جغرافیا و روابط انسانی

جغرافیا و روابط انسانی

جغرافیا و روابط انسانی دوره 2 پاییز 1398 شماره 6

مقالات

۱.

معایب و نارسایی های آمایش ایران در حوضه انرژی با تأکید بر شیوه انتقال انرژی به مناطق شرقی

کلید واژه ها: انتقال انرژی آمایش سرزمین راهبرد توسعه مرزهای شرقی SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 871 تعداد دانلود : 137
نیل به توسعه یافتگی در هر جامعه ای در وهله اول، مستلزم وجود عزم و اراده ملی برای پیشرفت و تعریف الگوی توسعه متناسب با مقتضیات جامعه و در وهله دوم، به وجود یک نقشه راه توسعه که بتواند ضمن به دست دادن قابلیت ها و فرصت های توسعه از یک سو و تنگناها و چالش های فعلی و آتی، از سوی دیگر، با بهره گیری از تجارب پیشین، مطلوب ترین مسیر توسعه را فراروی جامعه قرار دهد، بستگی دارد. از همین رو آمایش سرزمین به عنوان سندی که خطوط کلی سازماندهی فضای سرزمینی کشور و نیز خط مشی های توسعه زیرساختی سرزمین را مقدر می سازد، ضرورتی تام دارد. هدف از این پژوهش استفاده از برنامه ریزی راهبردی که روشی نظامیافته برای اخذ تصمیمات و اجرای فعالیتها در خصوص شکل دهی و رهنمود یک سیاست محسوب می شود، به تأثیر اجرای این سیاست بر توسعه مناطق شرقی کشور در حوضه انتقال انرژی با روش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از مدل تحلیلی SWOT بپردازد. نتایج حاصله نشان میدهد که با توجه به شرایط فعلی، راهبردهای مناسب حرکت در مسیر آمایش مناطق شرقی کشور از نوع تدافعی است و هم اکنون بر اساس اولویت بندی انجام شده راهبردهای تدوین برنامه جامع، توسعه همه جانبه استان های شرقی کشور(بخصوص مناطق مرزی)، توسعه و تقویت انواع زیرساخت های اساس وپایه در حوضه انتقال انرژی، شامل: حمل و نقل، راه آهن، جاده و... به منظور افزایش پیوندهای کانون های پرجمعیت مناطق شرقی با یکدیگر و کانون های داخل کشور از اولویت بالاتری برخوردارند. از این رو اتخاذ و اجرای این سیاست به افزایش نقش و سهم کشور در ترانزیت کالا و حمل و نقل بین المللی، تقویت پیوندهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی با کشورهای همجوار شرق و شمال شرقی، ارتقاء سطح متوسط درآمد و شاخصهای توسعه در نواحی شرقی کشور، کاهش فعالیت های غیررسمی اقتصادی. واژگان کلیدی: انتقال انرژی، توسعه محور شرق، آمایش سرزمین،راهبرد توسعه،مرزهای شرقی، SWOT.
۲.

تحلیل ظرفیت سنجی آژانس های گردشگری در توسعه گردشگری پایدار شهری ، مطالعه موردی : شهر کرمانشاه

کلید واژه ها: ظرفیت سنجی آژانس گردشگری گردشگری شهری توسعه پایدار شهر کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 714 تعداد دانلود : 694
امروزه فعالیت های گردشگری به عنوان بخش چهارم از فعالیت های انسان پس از کشاورزی، صنعت و خدمات محسوب می شود پیش بینی کارشناسان این است گردشگری در سال 2020 به عنوان سود آورترین صنعت جهان درآید. اصطلاح پایداری به نحو گسترده رویکردی اساسی برای هر نوع توسعه از جمله گردشگری پذیرفته شده و در مباحث سیاسی و محیطی، گردشگری پایدار به عنوان مفهومی نوین جهت مقابله با آثار مخرب توسعه گردشگری مطرح است. مؤسسات، بنگاه های مسافرتی و گردشگری نقش عمده ای در تکامل و توسعه گردشگری دنیا دارند، سعی این مؤسسات بر ارائه اطلاعات و فعالیت های مسافرتی و هر آنچه که مورد نیاز گردشگر است می باشد. گردشگری شهری که به بازدید از مناطق شهری نزدیک زندگی افراد گفته می شود؛ نقش مهم و با اهمیتی در توسعه پایدار گردشگری شهر کرمانشاه ایفا خواهد کرد. هدف از مقاله حاضر تحلیل ظرفیت سنجی آژانس های گردشگری در توسعه گردشگری پایدار شهری شهر کرمانشاه است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از مدل SWOT است که به بررسی ظرفیت های آژانس های گردشگری در توسعه پایدار گردشگری شهری کرمانشاه می پردازد سپس راهبردهای متناسب ارائه می گردد. نتایج نشان می دهد که عوامل داخلی یعنی (قوت ها) بالاترین اولویت در (ارائه خدمات و صدور بلیط، رزرو آنلاین: هتل، مسافرخانه و رستوران و ...) با وزن نهایی 45/0 و بالاترین اولویت (ضعف ها) در (بالا بودن نرخ خدمات و تسهیلات، قیمت بلیط، هتل، حمل و نقل و ...) با وزن نهایی 378/0 و در عوامل خارجی (فرصت ها) بالاترین اولویت مربوط به (برخورداری از سرمایه گذاری دولتی در توسعه گردشگری شهری) با وزن نهایی 432/0 و (تهدیدها) عامل (تأثیر نوسانات ارز در افزایش هزینه ها در ارائه خدمات آژانس ها و کاهش گردشگران) با وزن نهایی 432/0 می باشد. با توجه به نتایج، بالا بودن وزن عوامل قوت و فرصت نسبت به ضعف و تهدید وجود راهبردهای مؤثر در جهت توسعه پایدار گردشگری شهری را نشان می دهد.
۳.

تحلیل رگرسیون چندگانه بر عوامل موثر بر رشد خدمات شهری در چین

نویسنده:

کلید واژه ها: خدمات شهری عوامل تاثیرگذار رشد خدمات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 650 تعداد دانلود : 385
شاخص موفقیت هر شهری، موفقیت خدمات شهری آن است. اگر چه تحقیقات زیادی در مورد خدمات انجام شده است، ولی شکاف عمده ای با توجه به خدمات منطقه ای، به ویژه درخدمات شهری دریک کشور وجود دارد. در مورد خدمات شهری، تحقیقات کمی درباره عوامل موثر بر خدمات شهری و تاثیر آن بر رشد منطقه ای وجود دارد. در واکنش به این، دولت قصد دارد توسعه خدمات شهری و اقتصاد منطقه ای در برنامه دوازدهم و پنج ساله حاضر از سال 2011 تا 2015 را تسریع کند. بنابراین هدف اصلی این مقاله بررسی عوامل موثر بر رشد خدمات شهری از جنبه های تقاضا، عرضه، محیط سازمانی و تراکم فضایی است. با استفاده از تجزیه و تحلیل رگرسیون چندمتغیره، مطالعه عوامل موثر بر رشد خدمات شهری در چین را مورد بررسی قرار داده است. این مدل نشان داد که به جز شهرنشینی، تقسیم کار، سایر متغیرهای مستقل، به طور مثبت به رشد خدمات شهری در چین کمک کرده اند. کلیدواژگان: خدمات شهری؛ عوامل تاثیرگذار؛ رشد خدمات
۴.

ارزیابی ارتقا سلامت روان در فضاهای رهاشده ی شهری با محوریت شکل گیری شهر سالم مطالعه موردی : شهر مشهد

کلید واژه ها: HIA فضاهای رها شده شهری شهر سالم سلامت روان شهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 219 تعداد دانلود : 572
یکی از محورهای ارزیابی سلامت جوامع مختلف، بهداشت روان آن جامعه است. بی شک سلامت ِ روان، نقش مهمی در تضمین پویایی وکار آمدی هر جامعه ایفا می کند. با شکل گیری فضاهای رها شده ی شهری در واقع نوعی زوال درون شهری بوجود می آید و مقارن است با رشد گسترش شهر در نواحی حاشیه ای ، عدم توجه به این موضوع می تواند بیش از پیش پراکنده رویی شهری را افزایش داده و روند توسعه شهر را ناپایدار سازند و سلامت روان جامعه را در یادگیری و تعاملات اجتماعی به خطر اندازد و عملکرد و بازدهی افراد تحت تأثیر قرار می گیرد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کیفی بوده و روش تحقیق مورد استفاده توصیفی- تحلیلی می باشد. با توجه به موضوع مورد بررسی جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی بوده است، به این صورت که مبانی نظری، شاخص های بررسی شده و داده های سرشماری به صورت اسنادی و کتابخانه ای جمع آوری شده است و به منظور بررسی شاخص ها در کلانشهر مشهد، داده های مورد نیاز از شیوه های پیمایش میدانی شامل برداشت میدانی، مصاحبه با شهروندان گردآوری شده است برای .ارزیابی از روش HIA بهره گرفته شده است نتایج تحقیق نشان می دهد : سیاست HIA لازم به توضیح است که با اینکه اغلب ارزیابی اثرات سلامت در سطح پروژه ها انجام می شود، سیاست های کلی تر از قبیل استخدام، تجارت، آموزش و سیاست های استراتژیک طراحی مکانی برای ارزیابی اثرات سلامت روان می تواند استفاده شود. هدف سیاست های ارزیابی اثرات سلامت از طرف دیگر، جلو گیری از آسیب های اجتماعی و افزایش فرصت هایی برای بهبود سلامتی است.
۵.

نقش سازمان های مردم نهاد در توسعه پایدار روستایی

کلید واژه ها: جامعه مدنی سازمان های مردم نهاد توسعه توسعه روستایی پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 902 تعداد دانلود : 533
توسعهروستاوسامان دهیبهوضعیتروستاییان،درچنددههاخیربهیکیازدغدغه هایمتولیانوپژوهشگراناینرشتهتبدیلشدهاست .توسعه روستایی از مهم ترین موضوعات مطرح در دهه های اخیر بوده است. جوامع انسانی با همه امکانات و تدابیر خود می خواهند به این هدف نایل شوند و در این راستا سازمان ها و نهادهای مختلفی در این عرصه فعالیت می کنند. از جمله نهادهای تسهیل گر در فرایند توسعه جوامع در عصر جهانی شدن سازمان های مردم نهاد و غیر دولتی موسوم به (NGO)می باشند. سازمان های غیردولتی برای مشارکت جامعه و دولت است. این سازمان ها از طریق همکاری مردم باهم، با دولت و بخش خصوصی، دربسیاری از زمینه ها بستر ساز توسعه و رشد جامعه می باشند و به عنوان بازوی قدرتمند در کنار سازمان های دولتی امکانات لازم را برای توسعه پایدار روستایی فراهم می نمایند. توسعه پایدار روستایی عبارتست از وحدت میان ابعاداجتماعی، اقتصادیو زیست محیطی به منظور بالا بردن سطح معیشت و رفاه مردم روستایی است..پژوهش حاضرکه بهروشمروریوبااستفادهازمنابعکتابخانه ایوسایت هایاینترنتیتهیهشدهتلاشداردنقش سازمان های مردم نهاددرتوسعهپایدارروستایی راارائهنماید. کلید واژه: جامعه مدنی، سازمان های مردم نهاد، توسعه، توسعه روستایی پایدار
۶.

ردپای بوم شناختی انرژی و کربن شاخصی برای محافظت از محیط زیست

کلید واژه ها: رد پای بوم شناختی رد پای انرژی رد پای کربن محیط زیست گاز گلخانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 632 تعداد دانلود : 221
در دو دهه اخیر حجم قابل توجهی از کتاب ها و مقاله های علمی در دنیا در شاخه های مختلف علوم در زمینه ردپای بوم شناختی با تمرکز بر ردپای انرژی و کربن انتشار یافته است، هرچند در کشور ایران هنوز ادبیات این قلمرو علمی شناخته شده نیست. اغلب این نوشته ها از دیدگاه متفاوتی به تبیین مفهوم ردپای انرژی و کربن پرداخته اند، هر چند به ندرت حاوی مطالبی درباره شرح و تبیین انواع مفاهیم و اصطلاحات مرتبط بوده اند. افزون براین، مفهوم ردپای انرژی و کربن به طور گسترده ای مورد بررسی قرار گرفته است و هرکسی از دیدگاه خود این مفاهیم را تعریف و تبیین کرده است. در نگاه اول به نظر می رسد توافق جامعی در خصوص اصطلاح ردپای انرژی و کربن وجود دارد. اما در واقع در خصوص معنی و مفهوم دقیق آن، چگونگی اندازه گیری و بکارگیری یکای اندازه گیری آن هنوز سردرگمی زیادی وجود دارد. از سوی دیگر تنها مبحث مشترک در بین نظریات مختلف در زمینه ردپای انرژی و کربن انتشار گازهای گلخانه ای حاصل از مصرف سوخت های فسیلی و فعالیت های تولیدی بشر است و در ورای این مفهوم که به عنوان مرز مشترک علوم شناخته می شود، در خصوص سایر مفاهیم پنهان در اصطلاح ردپای انرژی و کربن اتفاق نظر لازم وجود ندارد. غالب ترین وجه اختلاف در نظریات موجود در زمینه چگونگی اندازه گیری یکای آن است. این مقاله حاصل یک مطالعه مروری است که هدف اصلی آن تلاش برای شرح و تبیین مفاهیم کلیدی مطرح در مباحث مربوط به ردپای انرژی و کربن و دستیابی به دیدگاهی یکپارچه و همسو در چارچوب ردپای بوم شناختی است.
۷.

روش تحقیق آمیخته در قلمرو رویکرد پراگماتیسم؛ روشی برای پژوهش های جغرافیایی

نویسنده:

کلید واژه ها: پراگماتیسم روش تحقیق آمیخته پارادایم جغرافیا روستا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 215 تعداد دانلود : 980
در اواخر قرن نوزده یک روش فلسفى موسوم به پراگماتیسم در آمریکا به ظهور رسید. پراگماتیسم نوعی روش شناخت بوده و به عنوان فلسفه ای عمل گرایانه و واقع نگرانه از اهمیت زیادی برخوردار است. پیروان پراگماتیسم، در جغرافیاى کاربردى تأکید بیشترى در زمینه جغرافیاى انسانى دارند. برخی محققان با بازخوانی کارهای پراگماتیست ها، به بازتعریف اصول پارادایمی پرداختند. چون پژوهش آمیخته حاصل ترکیب روش های کمی و کیفی می باشد، پارادایم آن نیز می باید هر دو نوع روش پژوهشی را پوشش دهد که پراگماتیسم، راه را به روی شیوه های چندگانه، جهان بینی های متفاوت، پیش فرض های مختلف و همچنین شکل های مختلف گردآوری و تحلیل داده ها هموار کرد. بر این اساس، تحقیق حاضر به بررسی روش تحقیق آمیخته در قلمرو رویکرد پراگماتیسم (روشی برای تحقیقات جغرافیایی) پرداخته و ابتدا به متفکران بنیان گذار پراگماتیسم و دیدگاه های آن ها پرداخته سپس به اصول محوری آن و نیز مکاتب و رویکردهای تأثیرگذار پرداخته است. در ادامه به موردتوجه قرار گرفتن و ظهور مجدد پراگماتیسم در جغرافیا پرداخته و پراگماتیسم به عنوان فلسفه تحقیق، تشریح شده است. پس از بررسی انتقادات وارده به این رویکرد، روش شناسی تحقیق آمیخته (ترکیبی) در قلمرو این مکتب شامل انواع استراتژی های شیوه آمیخته تبیین شده است. پس از نشان دادن گام های انجام طرح های تحقیق آمیخته، خلاصه ای از نمونه پژوهش انجام شده با روش آمیخته در حوزه پژوهش های روستایی آورده شده است.
۸.

بررسی وضعیت شاخص های اثرگذار بر توسعه گردشگری روستایی در استان لرستان

کلید واژه ها: گردشگری روستایی روستاهای هدف گردشگری لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 835 تعداد دانلود : 187
امروزه گردشگری روستایی می تواند نقش بسیار موثری در اشتغال زایی، افزایش درآمد روستاییان، کاهش مهاجرت آنها به شهرها، زدودن فقر از جامعه روستایی و در نهایت رشد و توسعه اقتصادی روستاها داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف؛ بررسی وضعیت شاخص های اثرگذار بر توسعه گردشگری روستایی در استان لرستان تدوین شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 12 روستای هدف گردشگری مصوب در استان لرستان می باشند که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، داده های تحقیق گردآوری شده اند. نتایج تحقیق نشان داد برای توسعه گردشگری روستایی در لرستان نیاز به جذب سرمایه گذار در بخش خصوصی و دولتی است. از پیامدهای مثبت رونق گردشگری روستایی می توان به توسعه شبکه حمل و نقل، افزایش امکانات تفریحی، ایجاد اشتغال برای روستاییان اشاره نمود. در صورت عدم مدیریت صحیح گردشگری روستایی، شاهد افزایش آلودگی محیط زیست و تغییر شگرف در قیمت املاک در روستاهای مورد مطالعه خواهیم بود. واژگان کلیدی: گردشگری روستایی، روستاهای هدف گردشگری، لرستان.
۹.

جایگاه مطالعات تغییر اقلیم در مکان گزینی صنایع مطالعه موردی: شمال استان همدان

کلید واژه ها: مکان گزینی صنعت عناصر اقلیمی تغییر اقلیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 191 تعداد دانلود : 61
در کشور ما، ایران، که شرایط اقلیمی متفاوت و متنوعی را داراست، توجه به مکان یابی محل استقرار صنایع از اهمیت ویژه ای برخوردار است . در بیشتر نقاط کشور استقرار واحد های تولیدی بدون توجه به مسایل جغرافیایی و اقلیمی صورت گرفته است و این امر موجب بروز خسارت هایی در نواحی مختلف کشور شده است. از سوی دیگر توجه به اثرات دراز مدت استقرار صنایع در یک مکان با توجه به تأثیرات آن بر روی اقلیم باید مد نظر قرار گیرد. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق در شمال استان همدان قرار گرفته است. صنایع را براساس حجم تولید به پنج کد "الف"، "ب"، "ج"، "د" و"ه" تقسیم نموده که، میزان تولید صنایع به ترتیب از کد "الف" به سوی کد "ه" افزایش می یابد. عوامل و عناصری که در این مطالعه جهت مکان یابی صنایع در محدوده مورد مطالعه مورد تأکید و تحلیل قرار گرفته اند، پارامترهای محیطی، عوامل اقلیمی و عوامل انسانی می باشند. جهت بررسی اهمیت و ضابطه پارامترهای اقلیمی درمکان یابی، عوامل بارش، دما و باد انتخاب شده است. پس از بررسی مدل های مختلف مکان یابی و انتخاب مدل مناسب موضوع مورد پژوهش، پایگاه داده های GIS شامل داده های مکانی ایجاد شده و سپس با استفاده از امکانات مدل های مبتنی بر منطق فازی (Fuzzy) و نهایتاً مدل تحلیل سلسله مراتبی AHP ، داده های طبقه بندی شده، بازیابی، تجزیه، تحلیل و ارزیابی می شوند و رویهم اندازی لایه ها براساس ترکیب خطی – وزنی لایه ها (WLC) انجام شده و بر اساس مدل مورد نظر ضمن تحلیل وضع موجود، خروجی داده ها، تولید نقشه ی نهایی خواهد بود که مکان های مناسب برای احداث مناطق صنعتی را نمایش می دهد. سپس موقعیت مناطق منتخب با استفاده از شاخص های تغییر اقلیم مورد بررسی قرار گرفته است. برای نیل به هدف فوق، از آستانه های دما و بارش که از طرف کارگروه تغییراقلیم WMO (ETCCDI)، تعیین گردیده است استفاده کردیم.
۱۰.

قراردادهای انتقال تکنولوژی وفناوری

نویسنده:

کلید واژه ها: قرارداد انتقال تکنولوژی کسب و کار نوآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 775
تکنولوژی یا دانش فنی بخش جدایی ناپذیر حوزه کسب و کارها خصوصاً استارتاپ ها است. همچنین تکنولوژی به مفهوم کلاسیک زاده تحولات صنعتی است که اروپاپس از رنسانس به آن دست یافت. به همین جهت صحبت در مورد قرارداد انتقال تکنولوژی یا دانش فنی از اهمیت بسیاری برخوردار است. این تحقیق به صورت مروری و کتابخانه ای و با استفاده از منابع مختلف تدوین شده است. نتایج نشان می دهند که دانش فنی و تکنولوژی مانند دیگر اموال امکان نقل و انتقال را دارند و مالک آن می تواند در ازای دریافت مبلغ یا به صورت رایگان حقوق ناشی از آن را به دیگران واگذار نماید. بهترین قالب این انتقال نیز قراردادهای واگذاری یا لایسنس هستند. منتها به منظور جلوگیری از تضییع حقوق مالک دانش فنی و یا انتقال گیرنده، پیشنهاد می شود در تنظیم این قراردادها از مشاوره متخصصان این حوزه بهره گرفته شود.
۱۱.

نقش مسئولیت اجتماعی بر توسعه منابع محیط زیست و عملکرد سازمان شهرداری ها

نویسنده:

کلید واژه ها: مسئولیت اجتماعی منابع محیط زیست عملکرد سازمان شهرداری ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 49 تعداد دانلود : 674
مسئولیت اجتماعی سازمان، عامل اساسی بقای هر سازمان است. افزایش سریع مشکلات زیست محیطی همه جوامع بشری را تهدید می کند. منشأ این مشکلات زیست محیطی را می توان به الگوهای رشد جوامع مدرن نسبت داد. بسیاری از مدیران سازمان ها با یکدیگر رقابت می کنند و از طرفی، به دنبال راه حل های جدید برای افزایش عملکرد سازمانشان هستند که از نگرانی های اصلی سازمان های امروزی است. هدف عملکرد، تمرکز کارکنان بر عملکرد وظیفه ای است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی تأثیر مسئولیت اجتماعی بر توسعه منابع محیط زیست و عملکرد سازمان شهرداری ها می باشد. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق، پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری این تحقیق شرکت های مرتبط با محیط زیست و فضای سبز شهرداری ها می باشد و تعداد کارکنان شاغل در این شرکت ها 200 نفر می باشد که با استفاده از نمونه گیری تصادفی در دسترس مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه با نرم افزار spss به تحلیل و توصیف متغیرهای پژوهش پرداخته شده است. نتایج حاصل شده از این تحقیق نشان می دهد که میان مؤلفه های مسئولیت اجتماعی با توسعه منابع محیط زیست و عملکرد فرآیندهای داخلی سازمان های شهرداری ها با ضریب 0.916، توسعه زیست محیطی و عملکرد سازمان شهرداری ها 0.525 و توسعه اقتصادی عملکرد سازمان شهرداری ها برابر با 0.688 و توسعه زیست محیطی عرضه کننده برابر با 0.811 می باشد. رابطه میان توسعه زیست محیطی عرضه کننده و مزایای رقابتی با ضریب 2.166 و عملکرد مالی 2.545 معنادار می باشد. همچنین رابطه میان توسعه زیست محیطی عرضه کننده و مزایای رقابتی با ضریب 0.275 و عملکرد مالی 0.228 معنادار می باشد.
۱۲.

بررسی مؤلفه های توسعه پایدار روستایی: چالش ها و راهکارها

کلید واژه ها: روستا توسعه پایدار توسعه پایدار روستا مؤلفه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 325 تعداد دانلود : 732
توسعه پایدار روستایی پدیده ای پیچیده و دارای ابعاد متعدد است. در واقع بدون شناخت جنبه های مختلف سکونت در روستا حفظ آینده روستا امکان پذیر نمی باشد. حفظ پایداری روستا هدف غایی مؤلفه های توسعه پایدار روستایی است. یک جانبه گری و یا نادیده گرفتن هر یک از مؤلفه های توسعه پایدار روستا، خسارات جبرا ن ناپذیری برای آینده روستا به دنبال دارد. نتایج بررسی نشان دهنده آن است که جهت دستیابی به توسعه پایدار روستایی می بایست مؤلفه هایی نظیر فرهنگ، محیط زیست، امنیت، آموزش، مشارکت و انسان را در نظر گرفت. مؤلفه های بازدارنده ای نیز مانند چالش های مدیریتی، دولتی، اقتصادی، زیستی، اجتماعی، زیرساختی و خزش شهری در این مسیر وجود دارد. در مجموع ایجاد دهیاری ها، توسعه صنعت گردشگری روستایی مانند گردشگری غذا، بهبود قوانین مربوط به زمین، احداث واحدهای بیوگازی، اجرای طرح هادی و به کارگیری سیستم مدیریتی مبتنی بر ویژگی های خاص روستا، می تواند تسهیل گر تحقق توسعه پایدار در روستا باشد. در این پژوهش که به صورت مروری و با استفاده از منابع مکتوب کتابخانه ای و سایت های اینترنتی تهیه شده، مسأله توسعه پایدار روستا و راه های دستیابی به آن بررسی و راهکارهایی را در پایان ارائه می نماید.
۱۳.

پهنه بندی و تحلیل خشکسالی در استان لرستان با استفاده از شاخص های خشکسالی

کلید واژه ها: خشکسالی پهنه بندی لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 223 تعداد دانلود : 824
پژوهش حاضر با هدف؛ پهنه بندی و تحلیل خشکسالی با استفاده از شاخص های خشکسالی در استان لرستان صورت گرفته است، دوره آماری 20 ساله (1395-1369)، به عنوان دوره آماری مشترک در نظر گرفته شد. در ادامه با کمک نرم افزار DIP شاخص های RAI، PNPI و SPI، وضعیت خشک سالی برای ایستگاه های مورد مطالعه محاسبه و سپس برای پهنه بندی شدت خشک سالی از روش های زمین آماری روش معین عکس فاصله، روش تخمین گر موضعی، تخمین گر عام و روش تابع شعاعی در محیط نرم افزار 5/10 Arc GIS ، استفاده شده است. واژگان کلیدی: خشکسالی، پهنه بندی، لرستان پژوهش حاضر با هدف؛ پهنه بندی و تحلیل خشکسالی با استفاده از شاخص های خشکسالی در استان لرستان صورت گرفته است، دوره آماری 20 ساله (1395-1369)، به عنوان دوره آماری مشترک در نظر گرفته شد. در ادامه با کمک نرم افزار DIP شاخص های RAI، PNPI و SPI، وضعیت خشک سالی برای ایستگاه های مورد مطالعه محاسبه و سپس برای پهنه بندی شدت خشک سالی از روش های زمین آماری روش معین عکس فاصله، روش تخمین گر موضعی، تخمین گر عام و روش تابع شعاعی در محیط نرم افزار 5/10 Arc GIS ، استفاده شده است. واژگان کلیدی: خشکسالی، پهنه بندی، لرستان
۱۴.

تحلیلی بر"شهر دوستدار کودک"

کلید واژه ها: شهر شهر دوستدار کودک فضای شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 117 تعداد دانلود : 710
برای اولین بار در تاریخ، اکثر جمعیت کره زمین در مراکز شهری زندگی می کنند. از 7.6 میلیارد جمعیت فعلی کره زمین، تقریبا یک سوم شهرنشینان را کودکان تشکیل می دهند. تخمین زده می شود که تا سال 2050، تقریبا 70 درصد از کودکان جهان ساکن مناطق شهری خواهند بود. به گزارش یونیسف؛ امروزه میلیون ها نفر از کودکان شهری در فقر شدید و محیط های پرخطر برای زندگی به سر می برند. در این راستا برنامه ریزان شهری و اجتماعی و نهادهای مسئول باید در رأس تصمیم گیری های خود به کودکان توجه کنند. میلیون کودک در شهرها از خدمات اجتماعیِ اساسی نظیر؛ آموزش و بهداشت محروم اند. این کودکان مستحق زندگی در محیط ایمن هستند و به کسانی احتیاج دارند تا آنها را از استثمار و سوء استفاده ها محافظت کند. مفهوم «شهر دوستدار کودک» به طور کل به این معنی است که دولت مردان چگونه این شهرها را بر اساس علایق بچه ها اداره می کنند و نیز به شهرهایی گفته می شود که در آن، حقوق اساسی کودکان مثل سلامت، حمل و نقل، آموزش و فرهنگ رعایت می شود. بر این اساس، کودکان به عنوان شهروندانی تعریف شده اند که حقوقی دارند و حق دارند نظراتشان را ابراز کنند. شهر دوستدار کودک تنها یک شهر خوب برای کودک نیست؛ بلکه شهری است که به وسیله کودکان ساخته می شود.
۱۵.

شناسایی نقوش سوزن دوزی بلوچ های ایران از منظر عینیت و ذهنیت

نویسنده:

کلید واژه ها: سوزن دوزی بلوچ های ایران نقوش ذهنیت عینیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 627 تعداد دانلود : 754
یکی از راه های شناسایی ویژگی های فرهنگی هر قومی مطالعه پوشاک آن هاست. پوشاک سنتی در هر جامعه ای می تواند نشان دهنده هویت و فرهنگ آنان باشد. پوشاک سنتی بلوچ به دلیل کاربرد فراوانش ارزشمند ترین سرمایه فرهنگی آن ها است و بعد بصری هویت اجتماعی و فرهنگی این قوم را نشان می دهد،سوزن دوزی از رایج ترین و در عین حال شاخص ترین هنرهای متداول در میان زنان قوم بلوچ است که علی رغم برخورداری از شهرت فراوان در اغلب پژوهش های انجام شده در این عرصه، کمتر به ساختار صوری حاکم بر نقوش آن پرداخته شده است.این پژوهش با هدف شناسایی نقوش سوزن دوزی بلوچ های ایران از منظر عینیت و ذهنیت پرداخته شده است. اهمیت و ضرورت موضوع از آنجاست که این هنر در زندگی روزمره مردمان کاربرد روزانه دارد و با وجود گذشت سالیان دراز و رفت و آمد مد های متنوع لباس همواره جایگاه خود را در فرهنگ غنی مردمان بلوچ حفظ کرده است و به بخش مهمی از اقتصاد و اشتغال این مردمان تبدیل شده است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. نقوش سوزندوزی بلوچ از تنوع بسیاری برخوردار است، بدین صورت که تنوع نقش در سوزن دوزی از نظر عینی و ذهنی هم اکنون هم در حال گسترش است و نقوش و طرح های جدیدی از ترکیب طرح های اولیه به وجود آمده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۵