پژوهش های روان شناسی اجتماعی

پژوهش های روان شناسی اجتماعی

پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره 9 تابستان 1398 شماره 34 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

جامعه پسندی و هوش اجتماعی در دانشجویان باتوجه به دست برتری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برتری جانبی جامعه پسندی هوش اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 723 تعداد دانلود : 422
.هدف این پژوهش، مقایسه جامعه پسندی و هوش اجتماعی در افراد با توجه به دست برتری آنها بود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان دانشگاه های محلات در سال 94-95 می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه، تعداد 100 نفر به عنوان نمونه (50 نفر راست برتر و 50 نفر چپ برتر) انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از پرسشنامه های دست برتری اودینبورگ، جامعه پسندی پنر، هوش اجتماعی ترومسو استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده-ها، آزمون تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که هوش اجتماعی و شخصیت جامعه پسند دردانشجویان چپ دست و راست دست تفاوت معنا داری دارد. به این صورت که افراد چپ دست از هوش اجتماعی و جامعه پسندی بیشتری نسبت به افراد راست دست برخوردارند. افراد چپ دست در مؤلفه هایی چون مهارت های اجتماعی (001/0P <)، آگاهی اجتماعی ( 001/0P <)، ارتباط همدلانه ( 001/0P <) ، پریشانی فردی ( 001/0P <)، نگاه از منظر دیگران (001/0P <)، مسئولیت اجتماعی ( 001/0P <)، استدلال اخلاقی دوجانبه (001/0p <)، استدلال اخلاقی جهت گیری شده- دیگران( 001/0P <) بالاتر از افراد راست دست بودند و در توانایی نوع دوستی خودگزارشی تفاوت معنادار نبود (23/ 0p=).
۲.

رابطه ادراک کیفیت مسکن و محیط مسکونی با عزت نفس ساکنین محله های ناهمگن (نمونه ی موردی: محله ی حسن آباد-زرگنده تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محله ناهمگن کیفیت مسکن و محیط مسکونی عزت نفس قضاوت بیرونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 732 تعداد دانلود : 457
مقدمه: گوناگونی جزء مهمی برای توسعه شهری عادلانه است. اما آنچه در محله های گوناگون و ناهمگن به دلیل مجاورت گروه های مختلف اجتماعی-اقتصادی ساکن اتفاق می افتد، قضاوت و مقایسه های اجتماعی بر مبنای نمودهای عینی افراد است و این ارزیابی همسایگان، بر خودپنداره ساکنین تاثیر می گذارد. هدف پژوهش بررسی تاثیر ادراک شاخصه های کیفیت مسکن و محیط مسکونی در محله ناهمگن، بر عزت نفس ساکنین می باشد. روش: روش پژوهش از نوع همبستگی و مدلیابی معادلات ساختاری به روش تحلیل مسیر است. نمونه پژوهش دو گروه 250 نفری با سطح اجتماعی-اقتصادی مختلف در بافت ضعیف عمرانی و بافت مرفه زرگنده بوده که به روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پژوهشگر ساخته ادراک کیفیت مسکن و محیط مسکونی، پرسشنامه عزت نفس رزنبرگ (1965) و کوپراسمیت (1981) استفاده شد. داده ها با آزمون های رگرسیون و مدلیابی معادلات ساختاری توسط نرم افزارهای SPSS-24 و AMOS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که همبستگی معناداری بین متغیرهای پژوهش وجود دارد. در محله های با سطح اجتماعی-اقتصادی پایین تر، ضرایب مسیر بین مولفه های ادراک بیرونی از یکپارچگی و جایگاه اجتماعی ساکنین (05/0p=، 199/0β=) ویژگی های گذر (تاثیر غیرمستقیم) و فضای باز و سبز خصوصی مساکن (تاثیر غیرمستقیم) با عزت نفس عمومی و اجتماعی ساکنین معنادار می باشد. در محله های با سطح اجتماع-اقتصادی بالاتر نیز، ضرایب مسیر بین مولفه های ادراک بیرونی از دسترسی به امکانات و خدمات (01/0p=، 294/0β=)، نمای ساختمان (05/0p=، 225/0β=)، تراکم ادراکی (تاثیر غیرمستقیم) و شرایط صوتی (01/0p=،270/0β=) با عزت نفس عمومی و اجتماعی ساکنین معنادار می باشد. نتیجه گیری: بطور کلی کیفیت شاخصه های مسکن و محیط مسکونی بر ادراک ساکنین و سلامت روان آنان تاثیر می گذارد. در محله های ناهمگن به دلیل قرارگیری گروه های مختلف، مقایسه ها و قضاوت های همسایگان از نمودهای بیرونی که معرف وضعیت اجتماعی-اقتصادی افراد هستند خودپنداره آن ها را شکل می دهد. بنابراین جهت زیست پذیری مجموعه های مسکونی متنوع شهری، لازم است هنگام برنامه ریزی و توسعه آن ها، به متغیرهای کالبدی و انسانی که بر ارزیابی های بیرونی و در پی آن ادراک و رفتار ساکنین با یکدیگر موثر است، توجه شود.
۳.

بررسی احساس برخورداری از حقوق شهروندی در معلمان و رابطه آن با شادکامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق شهروندی امنیت شادکامی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 586 تعداد دانلود : 358
مقدمه:این تحقیق با هدف بررسی میزان احساس برخورداری از حقوق شهروندی و رابطه آن با شادکامی معلمان انجام گردید. روش:روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری همه معلمان شهر بردخون بود که یک نمونه 78 نفری از میان آنها به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای اندازه گیری احساس برخورداری معلمان از حقوق شهروندی از پرسشنامه سام آرام و برزگر(1395) و برای اندازه گیری شادکامی آنان از پرسشنامه آکسفورد(2001) استفاده شد. روایی و پایایی این پرسشنامه ها توسط محقق تعیین شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین احساس برخورداری از حقوق شهروندی در معلمان بالاتر از متوسط(24/3) است، میزان احساس برخورداری از حقوق شهروندی، همبستگی مثبت معناداری(65/0) با شادکامی معلمان دارد. میزان برخورداری از حقوق فرهنگی بالاترین تاثیر را در نمره شادکامی دارد و میزان برخورداری از حقوق اجتماعی و میزان برخورداری از حقوق مدنی به ترتیب در رتبه دوم و سوم از نظر تاثیر بر شادکامی می باشند. نتیجه گیری: احساس برخورداری از حقوق شهروندی در بهبود شادکامی معلمان نقش اساسی دارد.
۴.

کاوشی کیفی از علل و زمینه های شکل گیری چندهمسری مردان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چندهمسری برانگیختگی روانی اجتماعی ازدواج مجدد مردان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 489 تعداد دانلود : 883
مقدمه: یک مسئله اجتماعی در زمان واحد در جوامع مختلف، صورت های مختلف پیدا می کند، در جامعه و سرزمینی پذیرفته و پسندیده است و در جامعه ای دیگر رد و ناپسند می گردد. مسئله چندهمسری یا تعدد زوجات از مسائل اجتماعی و فرهنگی است که علل و زمینه های شکل گیری آن در جوامع مختلف، متفاوت خواهد بود. هدف مقاله حاضر، شناخت علل و زمینه های شکل گیری چندهمسری مردان در شهرستان سراوان بوده است. روش: تحقیق از نظر روش، کیفی از نوع نظریه زمینه ای بوده و مشارکت کنندگان با توجه به هدف مطالعه از میان جامعه در دسترس یعنی مردان دارای بیش از یک همسر در شهرستان سراوان به طور هدفمند انتخاب شدند و اطلاعات به وسیله مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری گردید. مصاحبه ها تا زمان رسیدن به اشباع نظری ادامه یافته که پس از مصاحبه با چهارده نفر به اشباع نظری رسیده و جهت اطمینان بیشتر، مصاحبه ها را تا 17 نفر ادامه داده و متن مصاحبه ها روی کاغذ پیاده و کدگذاری انجام و اطلاعات تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که عوامل تشکیل دهنده چندهمسری شامل 10 مقوله اصلی و یک مقوله هسته با عنوان «برانگیختگی روانی اجتماعی» است که در قالب مدل پارادایمی و خط داستان ارائه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که ازدواج سنتی و غرایز جنسی به عنوان شرایط علی، مقصرانگاری همسر اول، نمای مذهبی، دو اقامت گاهی و تسهیل گری خانوادگی به عنوان شرایط مداخله گر، نمایش اقتدار، بسترهای آزادتعاملی، دلبستگی و توانایی مالی به عنوان شرایط زمینه ای باعث بروز پدیده برانگیختگی روانی اجتماعی خواهد شد که در نهایت، استراتژی «گذار پُر گداز عینی و ذهنی از همسر اول» را بوجود می آورد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد نگرش های مذهبی در کنار مسایل مالی و بسترهای اجتماعی مطلوب، مهم ترین علل شکل گیری چندهمسری در بین مردان مورد مطالعه است.
۵.

بررسی نقش هوش فرهنگی و هوش اجتماعی بر سبک تصمیم گیری کارکنان دولت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک تصمیم گیری هوش فرهنگی هوش اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 450 تعداد دانلود : 31
هدف: این پژوهش با هدف تعیین نقش هوش فرهنگی و هوش اجتماعی بر سبک تصمیم گیری کارکنان دولت انجام شده است. روش: روش پژوهش همبستگی مبتنی بر رگرسیون است. جامعه آماری این پژوهش شامل ۶۰۰ نفر مدیران و کارکنان ادارات دولتی شهر بابل در سال 1396 می باشد. حجم نمونه با روش تصادفی طبقه ای نسبی و بر اساس جدول کرجسی– مورگان به تعداد ۲۳۵ نفر انتخاب گردید. داده ها با استفاده از سه پرسشنامه استاندارد - هوش فرهنگی ارلی و آنگ (2۰۰۳)، هوش اجتماعی ترمسو سیلورا، مارتین یوسن و داهل (2001) و سبک تصمیم گیری اسکات و بروس (۱۹۹۵) جمع آوری گردیده است. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که بین هوش فرهنگی (0.05; p < 0.179r = ) و هوش اجتماعی (0.05; p < 0.383r = ) با سبک تصمیم گیری کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. میانگین هوش فرهنگی (60M > ) و سبک تصمیم گیری (75M > ) کارکنان از حد متوسط بالاتر است اما میانگین هوش اجتماعی (84M < ) کارکنان از حد متوسط پایین تر است. نتایج تحلیل رگرسیون همزمان نشان داد که هوش اجتماعی و هوش فرهنگی قادر هستند به میزان 67 درصد سبک تصمیم گیری کارکنان را تبیین و پیش بینی نمایند که بالاترین آن مربوط به هوش اجتماعی با ضریب بتای 0.496 می باشد. نتیجه گیری: در دنیایی با عدم اطمینان بالا، مدیران باید به هوش فرهنگی، هوش اجتماعی و تقویت مؤلفه های آن برای انتخاب سبک تصمیم گیری مطلوب، توجه ویژه نمایند.
۶.

رابطه رهبری زهرآگین با فرسودگی عاطفی؛ نقش میانجی سکوت سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: رهبری زهرآگین فرسودگی عاطفی رفتارهای غیر اخلاقی سکوت سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 646 تعداد دانلود : 557
هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین رهبری زهرآگین با فرسودگی عاطفی با نقش میانجی رفتارهای غیراخلاقی مبتنی بر سکوت سازمانی انجام شده است. روش: روش تحقیق توصیفی_همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دفاتر خدماتی شهر اراک به تعداد 27 دفتر و 120 نفر شاغل می باشد. 101 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری جهت مطالعه انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از سه پرسشنامه استاندارد رهبری زهرآگین هادوی نژاد و روستایی(1395) ، فرسودگی عاطفی مزلاج و جکسون(1981) و سکوت سازمانی دین و همکاران(2003) استفاده شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل سازی ساختاری در نرم افزارهای آماری LISREL, SPSS تحلیل شدند. یافته ها:نتایج بررسی نشان داد که رابطه بین رهبری زهرآگین و سکوت سازمانی با فرسودگی عاطفی مثبت و معنی دار بود، نقش میانجی سکوت سازمانی در ارتباط بین رهبری زهرآگین و فرسودگی عاطفی مثبت و معنی دار بود. نتیجه گیری: در نتیجه برای کاهش فرسودگی عاطفی در کارکنان می بایست به کاهش رفتارهای زهرآگین در رهبران و سکوت سازمانی در کارکنان تلاش کرد.
۷.

نقش میانجیگرانه حمایت اجتماعی در رابطه بین سرسختی روانی و احساس انسجام با کیفیت زندگی در کارکنان بیمارستان های شهر قوچان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی سرسختی روان شناختی احساس انسجام حمایت اجتماعی کارکنان بیمارستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 190 تعداد دانلود : 10
مقدمه: تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش میانجیگرانه حمایت اجتماعی در رابطه میان سرسختی روانی و احساس انسجام با کیفیت زندگی در سال 1396 انجام شد. روش: در پژوهشی با طرح همبستگی، 116 نفر از کارکنان بیمارستان موسی ابن جعفر (ع) و ارتش شهر قوچان به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و به پرسشنامه ی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1998)، مقیاس تجدیدنظر شده احساس انسجام آنتونوسکی(1987)، پرسشنامه سرسخت روانی کوباسا (1979) و پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران(1988) پاسخ دادند. داده ها از طریق تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی واسطه ای به شیوه ی بارون و کنی (1986) با استفاده از نسخه ی 20 نرم افزار SPSS پردازش شدند. یافته ها: نتایج مشخص ساخت سرسختی روان شناختی و احساس انسجام هر یک به طور مجزّا با کیفیت زندگی همبسته هستند (01/0p <) و آن را پیش بینی می کنند؛ اما با به میان آمدن حمایت اجتماعی، رابطه بین سرسختی روان شناختی و احساس انجام با کیفیت زندگی بیشتر می شود. نقش میانجیگرانه حمایت اجتماعی در تعامل با متغیرهای سرسختی روان شناختی (0001/0p <، 12/39F=) و احساس انسجام (0001/0p <، 85/14F=) باعث افزایش معنی دار واریانس متغیر کیفیت زندگی شد. نتیجه گیری: حمایت اجتماعی به نیرومندیِ اثرات مثبت سرسختی روانی و احساس انسجام بر کیفیت زندگی می افزاید. بنابراین اجرای مداخلات مدیریتی در محیط بیمارستانی به منظور افزایش حمایت اجتماعی از کارکنان توصیه می شود. نتایج برای مدیران بیمارستانی مورد بحث قرار گرفته است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۰