پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار

پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار

پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار سال سوم تابستان 1399 شماره 2 (پیای 10)

مقالات

۱.

شناسایی و قابلیت سنجی مکان های ژئوتوریسمی شرق تنگه هرمز

کلید واژه ها: ژئوتوریسم گلفشان پادگانه دریایی پرالونگ AHP جلگه غربی مکران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 604 تعداد دانلود : 890
ژئوتوریسم به عنوان شاخهای از اکوتوریسم تأثیرات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیستمحیطی زیادی دارد. هدف اصلی این تحقیق، شناسایی مکانهای ژئومورفیک بخش غربی جلگه ساحلی مکران (شرق تنگه هرمز) و دستهبندی و اولویتسنجی آنها از منظر ژئوتوریسمی است. توزیع فضایی ویژگیهای ژئومورفولوژیک و زمینشناسی سواحل غربی مکران دادههای این تحقیق هستند. نقشههای توپوگرافی، نقشههای زمینشناسی، تصاویر ماهوارهای، نرم افزارهای گوگل ارث ، گوگل مپ ، آرک جی آی اس ، فری هند ، اکسپرت چویس و دستگاه موقعیتیاب ماهوارهای ابزار تحقیق بودهاند. دادههای موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانهای و میدانی، مصاحبه با افراد سرشناس محلّی، پرسشنامه کارشناسان جمعآوری شد. سپس از طریق روش تحلیل سلسله مراتبیAHP و با استفاده از نرمافزار اکسپرت چویس و روش پرالونگ به بررسی و تحلیل دادهها پرداخته شد. این مکانها بر اساس موقعیتشان در سطح جلگه، به سه گروه مکانهای ژئومورفیک کوهپایهای (عمدتاَ بالادست جلگه)، مکانهای ژئومورفیک سطح جلگه و مکانهای ژئومورفیک کرانهساحلی و تالابها، تقسیم شدند. نتایج نشان داد که مکانهای ژئومورفولوژیک ساحلی مانند تالاب خورآذینی و گلفشانها - پادگانهها بیشترین امتیاز را ازنظر پتانسیل گردشگری دارند. مکانهای ژئومورفولوژیک کوهپایهای دربرگیرنده تخت دیوها، تافونیها(لانهزنبوری)، ریپلمارکهای فسیلی و تپّههای ماسهای و همچنین طاقدیسهای فرسایش یافته به ترتیب در اولویتهای بعدی قرار گرفتند.
۲.

توسعه گردشگری شهری براساس شاخص های خلاقیت شهری (مطالعه موردی: شهر قزوین)

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری شهری شهر خلاق خلاقیت شهری شهر قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 287 تعداد دانلود : 746
شهرها در شبکه شهرهای جهانی بازیگرانی جدیدی هستند که عین همفکری برای انتقال تجارب توسعه شهری، رقیبان یکدیگر نیز هستند و همواره سعی میکنند با تکیه بر ابزار دیپلماسی شهری در تقویت نقش آفرینی خود در شبکه شهرهای جهانی از سایر مکانهای شهری همتای خود پیشی بگیرند. در این میان حرکت به سوی اقتصاد خلاق و در نهایت کسب جایگاه شهر خلاق می تواند فرصت های بسیار مهمی را در زمینه گردشگری شهری در عرصه های فراملی برای هر مکان شهری مهیا سازد. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش به ارزیابی توسعه گردشگری شهری براساس شاخص های خلاقیت شهری در شهر قزوین پرداخته است. نتایج پژوهش نشان داد شاخص های شاخص هنر، سرزندگی فرهنگی ، مطبوعیتهای ویژه، و شاخص منظری شهری بیشترین تاثیر را بر توسعه گردشگری شهری شهر قزوین دارند. مسئولین شهری قزوین باید با بهره گیری از این شاخص ها در قالب خلاقیت شهری به توسعه گردشگری شهری قزوین بپردازند. و با تقویت شاخصهای شهر خلاق در همه زمینهها، بسترها و شرایط لازم و مناسب را برای ایجاد، پرورش و گسترش ایدههای خلاق را در شهر فراهم کنند. در این زمینه بهره گیری از نخبگان شهری، اساتید متخصص، مدیران متفکر میتواند راهگشا باشد.
۳.

جاذبه های زمین گردشگری لندفرم های ژئومورفیک دشت سیستان

کلید واژه ها: زمین گردشگری دریاچه هامون چاه نیمه های زهک شهر سوخته دشت سیستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 343 تعداد دانلود : 380
در این مقاله به معرفی جاذبههای زمین گردشگری لندفرم های ژئومورفیک دشت سیستان به روش مطالعات کتابخانهای، مقالات مرتبط با جاذبههای زمین گردشگری لندفرم های ژئومورفیک استان و منطقه مورد استفاده قرار گرفت. در بازدید میدانی از دشت سیستان لندفرمهای ژئومورفیک مشاهده و به صورت تصویری ثبت شده است. برای تعیین رتبه فضایی پدیدههای زمین گردشگری لندفرمهای ژئومورفیک دشت سیستان از دو روش دستهبندی نبوی و امری کاظمی استفاده شد. لندفرمهای ژئومورفولوژیک مورد بررسی در دشت سیستان دریاچه هامون، چاه نیمههای زهک، رودخانه هیرمند، کوه خواجه و موفولوژی شهر سوخته میباشد. دریاچه هامون و شهر سوخته از نظر رتبهبندی پدیده به عنوان تک پدیده استانی، رودخانه هیرمند، کوه خواجه و چاه نیمههای زهک به عنوان الگو و شناساگر محسوب میشوند. از نظر ارزش فضایی، دریاچه هامون و شهر سوخته به عنوان سایت بینالمللی، رودخانه هیرمند در سایت ملی، قرار دارند. 40 درصد لندفرمهای ژئومورفیک دشت سیستان ارزش فضایی بینالمللی دارد. جاذبههای زمین گردشگری عامل مناسبی جهت شناخت لندفرمهای ژئومورفیک و توسعه منطقه سیستان را خواهد داشت.
۴.

بررسی نقش و اثرات سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر ایلام)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی گردشگری گردشگری شهری توسعه گردشگری شهر ایلام.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 414 تعداد دانلود : 747
صنعت گردشگری به عنوان یکی از صنایع برتر در حال توسعه، امروزه جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها داشته و با اثرات خود نقش فعال و مؤثری بر بهبود ساختار اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و محیطی جوامع ایفا میکند. یکی از عوامل مؤثر اجتماعی در جهت پیشبرد و رشد توسعه گردشگری، سرمایه اجتماعی است. در همین راستا پژوهش حاضر، با هدف بررسی نقش و اثرات سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری شهر ایلام می باشد. پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحلیلی- توصیفی است. جامعه آماری این پژوهش ساکنان شهر ایلام می باشند که 384 نفر به روش کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب و پایایی پرسشنامه تأیید شده با آلفای محاسبه شده شاخص سرمایه اجتماعی 914/0و شاخص گردشگری شهری با مقدار 933/ 0به صورت نمونهگیری تصادفی طبقهای بین آن ها توزیع شد. تجزیه و تحلیل دادهها در نرم افزار SPSS به منظور بررسی فرضیه های پژوهش از آزمون همبستگی و رگرسیون خطی چندگانه استفاده شده است. متغیرها در 2 شاخص سرمایه اجتماعی(اعتماد، انسجام، مشارکت و شبکهها و نهادهای محلی) و شاخص گردشگری شهری( اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی) مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد بین متغیر سرمایه اجتماعی و گردشگری شهری ایلام رابطه معناداری وجود دارد.
۵.

بررسی تاثیر محیط سازمانی و استراتژی بازاریابی بر انتخاب استراتژی های قیمت گذاری در صنعت گردشگری (مطالعه موردی: آژانس های مسافرتی شهر مشهد)

کلید واژه ها: محیط سازمانی استراتژی بازاریابی استراتژی قیمت گذاری آژانس های مسافرتی شهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 678 تعداد دانلود : 600
با توجه به این که قیمتگذاری یکی از مهم ترین تصمیمات موجود است که بر روی سوددهی یک شرکت اثر میگذارد، فرایند قیمتگذاری در هر کسب و کاری متضمن توجه به مجموعه اصول و قواعدی علمی و مبتنی بر ایدهها و اهدافی است که سازمان کسب و کار خود پی جویی میکند. به همین منظور تحقیق حاضر که از نوع تحقیقات کاربردی است و از دسته پژوهشهای توصیفی از نوع علی به شمار میرود، با هدف بررسی محیط سازمانی و استراتژی بازاریابی بر انتخاب استراتژی قیمتگذاری در صنعت گردشگری است. پرسشنامهای شامل 27 گویه به روش تصادفی ساده در آژانسهای مسافرتی شهر مشهد توزیع و 169 نمونه جمع آوری شد. طبق نتایج به دست آمده از بین متغیرهای بازاریابی و محیط سازمانی، متغیر محیط سازمانی بر قیمتگذاری اثر گذارتر میباشد و در متغیرهای پیش بین با توجه به نتایج به دست آمده متغیر پویایی و تنوع محصول متغیرهای اثرگذاری بر استراتژی قیمتگذاری میباشند و در نهایت مشخص شد که هر کدام از ابعاد پژوهش بهتر است از چه نوع استراتژی قیمتگذاری استفاده کنند.
۶.

اثرات حضور گردشگران مذهبی بر توسعه سکونتگاه های حاشیه شهر مشهد از دیدگاه ساکنین (مطالعه موردی: محله اکبرآباد در بلوار شاهنامه)

کلید واژه ها: اثرات حضور گردشگر مذهبی توسعه سکونتگاه های حاشیه شهر محله اکبرآباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 200 تعداد دانلود : 936
گردشگری انواع مختلفی دارد که یکی از قدیمیترین اشکال آن،گردشگری مذهبی است،گردشگری مذهبی گونهای از گردشگری است که با هدف زیارت اماکن مذهبی صورت میگیرد، شهر مقدس مشهد به دلیل وجود حرم رضوی از دیرباز مقصد گردشگران داخلی و خارجی بسیاری بوده است، تحقیق حاضر با هدف «بررسی اثرات حضور گردشگران مذهبی بر توسعه سکونتگاههای حاشیه شهر از دیدگاه ساکنین (موردمطالعه: محله اکبرآباد در بلوار شاهنامه)» انجام شده است، روش انجام آن توصیفی-تحلیلی و جمعآوری اطلاعات به دروش میدانی (استفاده از پرسشنامه محققساخته) بوده است که روایی آن با نظر اساتید راهنما و مشاور و پایایی آن از طریق آلفای کرون باخ به میزان 0.760 به دست آمده است، جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه ساکنان بالای 18سال محله اکبرآباد و حجم نمونه با صلاحدید اساتید راهنما و مشاور 100 نفر بوده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داد که گردشگری مذهبی بر سه شاخص توسعه پایدار یعنی «شاخص اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و نیز زیستمحیطی» در محله اکبرآباد تأثیر مثبت دارد. اگرچه فرضیات این تحقیق تأییدشدهاند اما ازآنجاکه میانگین نمره به دست آمده در آزمون تیتست کمتر از 3 میباشد بنابراین میتوان نتیجه گرفت هر سه شاخص توسعه سنجیده شده در این تحقیق، کمتر از حد متوسط در این محله محقق شدهاند.
۷.

نقش خانه های تاریخی دوره قاجار در جذب گردشگری و جاذبه های اکوتوریسم در شهر تبریز با بررسی محوریت توسعه پایدار

کلید واژه ها: خانه دوره قاجار معماری گردشگری توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 41 تعداد دانلود : 325
خانههای دوره قاجار را میتوان یکی از مباحث مهم در معماری ایران دانست چراکه این نوع از عملکرد الگویی برای زندگی انسان آمیخته با هنر و فرهنگ جوامع مختلف با ویژگیهای متنوع در تأثیرگذاری نقش خانههای قاجاری در جذب گردشگری نوعی شناخت در زیباییشناسی–زیباییشناختی با محوریت سلسلهمراتب الگوهای معماری– معماری داخلی توأمان با توسعه پایدار نقش بورژوازی بهسزایی با بهرهگیری پروتکال در ابلاغ این خانهها میتوان بهرهمند گردید. دوران حکومت قاجاری را میتوان یکی از اولین و زیربناییترین الگوها در خلق مسکن در ایران بهشمار آورد و میتوان آن را جزئی از اَصلهای پایه و مهم و مؤثر در فرهنگ و جامعه ایرانی بیان نمود. همچنین از طرفی خانه نیازی برای انسان بوده که آن با وجود آدمی تحققآور میباشد و بهعنوان سرپناه به بشریت جهان عالم هستی هویت میدهد. خانههای تاریخی تبریز در سیر زمانی بسیار موردتوجه قرار داشتهاند چه از نظر میراث ملی چه از لحاظ معماری این نوع حجم از معماری در ساختار کالبدی دانشهای متخصصین با خلاقیت آفرینش بوطیقای فضایی معنی پیدا میکند. بهتعبیری میتوان گفت خانههای قاجاری در تبریز نگین خانههای قاجاری در سرتاسر جامعه ایرانی بوده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر بااستفاده از روش تبیین توصیفی–تحلیلی، با تجزیهوتحلیل اطلاعات واکاوی شده نقش عملکردی و تأثیرگذاری و تأثرپذیری آن در معماری ایران بوده که با معماری تغییر امروزی مورد بحث و با مطالعه کتابخانهای و اسنادی دادهها استخراج گردیده، درنتیجه میتوان بیان نمود که نقش خانههای قاجاری در زندگی انسان ایرانی نقشی پدیداری داشته که توانسته با صنعت گردشگردی و اکوتوریسم محوریتی در جهت توسعه پایدار ایجاد نماید و نوعی سامانه سیستماتیک در معماری را بهخود اختصاص دهد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۸