رویش روان شناسی

رویش روان شناسی

رویش روان شناسی سال نهم شهریور 1399 شماره 6 (پیاپی 51) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ویژگی های روان سنجی مقیاس ترس از مجرد بودن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترس از مجرد بودن ساختار عاملی اعتباریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 914 تعداد دانلود : 460
هدف از پژوهش حاضر اعتباریابی و بررسی ساختار عاملی مقیاس ترس از مجرد بودن ( FOBSS ) در دانشجویان بود. در یک طرح توصیفی- همبستگی و اعتباریابی آزمون، طی دو مطالعه 125 و 171 نفر از دانشجویان مجرد یکی از موسسات آموزش عالی شهر مشهد به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های ترس از مجرد بودن، نیاز به تعلق، طرحواره یانگ، افسردگی، اضطراب و استرس، فشار روانی کسلر، سیاهه شخصیت 10 سوالی، راضی بودن به وضعیت ارتباطی و رضایت از زندگی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با بررسی همسانی درونی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی انجام گرفت. نتایج نشان داد که مقیاس ترس از مجرد بودن، ساختاری یک عاملی با واریانس تبییین شده 23/64 درصد دارد. روایی عاملی تأییدی نیز به تأیید رسید. ضرایب آلفای کرونباخ 82/0 و 88/0 و ضرایب دو نیمه کردن 84/0 و 89/0 نشان از اعتبار مناسب مقیاس داشت. به نظر می رسد مقیاس ترس از مجرد بودن در دانشجویان از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.
۲.

مقایسه راهبردهای مقابله با استرس و شفقت به خود در زنان با و بدون آرتریت روماتوئید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آرتریت روماتوئید راهبردهای مقابله با استرس زنان شفقت به خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 111 تعداد دانلود : 55
هدف پژوهش حاضر مقایسه راهبردهای مقابله با استرس و شفقت به خود در زنان با و بدون آرتریت روماتوئید بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان مبتلا به بیماری آرتریت روماتوئید شهر اردبیل در سال 1397 بودند که از بین مراجعه کنندگان به مراکز درمانی شهر اردبیل تعداد 80 زن مبتلا به آرتریت روماتوئید و تعداد 74 زن بدون آرتریت روماتوئید به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس استرس ادراک شده بیلینگز و موس (1981) و مقیاس شفقت به خود نف (2003) استفاده شد . داده های پژوهش نیز با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند . یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که زنان با آرتریت روماتوئید در مقایسه با زنان عادی از مقابله های شناختی و رفتاری و رفتار شفقت به خود کمتر و از مقابله های اجتنابی بیشتری استفاده می کردند (001/0> p ). با توجه به اینکه راهبردهای مقابله با استرس و رفتار شفقت به خود در زنان مبتلا به آرتریت روماتوئید کمتر وجود دارد ، این متغیرها می توانند در پیشگیری از تشدید و عود دردهای آرتریت روماتوئیدی نقش مهمی ایفا کنند. از این رو لازم است متخصصان و روان شناسان این حوزه بیشتر به ابعاد روان شناختی این بیماری توجه کنند.
۳.

ادراک والدین از پیامدهای آموزشی یادگیری به شیوه معکوس: مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلاس معکوس پدیدارشناسی یادگیری آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 523 تعداد دانلود : 252
در پژوهش حاضر تجارب زیسته والدین دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی از کلاس معکوس و پیامدهای این روش یادگیری به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی بررسی شد. با توجه به ماهیت پژوهش، از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد که با مصاحبه عمیق 8 نفر از والدین، داده های اخذشده به اشباع رسید. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روش تحلیل مضمون و از نرم افزار MAXQDA11 به عنوان یک شیوه کمکی در واردکردن داده ها استفاده شد. یافته های حاصل از تجارب زیسته والدین در خصوص پیامدهای این روش در 6 مضمون اصلی بهبود آموزش و یادگیری، رفع مشکلات کلاسی، ارتباطات آموزشی، رفع چالش های آموزشی والدین، آگاهی بخشی جهت تکمیل یادگیری و کنترل یادگیری خلاصه شد. تجارب زیسته والدین نشان می دهد که از نگاه آن ها استفاده از کلاس معکوس گامی مثبت در ارتقا سطح آموزشی و دارای پیامدهای مثبتی در ابعاد مختلف است. استفاده از این روش، آموزش را از حالت سنتی خارج کرده و مبتنی بر مسائل روز و نیاز های دانش آموزان و والدین پیش رفته است. همچینن این روش بیشترین پیامد را در حوزه یادگیری و آموزش برای دانش آموزان داشته است.
۴.

تأثیر آموزش هوش هیجانی بر کاهش اعتیاد دانش آموزان به شبکه های مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش هوش هیجانی اعتیاد شبکه های مجازی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 459 تعداد دانلود : 926
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی بر اعتیاد دانش آموزان به شبکه های مجازی انجام شد. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را همه دانش آموزان دختر پایه سوم دوره متوسطه دوم شهر مشهد در نیم سال دوم تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. از بین آنها تعداد 30 نفر از دانش آموزانی که از نظر شاخص اعتیاد به شبکه های مجازی نمرات بالاتری را کسب کردند، به روش نمونه گیری هدفمند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به ص ورت تص ادفی در در دو گروه آزمایش (15نفر) و کنترل (15نفر) گمارده شدند . برنامه آموزش هوش هیجانی در 8 جلسه 90 دقیقه ای (در هر هفته 2جلسه) به صورت گروهی بر روی گروه آزمایش اجرا شد؛ گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه اعتیاد به شبکه های مجازی مبتنی بر موبایل خواجه احمدی و همکاران (1395)، استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس یک متغیره استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، بین میانگین نمرات پس آزمون افراد گروه های آزمایش و کنترل در متغیر اعتیاد به شبکه های مجازی، تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که آموزش هوش هیجانی می تواند میزان اعتیاد دانش آموزان به شبکه های مجازی را کاهش دهد.
۵.

مقایسه تاب آوری و خودتنظیمی هیجان وراهبردهای مقابله با استرس دردانش آموزان دختروپسر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری خودتنظیمی هیجان راهبرد های مقابله بااسترس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 73 تعداد دانلود : 228
هدف از مطالعه حاضر، مقایسه تاب آوری، خودتنظیمی هیجان و راهبردهای مقابله با استرس در دختران و پسران دانش آموز مقطع متوسطه دوم بود. روش پژوهش، علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه دختران و پسران مقطع متوسطه دوم منطقه 11 شهر تهران در سال تحصیلی 96-97 بودند. حجم نمونه، 210 نفر (105 دختر و 105 پسر) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. به این ترتیب از بین مدارس متوسطه دوم دو مدرسه دخترانه و دو مدرسه پسرانه به صورت تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامه ها بین دانش آموزان توزیع شد. در این مطالعه از سه پرسشنامه تاب آوری کونور ودیویدسون ( CD-RSC )، پرسشنامه خودتنظیمی هیجان ( CERQ ) و پرسشنامه سبک های مقابله با استرس ( CISS ) استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون t دو گروه مستقل استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین نمرات خودتنظیمی در دختران و پسران دانش آموز تفاوت معنادار وجود دارد و در دختران بیشتر از پسران است ) 005/0 P< ). همچنین، در میانگین نمرات سه سبک مقابله ای ( مساله مدار، اجتنابی، هیجان مدار) دختران و پسران دانش آموز تفاوت معناداری وجود دارد و در دختران بیشتر از پسران است ) 005/0 P< ).. اما در میانگین نمرات تاب آوری دختران و پسران دانش آموز، تفاوت معناداری مشاهده نشد ) 005/0 P< ).. بنابراین، نتیجه گرفته می شود که هرچند افزایش این سه متغیر در دانش آموزان دختر و پسر ضروری است اما آموزش خودتنظیمی و راهبردهای مقابله با استرس، در دانش آموزان پسر، بیش ازپیش باید موردتوجه قرار بگیرد.
۶.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود تصمیم گیری شناختی و سبک های شناختی حل مسأله در دانش آموزان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال اضطراب فراگیر تصمیم گیری شناختی سبک های شناختی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی حل مسأله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 159 تعداد دانلود : 893
از آنجا که دختران نوجوان یکی از مهم ترین و حساس ترین اقشار در جامعه مدارس هستند، آسیب به آنها بر اثر استرس و اضطراب بر وضعیت روحی و روانی آنها تأثیر نامطلوب می گذارد. عدم توجه به استرس ها و واکنش های روانی دانش آموزان، سبب توسعه اضطراب آنان می گردد. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود تصمیم گیری شناختی و سبک های شناختی حل مساله در دانش آموزان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود . روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و با استفاده از گمارش تصادفی بود. نمونه پژوهش را 40 دانش آموز دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا (مایر و همکاران، 1990)، سبک های تصمیم گیری (اسکات و بروس، 1995) و سبک های شناختی (کلب، 1982) بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهبود تصمیم گیری شناختی و سبک های شناختی حل مساله در دانش آموزان دختر مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر تأثیر داشت (05/0 p< ). لذا پیشنهاد می شود در پژوهش های آینده از این درمان برای کاهش مشکلات روان شناختی و رفتاری افراد سود جست.
۷.

مقایسه حس انسجام و هوش شخصی در دانش آموزان دختر با و بدون تجربه تروماتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش شخصی حس انسجام دانش آموز تجربه تروماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 824 تعداد دانلود : 615
پژوهش حاضر با هدف مقایسه حس انسجام و هوش شخصی در دانش آموزان دختر با و بدون تجربه تروماتیک انجام شد. روش این پژوهش از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش آموزان دختر با و بدون تجربه تروماتیک بودند که در سال تحصیلی 98-1397 در پایه نهم مدارس آموزش و پرورش ناحیه یک شهر رشت تحصیل می کردند. نمونه مورد مطالعه شامل 160 دانش آموز دختر (80 دانش آموز دختر با تجربه تروماتیک و 80 دانش آموز بدون تروماتیک) بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. به منظوره جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سرند کردن حوادث آسیب زا-فرم خودگزارشی (فورد و همکاران، 2002)، حس انسجام آنتونووسکی (1993) و هوش شخصی مایر و آلن (2013) استفاده شد . نتایج تحلیل واریانس نشان داد که حس انسجام و هوش شخصی در بین دانش آموزان دختر با و بدون تجربه تروماتیک تفاوت دارد (001/0 .(P˂ به طور کلی نتیجه این پژوهش نشان داد آگاهی از ویژگی های روان شناختی نظیر حس انسجام و هوش شخصی موجب می شود تا خدمات مطلوب تری به این افراد داده شود تا بتوانند کیفیت زندگی و تحصیلی بهتری را تجربه کنند.
۸.

اثربخشی آموزش مهارت های مبتنی بر سواد عاطفی بر کاهش طلاق عاطفی و احساس تنهایی در زنان خیانت دیده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سواد عاطفی طلاق عاطفی احساس تنهایی زنان خیانت دیده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 396 تعداد دانلود : 539
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مهارت های مبتنی بر سواد عاطفی بر کاهش طلاق عاطفی و احساس تنهایی در زنان خیانت دیده انجام شد. این مطالعه با روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی زنان خیانت دیده شهر ماهشهر بود که با استفاده از روش در دسترس تعداد 24 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه طلاق عاطفی گاتمن (1995) و احساس تنهایی راسل، پیلوا و کورتونا (1980) استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت های مبتنی بر سواد عاطفی بر کاهش طلاق عاطفی و احساس تنهایی در زنان خیانت دیده تأثیر معناداری داشته است (001/0> P ). با توجه به این که زنان خیانت دیده دارای سطوح بالایی از طلاق عاطفی و احساس تنهایی هستند، بهره گیری از رویکردهای مختلف روان درمانی از جمله آموزش سواد عاطفی می تواند در بهبود طلاق عاطفی و احساس تنهایی این افراد مؤثر باشد.
۹.

روابط ساختاری نیازهای بنیادین روان شناختی با سازگاری و احساس تعلق به مدرسه در دانش-آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس تعلق به مدرسه سازگاری نیازهای بنیادین روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 526 تعداد دانلود : 684
هدف از پژوهش حاضر بررسی روابط ساختاری ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی، سازگاری و احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان دوره متوسطه مشهد بود. نمونه مورد مطالعه شامل 320 نفر دانش آموز دوره متوسطه دوم شهر مشهد بود که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها از مقیاس ارضای نیازهای بنیادین در روابط (لاگواردیا، رایان، کوچمن و دسی، 2000 )، پرسشنامه سازگاری دانش آموزان دبیرستانی (سینها و سینگ، 1993) و پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه (بری، بتی و وات، 2005) استفاده گردید. داده های پژوهش حاضر با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان دادند اثر مستقیم و معناداری میان ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی در ارتباط با معلمان با سازگاری و احساس تعلق به مدرسه وجود دارد. به طوری که نیازهای بنیادین روان شناختی و سازگاری، 63 درصد از تغییرات احساس تعلق به مدرسه را تبیین می کردند. یافته ها نشان داد سازگاری دانش آموزان در رابطه ی بین ارضای نیازهای بنیادین روان شناختی (در روابط با معلمان، مدیران و دوستان) و احساس تعلق به مدرسه نقش واسطه ای داشت. معلمان و مدیران مدارس می توانند با استفاده از یافته های پژوهش حاضر، مشارکت و سازگاری دانش آموزان در مدرسه را تقویت کنند.
۱۰.

نیاز نسجی تأسیس مراکز ترک اعتیاد به اینترنت از دیدگاه صاحب نظران: یک پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیازسنجی اعتیاد به اینترنت مراکز درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 441 تعداد دانلود : 334
استفاده بیش ازحد و مضر از اینترنت چالش های اجتماعی، روان شناختی و جسمی بسیاری در پی دارد که زندگی روزمره افراد را مختل می سازد. در پی این امر بسیاری از کشورها اقدام به راه اندازی مراکز ترک اعتیاد به اینترنت کرده اند. پژوهش حاضر با هدف نیازسنجی تأسیس مراکز ترک اعتیاد به اینترنت از دیدگاه صاحب نظران صورت گرفت. این مطالعه از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات توصیفی پیمایشی است. تعداد 14 شرکت کننده به روش هدفمند از میان اعضای هیئت علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی و جامعه شناسی دانشگاه اصفهان انتخاب شدند. داده ها با مصاحبه نیمه ساختاریافته و عمیق گردآوری و با روش کلایزی تحلیل شد. یافته های حاصل شده در 5 مضمون اصلی شامل ضرورت ها و پیش نیازها، مسائل اداری و سازمانی، برنامه ریزی ساختاری، امکان استقبال عمومی و نحوه ارتقا، و موانع تأسیس طبقه بندی شدند. نتایج نشان می دهد که جهت تأسیس این مراکز لازم است تا از ابعاد مختلف به مسائل اداری، ضرورت ها و پیش نیازها، موانع و سازوکارهای افزایش استقبال و پذیرش این مراکز توجه شود. بر پایه این مطالعه، جزییات دقیقی برای مدیران و مسئولان راه اندازی این مراکز ارایه شده است.
۱۱.

تاثیر تصویرسازی ذهنی بینایی و جنبشی بر یادگیری شوت سه گام بسکتبال با تاکید بر بعد درونی و بیرونی تصویرسازی ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصویرسازی ذهنی تصویرسازی بینایی تصویرسازی جنبشی شوت سه گام بسکتبال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 379 تعداد دانلود : 918
پربار کردن جلسات تمرین و به حداکثر رساندن مهارت های یادگیری شاگردان، همواره یکی از دغدغه های مربیان و معلمان ورزش است . هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر تصویرسازی ذهنی بینایی و جنبشی بر یادگیری شوت سه گام بسکتبال با تاکید بر بعد درونی و بیرونی تصویرسازی ذهنی بود. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دختر رشته تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه در نیمسال دوم سال تحصیلی 98-97 بود. شصت نفر از دانشجویان مبتدی مونث با روش نمونه گیری هدفمند در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان پرسش نامه تصویرسازی حرکتی هال و مارتین(1997) را تکمیل کرده و سپس بر اساس نمرات آن در 5 گروه( تصویرسازی جنبشی درونی، جنبشی بیرونی، بینایی درونی، بینایی بیرونی و گروه کنترل) قرار گرفتند. جلسات تمرینی شامل شش جلسه تمرین بود که در آن گروه های آزمایش در هر جلسه 30 تمرین تصویرسازی و 30 شوت سه گام بسکتبال انجام دادند. برای تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل کوواریانس یک راهه و همچنین تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. یافته ها نشان دادند که بین گروه های تصویرسازی با گروه کنترل تفاوت معناداری در پس آزمون شوت سه گام بسکتبال وجود داشت (01/ 0 p < ) و گروه تصویرسازی بینایی بیرونی نسبت به سایر گروه های تصویرسازی عملکرد بهتری در پس آزمون داشت (01/ 0 p < ) . یافته ها نشان داد تصویرسازی از جمله عوامل اثرگذار بر یادگیری مهارت های مختلف حرکتی است و هر دو بعد درونی و بیرونی تصویرسازی باعث بهبود یادگیری و عملکرد فراگیران می شود.
۱۲.

هنجاریابی، پایایی و تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه تعهد به مدرسه در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پرسشنامه تعهد به مدرسه تحلیل اکتشافی پایایی روایی هنجاریابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 163 تعداد دانلود : 458
هدف پژوهش حاضر هنجاریابی، پایایی و تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه تعهد به مدرسه در بین دانش آموزان دوره متوسطه بود. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری پژوهش دانش آموزان پسر سال دوم متوسطه شهر تبریز در سال تحصیلی 98-1397 بودند که از این جامعه تعداد 350 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه تعهد به مدرسه و انگیزش پیشرفت استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل اکتشافی، ضریب همبستگی و روش آلفای کرونباخ انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که تحلیل عاملی بر روی داده ها نشان دهنده ی وجود شش عامل در مقیاس احساس تعهد به مدرسه بود که حدود 54 درصد از واریانس کل این مقیاس توسط این شش عامل پوشش داده شد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه 91/0 به دست آمد و با توجه به این ضریب می توان گفت که مقیاس مورد نظر از پایایی خوبی برخوردار است. روایی همگرای پرسشنامه نیز نشان داد که بین پرسشنامه احساس تعهد به مدرسه با انگیزش پیشرفت هرمنس همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و این نتیجه روایی همگرای مقیاس احساس تعهد به مدرسه را تأیید می کند. بنابراین روایی و پایایی این پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. پرسشنامه تعهد به مدرسه را می توان به عنوان یک ابزار پایا و معتبر در موقعیت های آموزشی مورد استفاده قرار داد.
۱۳.

نقش واسطه ای تفکر انتقادی در رابطه بین ادراک والدینی و باورهای دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک والدینی تفکر انتقادی باورهای دینی تحلیل مسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 213 تعداد دانلود : 438
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ادراک والدینی و باورهای دینی دانش آموزان با نقش واسطه ای تفکر انتقادی انجام شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر سال دوم متوسطه شهر خرمدره با مقطع سنی 15تا 17 سال بودند و به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای با حجم نمونه 162 نفر انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس ادراک از والدین ( POPS ؛ گرولینک و همکاران، 1997)، مقیاس باور پسا انتقادی ( PCBS ؛ دیورز، فونتین و هاتسبوت، 2000) و سیاهه تمایلات تفکر انتقادی کالیفرنیا ( CCTDI ؛ پیترفشیون، نورن فشیون و گیانکارلو، 2001) استفاده شد. یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که تفکر انتقادی به عنوان متغیر واسطه ای با سه متغیر باور دینی (نسبی گرایی، رایج نگری و پرسشگری دینی) رابطه معنی دار داشت. از میان متغیرهای پیش بین، فقط درگیری والدین با باور دینی نقد ظاهری رابطه مستقیم مثبت معنی دار داشت و بقیه متغیرهای پیش بین با متغیر ملاک، رابطه مستقیم معنی دار نداشتند. همچنین 16 درصد از تغییرات واریانس نمرات باورهای دینی با واسطه گری تفکر انتقادی توسط ادراک والدینی در بین دانش آموزان قابل تبیین است. در مجموع می توان گفت ارتقای تفکر انتقادی دانش آموزان می تواند نقش مهمی در نقد و پرسشگری باورهای دینی داشته باشد.
۱۴.

آموزش کنترل تکانه و اثربخشی آن بر رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال یادگیری ویژه آموزش کنترل تکانه رفتارهای پرخاشگرانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 329 تعداد دانلود : 267
هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی آموزش کنترل تکانه بر رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه بود. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه دوره ابتدایی شهر اهواز در سال تحصیلی 1398-1397 بود. نمونه پژوهش 30 نفر دانش آموز دارای اختلال یادگیری ویژه بودند که به صورت خوشه ای چند مرحله ای از میان دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه دوره ابتدایی شهر اهواز انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش(15نفر) و گروه کنترل(15نفر) به شیوه تصادفی گمارش شدند. آموزش کنترل تکانه برای گروه آزمایش در 8 جلسه 45 دقیقه ای به مدت یک ماه ارائه گردید. برای ارزیابی رفتارهای پرخاشگرانه از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیره نشان داد که آموزش کنترل تکانه رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه را به طور معنی داری کاهش می دهد. این یافته حاکی از آن است که آموزش کنترل تکانه می تواند به عنوان شیوه ای آموزشی در اصلاح فرایندهای روان شناختی و تحصیلی و مشکلات رفتاری کودکان دارای اختلال یادگیری ویژه اثر بخش باشد.
۱۵.

طراحی الگوی برنامه درسی آموزش بهداشت وتوسعه سلامت دوره متوسطه اول براساس شاخص های نظام سلامت و سندتحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی برنامه درسی بهداشت و سلامت متوسطه اول شاخص های سلامت سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 416 تعداد دانلود : 394
بهداشت و سلامت به عنوان یک ارزش فردی و اجتماعی، بر طبق اساسنامه سازمان جهانی بهداشت و از دیدگاه همه ملت ها و نزد همه مکاتب، یکی از ابتدایی ترین حقوق و نیازهای بشر تلقی شده است که دست یافتن به بالاترین سطح آن از اهداف اجتماعی و ملی تمامی دولت ها به حساب می آید. دراین میان نظام آموزش و پرورش از بزرگترین و گسترده ترین سیستم های درون هر جامعه ای است که سرنوشت آن جامعه را جهت تأمین سلامت در بلندمدت تعیین می کند. این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی بود که با روش تحقیق زمینه ای انجام شد. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات توصیف مبانی وتحلیل واستنتاج نظری بود. برای اعتباربخشی الگوی پیشنهادی جامعه آماری شامل40 نفر از متخصصان برنامه درسی و 360 نفر از معلمان دوره متوسطه اول شهر رشت در سال تحصیلی 99-1398 بود. به منظور نظرسنجی از متخصصان ومعلمان ذیربط درباره الگوی پیشنهادی متشکل از چهارعنصر برنامه درسی از پرسشنامه محقق ساخته دارای 32 گویه با مقیاس ۵ درجه ای لیکرت ( ازخیلی کم 1 تا خیلی زیاد 5) استفاده شد. به منظور تأمین روایی این پرسشنامه از روایی صوری و محتوایی استفاده شد و بدین ترتیب برای پایایی پرسشنامه طبق نظر استادان راهنما و مشاور و ۹ نفر دیگر از متخصصان برنامه درسی و معلمان با تجربه در دوره متوسطه اوّل مورد تایید قرار گرفت. داده ها با استفاده از آمار توصیفی شامل (توزیع فراوانی ودرصد) و آمار استنباطی شامل (آزمون مجذور خی دو) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از نرم افزار آماری spss استفاده شد . یافته ها و نتایج تحقیق نشان داد که بیش از 85 درصد متخصصان برنامه درسی و دبیران دوره متوسطه اول ویژگی های اهداف،محتوی،راهبردهای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی را در این الگو مورد تایید قرار داده اند. همچنین بین دیدگاه متخصصان برنامه درسی و دبیران دوره متوسطه اول در مورد ویژگی های این عناصر تفاوت آماری معناداری وجود ندارد ( 05/0 P> ). بنابراین الگوی موردنظر می تواند در ارتقاء آموزش بهداشت و توسعه سلامت دانش آموزان نقش به سزایی داشته باشد.
۱۶.

تحلیل کیفی عوامل روان شناختی مؤثر در تأخیر پیشروی بیماری مولتیپل اسکلروزیس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولتیپل اسکلروزیس عوامل روانشناختی تحلیل کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 854 تعداد دانلود : 935
هدف از پژوهش حاضر، بررسی کیفی عوامل روان شناختی مؤثر در تأخیر پیشروی مسیر بیماری مولتیپل اسکلروزیس بود. مطالعه حاضر از لحاظ روش، یک پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل محتوا بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در مرحله پیشرونده ثانویه مراجعه کننده به کلینیک MS بیمارستان سینا بود که با تأخیر وارد مرحله پیشرونده شده بودند. نمونه گیری در ابتدا به صورت هدفمند انجام شد و سپس به شکل نظری ادامه یافت و نمونه نهایی پس از اشباع نظری به 13 نفر رسید. مصاحبه بدون ساختار و مصاحبه نیمه ساختاریافته با سؤال های باز به عنوان شیوه جمع آوری اطلاعات انتخاب شد. تحلیل داده ها، از طریق کدگذاری مصاحبه ها و تحلیل محتوای کیفی صورت پذیرفت. تجزیه و تحلیل داده ها منجر به تولید درون مایه اصلی سازوکارهای یاری سان گردید که شامل سه مقوله اصلی سبک مقابله ای کارآمد، حمایت اجتماعی ادراک شده و سرسختی و تاب آوری و هفت زیرمقوله بود. یافته های این پژوهش نشان داد که برخی عوامل روان شناختی در مسیر بیماری مولتیپل اسکلروزیس می توانند نقش محافظتی و یاری رسان را برای افراد مبتلا ایفا کنند و ورود اجتناب ناپذیر به مرحله پیشرونده ثانویه را به تعویق بیندازند، از سرعت پیشروی بیماری بکاهند و از وقوع حمله های مکرر جلوگیری نمایند.
۱۷.

اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری کنترل خشم بر همدلی و سلامت روان نوجوانان پسر قلدر دارای اختلال بیش فعالی/کمبود توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش شناختی - رفتاری کنترل خشم همدلی سلامت روان قلدر بیش فعالی/کمبود توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 657 تعداد دانلود : 486
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش شناختی-رفتاری کنترل خشم بر همدلی و سلامت روان نوجوانان پسر قلدر دارای اختلال بیش فعالی/کمبود توجه بود. این پژوهش از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش شامل تمام نوجوانان پسر بیش فعال قلدر در شهر یزد در سال تحصیلی 1399-1398 بود. 30 شرکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه). ابزار پژوهش پرسشنامه های همدلی (دیویس، 1983) و سلامت عمومی (گلدبرگ، 1972) بود که گروه آزمایش و گواه در مراحل پیش آزمون و پس آزمون به آن ها پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که اثربخشی آموزش شناختی-رفتاری کنترل خشم بر همدلی و سلامت روان دانش آموزان پسر قلدر دارای اختلال بیش فعالی/کمبود توجه تأثیر معناداری داشت (001/0> P ). پیشنهاد می شود مراکز درمانی مرتبط با آموزش و پرورش و همچنین مدارس از این روش درمانی در جهت کاهش مشکلات دانش آموزان بیش فعال و قلدر بهره گیرند.
۱۸.

بازی های رایانه ای و روان درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازی های رایانه ای روان درمانی مشاوره سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 639
طی چندین دهه، بازی روشی بوده که روان شناسان و پژوهشگران از آن برای درمان طیف وسیعی از اختلال ها و مشکلات روان شناختی بهره جسته اند و اثربخشی آن را تأیید کرده اند. پیشگیری، درمان و توانبخشی در بیماران مختلف با استفاده از بازی های رایانه ای در سال های اخیر با استقبال چشمگیر پزشکان و متخصصان حوزه روان شناسی و حتی بیماران روبه رو شده است. اما تحقیقات محدودی در مورد مداخلات بهداشت روان در قالب بازی های رایانه ای و حتی کمتر برای راهنمایی توسعه دهندگان در مورد چگونگی توسعه چنین بازی هایی بخصوص در داخل کشور وجود دارد. مقاله حاضر بر درک چگونگی کاربست و توسعه بازی های رایانه ای در فرایند درمان و مداخلات مربوط به سلامت روان تمرکز دارد. در این مقاله نشان داده شده است که این نوع بازی ها می توانند بر فرایند سلامت روان شناختی، بهزیستی و درمان اختلالات و مشکلات مختلف روانی تأثیرگذار باشند. همچنین به فواید و کاربردها و نقش بازی های رایانه ای در رفع برخی محدودیت های درمان های سنتی روان شناختی و محدویت های موجود در سر راه بازی های رایانه ای در امر روان درمانی اشاره شده است . علاوه بر این، دستورالعمل ها و پیشنهاداتی مربوط به توسعه بازی های رایانه ای برای مداخلات سلامت روانی ارائه شده است.
۱۹.

مروری نظری بر نقش شرم نهادینه در سبب شناسی اختلال افسردگی اتکایی و درون فکنی شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: شرم نهادینه آسیب پذیری نارسیستیک افسردگی اتکایی افسردگی درون فکنی شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 832 تعداد دانلود : 685
شواهد بالینی و تجربی در تایید نظریه سیدنی بلت نشان می دهند که افسردگی حول محور دو موضوع مسایل بین فردی (افسردگی اتکایی) مانند احساس رها شدن و تنهایی و اختلال در تصور خود (افسردگی درون فکنی شده) مانند احساس شکست فردی، عدم کفایت و کمال گرایی می چرخد . از طرف دیگر با توجه به پژوهش های پیشین و در راستای مدل رودن و همکاران اساس افسردگی، آسیب پذیری خودشیفتگی قلمداد می شود و جوهر آسیب پذیری خودشیفتگی تجربه هیجان شرم است، به گونه ای که بیماران در هر یک از انواع افسردگی اتکایی و درون فکنی شده با نوع خاصی از مکانیسم های دفاعی از تجربه هیجان شرم اجتناب می ورزند. بنابراین با وجود علائم مشابه در دو نوع افسردگی به درمان های مستقل با تأکیدهای متفاوتی نیازمندیم، به گونه ای در بیماران افسرده اتکایی می بایست عاملیت و استقلال در روابط بین فردی پرورش یابد و در بیماران با افسردگی درون فکنی شده می بایست شفقت خود مورد تأکید واقع شود. با وجودی که بلت و همکاران سال هاست به لحاظ نظری این دو گروه از بیماران افسرده را تفکیک کرده اند اما در هیچ مطالعه ای به شکل جدی به عوامل زمینه ساز مشترک در دو گروه از بیماران و دفاع های متفاوت هر گروه در جهت اجتناب از عامل زمینه ساز و متعاقباً طراحی درمان متناسب با هر گروه از بیماران پرداخته نشده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل زمینه ساز مشترک دو نوع افسردگی و به دنبال آن تاکید درمانی متناسب با هر یک از انواع افسردگی است.
۲۰.

معنای زندگی سالمندان ساکن در مراکز نگهداری از سالمند(پدیدارشناسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنای زندگی سالمندان ساکن در مراکز نگهداری از سالمندی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 971 تعداد دانلود : 962
هدف از پژوهش حاضر بررسی معنای زندگی سالمندان ساکن مراکز نگهداری از سالمندی بوده است. رویکرد روش شناسی به کار رفته در این پژوهش کیفی بوده و روش پژوهشی از نوع پدیدارشناسی می باشد . جامعه پژوهشی تمامی سالمندان شهر تهران در سال 1397 بوده است. از بین آنها 15 نفر سالمند که در مراکز سالمندی نگهداری می شدند به صورت داوطلبانه و هدفمند در این پژوهش شرکت کردند. 6 نفر از سالمندان، خانم و 9 نفر آقا بودند. معیار انتخاب این افراد سن بالای 65 سال بود. اطلاعات از طریق مصاحبه فردی، عمیق و نیمه ساختاریافته جمع آوری و ضبط شده است. داده ها به روش کدگذاری داده های کیفی تجزیه و تحلیل شده است. واحد تحلیل در این پژوهش جمله بوده است. یافته های بدست آمده در 73 مقوله فرعی حاصل شده که در 11 مقوله اصلی به این صورت دسته بندی شده اند: اعتقاد به خدا و آخرت، سرگرمی، زندگی قبل از ازدواج، زندگی بعد از ازدواج، ارتباطات، لذت ها، برخورد با نسل جدید، نگرانی ها، امیدواری ها، سلامتی و تعریف زندگی. سالمندان پژوهش حاضر از زندگی در سرای سالمندان ارتباطات و لذت های محدودتری از سرگرمی هایشان می برند. به نظر می رسد دو عامل اساسی امید به زندگی و تعریف آنها از زندگی جبری نقش مهمی در معنای زندگی سالمندان دارند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۱