رویکردی نو در علوم تربیتی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تکالیف یادگیری خارج از مدرسه بر افزایش خوکارآمدی تحصیلی و درگیری تحصیلی دانش آموزان انجام شد . روش پژوهش توصیفی- همبستگی  بود.  جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم شهر بندرلنگه در نیم سال تحصیلی دوم 98-1397 بودند. به منظور انتخاب نمونه و اجرای پژوهش، از بین دانش آموزان مدارس متوسطه پسرانه، به شیوه نمونه گیری در دسترس، 120 دانش آموز کلاس سوم پس از ارزیابی اولیه از نظر بهره هوشی، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های نکالیف یادگیری خارج از مدرسه (محقق ساخته)، خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999) و درگیری تحصیلی بلومنفیلد و پاریس (2004)  استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده از تکالیف یادگیری خارج از مدرسه با خودکارآمدی تحصیلی رابطه مثبت و منفی(35/0r=) وجود داشت، همچنین، بین میزان استفاده از تکالیف یادگیری خارج از مدرسه  با درگیری تحصیلی رابطه مثبت و معنادار(43/0r=) وجود داشت. از این رو، می توان گفت که تکالیف یادگیری هدفمند خارج از مدرسه نقش بسزایی در افزایش خودکارآمدی تحصیلی و درگیری دانش آموزان دارد که می تواند موجب ارتقاء عملکرد تحصیلی دانش آموزان و کسب نتایج بهتر در آزمون های تحصیلی داشته باشد.

سنجش کلاسی و آموزشی، ابزاری مهم در ایجاد و افزایش کیفیت آموزش است که در موارد بسیاری فقط جنبه ای نمره ای و گزارشی داشته و فرایند این مقوله و نقش آن در سنجش مورد بی توجهی و کم توجهی قرار گرفته است. از همین رو این تحقیق با هدف سنجش و ارزشیابی در آموزش و نقش آن در بهبود آموزش شکل گرفت. روش این پژوهش مبتنی بر مطالعه کتابخانه با رویکرد اجرایی تحلیل محتوا از پژوهش موجود در این حوزه بود که با بررسی نهایی در این بخش 18 پژوهش وارد مطالعه شدند. بررسی تحلیلی در این زمینه نشان داد که از اثرات سنجش در بهبود آموزش 79 کد باز شناسایی شد که با مقوله بندی و محور بندی حول مقوله مهمتر 32 مضمون استخراج و با تخصصی و محوری تر کردن مضمون ها 8 تم نهایی شناسایی شد که  بر اساس تکرار کد و تعداد کدهای اصلی حول هر محور شناسایی شده؛ بازخورد و وضعیت، آگاهی نسبت به کیفیت تدریس معلم؛ ایجاد انگیزه یادگیری؛ نقاط قوت و ضعف فراگیران؛ انگیزه پیشرفت تحصیلی؛ ایجاد محیط آموزشی پویا؛ کیفیت کتب درسی و کیفیت نظام آموزشی مهمترین اثرهای ارزشیابی در بهبود آموزش می باشد. بر اساس نتایج بدست آمده ارزشیابی آموزشی نقشی مهم در کیفیت بخشی و بهبود شرایط در این حوزه دارد که با افزایش مطالعه و بکارگیری آن می توان سطح آموزش و کیفیت منتج در آن را بالا برد.

آموزش و یادگیری ساختاری چند وجهی است و دارای ابعاد زیادی است که در آن دخیل و اثر گذار می باشد. از همین رو این تحقیق با رویکردی تحلیلی به سنجش و ارزشیابی و نقش آن در یادگیری با نگاهی به رویکردهای موجود در حیطه صورت پذیرفت. روش این تحقیق مبتنی بر مطالعه کتابخانه و مطالعه منابع در حیطه مورد نظر بود و  بررسی تحلیلی در این زمینه که مبتنی بر دو بخش مطالعه نظری و رویکردی و مطالعه تطبیقی در این زمینه بود نشان داد که در زمینه رویکردهای مورد بررسی، دیدگاه رفتاری،  رویکردی کمی و منطبق بر نمره را دارد، رویکرد شناختی کیفی گرا و فرایندی و رویکرد انسان گرائی صرفا توجه به فراگیر بدون توجه به ابزار سنجش دارد. همچنین در زمینه مطالعه تطبیقی یافته ها گویای این مساله بود که رویکرد ارزشیابی کشورهای مختلف در بر گیرنده هر دو الگو و رویکرد شناختی و رفتاری است اما در زمینه استفاده و بکارگیری الگوی ارزشیابی تفاوت های مشخصی وجود دارد. در این زمینه کشور ژاپن و فنلاند رویکرد کیفی و توصیفی رویکرد غالب است؛ کره جنوبی و آمریکا تعامل آمیخته هر دو رویکرد با تاکید بر دیدگاه شناختی را در امر آموزش بکار می گیرند و اما ایران کشوری با رویکرد غالب کمی در امر آموزش می باشد که عمده گزینش ها و شرایط پذیرش دانشجو در مقاطع تحصیلی و تکمیلی بر مبنای یک آزمون کمی عمدتا بسته پاسخ است.

بکارگیری رویکرد نوین تدریس در امر آموزش ضرورت عصر اخیر و همگامی با نیازهای به فراخور زمان فراگیران می باشد. در همین راستا این پژوهش با نگاهی تطبیقی به الگوی نوین تدریس متوسطه دوم در ایران و کشورهای پیشرفته شکل گرفت. این پژوهش یک مطالعه تطبیقی از انواع پژوهش های مبتنی بر مقالات مروری با رویکرد کتابخانه بود که به صورت مشخص 6 کشور فرانسه، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا، فنلاند و ایران را مورد بررسی قرار داد. یافته های بدست آمده از این پژوهش در سه حوزه مدیریت آموزشی؛ بخش فناوری و ابزارهای فناورانه در این زمینه صورت پذیرفت. یافته های بدست آمده در این زمینه نشان داد که در بعد مدیریتی، در کشورهای پیشرفته تر از منظر مدیریتی در این ساختار، نظام آموزشی چند وجهی و نظارتی در زمینه های مختلف وجود دارد.  بررسی بکارگیری تکنولوژی و ابزار نوین آموزشی در مدارس کشورهای مورد بررسی گویای این مساله بود که هوشمند سازی کامل در مدارس و تخصص بندی دقیق آموزش نوین و صد در صدی هنوز در هیچ کشوری مشاهده نمی گردد اما سمت آموزش به سوی الگوی هوشمند سازی است، با این حال مدارس تخصصی و رویکرد فعال آموزشی گسترش بیشتری در این زمینه نشان می دهند. ژاپن، کره جنوبی و فنلاند مسیر رشد بالایی در این زمینه دارد کشورهای فرانسه و استرالیا در وضعیت متوسطی قرار دارد و ایران از منظر رویکرد آموزشی فعال در مقطع متوسطه دوم در سطح پایین و ضعیفی می باشد. در بخش ابزارهای موجود در این زمینه، نتایج نشان داد کشورهای پیشرفته به سمت آموزش تخصصی تر و فردی گام بر می دارند. از نتایج بدست آمده از این پژوهش می توان در امر برنامه ریزی و تقویت زیر ساخت های موجود جهت گسترش الگوی نوین آموزشی بهره برد.

مساله یادگیری محوری مهم و عامل اساسی تئوری یادگیری می باشد. بی تردید یادگیری مهمترین مساله آموزشی می باشد که نظام های آموزشی مختلف بر اساس برنامه های مختلف سعی در ارتقا و بهبود آن در بخش های گوناگون دارند. بر همین اساس این تحقیق با هدف نگاهی تحلیلی به نظریه های یاددهی یادگیری صورت پذیرفت و ابن رویکردهای از زوایای مختلف رویکردهای رفتاری، شناختی و ساخت گرائی به عنوان سه رویکرد اصلی و اساسی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفتند. روش این پژوهش مبتنی بر مطالعه کتابخانه و رویکرد مروری بود که در آن با ساختار استخراجی  رویکردهای مختلف توسط محقق از زوایای مختلف بررسی شد. یافته ها نشان داد رویکرد رفتار گرائی نگاهی کمی، با الگوهای سنتی به آموزش دارد، از همین رو آموزش سنتی مورد تاکید می باشد  و آموزش دهنده نقش اصلی و اساسی الگوی آموزش است، رویکرد شناخت گرائی با تعدیل در این زمینه یادگیری را ترکیبی از هر دو روش کمی و کیفی با هدف ایجاد ادراک و بینش در فراگیر جستجو می نماید و در این زمینه فرد و معلم در تعامل با یکدیگر در مدرسه و یا محیط دیگر آموزش، مفاهیم و الگوی مرتبط به آن را فرا می گیرند. در ساخت گرائی نگاهی ویژه به فرد  دارد و او را محور آموزش و ساختن بر اساس او را نیاز آموزش قلمداد می کند. از همین رو در این ساختار،  الگو مبتنی بر کیفی گرائی و تاکید کامل بر فرد است. در یک جمع بندی کلی بررسی ها گویای این مساله است که برای ایجاد یادگیری بهینه در نظام آموزشی هر سه رویکرد دارای اثر و نقش مثبت می باشند و تعامل در این زمینه و بکارگیری نقاط قوت هر رویکرد باعث ایجاد و شکل دهی یک الگوی یادگیری قوی بر اساس یک سیستم واحد می شود.

امروزه آموزش عالی به عنوان نهاد پرورش دهنده نیروی انسانی متخصص از جایگاه ویژه ای در جامعه برخوردار است. یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در کیفیت خروجی های نظام آموزش عالی سیاست های آموزشی _ درسی دانشگاه های آن نظام می باشد و بهره گیری از تجارب کشورهای توسعه یافته و مطالعات تطبیقی در این زمینه می تواند یکی از منابع اطلاعاتی قابل اعتماد برای تدوین سیاست های آموزشی_ درسی و افزایش کیفیت آموزشی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه باشد. کشور ما ایران نیز که امروز جزو کشورهای در حال توسعه به شمار می رود، جهت موفقیت در برنامه های تحصیلی و افزایش کیفیت آموزشی خود نیازمند آشنایی با سایر نظام های آموزشی و مطالعات تطبیقی در این حوزه است. بنابراین با توجه به اهمیت و ضرورت این موضوع، پژوهش حاضر در یک مطالعه تطبیقی به مقایسه نظام آموزش عالی ایران و آلمان پرداخته و در صدد بررسی چگونگی ارائه خدمات آموزشی، شباهتها و تفاوتهای نظام آموزش عالی کشور و شناخت چگونگی دلایل کسب رتبه های برتر علمی از سوی دانشگاه های آلمان در جهان می باشد.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر راهبردهای شرح و بسط پیجیده بر اضطراب ریاضی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پسر دوره ابتدایی شهرستان سیریک تحصیلی 99-1398 می باشد. روش تحقیق کاربردی و به روش شبه تجربی بود، جامعه آماری تحقیق شامل کلیه ی دانش آموزان پسر دوره ابتدایی شهرستان سیریک می باشد. روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای بود که 60  نفر در دو گروه آزمایش و شاهد (هر گروه 30) نفر قرار گرفتند. برای هر دو گروه پرسشنامه اضطراب ریاضی و نمرات درس ریاضی  جمع آوری شد و بعد از آن فقط برای گروه آزمایش 8 جلسه کلاس های راهبردهای شرح و بسط پیچیده اجرا شد و برای گروه کنترل هیچگونه آموزشی ارائه نشد،سپس مجدداً پرسشنامه ها در پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده از تحلیل کواریانس تحلیل در نرم افزار آماری SPSS19 تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه گواه و آزمایش در اضطراب ریاضی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان وجود دارد.در نتیجه راهبردهای شرح و بسط پیچیده در اضطراب ریاضی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان موثر است.

هدف از این پژوهش تعیین رابطه بین سرمایه اجتماعی و هوش فرهنگی با آوای سازمانی بین مدیران آموزش و پرورش شهرستان بشاگرد بود. روش تحقیق از نوع توصیفی همبستگی است .جامعه آماری تحقیق 194 نفر از مدیران آموزش و پرورش بشاگرد بودند که از بین آن ها با استفاده از جدول مورگان 123 نفر به شیوه ی تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل پرسش نامه سرمایه اجتماعی(ناهاپیت و گوشال،1998)، هوش فرهنگی(ارلی و آنگ، 2006) و آوای سازمانی(همس،2012) است.. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و هوش فرهنگی رابطه معناداری وجود دارد و نتایج حاصل از ضریب رگرسیون نیز نشان داد که سرمایه اجتماعی و هوش فرهنگی می تواند آوای سازمانی را پیش بینی کند. بنابراین با استفاده از نتایج این تحقیق می توان این گونه استنباط کرد که مدیران آموزش و پرورش بشاگرد برای این که بتوانند آوای سازمانی را بروز و افزایش دهند باید تا حد امکان هوش فرهنگی و سرمایه اجتماعی را افزایش دهند.

 پژوهش حاضر درصدد بوده است که رویکرد نوین خدمات محوری در تدریس دروس ابتدایی را ارائه دهد.پژوهش با استفاده از روش های پژوهش کیفی در راستای پاسخگویی به سه سوال اساسی شکل گرفته است. سوال اول مبنی بر تبیین مبانی برنامه درسی خدمات محور با استفاده از روش پژوهش اسنادی_استنتاجی پاسخ داده شده است. در ادامه، عناصر اساسی برنامه درسی خدمات محور شامل اهداف، محتوا، رویکردهای یاددهی-یادگیری و ارزشیابی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته و تحلیل داده های حاصل تبیین شده است. در نهایت با بهره گیری از روش پژوهش نظریه ای، الگوی پیشنهادی برنامه درسی خدمات محور طراحی شده است

هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر روش حل مسأله به صورت کارگروهی بر توانایی حل مسأله اجتماعی بود. این تحقیق از لحاظ هدف پژوهش کاربردی و از نطر اجرا شبه آزمایشی از نوع گروه های پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش آموزان پایه چهارم مقطع ابتدایی شهرستان سنقر بود که از میان آنها تعداد 50 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد، ابزارهای مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه توانایی حل مسأله اجتماعی بود. برای تحلیل داده ها ازشاخصه های آمار توصیفی میانگین، انحراف معیار و برای پاسخگویی به فرضیه ها ازآزمون تحلیل کواریانس استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که نمرات پس آزمون حل مسئله اجتماعی، بین اثر دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی دار وجود ندارد.