پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر وابستگی به فضای مجازی و قلدری مجازی در نوجوانان منطقه سه شهر تهران بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه منطقه سه شهر تهران بودند که در سال تحصیلی 1398 تحصیل می کردند. از میان آنها سی نفر به صورت نمونه گیری در دسترس و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش دوازده جلسه نود دقیقه ای آموزش مهارت های زندگی را دریافت کرد، اما گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه های اعتیاد به اینترنت یانگ (1998) و قلدری پاتچین و هیندوجا (2011) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مکرر در نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. براساس این پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش مهارت های زندگی باعث کاهش وابستگی به فضای مجازی و قلدری مجازی می شود و می توان به عنوان یک روش آموزشی برای افراد مورد نظر توصیه شود. لازم به ذکر است که این آموزش دارای یک دوره پیگیری یک ماهه بود که نتایج آموزش این مهارت ها را مثبت نشان داد

این تحقیق با هدف بررسی چالش های توسعه مدارس هوشمند از دیدگاه مدیران و معلمان مدارس هوشمند شهرستان بابلسر انجام شد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت توصیفی از نوع پیمایشی و تحلیلی بود. اطلاعات و سوالات مورد نیاز این تحقیق در مرحله اول، از طریق بررسی ها و مصاحبه با مسئولان اصلی طرح مدارس هوشمند در اداره کل آموزش و پرورش شهرستان بابلسر به دست آمد. بدین ترتیب سوالات مربوط به پرسش نامه در فهرستی گردآوری شدند. در نهایت به منظور پاسخ گویی، پرسش نامه ها میان 21 مدیر و 131 معلم مدارس هوشمند شهرستان بابلسر توزیع شد. نتایج نشان داد که رایج نبودن استفاده از اینترنت در میان معلمان، ضعف آشنایی معلمان با روش های نوین تدریس، نبود محتوای الکترونیکی قابل اعتماد دروس، بیشترین چالش های پیش روی توسعه مدارس هوشمند بود. فراهم نبودن زیرساخت های مورد نیاز مانند شبکه های محلی و اتصال به اینترنت، نبود آمادگی و زمینه لازم در رابطه با استفاده از فناوری و اطلاعات در مدیریت مدرسه، نبود انگیزه و علاقه به حرفه معلمی و نبود انگیزه در دانش آموزان برای استفاده و بهره برداری مناسب از تجهیزات، کم ترین چالش های پیش روی توسعه مدارس هوشمند در شهرستان بابلسر بود. در نهایت، با شناسایی چالش ها مدارس هوشمند و تجهیز آنها، مرز های دانش از کتاب های درسی فراتر می رود و شیوه های تدریس و یادگیری از حفظیات و به خاطرسپاری محض به تفکر انتقادی و ارزیابی منابع اطلاعاتی گسترش خواهد یافت.

یکی از چالش های اساسی در محیطط های یادگیری، تسلط یادگیرندگان بر محتوای آموزشی و کاربرد دانش جدید در زندگی واقعی است. پردازش زایشی شامل درک فعالانه اطلاعات آموخته شده از طریق سازمان دهی دوباره ذهنی و یکپارچه سازی آن با دانش قبلی فرد است که در نتیجه آن یادگیرندگان آنچه را آموخته اند، در موقعیت های جدید به کار می گیرند. با توجه به بدیع بودن مفهوم پردازش زایشی، نیاز است که درباره روش های تقویت این نوع یادگیری پژوهش های تکمیلی انجام شود. بر این مبنا، پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردهای تقویت پردازش زایشی از طریق بار شناختی مطلوب انجام شد. روش تحقیق انجام شده در این مطالعه، کیفی بوده که با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. حوزه پژوهش همه منابع مکتوب و دیجیتال فارسی و انگلیسی مرتبط با بار شناختی مطلوب بوده است که با استفاده از رویکرد هدفمند و با در نظر گرفتن معیار اشباع نظری، در ده سال گذشته، 32 مقاله براساس نظر استادان و متخصصان حوزه پردازش زایشی و بار شناختی، با روش تحلیل مضمون به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسی نهایی قرار گرفتند و در نهایت، یافته ها در قالب مضامین پایه (کدها و نکات کلیدی متن)، مضامین سازمان دهنده (مضامین به دست آمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و مضامین فراگیر (مضامین عالی دربرگیرنده اصول حاکم بر متن به مثابه کل) دسته بندی و شبکه مضامین ترسیم شد. پس از تجزیه و تحلیل داده های مطالعه، پنج مضمون اصلی شامل مضامین کاربرد چند رسانه ای ها، شخصی سازی، بازخورد، تفکر و یادگیری هدایت شده و 53 مضمون فرعی برای تقویت پردازش زایشی و بار شناختی مطلوب پدیدار شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش معلمان مقطع ابتدایی شهر زاهدان درباره فرصت ها و چالش های ویروس کرونا برای آموزش مجازی در مدارس با بهره گیری از روش تحقیق آمیخته متوالی ناهمزمان اکتشافی (کیفی - کمی)، انجام گرفته است. از طریق مصاحبه با 10 معلم با تجربه و توزیع پرسش نامه بین 120 نفر از معلمان مقطع ابتدایی اطلاعات و داده های کیفی و کمی جمع آوری گردید. شیوه جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی با استفاده از روش کدگذاری اشتروس و کوربین، شامل سه مرحله (باز، محوری و انتخابی) انجام شد. در بخش کمی نیز پس از گردآوری داده ها با پرسش نامه محقق ساخته که از طریق نتایج مصاحبه اولیه، ساخته و روایی محتوایی و پایایی آن به تأیید رسیده بود، با روش آمار توصیفی (درصد و فراوانی) تحلیل داده ها انجام شد. طبق نتایج، چالش ها و فرصت ها در سه سطح کلان، میانی و خرد مطرح و طبقه بندی شد. در سطح کلان چالش های، نداشتن تفکر راهبردی مدیران و برنامه ریزان؛ سیاست گذاری نامطلوب، ضعف فناوری آموزشی و مدیریت ناکارآمد؛ در سطح میانی چالش ضعف فناوری های معرفی شده، نداشتن استقلال و آزادی عمل و برهم خوردن بودجه بندی مطرح شده و در سطح خرد حاصل گردید. همچنین از نظر مشارکت کنندگان، شیوع کرونا فرصت هایی را در سطح کلان (فراهم کردن زمینه تغییر، توجه به داشتن برنامه ریزی راهبردی و توجه به آموزش های برخط و مجازی، سطح میانی (خلق فرصت آموزشی برابر و خلق نوآوری آموزشی جدید) و سطح خرد به دنبال داشته است.

هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی توسعه دانش محتوایی تخصصی دانشجومعلمان آموزش ابتدایی در تقسیم کسرها بوده است. این پژوهش جزء پژوهش های ترکیبی با طرح اکتشافی بود که با مدل تدوین طبقه بندی در دو بخش کیفی و کمّی انجام شد. در بخش کیفی با روش مطالعه موردی به فرآیند طراحی الگو و در بخش کمّی با روش توصیفی از نوع پیمایشی به اعتبارسنجی الگو پرداخته شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی شامل 19 نفر از افراد متخصص و 61 پژوهش انجام شده در ارتباط با موضوع پژوهش بودند. جامعه آماری در بخش کمّی شامل آموزشگران ریاضی دانشگاه فرهنگیان، متخصصان آموزش ریاضی و معلمان دوره ابتدایی بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند تعداد 22 نفر از متخصصان و 85 نفر از معلمان دوره ابتدایی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها در بخش کیفی از مطالعه اسنادی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی از پرسش نامه محقق ساخته که شامل 13 گویه بود استفاده شد. تحلیل داده ها در بخش کیفی با روش تحلیل محتوا و در بخش کمّی با تحلیل عاملی تاییدی انجام شد. نتایج تحلیل عناصر نشان داد که عناصر محتوا و فعالیت های یادگیری، اهداف مهارتی، اهداف شناختی در سطح تجزیه و تحلیل و سطح ترکیب و روش های ارزشیابی دارای بیشترین قدرت تبیین هستند، همچنین عناصر دیگر نظیر روش های یاددهی یادگیری، اهداف نگرشی و وضوح و جامعیت برنامه درسی نیز به ترتیب به عنوان تبیین کننده های معنادار شناسایی شدند.

هدف از پژوهش حاضر تبیین ارتباط خود ناهمخوانی و تاب آوری تحصیلی با اهمال کاری تحصیلی در دانشجویان بود. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد بود که به روش نمونه گیری، خوشه ای 242 دانشجو از میان آن ها انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه خود ناهمخوانی هیگینز (1987)، پرسش نامه تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004) و پرسش نامه اهمال کاری تحصیلی سواری (1390) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش ضریب همبستگی و رگرسیون چندگانه به شیوه گام به گام استفاده گردید. نتایج حاکی از همبستگی مثبت و معنادار خود ناهمخوانی واقعی-بایدی ( r=0.36 ) و واقعی-ایده آل ( r=0.39 ) با اهمال کاری تحصیلی و نداشتن همبستگی معنادار تاب آوری تحصیلی با اهمال کاری تحصیلی بود. افزون بر این، تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین، فاصله خود واقعی-ایده آل توانست بیش از 15 درصد از واریانس اهمال کاری تحصیلی را پیش بینی کند. افراد خود ناهمخوان احتمال اهمال کاری بیشتری دارند. همچنین، فاصله بین خودِ واقعی و خودِ ایده آل قویترین پیش بینی کننده اهمال کاری است؛ بنابراین دانشجویانی که بین خودِ واقعی و ایده آل شان اختلاف زیادی تجربه می کنند، بیشتر از افرادی که بین خودِ واقعی و خودِ بایدی شان تفاوت تجربه می کنند، اهمال کاری می کنند.

این پژوهش با هدف مقایسه سه روش آموزش مبتنی بر نظریه بار شناختی، آموزش چندرسانه ای و آموزش سخنرانی در میزان پیشرفت تحصیلی و انگیزش دانش آموزان در یادگیری درس علوم چهارم انجام شد. جامعه آماری پژوهش، یک مدرسه مجهز به فناوری اطلاعات در شهرستان محمودآباد (استان مازندران) بود. ابزارهای این پژوهش شامل 1. آزمون یادگیری محقق ساخته در درس علوم چهارم 2. پرسش نامه انگیزش پیشرفت تحصیلی ورلند و همکاران (1985) 3. مقیاس انگیزش پیشرفت تحصیلی ( AMS ) و 4. مقیاس درجه بندی ذهنی بار شناختی پاس و ون مرینبوئر (1993) بود. نتایج حاصل از جمع آوری پرسش نامه ها و آزمون یادگیری به کمک تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان یادگیری، انگیزش دانش آموزانی که تحت تاثیر آموزش مبتنی بر نظریه بار شناختی بوده اند، به طور معناداری بیشتراز دانش آموزانی بود که آموزش چندرسانه ای و سخنرانی را در درس علوم دریافت کردند. همچنین میانگین بار شناختی در گروه سخنرانی (47/4)، گروه چندرسانه ای (82/3) و در گروه آموزش مبتنی بر نظریه بار شناختی (63/3) بود. این بدین معنی است که دانش آموزان گروه آموزش مبتنی بر نظریه بار شناختی، بار شناختی کمتری از دانش آموزان سایر گروه دریافت کردند. با توجه به نتایج، پیشنهاد می شود معلمان و برنامه ریزان تحصیلی درباره اصول پایه و اساسی نظریه بار شناختی آموزش ببینند تا بتوانند این اصول را با توجه به ظرفیت محدود حافظه فعال دانش آموزان و با توجه به جنبه های انگیزشی محیط یادگیری، در آموزش و برنامه ریزی درس ها به کار گیرند.