تحقیقات حسابداری و حسابرسی

تحقیقات حسابداری و حسابرسی

تحقیقات حسابداری و حسابرسی پاییز 1399 شماره 47 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بازده غیرعادی سهام، اطلاعات خصوصی موجود در قیمت سهام و تغییرات سود سهام پرداختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تغییرات سود سهام پرداختی اطلاعات خصوصی بازده غیرعادی سهام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 893 تعداد دانلود : 995
تصمیم پیرامون تقسیم سود شرکتها یکی از پیچیدهترین و مهمترین تصمیمات مالی مدیران است، از این رو شناسایی عوامل اثرگذار بر تقسیم سود شرکتها حایز اهمیت فراوانی است. یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر تقسیم سود شرکتها، بازارهای مالی و اطلاعات تولید شده در این گونه بازارها میباشد؛ بازده غیر عادی سهام و اطلاعات خصوصی موجود در قیمت سهام از جمله اطلاعات مفید و مؤثر بر تقسیم سود شرکتها  است که بازارهای مالی در اختیار مدیران قرار میدهند. هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر بازده غیرعادی سهام و اطلاعات خصوصی موجود در قیمت سهام بر تغییرات سود سهام پرداختی و همچنین بررسی تأثیر اطلاعات خصوصی موجود در قیمت سهام بر رابطه بین بازده غیرعادی سهام و تغییرات سود سهام پرداختی میباشد. در راستای هدف پژوهش جهت جمع آوی داده های مورد نیاز ، نمونهای متشکل از 109 شرکت از بین شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1385 تا 1394 انتخاب شد و داده های جمع آوری شده با استفاده از مدل رگرسیونی چندمتغیره به روش دادههای ترکیبی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که بازده غیرعادی سهام تأثیر مثبتی بر تغییرات سود سهام پرداختی دارد، لیکن اطلاعات خصوصی موجود در قیمت سهام بر تغییرات سود سهام پرداختی تأثیر منفی دارد. همچنین افزایش اطلاعات خصوصی موجود در قیمت سهام، تأثیر بازده غیرعادی سهام بر تغییرات سود سهام پرداختی را کاهش میدهد.
۲.

چالش های استقرار حسابرسی داخلی اثربخش در موسسات اعتباری (مطالعه موردی یکی ازبانک های ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چالش حسابرسی داخلی اثربخش موسسه اعتباری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 502 تعداد دانلود : 422
تحقیق حاضر در پی شناسایی چالشهای استقرار حسابرسی داخلی اثربخش درموسسات اعتباری (مطالعه موردی یکی از بانکهایایران ) و ارائه پیشنهادهای بهبود است، تا بستر مطلوبی برایاین فعالیت مستقل اطمینان بخش واقع بینانه و مشاورهای، برای ارزش افزایی و بهبود عملیات سازمان فراهم گردد.این تحقیق از نظر روش، پژوهش توصیفی_تحلیلی از نوع پیمایشی و از نظر هدف، تحقیق کاربردی است. در راستای هدف پژوهش، مولفههای دوازده گانه حسابرسی داخلی اثربخش بر اساس مبانی نظری تبیین و مدل مفهومی آن ارائه شد و پس ازتهیه پرسشنامه مبتنی بر موارد مذکور و تایید روایی و پایایی آن، بین 105 نفر از مدیران ارشد و میانی و مدیران وکارشناسان بازرسی و حسابرسی بانک مورد مطالعه به صورت سرشماری توزیع گردید، سپس دادههای97 پرسشنامه جمع آوری شده با نرم افزار spss19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بر اساس آزمونهای آماری، مناسب بودن ده مولفه استقرار حسابرسی داخلی اثربخش در بانک تایید و به ترتیب: 1- پیگیری 2- رویکرد 3- اهداف 4- گزارشگری 5- جایگاه سازمانی6– استقلال 7- دامنه 8- روابط کاری با ذینفعان 9- برنامه ریزی10- منابع حسابرسی داخلی بانک رتبه بندی شد، سپس چالشها و پیشنهادهای بهبود ارائه گردید.
۳.

نقش قیمت گذاری نادرست بر مخارج سرمایه گذاری و ساختار سرمایه در شرکت های هموارساز و غیر هموارساز سود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قیمت گذاری نادرست مخارج سرمایه گذاری ساختار سرمایه شرکتهای هموارساز و غیر هموارساز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 558 تعداد دانلود : 782
قیمتگذاری نادرست سهام، تصمیمات سرمایهگذاری را تحت تأثیر قرار میدهد،  و از آنجایی که ارزش بازار سرمایه به عنوان محرکی از سرمایهگذاری شرکتها است پس می تواند برمیزان انحراف ارزش بازار از ارزش ذاتی شرکتها به خطاهای تصادفی و ابهام در خصوص ارتباط بین ارزشیابی بازار و میزان سرمایهگذاری شرکتها تأثیر بگذارد. بدین ترتیب  هدف از این مطالعه، بررسی نقش قیمتگذاری نادرست بر مخارج سرمایهگذاری و ساختار سرمایه در شرکتهای هموارساز و غیر هموارساز سود شرکتها در ایران میباشد. روش تحقیق حاضر بر مبنای اطلاعات به دست آمده از معاملات انجام شده در دوره پژوهشی پنج ساله ۱۳90 تا ۱۳94 از سازمان بورس اوراق بهادار میباشد. نمونه آماری تحقیق مشتمل 132 شرکت میباشد که با روش نمونه گیری کوکران انتخاب شده است که جهت بررسی فرضیات پژوهش از رگرسیون خطی و همبستگی و برای تجزیه و تحلیل دادههای آماری از نرم افزار Eviews استفاده شده است. در نتیجه گیری به دست آمده باید اذعان داشت که بین قیمتگذاری نادرست و مخارج سرمایهگذاری رابطه مستقیم وجود دارد به علاوه، بین قیمتگذاری نادرست و ساختار سرمایه رابطه عکس وجود دارد. و همچنین دیگر نتایج حاکی از این بوده است که تأثیر قیمتگذاری نادرست بر مخارج سرمایهای و ساختارسرمایه در شرکتهای هموارساز سود بیشتر از شرکتهای غیر هموار ساز سود است، نتایج به دست آمده در این پژوهش با مستندات اشاره شده در چارچوب نظری تحقیق و ادبیات مالی مطابقت دارد.
۴.

ریسک ورشکستگی شرکت ها؛ مطالعه مقایسه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد مبتنی بر حسابداری رویکرد مبتنی بر بازار اقلام تعهدی عدم تقارن اطلاعاتی پیشبینی ورشکستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 330 تعداد دانلود : 194
انتخاب بین اطلاعات مبتنی بر حسابداری یا اطلاعات مبتنی بر بازار برای پیشبینی ورشکستگی شرکتها از مباحث مطرح در تحقیقات حسابداری مالی است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی هر کدام از مدلهای مبتنی بر اطلاعات حسابداری و مبتنی بر اطلاعات بازار و همچنین مدل ترکیبی حاصل از آنها است؛ از آنجایی که بارگذاری اطلاعات میتواند عامل مؤثری بر استفاده از هر کدام از رویکردهای پیشبینی  ورشکستی باشد، در این پژوهش رابطه عوامل موثر بر بارگذاری اطلاعات (اندازه شرکت، حجم معاملات سهام شرکت، اقلام تعهدی اختیاری حسابداری، عدم تقارن اطلاعات و بحران) با هرکدام از رویکردهای ورشکستگی بررسی شده است. جامعه آماری تحقیق شامل شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و قلمرو زمانی آن سالهای 1388 تا 1397 میباشد که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند تعداد 95 شرکت انتخاب شدند. برای بررسی فرضیههای تحقیق از نرمافزار EVIEWS و روش رگرسیون لاجیت استفاده شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که هر سه رویکرد در پیشبینی ورشکستگی موثر بوده که در بین آنها رویکرد تلفیقی با بارهای عاملی از اهمیت بالاتری برخوردار میباشد. همچنین نتایج حاصل نشان داد که از میان بارهای عاملی، حجم معاملات و اقلام تعهدی اختیاری در پیشبینی ورشکستگی شرکتها و انتخاب رویکرد مناسب تأثیرگذار هستند.
۵.

تبیین و طراحی مدل شکل گیری بازار خدمات بانکی مبتنی بر فناوری مالی(فین تک) در ایران بر اساس رویکرد داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شکل گیری بازار خدمات بانکی فناوری مالی(فین تک) نظریه داده بنیاد ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 729 تعداد دانلود : 311
هدف : تبیین و طراحی مدل شکل گیری بازار خدمات بانکی مبتنی بر فناوری مالی (فین تک) در ایران هدف اصلی این پژوهش کیفی است. روش : از نظر سطح اکتشافی، از نظر هدف کاربردی و از منظر روش شناختی در دسته ی پژوهش های کیفی بر اساس رویکرد داده بنیاد است.داده ها، توسط مصاحبه های نیمه ساختاریافته از نمونه 24 نفره خبرگان صنعت و دانشگاه گردآوری شده است. یافته ها: 9 کد محوری 38 مقوله اصلی و 430 کد اولیه، در قالب مدل پارادایمی شامل، شرایط  علّیّ (عوامل اقتصادی و اشتغالی سال 1391، نوآوری در اقتصاد و تغییر رفتار مشتریان)، مقوله ی اصلی (خلاءنهادی)، عوامل مداخله گر (چالشهای فین تک)، عوامل زمینه ای (توسعه فناوری دیجیتال)، راهبردها (توسعه اکو سیستم فین تک) و پیامدها(مدل بانکداری آینده و تحول در صنعت خدمات مالی) پدیدار شدند. نتیجهگیری: یافته های حاصل منجر به کشف و تبیین مدل شکل گیری بازار خدمات بانکی بر اساس فناوری مالی (فین تک) در ایران گردید.
۶.

حق الزحمههای غیر عادی حسابرسی و کیفیت حسابداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقالزحمه حسابرسی حقالزحمه غیرعادی حسابرسی کیفیت اطلاعات حسابداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 456
حق الزحمه غیر عادی حسابرسی معمولا به وسیله اقلام باقیمانده مدل  استاندارد حق الزحمه به دست میآید، این انتظار وجود دارد که استقلال حسابرس به دلیل دریافت حقالزحمههای خارج از عرف و بیش از اندازه، زیر سوال رود و کیفیت کار حسابرسیکاهش یابد ، لذا هدف از تحقیق حاضر تعیین اثر حق الزحمه حسابرسی برکیفیت اطلاعات حسابداری میباشد. جامعه آماری در تحقیق حاضر شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند که با استفاده از روش حذف سیستماتیک  تعداد 102 شرکت از این جامعه آماری  به عنوان نمونه انتخاب شده است و اطلاعات آنها در دوره زمانی بین سالهای 1390 تا 1394 بررسی شده است.  برای انجام این تحقیق از روش رگرسیون چند متغیره و با استفاده از دادههای تابلویی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که حق الزحمه غیر عادی حسابرسی در کوتاه مدت اثر منفی و معناداری  بر کیفیت حسابداری دارد و با افزایش حقالزحمه غیر عادی حسابرسی در کوتاه مدت، میزان کیفیت اطلاعات حسابداری کاهش مییابد. همچنین نتایج تحقیق حاضر نشان داد که حق الزحمه غیر عادی حسابرسی در بلندمدت  نیز اثر منفی و معناداری  برکیفیت حسابداری دارد و با افزایش حقالزحمه غیرعادی حسابرسی در دوره بلندمدت، میزان کیفیت اطلاعات حسابداری کاهش مییابد.
۷.

بررسی ارتباط ضعف های با اهمیت کنترل داخلی و شواهدی از دستکاری عملکرد واقعی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دستکاری عملکرد واقعی ضعف های با اهمیت کنترل داخلی و حسابرسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 649 تعداد دانلود : 729
کنترلهای داخلی ضعیف، نه تنها احتمال وقوع سوء جریان، سوء استفاده و تقلب را در سازمانها بالا میبرد بلکه بر گزارش حسابرس مستقل نیز اثر میگذارد و حسابرس قادر نخواهد بود در نبود توجه به نقاط ضعف موجود در سیستم کنترلهای داخلی، گزارش مطلوبی ارائه نماید. از این رو برای اینکه هم مدیران بتوانند وظایف و مسئولیتهای خود را به نحو احسن و در جهت جلب رضایت اشخاص ذینفع در شرکت به انجام برسانند و هم حسابرسان بتوانند گزارش حسابرسی مطلوب مطابق با استانداردهای حسابرسی ارائه نمایند، سیستمهای کنترل داخلی با توجه به ماهیت شرکت باید طرحریزی و اجرا شود تا حسابرسان نیز بتوانند با اتکا برآن وظیفه اطمینان بخشی به صورتهای مالی را با اطمینان بیشتری انجام دهند.  این تحقیق به بررسی ارتباط ضعفهای با اهمیت کنترل داخلی و شواهدی از دستکاری عملکرد واقعی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد و شامل یک فرضیه اصلی میباشد که از آزمون رگرسیون خطی چند متغیره به صورت ترکیبی(سال- شرکت)، استفاده شده است. با استفاده از دادههای جمعآوری شده از نمونه آماری تحقیق که شامل 75 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران طی دورههای زمانی 1394-1389 میباشد، فرضیه تحقیق مورد آزمون قرار گرفت. بر اساس آزمون صورت گرفته نتایج نشاندهنده ارتباط معنی دار ضعفهای با اهمیت کنترل داخلی با دستکاری عملکرد واقعی میباشد.
۸.

ریسک سقوط قیمت سهام : احساسات سرمایه گذاران و نقش تعدیل گر مدیریت سود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: احساسات سرمایه گذاران ریسک سقوط قیمت سهام شاخص آرمز مدیریت سود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 777 تعداد دانلود : 234
احساسات بهعنوان عاملی اجتنابناپذیر همواره معاملات سرمایهگذاران را تحت تأثیر قرار میدهد و سبب قیمتگذاری غیرواقعی سهام در بازار میشود. از سوی دیگر، مدیریت سود و ارائه گزارشهای خلاف واقع از سودآوری شرکت، میتواند بر احساسات سرمایهگذاران تأثیر گذاشته و آنها را به خرید یا فروش سهام تهییج کند. این فرآیند در نهایت میتواند موجب ایجاد حباب در قیمت سهام و به تبع آن افزایش ریسک سقوط قیمت در بازار شود. از این رو تحقیق حاضر برای اولین بار به بررسی تأثیر احساسات سرمایهگذاران بر ریسک سقوط قیمت سهام با اثر تعدیلگر مدیریت سود میپردازد. در این پژوهش برای محاسبه احساسات سرمایهگذاران از شاخص آرمز و برای ریسک سقوط قیمت سهام از چولگی منفی بازده سهام استفاده شده است و ارتباط بین متغیرها با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین جامعه آماری پژوهش متشکل از 102 شرکت از شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله زمانی سالهای 1392 تا 1397 است. نتایج نشان میدهد که هر چه احساسات مثبت و خوشبینانه نسبت به سهام یک شرکت افزایش یابد، ریسک سقوط قیمت آن در سالهای بعد بیشتر میشود. همچنین مدیریت سود به عنوان یک عامل تعدیلگر موجب تقویت این تاثیر میگردد.
۹.

ارائه الگوی برداشت بازار از کیفیت حسابرسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برداشت از کیفیت حسابرسی کیفیت واقعی حسابرسی گزارش حسابرس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 929 تعداد دانلود : 42
این تحقیق به ارائه الگوی برداشت بازار از کیفیت حسابرسی میپردازد.  برداشت از کیفیت حسابرسی و کیفیت واقعی حسابرسی دو مفهوم متفاوت هستند برداشت از کیفیت حسابرسی بر  پایه ادراک و استنباط کاربران ازصورتهای مالی بنا شده است، درحالیکه کیفیت واقعی حسابرسی  اشاره بر توانایی حسابرس در شناسایی و گزارش تحریفات عمده حسابداری دارد. روش تحقیق حاضر ،توصیفی از نوع پیمایشی و در دسته تحقیقات کاربردی-توسعه ای است.  جامعه آماری تحقیق ، اساتید حسابداری،  حسابداران رسمی، حسابرسان ومدیران مؤسسات  حسابرسی، مدیران مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. نمونه آماری تحقیق، تعداد 217 نفر میباشند که بصورت تصادفی در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه محقق -ساخته است که با روشهای تحلیل عاملی و ضریب آلفای کرونباخ، روایی و پایایی آنها مورد تایید قرار گرفت.  برای بررسی حذف یا تایید گزارههای پرسشنامه در دو مرحله از آزمون دو جملهای ، وبرای شناسایی عوامل موثر بر برداشت بازار از کیفیت حسابرسی از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد.  نتایج تحقیق نشان دادکه 4 عامل؛ فرایند حسابرسی، افراد حرفه ای،  ویژگیهای ساختاری شرکت و نتایج گزارشگری حسابرسی با 36 شاخص موثر بر برداشت بازار از کیفیت حسابرسی،  تاثیر دارند. رتبه بندی شاخصهای 36 گانه نیز بر اساس روش تاپسیس ارائه شد.
۱۰.

الگوی سنجش کارایی از منظر اطلاعات حسابداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارایی روش دلفی فازی روش تحلیل پوششی داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 101 تعداد دانلود : 26
در این مقاله، الگویی برای سنجش کارایی با استفاده از متغیرهای حسابداری بهعنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد معرفی گردیده است. بدین منظور در بدو امر با استفاده از روش دلفی فازی و با اخذ نظرات خبرگان از طریق پرسشنامه، تعداد 5 متغیر برونداد و 6 متغیر درونداد بهعنوان متغیرهای اثرگذار بر کارایی شرکتها شناسایی شدند. در مرحله بعدی با استفاده از الگوی ریاضی تحلیل پوششی دادهها منطبق با دادههای منفی، نسبت به محاسبه عدد کارایی تعداد 210 شرکت در 16 صنعت بورس تهران طی بازه زمانی 10 ساله اقدام و شرکتهای کارا و ناکارا از هم تفکیک و رتبهبندی شدند. سپس با استفاده از امکانات مدل؛ تابع بهینه هدف و مقدار انحرافات شرکتهای ناکارا از مرز کارایی محاسبه و تغییرات روند زمانی هرکدام از شرکتها در سطح شرکت و صنعت تحلیل شد.
۱۱.

اثر سرمایه گذاری روی نام تجاری برسلامت مالی آتی شرکت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه گذاری ارزش نام تجاری سلامت مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 750 تعداد دانلود : 30
برند تجاری از مسائل اصلی مطروحه در راهبرد یک  بنگاه اقتصادی است. شرکتها برای برند تجاری خود در زمینههای تبلیغات، فروش و بسته بندی سرمایه گذاریهای وسیع و بلند مدتی انجام میدهند. برند تجاری قوی، وفاداری مشتریان و بازارهای قوی و قدرتمندرا برای ایشان به همراه میآورد.هدف اصلی از این تحقیق، تعیین تاثیر سرمایه گذاری روی نام تجاری در تامین سلامت مالی شزکتهااست. در این  راستا در مقاله حاضر بیان میشود سرمایه گذاری روی نام تجاری چگونه بر نسبت نقدینگی، نسبت بدهی، ارزش بازار سهام و ارزش افزوده اقتصادی تاثیر میگذارد.پژوهش حاضر بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی – علی میباشد.فرضیههای تحقیق از طریق رگرسیون چند متغییره و از طریق نتایج حاصل از الگوی اقتصاد سنجی مورد آزمون قرار گرفته اند.نمونهع آماری مورد بررسی این پژوهش 107 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران  طی سالهای 1386الی 1395میباشد.یافتههای تحقیق حاکی از آن است که بین سرمایه گذاری روی نام تجاری  در شرکتها، با نسبت نقدینگی، نسبت بدهی، ارزش بازار و ارزش افزوده اقتصادی رابطه معناداری وجود دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۶