف از پ ژوهش حاضر تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر آمیختگی شناختی، استرس ادراک شده و حافظه سرگذشتی بیش کلی گرا در افراد دارای اختلال شخصیت مرزی بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی به صورت پیش آزمون، پس آزمون و همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد دارای اختلال شخصیت مرزی مراجعه کننده به سه مرکز مشاوره و یک کلینیک روان پزشکی شهرستان سنندج در سال 1397 که جمعاً 40 نفر بودند. از این جامعه آماری نمونه ایی 30 نفری که حاضر به همکاری شدند و همچنین در دسترس بودند، انتخاب گردید سپس افراد انتخاب شده به صورت کاملاً تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل، جایگزین شدند. در ابتدا در هر دو گروه پرسشنامه های آمیختگی شناختی، استرس ادراک شده و حافظه سرگذشتی بیش کلی گرا اجرا شد. سپس گروه آزمایش طی 10 جلسه 2 ساعته مورد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) قرار گرفتند اما گروه کنترل درمانی دریافت نکردند. آنگاه برای هر دو گروه پس آزمون اجرا شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) تأثیر معناداری و مثبتی بر حافظه سرگذشتی بیش کلی گرا، گسلش شناختی، آمیختگی شناختی، ادراک منفی از تنیدگی و ادراک مثبت از تنیدگی افراد دارای اختلال شخصیت مرزی دارد.
۲.

مدل یابی معادلات ساختاری ایده پردازی خودکشی دانشجویان بر اساس تاب آوری و راهبردهای مقابله ای با نقش میانجی افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایده پردازی خودکشی افسردگی راهبردهای مقابله ای تاب آوری مدل یابی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 624 تعداد دانلود : 831
ایده پردازی خودکشی نشان دهنده ی یک فوریت بالینی در روانپزشکی است و افراد با ایده پردازی خودکشی نسبت به افراد بدون ایده پردازی خودکشی خطر بالاتری برای اقدام به خودکشی دارند. هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل ساختاری ایده پردازی خودکشی بر اساس مولفه های تاب آوری، راهبردهای مقابله ای مساله مدار و هیجان مدار با در نظر گرفتن نقش میانجی افسردگی در دانشجویان بوده است. طرح پژوهشی ، همبستگی و به شیوه معادلات ساختاری بود. در همین راستا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، نمونه ای برابر با 372 نفر از میان دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز انتخاب شد. شرکت کنندگان مقیاس ایده پردازی خودکشی بک (BSI)، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (CD-RIS)، پرسشنامه مقابله با شرایط استرس زا و پرسشنامه افسردگی بک (BDI-13) را تکمیل نمودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) استفاده شد . نتایج پژوهش نشان داد که بین تاب آوری و راهبرد مقابله مساله مدار با افسردگی رابطه منفی معنادار وجود دارد، اما بین راهبرد مقابله هیجان مدار و افسردگی رابطه مثبت معنا دار وجود دارد. مهم ترین یافته حاکی از آن است که افسردگی در رابطه بین تاب آوری و راهبردهای مقابله ای مساله مدار و هیجان مدار با ایده پردازی خودکشی به عنوان میانجی گر عمل می کند (0/001>p). بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت تاب آوری، راهبردهای مقابله ای مساله مدار و هیجان مدار و افسردگی از عمده ترین عوامل تاثیرگذار بر ایده پردازی خودکشی هستند و می توانند ایده پردازی خودکشی را پیش بینی کنند.
۳.

تدوین مدل ساختاری شکست عشقی بر اساس ویژگی های شخصیتی، سبک دلبستگی، طرحواره های ناسازگار اولیه، الگوهای فرزندپروری و حمایت اجتماعی ادراک شده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شکست عشقی ویژگیهای شخصیتی سبک دلبستگی طرحواره های ناسازگار اولیه الگوهای فرزندپروری حمایت اجتماعی ادراک شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 130 تعداد دانلود : 457
پژوهش حاضر به منظور تدوین مدل ساختاری شکست عشقی بر اساس بر اساس ویژگی های شخصیتی، سبک دلبستگی، طرحواره های ناسازگار اولیه، الگوهای فرزندپروری و حمایت اجتماعی ادراک شده هست. روش پژوهش همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری، شامل کلیه دختران و پسران دارای تجربه شکست عشقی بود که در نیمه نخست سال 1398 به مراکز مشاوره مناطق 1، 2، 3 و 5 شهر تهران مراجعه کرده بودندبه صورت داوطلبانه 200 نفر انتهاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل، پرسشنامه سبک های دلبستگی هازن و شاور (AAI)، نشانگان ضربه عشقی(LTSI)، ویژگی های شخصیتی نئو (NEO- FFI-60)، طرحواره های یانگ (فرم کوتاه)، پرسشنامه ادراک والدین گرولنیک (POPS) و مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده (MSPSS) بود. نتایج نشان داد که که مدل آزمون شده، مدل مطلوبی است و از برازش قابل قبولی برخوردار است. همچنین نتایج تحلیل داده ها نشان داد که تاثیر کلی عوامل فردی یعنی سه عامل ویژگی های شخصیتی، سبک دلبستگی و طرحواره های ناسازگار اولیه و همچنین عامل اجتماعی یعنی متغیر حمایت اجتماعی ادراک شده بر شکست عشقی دختران و پسران شهر تهران معنادار بوده است. در ارتباط با فرضیه دوم یعنی عامل خانوادگی یا همان الگوهای فرزندپروری در مطالعه حاضر، نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد که تاثیر کلی این متغیر بر شکست عشقی معنادار نبوده است. با این حال، تحلیل دقیق و بیشتر آن نشان داد که از بین خرده مقیاس الگوهای فرزندپروری، سه مؤلفه اشتغال پدر به فرزند، حمایت از خودمختاری پدر و گرمی پدر اثر معناداری بر شکست عشقی دختران و پسران داشته است.
۴.

اثربخشی درمان شفقت به خود بر معنایابی در زندگی و رضایت جنسی زنان دارای همسر معتاد در شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت جنسی زنان دارای همسر معتاد شفقت به خود معنایابی در زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 677 تعداد دانلود : 232
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شفقت به خود بر معنایابی در زندگی و رضایت جنسی زنان دارای همسر معتاد در شهر مشهد بود. روش پژوهش: از نوع نیمه آزمایشی، به شیوه پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان دارای همسر معتاد مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد بودند که از طریق نمونه گیری در دسترس و هدفمند 30 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی 15 نفر در گروه آزمایشی شفقت به خود و 15 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. از پرسشنامه معنای زندگی استایگر و فرایزر (2006) و رضایت جنسی یاوری کرمانی (1386) برای گردآوری داده ها در پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. گروه آزمایش در 8 جلسه 120 دقیقه ای آموزش درمان شفقت به خود شرکت کردند. یافته ها در تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره در گروه آزمایش و کنترل نشان داد که آموزش شفقت به خود در افزایش معنایابی در زندگی (01/0p < ،42/12F=)، حضور معنا (05/0p < ،25/4F=) و جستجوی معنا در سطح (01/0 p < ،84/17F=) و رضایت جنسی (51/93)F در سطح (001/0>P) در زنان تأثیر معنادار داشت. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که آموزش شفقت به خود، روش مؤثری برای افزایش معنای زندگی و رضایت جنسی در زنان دارای همسر معتاد است.
۵.

مقایسه اثربخشی درمان فراتشخیص بارلو، هیجان مدار و ذهن آگاهی، بر شاخص توده بدنی افراد بزرگسال مبتلا به چاقی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان فراتشخیص بارلو درمان هیجان مدار درمان ذهن آگاهی شاخص توده بدنی چاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 983 تعداد دانلود : 532
هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی سه روش درمان فراتشخیص بارلو، درمان هیجان مدار و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر شاخص توده بدنی افراد مبتلا به چاقی بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد مبتلا به چاقی شهر تهران بود که از بین آنها با توجه به جدول کوهن 60 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس با توجه به ملاک های ورود انتخاب و به صورت تصادفی در چهار گروه درمان فراتشخیص بارلو، درمان هیجان مدار، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی و کنترل گمارده شدند. شاخص توده بدنی شرکت کنندگان در سه مرحله زمانی قبل از شروع درمان، بعد از درمان و سه ماه بعد از درمان به عنوان پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS، نسخه 21 و آزمون تحلیل واریانس مختلط مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در متغیر شاخص توده بدنی بین میانگین نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری در چهار گروه و بین اثر گروه آزمایشی ذهن آگاهی با گروه های فراتشخیص بارلو وگروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (p 0.05 ). مقایسه میانگین های تعدیل شده نشان داد نمرات این متغیر در گروه آزمایشی ذهن آگاهی، در مرحله پس آزمون و پیگیری نسبت به سه گروه دیگر کاهش داشته است. هم چنین با توجه به تفاوت در مرحله پیش آزمون نسبت به پیگیری، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی، پایداری داشته است. بنابراین بر اساس یافته های این پژوهش می توان گفت، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند منجر به کاهش شاخص توده بدنی افراد بزرگسال مبتلا به چاقی شود.
۶.

اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر آرام سازی حالت بر کاهش پرخاشگری نوجوانان پسر تحت پوشش سازمان بهزیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پرخاشگری درمان مبتنی بر آرام سازی حالت نوجوانان پسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 693 تعداد دانلود : 762
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر آرام سازی حالت بر کاهش پرخاشگری نوجوانان پسر تحت پوشش سازمان بهزیستی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی، پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری سه ماهه با گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش 38 نوجوان پسر 12 تا 18 ساله تحت پوشش مجتمع فرهنگی-تربیتی آشیانه رحمت الهی در منطقه 11 اصفهان در سال 1398 بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 24 نفر از نوجوانان که نمره بالا در پرسشنامه پرخاشگری کسب کرده بودند، انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 12 نفره آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه پرخاشگری باس و پری(1992) بود که در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری توسط هر دو گروه تکمیل شد. برنامه درمان مبتنی بر آرام سازی حالت آپشه و دی مئو(2012) در 9 جلسه هفتگی 75 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر آرام سازی حالت در کاهش نمره کلی پرخاشگری(23/23F=، 0001/0P=) و خرده مقیاس های آن شامل پرخاشگری فیزیکی(98/5F=، 005/0P=)، پرخاشگری کلامی(75/3F=، 043/0P=)، خشم(45/8F=، 002/0P=) و خصومت(97/9F=، 0001/0P=) تاثیر داشته و این تاثیر تا مرحله ی پیگیری نیز پایدار مانده است. از آنجا که درمان مبتنی بر آرام سازی حالت مهارت هایی شامل تنفس ذهن آگاهانه، گسلش هیجانی، گسلش شناختی، پذیرش و متعادل کردن باور به سمت باورهای جایگزین کاربردی را به نوجوانان پرخاشگر آموزش می دهد، می تواند در کاهش پرخاشگری و ابعاد آن موثر باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۱