بهبود مدیریت

بهبود مدیریت

بهبود مدیریت سال سیزدهم بهار 1398 شماره 1 (پیاپی 43) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بازآفرینی اکوسیستم نوآوری پس از زوال؛ تجربه تاریخی صنعت سفال و سرامیک لالجین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اکوسیستم نوآوری چرخه عمر بازآفرینی اکوسیستم صنعت سفال و سرامیک لالجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 946 تعداد دانلود : 648
اکوسیستم های نوآوری در آخرین مرحله از چرخه عمر خود، که معمولاً با تغییرات شدید محیطی یا ظهور اکوسیستم های جدید همراه است، دو گزینه پیش رو دارند: یا با شرایط جدید سازگار می شوند و به فعالیت-های نوآورانه خود ادامه می دهند و یا در خودنوسازی ناتوانند و دچار زوال می شوند. در حالت دوم، بازآفرینی و احیای یک اکوسیستم نوآوری زوال یافته می تواند برای سیاست گذاران و مدیران حائز اهمیت باشد. شهر لالجین، مهمترین مرکز تولید سفال و سرامیک در ایران است که سفال گری در آن سابقه ای حداقل 200 ساله دارد، این صنعت علی رغم وجود پیشینه تاریخی فعالیت نوآورانه در قالب ساختار اکوسیستمی، در حال حاضر فاقد ویژگی های یک اکوسیستم نوآوری پویا و فعال است. در این مقاله تلاش شده است با انجام مصاحبه های عمیق با 50 نفر به نمایندگی از بازیگران درگیر در این اکوسیستم و مطلعین از رویدادهای تاریخی، ابتدا روند تاریخی اکوسیستم نوآوری لالجین از قبل از سال 1315 تاکنون بررسی و تحلیل و سپس وضع موجود آن توصیف گردد. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی عرفی جهت استخراج مفاهیم از مصاحبه ها و دسته بندی آن ها در قالب مقولات و محورها استفاده شده است. درنهایت محرک ها و موانع نوآوری در این اکوسیستم شناسایی و برآن اساس راه کارهایی جهت بازآفرینی این اکوسیستم مطرح شده است. این راه کارها در قالب یک الگوی چهار مرحله ای همراه با نقش هر بازیگر در این اکوسیستم جمع بندی و ارائه گردیده است.
۲.

ارائه چارچوبی مفهومی برای همپایی فناورانه موتورهای توربوفن تجاری در ایران با بهره گیری از رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همپایی فناورانه محصولات و سامانه های پیچیده موتورهای توربوفن تجاری فراترکیب پنل خبرگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 21 تعداد دانلود : 728
سامانه هواپیما و زیر سیستم های آن از جمله موتور، جزء محصولات و سامانه های پیچیده محسوب می شوند که کالاهایی با فناوری سطح بالا و نیازمند سرمایه گذاری سطح بالا هستند. هدف این پژوهش، ارایه مدلی به منظور تبیین عوامل موثر بر همپای فناورانه موتورهای توربوفن تجاری در ایران – به عنوان یک محصول پیچیده - با تکیه بر الگوگیری از تجارب جهانی در این زمینه است. روش پژوهش در این مطالعه، کیفی و از نوع متاترکیب است. برای گ ردآوری داده ها از روش کتابخان های، برای تحلیل دادهها از فرایند هفت مرحله ای فرا ترکیب ساندلوسکی و باروس و برای صحت سنجی و نهایی سازی یافته ها از پنل خبرگان بهره گیری شده است. جمعیت مورد مطالعه ی پژوهش را تمامی مقاله های مرتبط با موضوع پژوهش شامل می شود. بدین منظور، پس از طراحی سؤالات پژوهش، جستجویی نظاممند بر اساس کلیدواژههای مرتبط- همپایی فناورانه، محصولات پیچیده، موتور توربوفن تجاری- در پایگ اهه ای داده Scopus ،SID ،ISC ،IEEE ،Science Direct و ه مچن ین با کمک موتور جستجوی های Elmnet, Googlescholar از میان مقالات انتشاریافته بین سالهای 1980 تا 2018 صورت گرفته است. با بررسی 31 مقاله از 172 مقاله ی اولیه، پژوهشگران 11 بعد و 92 مؤلفه را به عنوان عوامل مؤثر ب ر همپایی فناورانه موتورهای توربوفن تجاری ک ه در پ ژوهش های مختلف داخلی و خارجی به آن اشاره شده است، شناسایی کردند. ب ر اس اس ای ن عوام ل، چارچوبی جامع برای همپایی فناورانه موتورهای توربوفن تجاری در ایران، ارایه و اعتبارسنجی شده است. چارچوب پیشنهادی، می تواند به عنوان مبنایی برای سیاستگذاری کلان و نیز الگویی برای یادگیری در صنعت ذیربط، مورد توجه قرار گیرد.
۳.

مطالعه تاریخی صنعت فولاد در ایران؛ کاربرد چارچوب همپایی فناورانه در محصولات و سامانه های پیچیده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همپایی فناورانه انتقال فناوری صنعت فولاد ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 78 تعداد دانلود : 175
در بیش از نیم قرن گذشته، به منظور افزایش توان تولیدی کشور با تکیه بر منابع طبیعی طیف گسترده ای از انتقال فناوری در صنعت فولاد تحقق یافته است. هر چند هدف غالب آن ها افزایش ظرفیت تولید بوده اما دستاوردهای مهمی در زمینه ارتقا و توسعه فناوری نیز داشته است. مروری تاریخی بر مسیر طی شده و نظر افکندن بر تجربیات موفق و ناموفق می تواند درس هایی برای آینده به همراه داشته باشد. بدین جهت این مطالعه با وام گیری از مفهوم همپایی فناورانه تلاش دارد نکات برجسته این تجربه را شفاف سازد. برای این منظور مطالعه حاضر، با انجام پژوهشی کیفی و با استفاده از روایت پژوهی و مصاحبه با متولیان و خبرگان فعال در پروژه های انتقال فناوری صنعت فولاد، پنج موج توسعه صنعت فولاد در کشور را معرفی کرده است. نتایج نشان می دهد احداث پلنت های فولادسازی که به عنوان محصولات و سامانه های پیچیده در نظر گرفته شده است، عامل اصلی ارتقا توانمندی و توسعه بخش فولاد بوده است. با توجه به مکانیزم متفاوت همپایی فناورانه در محصولات و سامانه های پیچیده همپایی فناورانه در توسعه صنعت فولاد به صورت مرحله ای انجام شده است. در هر پنج موج توسعه پنجره های فرصت متفاوت ایجاد شده و نوع مکانیزم یادگیری مختلف و نحوه تلاش در جهت توسعه این بخش از صنعت متفاوت بوده است. روند تاریخی صنعت فولاد حکایت از آن دارد که همکاری بین المللی علاوه بر ایجاد ظرفیت تولیدی به ارتقای توانمندی فناورانه منجر شده که کانون انباشت آن شرکت های فنی-مهندسی صنعت فولادسازی در کشور بوده است.
۴.

الگوی توسعه درونزای صنعت زیست داروی کشور: مطالعه موردی شرکت سیناژن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همپایی بایوسیمیلار زیست فناوری سیناژن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 228 تعداد دانلود : 191
امروزه نمی توان نگاه به فرایند همپایی را به بررسی نحوه ی ارتباط میان دو منبع داخلی و خارجی دانش تقلیل داد و نیاز است جهت رسیدن به فهمی عمیق تر از علل موفقیت و شکست این فرایند در فضاهای مختلف، رویکرد جدیدی در پیش گرفته شود. در رویکرد تحلیل جامع مورد به شناسایی عوامل بیرونی و درونی کیس مورد بررسی و نحوه ارتباط سیستمی آن ها پرداخته می شود و سعی می گردد به کمک آن دشواری های موجود در مسیر شرکت های «دنباله رو» که می خواهند فرایند همپایی را به صورت موفقیت آمیز طی کنند، شناسایی شود. در این پژوهش با اتخاذ این رویکرد به مطالعه ی موردی شرکت سیناژن به عنوان شرکت ایرانی موفق در عرصه ی تولید انواع بایوسیمیلارها پرداخته شده است و تلاش شده با شناسایی فاکتورها و چالش های مؤثر بر مسیر توسعه ی این شرکت و نحوه ی رویارویی و مدیریت آن ها، الگوی توسعه ی آن استخراج شود. همچنین نقش تلاش های فناورانه ی داخلی همچون تحقیق وتوسعه بر شکل گیری قابلیت های فناورانه در این شرکت مورد بررسی قرار گرفته است. این مطالعه از نوع کیفی است و اطلاعات به دست آمده از آن، حاصل مصاحبه های هدفمند با مدیران شرکت سیناژن و مطالعه ی اسناد شرکت بوده است. نتایج این پژوهش به روش تحلیل محتوا به دست آمده و نشان می دهد که سیناژن با اتکا بر تلاش های فناورانه ی داخلی و بهره گیری از منابع خارجی دانش توانسته است ضمن دستیابی به کلیه ی توانمندی های تولید بایوسیمیلارها، به دانش توسعه ی فرایند نیز دست یابد و همچنین به-تازگی به حوزه ی توسعه ی مستقل سویه وارد شود. همچنین الگوی به دست آمده از راهبردهای توسعه در این شرکت نشان می دهد که موفقیت آن در فرایند همپایی حاصل مدیریت صحیح فاکتورهای اثرگذار بر توسعه ی «فناوری» و «بازار» بوده است.
۵.

ارائه مدل نظام نوآوری فناورانه در حوزه حاکمیت الکترونیک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت الکترونیک حاکمیت الکترونیک نظام نوآوری فناورانه مولفه ها و شاخص ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 418 تعداد دانلود : 32
در سالهای اخیر و باگسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحقق حاکمیت الکترونیک از جانب حکومت ها ضرورتی اجتناب ناپذیر در راستای کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و رضایت آحاد مردم و درنهایت توسعه پایدار محسوب میگردد. علیرغم این امر، متاسفانه شواهد و گزارشات آماری نشان دهنده وضعیت نامناسب ایران در حوزه دولت الکترونیک و حاکمیت الکترونیک بوده و کشور ایران در زمینه شاخص های مرتبط دارای جایگاه مناسبی نمی باشد. در این راستا، تداخلات و عدم انسجام و کارآمدی نظام نوآوری فناورانه در کشور از مهم ترین دلایل این امر برشمرده می شود. بدین ترتیب و باتوجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق به تحلیل کارکردها و رشد بخش های فناورانه در حوزه حاکمیت الکترونیک ایران بر پایه توسعه فناوری اطلاعات پرداخته شده و کارکرد نظام نوآوری فناورانه در حوزه حاکمیت الکترونیک ایران مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج به دست آمده از پرسشنامه ارائه شده و تحلیل عاملی تائیدی انجام پذیرفته با استفاده از نرم افزار لیزرل بیانگر میزان تاثیر مولفه ها و شاخص های احصا شده در تحقق نظام نوآوری فناورانه در حوزه حاکمیت الکترونیک درکشور بوده و در برنامه ریزی کلان در این حوزه می تواند رهگشا باشد
۶.

راهبرد چرخه عمر محور مفهومی ادعاهای بین ذینفعان در توافق های مشارکت عمومی-خصوصی (مطالعه موردی طرح های آزاد راهی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت عمومی-خصوصی مدیریت پروژه های آزادراهی بحث های گروهی کانونی مطالعه موردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 663 تعداد دانلود : 690
علی رغم این که دهه گذشته شاهد افزایش ادعا در توافق های مشارکت عمومی-خصوصی بوده است اما هنوز خلا شناسائی و اجتناب از بروز ادعا بین سرمایه پذیر و سرمایه گذار و تاثیر آن بر روی عملکرد وجود دارد. در این پژوهش تلاش شده است با راهبرد مفهومی چرخه عمر محور، ادعاها از دو دیدگاه سرمایه پذیر و سرمایه گذار و با رویکرد کیفی«بحث های گروهی کانونی» بررسی شود. جامعه مورد مطالعه شامل بررسی گسترده پیشینه بین المللی و منابع علمی کشور ایران در فاصله سال های 1991 تا سه ماهه اول 2019 در حوزه های مرتبط با ادعا، بررسی سه مورد از طرح های مشارکتی آزادراهی ایران، و مصاحبه با خبرگان گروه کانونی بوده و هم-چنین اعتبار سنجی نتایج با روش «زاویه بندی چند گانه» ارزیابی شده است. نتایج پژوهش، معیارهای کلیدی در دسته بندی فاکتورهای بروز ادعا را مشخص نموده و نشان داد بررسی دقیق عوامل می تواند به عنوان یک چک لیست طرفین را از پتانسیل بهبود مدیریت و اجتناب از ادعا در پروژه های مشارکتی بهره مند نماید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۰