علوم خبری

علوم خبری

علوم خبری سال نهم بهار 1399 شماره 33

مقالات

۱.

فضای رسانه ای– دیجیتال کثرت گرا: پیش شرط برای حل بحران کووید 19

نویسنده:

کلید واژه ها: پاندومی کووید 19 آزادی بیان آزادی روزنامه نگار آزادی اینترنت تکنولوژی های نوین سلامت عمومی اخبار نادرست یونسکو اتحادیه ارتباطات دور شورای اروپا گزارشگر ویژه آزادی بیان سازمان ملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 118 تعداد دانلود : 500
اقدامات دولت ها به منظور غلبه بر پاندمی کووید 19 باید در چارچوب ضوابط حقوق بشر، دموکراسی و دولت قانونمند انجام بگیرد. و اما درگیر و دار بحران، آن هم بحران مربوط به سلامت عمومی، برخورداری از آزادی بیان (شامل آزادی انتشار و پخش، آزادی دریافت و یا همان دسترسی به اطلاعات و آزادی جست و جو)که از ستون های دموکراسی به شمار رفته از ضروریات بوده و حتی جنبه حیاتی دارد، نه تنها نباید محدود شده بلکه باید مورد حمایت هر چه بیشتر قرار بگیرد. در این تحقیق مجموعه فعالیت ها و اقدامات سازمان های منطقه ای بین المللی و دیگر نهادهای حقوق بشری در راستای حمایت قوی از آزادی بیان در چنین وضعیت بحرانی مورد بررسی قرار گرفته است. نهادهای یاد شده یک صدا بر لزوم ایجاد فضای رسانه ای – دیجیتال آزاد مستقل و کثرت گرا به گونه ای که آزادی روزنامه نگار، آزادی مطبوعات ، آزادی اینترنت محقق شده، شهروندان قادر باشند به منابع اطلاعاتی متنوع دسترسی داشته باشند تأکید کرده اند. در دموکراسی گردش آزاد و شفاف اطلاعات و اخبار، اعتماد عمومی را جلب کرده ترس و وحشت شهروندان کم تر شده، خود جوش و با رغبت توصیه های دولتمردان در امر سلامت را عملی کرده و به این ترتیب سلامت عمومی ارتقا پیدا می کند. در نهایت  به در هم تنیدگی آزادی رسانه، اعتماد عمومی و سلامت عمومی پرداخته شده است .
۲.

مقایسه عملکرد شبکه خبر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و شبکه بی بی سی فارسی در واپسین دور مذاکرات هسته ای وین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 715 تعداد دانلود : 170
در تحقیق حاضر تلاش شده با بررسی شبکه خبر و شبکه بی بی سی فارسی در واپسین دور از مذاکرات وین، عملکرد و عوامل تأثیرگذار بر آن شناسایی شود. عملکرد این دو شبکه ابتدا با بررسی ادبیات موضوع و نیز در خلال مصاحبه ها توسط محقق، احصاء و در قالب دو مدل ارائه شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، تئوری داده بنیاد است و جمع آوری داده ها نیز از طریق انجام 15 مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران شبکه خبر، اساتید و کارشناسان ارتباطات و رسانه صورت گرفته است. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شده و نتایج حاصل از مصاحبه ها پس از مرحله کدگذاری، در قالب مدل مفهومی عملکرد شبکه خبر و مدل مفهومی عملکرد شبکه بی بی سی فارسی شکل گرفته است. با توجه به مقولات بدست آمده در تحقیق، پنج مقوله محوری برای هر شبکه تعیین شد که عبارتند از: سیاستگذاری و ساختاربندی، نحوه بازنمایی، پوشش خبری، بودجه و منابع انسانی، مخاطب.
۳.

شیوه پوشش اخبار تشکیل ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس و دریای عمان (تحلیل گفتمان اخبار سایت های ایران اینترنشنال و دویچه وله فارسی)

کلید واژه ها: طرح تشکیل ائتلاف نظامی وب وب سایت ایران اینترنشنال وب وب سایت دویچه وله فارسی تحلیل گفتمان چارچوب سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 125 تعداد دانلود : 288
این پژوهش در پی مقایسه انواع گفتمان و چارچوب های خبری ساخته شده در دو وب سایت فارسی زبان ایران اینترنشنال و دویچه وله در خصوص  پوشش خبری طرح تشکیل ائتلاف نظامی دریایی به رهبری آمریکا در خلیج فارس و دریای عمان در فاصله زمانی تابستان 1398 است.  به همین منظور برای ادبیات نظری تحقیق از نظریه های چارچوب سازی و گفتمان و ایدئولوژی استفاده شده است. تحلیل گفتمان با استفاده از رویکرد تلفیقی گفتمان کاوی ون دایک و فرکلاف، روش بکارگرفته شده در پژوهش پیش رو است. جامعه آماری این پژوهش، تمام اخبار مربوط به طرح تشکیل ائتلاف نظامی دریایی به رهبری آمریکا در خلیج فارس و دریای عمان در دو وب سایت فارسی زبان ایران اینترنشنال و دویچه وله فارسی است که پس از بررسی جامعه آماری به روش نمونه گیری هدفمند از تعداد کل 60 خبر، تعداد 8 خبر و گزارش خبری انتخاب و مورد گفتمان کاوی قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد متن های هر دو وب سایت از لحاظ سبک واژگانی، افراد و نهادهای مطرح شده در متن، قطب بندی ها، استنادها، پیش فرض ها، معانی ضمنی، مؤلفه های اجماع و توافق و گزاره های اساسی در ابتدا، میانه و انتهای طرح این ائتلافبا هم اختلاف های بسیار و شباهت هایی اندکدارند. بر اساس یافته های تحقیق، گفتمان اصلی وبوب سایت ایران اینترنشنال در خصوص پوشش خبری تشکیل ائتلاف «گفتمان ایرانهراسی » در «چارچوب آمریکای مُنجی– ایرا نماجراجو »بوده است. وب وب سایت دویچه وله فارسی هم کوشیده است انعکاس ها و پوشش خبری خود از طرح تشکیل ائتلاف را در قالب«گفتمان تنش زدایی» در «چارچوب آلمان مستقل،اروپای متحد» شکل دهد.
۴.

کنشگری کاربران ایرانی رسانه های اجتماعی مجازی درزوال و برساخت ارزش های اخلاقی رسانه؛ (مطالعه شش مورد رویداد درشبکه اینستاگرام)

کلید واژه ها: رسانه های اجتماعی مجازی اینستاگرام کاربران ارزش های اخلاقی زوال و برساخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 965 تعداد دانلود : 761
دراین مقاله شش رویداد در رسانه اجتماعی اینستاگرام که در حال زوال و برساخت ارزش های اخلاقی و مورد بحث کاربران ایرانی قرارگرفته اند مطالعه شده است. این شش رویداد در فاصله سال های 1397 تا 1398 در اینستاگرام آغاز شد و دامنه بحث مربوط به آنها در سایر رسانه ها و وب سایت های فضای مجازی گسترش پیدا کرد. هدف ازاین پژوهش چگونگی زوال و برساخت ارزش های اخلاقی در شبکه اینستاگرام با رویکرد کنش ارتباطی (حوزه عمومی) یورگن هابرماس است. مطالعه به شیوه کیفی با رویکرد اکتشافی و برمبنای کامنت و نظرات کاربران حول این شش رویداد مبنای تحلیل بوده است. ازمیان هزاران کامنت کاربران فضای مجازی درباره هر رویداد مورد بررسی در مجموع 296 کامنت برای تحلیل انتخاب شدند. این نظرات در قالب مدل کیفی برآمده از دل داده ها با عنوان «مدل کنشگری کاربران ایرانی» دربرساخت و زوال ارزش های اخلاقی رسانه های اجتماعی مجازی(اینستاگرام) ارائه می شود.
۵.

بازنمایی الگوهای سبک زندگی در سریال های ترکی شبکه MBC4 (مطالعه موردی: دو سریال نور و میرنا و خلیل)

کلید واژه ها: سبک زندگی سریال های ترکی شبکه MBC4 نمونه گیری غیراحتمالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 597
این پژوهش با هدف شناخت الگوهای سبک زندگی بازنمایی شده در سریال های ترکی شبکه ماهواره ای MBC4 انجام شد. برای دستیابی به این هدف، دو سریال ترکی « نور» و « میرنا و خلیل» به شیوه نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب و با روش تحلیل محتوا، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان می دهد که سریال های مورد بررسی، سبک زندگی مرتبط با طبقات بالای جامعه را بازنمایی می کنند. نمادهای منزلتی گران قیمت و مدرن، شغل های با درآمد بالا، ماشین و خانه های لوکس و... از جمله شاخص های طبقات بالا است که در سریال های مورد بررسی به شکل فراوان بازنمایی شده اند. همچنین نفی روابط نامشروع و خارج از چارچوب خانواده، عدم تجمل گرایی و رعایت پوشش مناسب در هیچ یک از صحنه های مورد بررسی بازنمایی نشده است.
۶.

بررسی علل توسعه نیافتگی فرهنگی در کشور

کلید واژه ها: توسعه فرهنگی توسعه فرهنگ جامعه رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 521 تعداد دانلود : 318
مهم ترین نکاتی که در تعریف توسعه فرهنگی باید مد نظر داشت عبارت است از:  اولاً باید توسعه فرهنگی را یک مقوله ارزشی به شمار بیاوریم، ثانیاً باید آن را جریانی چند بعدی و پیچیده بدانیم و ثالثا در بررسی موضوع توسعه فرهنگی و پرداختن موانع آن در ایران، به سه پارادایم ایرانی, اسلامی و غربی،  باید به گونه ای عمل نمود که علاوه بر حفظ ذخایر فرهنگ غنی ایران و اسلام، از غافله مدرنیته عقب نمایم. اساساً فرهنگ یکی از مهم ترین عوامل تحقق توسعه است، و از این رو، توسعه فرهنگی، هم یکی از پیش شرط های بنیادی تحقق توسعه و هم یکی از آرمان های بنیادی توسعه در هر جامعه است؛ از همین رو بیشتر صاحب نظران توسعه، از جمله کارگزاران و مسئولان سازمان ملل متحد، تأکید خاصی بر توسعه فرهنگ به عنوان یکی از مهمترین عوامل تحقق توسعه دارند. در این مقاله ضمن تعریف و ویژگی های فرهنگ به تعاریف توسعه و مفهوم توسعه فرهنگی پرداخته شده و جهت تبیین چارچوب نظری  باتوجه به اینکه ساختارهای فرهنگی الویت بر دیگر ساختارهای توسعه دارد نظریات مربوطه لحاظ گردیده است و نیز تقابل سنت و توسعه فرهنگ و همچنین علل توسعه نیافتگی فرهنگی در کشور مورد بررسی قرار گرفته است و در ادامه به تنش میان توسعه به عنوان عنصر تغییر در جامعه، و فرهنگ به عنوان عنصر مقاومت در جامعه، پرداخته شده و نگارنده به چگونگی تغییر فرهنگ در جامعه نگاهی تخصصی داشته است.
۷.

نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در ارتقای مدیریت آموزشی

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات مدیریت آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 964 تعداد دانلود : 599
امروزه در قرن 21 با توجه به حجم عظیم اطلاعات، افراد به سوی مدیریت اطلاعات هدایت می شوند، با ورود فناوری ارتباطات به سازمان، عملکردهای مدیریت آموزشی دستخوش تغییر می شود. این تغییر در صورتی موثر است که در ابتدا توانمندی ها و فعالیت های حوزه  فناوری اطلاعات و ارتباطات را شناخته و سپس زمینه بروز این فعالیت ها را فراهم نماید. متعاقب آن مدیریت آموزشی با شرایط جدید آشنایی لازم را پیدا نموده تا با بهره گیری از ظرفیت هایی که فناوری اطلاعات و ارتباطات  می تواند ایجاد کند، سبب ارتقاء عملکرد مدیران آموزشی شود. در این مقاله سعی شده است ابتدا تاریخچه مختصری از هر دو موضوع فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت آموزشی ارایه داده و سپس تاثیر و پیامدهای فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ارتقای مدیریت آموزشی را توضیح دهد. در ادامه نیز شرایط و فرصت هایی که کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدیریت آموزشی فراهم می نماید، مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی است. مواد پژوهش شامل:(کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها)مرتبط با موضوع می باشد.
۸.

تبیین جامعه شناختی رابطه مسئولیت اجتماعی در ارتباطات سازمانی و میزان اثربخشی آن

نویسنده:

کلید واژه ها: ارتباطات سازمانی بنگاه های اقتصادی – انتفاعی کارآمدی اثربخشی سازمانی دانشگاه آزاد اسلامی بانک پارسیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 330 تعداد دانلود : 533
از حدود بیست سال پیش، شاهد طرح مفهومی با عنوان مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها میباشیم که یکی از مهم ترین مقوله ها در مدیریت بنگاه ها و شرکت ها می باشد و در این پژوهش برآنیم به تبیین جامعه شناختی رابطه مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی – انتفاعی و میزان کارآمدی و اثربخشی سازمانی آنان بپردازیم. روش تحقیق در مقاله حاضر روش پیمایشی است و جامعه آماری آن کلیه کارکنان شاغل در بانک پارسیان و واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در شهر تهران می باشند که با توجه به فرمول کوکران 215 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش متغیر مسئولیت اجتماعی از مقیاسی محقق ساخته براساس مدل نظری کارول (1991)، سالوسکی وزولچ (2014) و لانتوس (2001) در فرم مقیاس لیکرت متشکل از 16 گویه (آیتم) و با در نظر گرفتن 7 بعد مسئولیت اجتماعی در مدل های مذکور استفاده شده است. همچنین برای سنجش کارآیی و اثربخشی  سازمانی بر اساس تعاریف مفهومی روبرتز  (1992) و سیمپسون  (2002) و مبتنی بر معرف های کارآیی سازمانی از طریق مقیاسی متشکل از 10 گویه در فرم مقیاس لیکرت سنجیده شده است.یافته ها نشان داد بین تقید بنگاه به رعایت مسئولیت های اجتماعی (در ابعاد نیازهای اقتصادی ، رعایت قوانین و مقررات ، رعایت اخلاق کسب و کار ومسئولیت های بشر دوستانه) و میزان کارآمدی سازمانی آن رابطه وجود دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۶