School Administration (مدیریت مدرسه)

School Administration (مدیریت مدرسه)

مدیریت مدرسه دوره هشتم تابستان 1399 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تبیین رابطه ساختاری تسهیم دانش با اثربخشی گروه های آموزشی مدرسه: نقش میانجی اعتماد و همکاری درون گروهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تسهیم دانش اعتماد همکاری اثربخشی گروه آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 745 تعداد دانلود : 419
گروه های آموزشی به عنوان حلقه مرتبط با عوامل آموزش و پرورش، معلمان و دانش آموزان از جایگاه حساس و ویژه ای در تحقق اهداف آموزشی برخوردارند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ساختاری تسهیم دانش با اثربخشی گروه های آموزشی با میانجی گری اعتماد درون گروهی و همکاری درون گروهی معلمان سه دوره مدارس شهرستان بابل می باشد. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام معلمان دوره های ابتدایی و متوسطه اول و دوم (3100 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 200 نفر به عنوان نمونه پژوهش (82 نفر مرد و 118 نفر زن) انتخاب شدند. همه معلمان نمونه پژوهش پرسشنامه های تسهیم دانش، اعتماد درون گروهی، همکاری درون گروهی و اثربخشی گروه های آموزشی را تکمیل کردند. برای بررسی پایایی این ابزارها از آلفای کرونباخ استفاده شد. داده ها با مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS و LISREL تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که: بین تسهیم دانش، اعتماد درون گروهی و همکاری درون گروهی با اثربخشی گروه های آموزشی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. تسهیم دانش بر اثربخشی گروه های آموزشی اثر مستقیم و معناداری دارد؛ همچنین تسهیم دانش با میانجی گری اعتماد درون گروهی بر اثربخشی گروه های آموزشی اثر غیرمستقیم و معناداری دارد. تسهیم دانش با میانجی گری همکاری درون گروهی اثر غیرمستقیم و معناداری بر اثربخشی گروه های آموزشی ایفا می کند.
۲.

امکان سنجی استقرار مدیریت دانش در مدارس شهر دورود با استفاده از تکنیک های داده کاوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت دانش داده کاوی نظام فناوری اطلاعات نظام دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 584 تعداد دانلود : 90
هدف پژوهش حاضر امکان سنجی استقرار مدیریت دانش در مدارس آموزش وپرورش شهرستان دورود با استفاده از تکنیک های داده کاوی است. روش پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ شیوه از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری مشتمل بر مدیران مدارس اداره آموزش وپرورش دورود که تعداد آن ها 116 نفر بود و از میان آن ها تعداد 89 نفر به عنوان نمونه آماری از طریق جدول مورگان انتخاب شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن به روش صوری مورد تائید قرار گرفت و ضریب پایایی پرسشنامه مورداستفاده از طریق آلفای کرون باخ 93/. و از روش دونیمه کردن 70/. به دست آمد که در هر دو روش مورد تأیید بود. برای تحلیل داده ها از روش های داده کاوی و از نرم افزارهای Matlab، Weka، Rosetta،Excel استفاده شد. نتایج حاصل با استفاده از شبکه های عصبی، رافست، ژنتیک، درخت تصمیم گیری و تئوری بیز مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت، به این صورت که معیار دقت با استفاده از رافست 88/0، درخت تصمیم گیری 94/0، تئوری بیز 1، شبکه های عصبی مصنوعی 1 بود. درنهایت 6 قانون نهایی توسط الگوریتم ژنتیک، جانسون، هولتس و درخت تصمیم گیری ارائه گردید. بر اساس یافته های نهایی این پژوهش، عوامل تسهیم دانش، حفظ کارکنان دانش گر، استفاده از نظرات و پیشنهاد ات کارکنان نقش بسزا و عمده ای در استقرار مدیریت دانش ایفا می نمایند.
۳.

طراحی الگوی فرآیند تربیت رسانه ای در مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت رسانه ای تربیت رسانه مدیریت آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 969 تعداد دانلود : 632
هدف از این پژوهش بررسی مفهوم تربیت رسانه ای و به دست آوردن راهبردهایی عملیاتی جهت اتخاذ شیوه هایی جدید در مدیریت مدرسه بود. این پژوهش کیفی بوده که با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری پژوهش، مدیران با سابقه آموزش و پرورش، اساتید دانشگاه در رشته های علوم تربیتی، ارتباطات و رسانه و متخصصان مجرب در حوزه سواد رسانه بودند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری در مصاحبه هایی نیمه ساختار یافته به صورت رودرور و عمیق از تعداد 33 نفر به عنوان مشارکت کننده، داده ها جمع آوری گردید. پژوهشگر طی سه مرحله ی کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی، تربیت رسانه ای رابه عنوان پدیده محوری مورد مطالعه قرارداد و شرایط علی، زمینه ای و مداخله گر و پیامد ها و راهبردها را استخراج و دسته بندی نمود. جهت اطمینان از روایی و پایایی پژوهش، مصاحبه ها با بعضی ازافراد چندین بار تکرار و نتایج حاصل در چند مرحله به رؤیت چند تن از اساتید مجرب و مصاحبه شونده ها رسید و در این بین از گروه های کانونی شرکت کنندگان در پژوهش نیزچندین بار استفاده گردید. براساس نتایج به دست آمده از پژوهش، با توجه به رشد روزافزون قدرت رسانه و ابزارهای تکنولوژیک در زندگی روزمره ی دانش آموزان و اثرات شگرف رسانه در سبک، نوع و چگونگی یادگیری آنان، لازم بود که تغییراتی در نحوه و مدل تربیتی و آموزشی مدارس ایجاد گردد که در این پژوهش راهبردهایی کاربردی برای تحقق این مهم ارایه گردید.
۴.

رابطه ی بین فرهنگ و انسجام مدرسه با عملکرد مدیران در پاسخگویی به نیازهای محیطی با نقش میانجیگری تعهد اخلاقی و کارآمدی جمعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعهد اخلاقی کارآمدی گروهی عملکرد مدیران در پاسخگویی به نیازهای محیطی فرهنگ سازمانی انسجام مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 57 تعداد دانلود : 443
تحقیق حاضر با هدف تحلیل روابط بین فرهنگ مدرسه و انسجام سازمانی با عملکرد مدیران در پاسخگویی به نیازهای محیطی با نقش میانجی تعهد اخلاقی و کارآمدی جمعی در مدرسه به اجرا درآمد. این تحقیق از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر گردآوری داده ها و کنترل متغیرها توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه مدیران متوسطه دوره اول و دوم شهر ارومیه به تعداد 1200 نفر می باشد که از بین آنها تعداد 300 نفر با بهره گیری از جدول مورگان و به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی به عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار گرداوری داده ها پرسشنامه های استاندارد ) می باشد. روایی پرسشنامه ها به وسیله تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفتند و پایایی پرسشنامه به روش آلفای کرونباخ برای متغیرهای پژوهش به صورت فرهنگ سازمانی92/0، انسجام مدرسه80/0،کارآمدی گروهی 81/0، تعهد اخلاقی93/0 و عملکرد81/0 بدست آمد که به لحاظ آماری قابل قبول می باشد. به منظور بررسی روابط علی بین متغیرها از روش مدل یابی معادلات ساختاری به روش تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار spss, lisrelاستفاده شد. نتایج نشان داد بین بین فرهنگ مدرسه و انسجام سازمانی با پاسخگویی مدیران به نیازهای محیطی با نقش میانجی تعهد اخلاقی و کارآمدی جمعی یک رابطه ساختاری مثبت وجود دارد و عوامل سازمانی هم بصورت مستقیم و هم بصورت غیر مستقیم، از طریق تعهد اخلاقی و کارامدی گروهی توان پیش بینی عملکرد مدیران در پاسخگویی به نیازهای محیطی را دارد.
۵.

عوامل سوء رفتار دانش آموزان در مدارس متوسطه: راهکارهایی برای مدیریت کلاس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سوءرفتار دانش آموز نقش معلم مدرسه مدیریت کلاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 204 تعداد دانلود : 80
هدف این پژوهش، بررسی علل و عوامل بروز سوء رفتار دانش آموزان مدارس مقطع متوسطه شهر سنندج و ارائه راهکارهای مدیریتی آن بود. این پژوهش از نوع کیفی و از روش داده بنیاد استفاده گردید. جامعه آماری این پژوهش معلمان مدارس متوسطه اول بودند که به منظور احصای تجارب 15 نفر از معلمان باسابقه مدارس با روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری مقوله انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده های کیفی با استفاده از کدگذاری نظری و استفاده از نرم افزار maxqda نسخه 10 انجام گرفت. با نظرخواهی از مشارکت کنندگان به وسیله به کارگیری مصاحبه عمیق و تحلیل محتوای آن، و انجام مقایسه و تطبیق داده ها، 144 شاخص به دست آمد که با حذف موارد تکراری و ادغام شاخص های هم جنس و مشابه، درنهایت مقوله های مربوط به علل و عوامل بروز سوء رفتار در قالب 43 مقوله فرعی(کدگذاری باز) و 22 مقوله محوری و 5 مقوله فراگیر(کدگذاری گزینشی)، ترسیم شد. برای ارائه راهکارهای مدیریتی علاوه بر استفاده از نتایج پژوهش از نتایج تحقیقات پیشین نیز استفاده شد. از علل و عوامل به وجود آورنده سوء رفتار می توان به عوامل برون کلاسی مانند عوامل محیطی (خانواده، جامعه و رسانه) و عوامل مدرسه ای (فضای فیزیکی و روانی، ضعف ارتباطی مدیران، الگوسازی نامناسب) اشاره کرد. عوامل درون کلاسی نیز مانند عوامل مرتبط با معلم (سبک تدریس، رویکرد معلم، مدیریت کلاس، صلاحیت حرفه ای معلم) و عوامل مربوط به خود دانش آموز (ضعف علمی، کمبود انگیزه، اختلالات رفتاری) می باشد که متناسب با هرکدام راهکارهای مدیریتی ارائه می شود.
۶.

اولویت بندی عوامل مؤثر بر تأمین مالی مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تامین مالی مشارکت مالی اولیا تخصیص بودجه دولت خصوصی سازی آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 237 تعداد دانلود : 782
مدارس دارای مسئولیت های خطیری در آموزش و پرورش هستند. آن ها در پیشرفت و توسعه همه جانبه و ارتقای سرمایه انسانی کشور نقش حائز اهمیتی دارند. لذا رفع مشکلات مدارس به خصوص در زمینه تامین مالی ازجمله اهدافی است که باید مورد توجه مسئولین و محققین قرار گیرد. بنابراین هدف از این پژوهش اولویت بندی عوامل موثر بر تامین مالی مدارس در استان کردستان است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و بر حسب روش پژوهش، پیمایشی است. داده های مورد نیاز این پژوهش با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده و ضریب آلفای کرونباخ برای آن 85/0 به دست آمده است. همچنین برای رسیدن به هدف این پژوهش، 30 متغیر مربوط به تامین مالی مدارس در نظر گرفته و به 3 مولفه تقسیم شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران و معاونین مدارس در سطح استان کردستان می باشد و روش نمونه گیری آن به شکل تصادفی بوده است و تعداد آن با استفاده از فرمول کوکران 100 آزمودنی تعیین گردیده است. همچنین برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. و با استفاده از روش تحلیل عاملی پرسش های پژوهش مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که خصوصی سازی مدارس بیشترین تاثیر و مشارکت مالی اولیا کمترین تاثیر را بر تامین مالی مدارس می گذارند.
۷.

طراحی الگوی شایستگی مدیران آموزشی [ij استفاده در مرکز ارزیابی و توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منابع انسانی شایستگی شایستگی مدیران مرکز ارزیابی و توسعه آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 24 تعداد دانلود : 583
تربیت امری بسیار پیچیده و حساس است که پایداری یک جامعه تا حد زیادی وابسته به کارآمدی نظام آموزشی است. به طوری که اگر نظام آموزشی بتواند مأموریت و رسالت خود مبنی بر توسعه فردی و اجتماعی را به درستی انجام دهد، زمینه مساعدی نیز برای رشد فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در جامعه فراهم می شود. پیداست که بخش عظیمی از پیچیدگی و حساسیت نظام آموزشی به فعل یا رفتار مدیران آموزش وپرورش و مدیران مدارس برمی گردد. یکی از چالش های مدیریت منابع انسانی سازمان ها به خصوص در آموزش وپرورش، نحوه انتخاب و ارتقاء مدیران است. در این راستا فرآیند کانون ارزیابی، به عنوان یک دستورالعمل برای ارزیابی و توسعه اثربخش شایستگی ها در شرایطی شبیه محیط کار مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل شایستگی مدیران آموزش و پرورش جهت استفاده در مرکز ارزیابی طراحی شد. برای انجام پژوهش از رویکرد کیفی استفاده گردید. جامعه پژوهش، کلیه صاحب نظران، اساتید و مدیران ارشد حوزه منابع انسانی در آموزش وپرورش بود که با استفاده از نمونه گیری هدفمند مبتنی بر گلوله برفی با 17 نفر از صاحب نظران مصاحبه شد. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود. نتایج پژوهش داد مولفه های الگوی شایستگی مدیران آموزش و پرورش جهت استفاده در کانون ارزیابی عبارتند از: شایستگی دانشی، شایستگی حرفه ای، شایستگی شخصیتی، شایستگی اجرای اجرایی، شایستگی رهبری و هدایت، شایستگی ارتباطی و شایستگی ادراکی. که هر کدام از این مولفه ها شامل زیرمولفه ها و شاخص هایی هستند که بیشتر آنها در بین مدیران مدارس، میانی و عالی آموزش مشترک است و در بعضی شاخص ها هم متمایز هستند.
۸.

طراحی مدل فرآیندی کیفیت اجرای برنامه تعالی مدیریت مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه تعالی مدیریت مدرسه مدل فرآیندی کیفیت اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 112 تعداد دانلود : 803
 در اجرای پژوهش، از رویکرد کیفی به روش نظریه داده بنیاد استفاده گردید. در اجرای پژوهش، از رویکرد کیفی به روش نظریه داده بنیاد استفاده گردید.همچنین 20 نفر از ناظران و مجریان برنامه تعالی با روش نمونه گیری هدفمند و براساس اصل اشباع نظری انتخاب گردید. برای جمع آوری داده ها، از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و تحلیل داده ها، با روش کدگذاری سیستماتیک سه مرحله ای (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) صورت گرفت و مقوله ها که اجزای مختلف مدل را تشکیل می دادند، در شش طبقه دسته بندی شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد مقوله؛ کیفیت اجرای برنامه تعالی متأثّر از عوامل علّی نظیر؛ وضعیت منابع مالی و انسانی مدارس و میزان اهتمام متولیان امر در برنامه ریزی و اجرای برنامه تعالی است. همچنین می-توان با تدبیر راهبردهای مطلوب نظیر؛ آموزش نیروی انسانی، سلامت سازمانی و سودمندی معلمان اجرای برنامه را تسهیل نمود که این عوامل خود از شرایط زمینه ای مانند؛ فرهنگ سازمانی، نقش اولیاء و عوامل محیطی و شرایط مداخله گر نظیر؛ سبک مدیریت و رهبری و ویژگی های مدیر تأثیر می پذیرند، و در نهایت اجرای برنامه تعالی به پیامدهایی مانند؛ برنامه محوری، خود ارزیابی، مدرسه محوری و کیفیت جامع در مدرسه منجر می شود.
۹.

طراحی الگوی مناسب خود- رهبری مدیران آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خود رهبری مدیران آموزشی آموزش و پرورش استان گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 957 تعداد دانلود : 148
    روش تحقیق موردنظر از نظر ماهیت داده از نوع کیفی-کمی، از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و معاونین ستادی (مراکز آموزش وپرورش در شهرستان ها) و مدیران مدارس به تعداد 2300 نفر تشکیل می داد و نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران برابر با 329 نفر به دست آمد که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی، داده های موردنیاز جمع آوری شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه حاصل از بخش کیفی بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصین و روایی سازه آن از طریق تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تعیین گردید. اطلاعات به دست آمده از طریق تکنیک معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که خودرهبری مدیران آموزش وپرورش در 8 شاخص (شناخت خود، خود هدایتی، خود نظارتی، خودکنترلی، اثربخشی، هدف گذاری، خود انگیزشی و تفکر در خود) دسته بندی شدند که با حذف بعضی از سؤال ها و نشانگرها، در نهایت مدل موردنظر به لحاظ آماری مورد تأیید قرار گرفت.
۱۰.

رابطه بالندگی و خود-کارآمدی مدیران مدارس با اثربخشی مدارس متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بالندگی مدیران خودکارآیی اثربخشی مدارس مدیریت مدرسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 425 تعداد دانلود : 548
         این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی  به روش همبستگی و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه ی آماری را کلیه مدیران ( 175N = ) مدارس دوره ی اول و دوم متوسطه شهر خرم آباد تشکیل داده اند. حجم نمونه طبق جدول مورگان به تعداد 150 نفر مدیر مدارس انتخاب شدند. جهت انتخاب نمونه معرف مدیران از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی استفاده شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد  بالندگی محتوایی مدیران فرهی بوزنجانی، خودکارآیی پتریدرو و همکاران، و اثربخشی مدارس هوی و میسکل استفاده شد. پایایی پرسشنامه ها با روش آلفای کرونباخ و روایی آنها با نظر متخصصان مورد تایید قرار گرفت. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین بالندگی مدیران و مولفه های آن با اثربخشی مدارس رابطه مثبت و معناداری وجود دارد . هم چنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین خودکارآمدی مدیران و مؤلفه های آن با اثربخشی مدارس رابطه ی مثبت و معنا داری وجود دارد. در نهایت در مدل پیش بینی رگرسیون تنها مولفه توانایی مدیران  و رهبری قدرت پیش بینی کنندگی را نشان داد. لذا می توان با توسعه شایستگی ها و بهبود خودکارآیی مدیران، اثربخشی مدارس را ارتقا داد.
۱۱.

درک و تجربه معلمان مدارس از مفهوم سرمایه حرفه ای یک مطالعه پدیدار شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه انسانی سرمایه اجتماعی سرمایه حرفه ای پدیدار شناسی تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 67 تعداد دانلود : 506
هدف پژوهش حاضر درک معلمان ابتدایی از مفهوم سرمایه حرفه ای است. به این منظور، این پژوهش به درک معلمان از مفهوم سرمایه حرفه ای مزایای آن و موانع بر سر راه ایجاد سرمایه حرفه ای پرداخته است. رویکرد پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی تفسیری است.جهت گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شده است. جامعه پژوهش ما کلیه معلمین ابتدایی شهر سنندج بوده است که بالای 5 سال سابقه تدریس داشته اند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و ملاک محور تعدادی از معلمین انتخاب و با آنان مصاحبه به عمل آمد، از آنجایی که ملاک ما اشباع نظری بود؛ پس از 13 مصاحبه به این نقطه رسیدیم. داده ها به روش کدگذاری نظری و با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی nvivo انجام گرفت. یافته ها نشان می دهد معلمان اگرچه درک درستی از خود مفهوم سرمایه حرفه ای نداشتند اما نسبت به مؤلفه های سرمایه حرفه ای( سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه تصمیم گیری) اطلاعات و درک کاملی داشتند. مشارکت کنندگان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و توانمندسازی خود و همکاران و همچنین رضایت شغلی را از مزایای داشتن سرمایه حرفه ای عنوان کردند اما درراه رسیدن به سرمایه حرفه ای با موانعی روبه رو بودند .مشارکت کنندگان عدم اشتراک دانش همکاران به خصوص همکاران باتجربه با معلمان کم تجربه را یکی از موانع ایجاد سرمایه حرفه ای عنوان کردند که می توان به فرهنگ آن مدرسه برگردد. همچنین آخرین مانع که مشارکت کنندگان بدان اشاره کردند ایجاد رقابت نادرست بین معلم ها توسط مدیر مدارس بود که این خود باعث عدم شکل گیری تعامل و درنتیجه شکل گیری سرمایه حرفه ای می شود.
۱۲.

شناسایی عوامل اثرگذار بر شایسته گزینی مدیران مدارس در تراز زیرنظام راهبری و مدیریت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شایسته گزینی شایسته سالاری زیرنظام راهبری و مدیریت سند تحول بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 107 تعداد دانلود : 742
در راهکار 6-22 زیرنظام راهبری و مدیریتِ سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، بر گزینش مدیران در سطوح مختلف بر اساس شایسته سالاری تأکید گردیده است، به همین منظور، در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی- گرندد تئوری ساختارگرا، به شناسایی و تعریف شاخص ها، مؤلفه ها و ابعاد شایستگی مدیران (صف) مدارس پرداخته شده است. در این راستا، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با تعداد 22 نفر از خبرگان شامل سه گروه؛ تدوین کنندگان سند تحول بنیادین، کارشناسان اجرای زیرنظام راهبری و مدیریت و اعضای هیئت علمی رشته مدیریت آموزشی در دانشگاه ها صورت پذیرفت. سپس برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها، از تکنیک تحلیل موضوعی (تم) استفاده شد. روایی یافته های پژوهش با استفاده از سه روشِ بررسی توسط اعضاء، سه سویه نگری منابع داده ها و نیز تحلیل موارد منفی/ مخالف تأیید گردید. همچنین، به منظور سنجش پایایی کدگذاری های انجام شده، از روش های پایایی باز آزمون و توافق درون موضوعی استفاده شد. پس از مرور و سازماندهی متون مصاحبه ها، با رویکردی استقرایی، کدها یا مفاهیم اولیه شناسایی و در ادامه کدهای مشابه در طبقه هایی خاص قرار گرفتند. به نحوی که با شناسایی 80 شاخص و دسته بندی آنها ذیل 17 زیرمؤلفه و سپس 6 مؤلفه اصلی شاملِ: ارزش ها و نگرش ها؛ مهارت ها و توانمندی های مدیریتی؛ ویژگی های شخصیتی؛ دانش و مهارت شخصی؛ دانش و مهارت سازمانی؛ نظارت و کنترل، نهایتاً با طبقه بندی کلی کدهای به دست آمده، شایستگی های موردنیاز مدیران مدارس در دو بُعد تخصصی و عمومی تعیین و تعریف گردیدند.
۱۳.

طراحی الگوی شایستگی مدیران مدارس متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی شایستگی آموزش و پرورش مدیران مدارس متوسطه تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 365 تعداد دانلود : 750
هدف این پژوهش طراحی الگوی شایستگی مدیران مدارس متوسطه دوره دوم بود. روش این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از منظر گردآوری اطلاعات آمیخته از نوع اکتشافی بود. از روش کیفی برای استخراج مؤلفه های الگوی مورد نظر و از روش کمی برای اعتبار یابی آن الگو استفاده گردید. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود که مصاحبه شوندگان از طریق روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده های حاصل از مصاحبه به روش تئوری داده بنیاد پالایش و کدگذاری گردید. درنهایت با توجه به تم های شناسایی شده، مؤلفه ها و شاخص های مدل اولیه پژوهش ترسیم گردید. در مرحله کمی با استفاده از مدل ترسیم شده، وضعیت موجود شایستگی مدیران مدارس متوسطه دوره دوم سنجش شد. روش پژوهش در این مرحله کمی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران مدارس متوسطه دوم نظری شهر تهران بود. تعداد 250 پرسشنامه در بین مدیران مدارس توزیع گردید. بر اساس مصاحبه های کیفی، بیست مضمون مربوط به شایستگی مدیران مدارس استخراج شد که در قالب 6 مؤلفه اصلی دسته بندی گردیدند. بعد اول؛ شایستگی های فردی، شامل مؤلفه های شخصیتی و ارزشی است. بعد دوم؛ شایستگی های مدیریتی، دو مؤلفه با نام های منابع انسانی و بینش و نگرش دارد. بعد سوم؛ شایستگی های علمی و شغلی، دو مؤلفه این بعد، تخصص و شغلی است. بر اساس نتایج پژوهش پیشنهاد گردید برای دستیابی به نظام آموزشی اثربخش، شرایط انتخاب مدیران مدارس باید بازتعریف شود. مدیران ارشد آموزش و پرورش در انتخاب مدیران مولفه هایی چون شایستگی های مدیریتی، شایستگی های علمی و تخصصی و شایستگی های فردی را مدنظر قرار دهند.
۱۴.

شناسایی شاخص های توسعه یافتگی آموزش تربیت بدنی در مدارس ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امکانات مالی معلم ورزش کانون ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 189 تعداد دانلود : 12
هدف از این پژوهش شناسایی شاخص های توسعه یافتگی آموزش ورزش در مدارس ایران می باشد. این پژوهش دارای رویکردی کیفی بوده و از روش نظریه داده بنیاد (گراندد تئوری) به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. روش گردآوری داده ها، مطالعه مبانی نظری و مصاحبه های عمیق و باز با 11 نفر از اساتید برجسته حوزه مدیریت ورزشی متخصص در حوزه ورزش مدارس و همچنین مدیران سازمان تربیت بدنی وزارت آموزش و پرورش است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند و تا حد اشباع نظری ادامه یافت. روایی این پژوهش توسط مصاحبه شوندگان و سپس اساتید متخصص مورد بررسی قرار گرفت و تأیید شد. پایایی نیز با استفاه از روش مطالعه حسابرسی فرآیند نتایج 3/70% به دست آمد. برای تحلیل داده ها از روش مقایسه مداوم در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که 27 کد مفهومی و 5 مقوله اصلی، از مهم ترین شاخص های توسعه یافتگی آموزش ورزش در مدارس ایران می باشدروایی این پژوهش توسط مصاحبه شوندگان و سپس اساتید متخصص مورد بررسی قرار گرفت و تأیید شد. پایایی نیز با استفاه از روش مطالعه حسابرسی فرآیند نتایج 3/70% به دست آمد. برای تحلیل داده ها از روش مقایسه مداوم در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که 27 کد مفهومی و 5 مقوله اصلی، از مهم ترین شاخص های توسعه یافتگی آموزش ورزش در مدارس ایران می باشد
۱۵.

زمینه های بازگشت زنان ازدواج کرده به مدرسه: آموزه هایی کاربردی برای مدیریت مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت بازاندیشی منزلت اجتماعی نابرابری اجتماعی آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 481 تعداد دانلود : 325
این پژوهش با هدف شناخت عوامل و زمینه های اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر بازگشت دختران ازدواج کرده شهر تهران به تحصیل با روش آمیخته متوالی اکتشافی(کیفی با روش تحلیل تماتیک و کمی با روش علی- مقایسه ای پسارویدادی با گروه ملاکی) انجام شده است. در بخش کیفی با 36 نفر از زنان بازگشته به تحصیل، با روش نمونه گیری هدفمند با معیار اشباع نظری و مصاحبه نیمه ساختارمند داده ها جمع آوری و با رویکرد ولکات تحلیل شده است.در بخش کمی، جامعه آماریِ مبنا، تمام زنان ازدواج کرده بازگشته به تحصیل در شهر تهران بودند که 426 نفر از آنان با استفاده از روش نمونه-گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برابر با همین تعداد(426 نفر)، با استفاده از همتاسازی گروهی از بین زنان ترک تحصیل کرده بدون بازگشت انتخاب شدند. برای تحلیل کمی، از آزمون های رگرسیون لوجستیک دوگانه عادی و شرطی استفاده شده است. با انجام تحلیل کیفی درونمایه اصلی " استراتژی جستجوی خودهای ممکن برای تعادل بخشی به ساحت های مختلف مسیر زندگی" استخراج ارائه شده است. نتایج آزمون رگرسیون لوجستیک دومتغیره نشان داد بین دوگروه از زنان مورد مطالعه در متغیرهای برابری جنسیتی، نیاز مالی خانواده، کسب منزلت اجتماعی، تمایل به آگاهی بیشتر، تجارب سخت مسیر زندگی، میزان تاب آوری و میزان فمینیسم گرایی تفاوت معنی دار وجود دارد و این متغیرها قابلیت پیش بینی احتمال بازگشت به تحصیل در بین زنان ازدواج کرده را دارند. متغیرهای کسب آگاهی، تاب آوری و کسب منزلت اجتماعی مهمترین پیش بینی کننده های احتمال بازگشت زنان ازدواج کرده به مدرسه بودند.
۱۶.

بررسی تأثیر خودشیفتگی مدیران بر سکوت سازمانی معلمان با نقش میانجی ریاکاری سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودشیفتگی سکوت سازمانی سکوت مطیع سکوت تدافعی ریاکاری سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 771 تعداد دانلود : 988
هدف پژوهش بررسی بررسی تأثیر خودشیفتگی مدیران بر سکوت سازمانی معلمان با نقش میانجی ریاکاری سازمانی بود. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. 255 دبیر متوسطه دوم شهر زاهدان به شیوه نمونه گیری تصادفی- طبقه ای (بر حسب جنسیت) از طریق سه پرسشنامه خودشیفتگی (قریشی راد، 1394)، ریاکاری سازمانی (اقتباس از هادوی نژاد و همکاران، 1389) و سکوت سازمانی (وان داین، آنگ و بوترو، 2003) مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری با کمک نرام افزارهای اس پی اس اس و لیزرل استفاده شد. بر اساس یافته ها مقدار ضریب همبستگی بین خودشیفتگی مدیران و ریاکاری سازمانی معلمان (001/0, p=407/0r=)، خودشیفتگی مدیران و سکوت سازمانی معلمان (001/0, p= 398/0r=) و ریاکاری سازمانی و سکوت سازمانی معلمان (001/0, p=331/0r=) مثبت و معنادار بود. اثر مستقیم خودشیفتگی مدیران بر سکوت سازمانی معلمان (54/4, t=36/0β=)، اثر مستقیم خودشیفتگی مدیران بر ریاکاری سازمانی معلمان (59/6, t=45/0β=)، و اثر مستقیم ریاکاری سازمانی بر سکوت سازمانی معلمان (54/2, t=2/0β=) مبثت و معنادار بود. همچنین اثر غیرمستقیم خودشیفتگی مدیران بر سکوت سازمانی معلمان با میانجی گری ریاکاری سازمانی (09/0β=)، مثبت و معنادار بود. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که خودشیفتگی مدیران هم به طور مستقیم و هم به طور مستقیم و از طریق متغیر میانجی ریاکاری سازمانی با سکوت سازمانی معلمان رابطه مثبت و معنادار دارد.
۱۷.

ارائه مدلی جهت ارتقاء انگیزش در موسسات آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل ارتقاء انگیزش اساتید دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 601 تعداد دانلود : 902
هدف پژوهش ارائه مدلی جهت ارتقاء انگیزش اساتید دانشگاه بوده که با روش آمیخته با رویکرد متوالی انجام شد. در مرحله کیفی، نمونه آماری متشکل از 25 نفر از خبرگان علمی و اجرایی دانشگاهی بوده که با تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند. در مرحله کمی روش تحقیق توصیفی و جامعه آماری شامل تمامی اساتید دانشگاههای فرهنگیان کل کشور برابر با 784 نفر بوده که بر اساس نمونه گیری خوشه ای تعداد 278 نفر انتخاب شدند. جهت تحلیل داده ها در بخش کیفی تحلیل محتوا و در بخش کمی از تحلیل عاملی اکتشافی ، آزمون کایزرمایر و بارتلت ، مدل یابی معادلات ساختاری و آزمون t استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در مرحله کیفی مصاحبه ساختارمند و در مرحله کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد ابعاد ماهیت کار، میل به کسب موفقیت ، رشد حرفه ای و قدر و منزلت اجتماعی در حدود 87/82 درصد و عوامل اقتصادی ، فرهنگی ، محیطی ، مدیریتی و قانونی 96/78 واریانس انگیزش اساتید را تبیین می کنند. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان داد تمامی بارهای عاملی ابعاد و مولفه ها و عوامل بالای 70/0و مقادیر شاخص های برازش مدل بالاتر از 80/0 بوده که بیانگر برازش خوب مدل می باشد.
۱۸.

بررسی تأثیر روش های تدریس بر شناسایی و بهبود اختلالات یادگیری دانش آموزان درمراکز ناتوانی یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش تدریس معلمان بهبود دانش آموزان اختلال در یادگیری مراکز ناتوانی یادگیری شهر ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 82 تعداد دانلود : 995
روش پژوهش حاضرتوصیفی و پیمایشی است. در پژوهش حاضر روش تدریس معلمان براساس  Hiberman & Bowmhans (2005) و ارزیابی اختلال یادگیری دانش آموزان براساس شاخص های Manis et al (2000) تعریف گردیده است. جامعه آماری تحقیق حاضر معلمان مراکز اختلال یادگیری شهر ارومیه به تعداد 200 نفر می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات دو پرسشنامه محقق ساخته می باشد که پس از سنجش روایی و پایایی و اطمینان از آن، در اختیار نمونه آماری قرار گرفت. برای تعیین روایی ابزار جمع آوری اطلاعات از روایی نمادی استفاده گردید. برای آزمون پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. مقدار این آماره ها برای سؤالات روش تدریس معلمان و شناسایی دانش آموزان  دارای اختلال در یادگیری 922/0 و 946/0 هست. برای طبقه بندی، تلخیص و توصیف داده های آماری از روش آمار توصیفی و در سطح استنباطی برای آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون های کلموگروف- اسمیرنف، هبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده گردیده است. نتایج حاصل بیانگر آن است که روش تدریس معلمان و ابعاد آن در شناسایی و بهبود دانش آموزان دارای اختلال یادگیری در مراکز ناتوانی یادگیری شهر ارومیه مؤثر است.
۱۹.

انتقال آموزش در مدرسه: ادغام نظریه حمایت سازمانی در نظریه رفتار برنامه ریزی شده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظریه رفتار برنامه ریزی شده نظریه حمایت سازمانی حمایت مدیر مدرسه انتقال آموزش معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 790 تعداد دانلود : 349
    در پژوهش از طرح پژوهش همبستگی-پیش بین استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر همه معلمان متوسطه اول شهر کرمانشاه بودند که با استفاده از روش نمونه گیری Hair et al (2017) 183 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از دو پرسشنامه محقق ساخته نظریه رفتار برنامه ریزی شده و حمایت مدیر مدرسه استفاده شد. روایی پرسشنامه ها با سه تکنیک روایی صوری، روایی محتوا و روایی سازه مورد بررسی و تایید قرار گرفتند. پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی و تایید شدند. به منظور تحلیل داده ها، از مدل سازی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار Smart PLS2 استفاده شد. نتایج نشان داد که نگرش، کنترل رفتار ادراک شده و حمایت مدیر مدرسه پیش بینی کننده های معنادار قصد کاربست فناوری آموزشی در تدریس هستند. با این وجود، نتایج نشان داد که هنجار ذهنی معلم قادر به پیش بینی قصد کاربست نیست. همچنین، نتایج نشان داد که کنترل رفتار ادراک شده و قصد با هم پیش بینی کننده رفتار واقعی کاربست فناوری آموزشی در تدریس هستند. در پایان، دلالت های مدیریتی این یافته ها مورد بحث قرار گرفته است.  
۲۰.

مطالعه کیفی آموزش بهداشت روانی مطلوب در مدارس دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهداشت روان دوره اول متوسطه دلفی فازی برنامه ریزی درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 242 تعداد دانلود : 490
هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه های بهداشت روان جهت آموزش در دوره متوسطه اول می باشد. لذا در این تحقیق تلاش شده است پاسخی برای این سوال بیابد که مولفه های بهداشت روان مطلوب آموزش در دوره اول متوسطه کدامند؟ روش پژوهش از نظر هدف کاربردی؛ از نظر روش جمع آوری داده ها توصیفی- اکتشافی و از نظر نوع داده، کیفی و بود. جامعه پژوهش، شامل مدیران مدارس، متخصصان برنامه ریزی درسی و متخصصان بهداشت روان استان همدان بود. حجم نمونه با استفاده از اصل اشباع و روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند 30 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختار یافته بود. با توجه به سوالات پژوهش از روش تجزیه و تحلیل کیفی مبتنی بر شناسایی مولفه ها استفاده شد. بدین صورت که برای شناسایی مولفه های بهداشت روان در آموزش بهداشت روانی در دوره متوسطه اول از فرآیند دلفی فازی و اجماع نظر خبرگان حول مولفه ها استفاده شد. از میان 40 مولفه شناسایی شده، تعداد 31 مولفه در چهار بعد سلامت جسم یو رفتاری، اضطراب و روحیات فردی، کنش ورزی اجتماعی و افسردگی و ناامیدی بر بهداشت روان دانش آموزان متوسطه اول موثر تشخیص داده شدند.تدوین برنامه درسی بر مبنای 31 عامل موثر شناسایی شده می تواند بهداشت روان دانش آموزان متوسطه دوم را تا حد بالایی بهبود بخشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۰