جامعه شناسی سیاسی ایران

جامعه شناسی سیاسی ایران

جامعه شناسی سیاسی ایران سال اول زمستان 1397 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

پیامدهای سیاسی تقسیم اراضی در جمهوری اسلامی ایران بر مبنای روش AHP(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقسیم اراضی جمهوری اسلامی ایران پیامدهای سیاسی هیات های هفت نفره اصلاحات ارضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 60 تعداد دانلود : 624
سیاستگذاری تقسیم اراضی در جمهوری اسلامی ایران بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اسلامی در دستور کار نهادهای حاکمیتی قرار گرفت. ضرورت ایجاد تغییرات بنیادی در وضعیت زمین و زمینداری در کشور، تمرکز شعارهای انقلاب بر عدالت اجتماعی و درخواستهای روستائیان برای تغییر در شیوه زمینداری از عواملی بودند که موجب شد تا این مسئله مورد توجه قرار بگیرد. این فرایند که از  آغاز شد و تاکنون با فراز و نشیبهایی تداومیافته است، دارای پیامدهایی 1358سال در فضای سیاسی روستاها و بالتبع کشور بوده است. سؤال اصلی فراروی مقاله این است که پیامدهای سیاسی تقسیم اراضی در جمهوری اسلامی ایران چیست؟ در این راستا، از روش مصاحبه عمیق برای گردآوری اطلاعات و داده بهره گرفته شد. در این روش ضمن رجوع به 20  نفر از نخبگانی که در هیئت های 7 نفره  تقسیم زمین در اوایل انقلاب مشغول به کار بودند، به گردآوری داده در مورد پیامدهای  AHP سیاسی اصلاحات ارضی پرداخته شد. در مرحله بعدی، با استفاده از تکنیک (تحلیل سلسلهمراتبی)، متغیرهای استخراجشده از روش مصاحبه عمیق، اولویتبندی شدند. بر اساس این روش، بیشترین اولویت مربوط به معیار گسترش دامنه نفوذ حکومت انقلابی در اعماق روستاها بود. ایجاد ثبات سیاسی در روستاها در اولویت دوم قرارگرفته است. معیار تثبیت و افزایش مشروعیت نظام در میان روستائیان در اولویت سوم قرار گرفت. همچنین معیار تقویت مشارکت و همکاری داوطلبانه روستائیان در امور حاکمیتی در اولویت چهارم قرار گرفت.
۲.

جامعه شناسی سیاسی بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران براساس نظریه تحلیل گفتمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان چپ اسلامی راست اسلامی بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 18 تعداد دانلود : 43
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال 12 آذر 1358 در رفراندوم عمومی به تایید مردم رسید ودر همه پرسی قانون اساسی 1368 مورد بازنگری قرار گرفت. سوال این پژوهش این است که با نگاه جامعه شناسی سیاسی چگونه می تواند تغییر ایجادشده در متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را تحلیل کرد؟ به نظر میرسد بر اساس نظریه تحلیل گفتمان لالکلا و موفه می توان تحول سیاسی رخداده در بافت اجتماعی آن زمان را مورد ارزیابی قرار داد. نتایج نشان میدهد اصلاحات صورت گرفته درقانون اساسی 1368  حاصل رقابت میان دو گفتمان چپ و راست اسلامی بوده است. چپ اسلامی ضمن باور عمومی به ولایت فقیه تلاش می کرد میان جمهوریت و اسلامیت نظام تعادلی را برقرار کند و به گزاره هایی همچون عدم امکان انحلال مجلس مردمی نظام سیاسی، مسئولیت رهبری در –توسط رهبری، توقیت، مشروعیت الهی برابر مردم، هماهنگی میان قوا توسط رئیس جمهور و مخالفت باوجود نماینده رهبری در نهادهای اجرایی باور داشت.درحالیکه راست اسلامی به ولایت مطلقه فقیه باور داشت و جمهوریت را ذیل اسلامیت نظام تعریف می کرد، به همین خاطر به گزاره هایی همچون انحلال مجلس، عزل رئیسجمهور، عدم توقیت برای رهبری، مبنای الهی مشروعیت ولایت فقیه و مسئولیت نداشتن او در برابر مردم فکر می کنند. هدف این پژوهش بررسی اصلاحات صورت گرفته در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال1368 بر اساس نظریه تحلیل گفتمان است. روش پژوهش مورد استفاده روش تحلیل گفتمان است.
۳.

مطبوعات در ایران از آغاز تا ظهور پهلوی اول: از صورتی درباری تا آگاهی دوگانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مطبوعات دستگاه سیاسی٫فرهنگ سیاسی ساخت سیاسی دوره قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 534
مطبوعاتِ ایران متعاقب تلاش های نوسازانه عباس میرزا و بازگشتِ محصلان اعزامی از فرنگ ظهور کردند. نخستین روزنامه در دوره محمدشاه منتشر شد و اصولاً تا صدور فرمان مشروطه، بجز روزنامه های در تبعید، محتوای روزنامه های داخلی جز ستایش اوامر ملوکانه و انتشار اخبار دربار نبود. به همین دلیل، مطبوعات بخشی از وضعیتی بودند که در این پژوهش از آن به عنوان «صورت درباری دستگاه سیاست» در ایران یاد شده است. با شکل گیری مبارزات مشروطه خواهی و صدور فرمان مشروطه، فضای فعالیتِ نسبتاً آزادانه مطبوعات فراهم شد و مفاهیم و ایده های جدیدی وارد زندگی سیاسی و اجتماعی ایرانیان شد که متفاوت از «صورت درباری دستگاه سیاست» در ایران بود. این تفاوت، مرکز ثقل این پژوهش را تشکیل می دهد که با عنوان «آگاهی دوگانه» از آن یاده شده است. در فاصله ظهور مطبوعات در ایران تا پایان قرن سیزدهم خورشیدی و ظهور رضاخان در عرصه سیاسی ایران، از یک سو، مطبوعات ذاتاً پدیده جدیدی بودند. از سوی دیگر نیز این پدیده جدید می بایست در بستری اجتماعی و سیاسی عمل کند که با آگاهی افراد و اعضای جامعه تطابق چندان واضحی نداشت. این تفاوت در اوضاع عینی سبب تفاوت در وضع ذهنی و فکری اعضای جامعه می شد. در این چارچوب، مسئله محوری این پژوهش بر چگونگی عمل مطبوعات و آشکار شدنِ این نوع از آگاهی در تاریخ ایران متمرکز است که با رویکردی اکتشافی تا پایان سال1299 و ظهور رضاخان بررسی خواهد شد.
۴.

شکاف های اجتماعی و بی ثباتی سیاسی عصر مشروطه؛ شکاف قومیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عصر مشروطه شکاف قومیت ها بی ثباتی سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 687
بررسی تاریخ سیاسی ایران بعد از اسلام نشاندهنده آن است که ایلات و قبایل در تاریخ ایران تا دوره پهلوی همواره نقشآفرین بودهاند. در انقلاب مشروطه نیز اقوام نقش مهمی در پیروزی و سپس شکست آن ایفا کردند. این انقلاب با پشتیبانی بخشهای زیادی از مردم و طبقات اجتماعی به پیروزی رسید؛ اما سیر حوادث نشان  ، داد که نهتنها امنیت و قانون تحکیم نیافت، بلکه دورهای طولانی از هرجومرج  تضعیف منافع اقتصادی طبقات گوناگون و بیثباتی چشمگیر ، درگیریهای قومی سیاسی به وجود آمد. صاحبنظرانِ شکافهای اجتماعی مختلف مانند شکاف دین و دولت، شکاف نسلها و شکافهای قومیتی را از علل مهم بیثباتیهای این دوره ذکر کردهاند .هدف پژوهش حاضر بررسی نقش شکاف قومیتها بر بیثباتی سیاسی دوره مشروطه است. در این راستا این سؤال مطرح میشود که شکاف قومیتها چه تأثیری بر بیثباتی سیاسی عصر مشروطه داشته است؟ این تحقیق با این فرضیه که تنوع فکری و فرهنگی و منازعات قومی و قبیلهای باعث ایجاد بیثباتیهای گستردهای قبل و بعد از پیروزی مشروطه گردید که نهایتاً به شکست آن انجامید، در نظر دارد با روش تبیینی- تحلیلی و با استفاده از دادههای تاریخی شکافهای قومیتی و بیثباتیهای ناشی از آن را در دوره مشروطه بررسی نماید. 
۵.

مصرف اخبار؛ رضایت و مؤلفه های تأثیرگذار بر آن در ایران (مطالعه موردی: سه نسل از جوانان تهرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خبر و مصرف خبر رضایت جوان تغییرات نسلی و گرایشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 844 تعداد دانلود : 442
محققان رسانه ای در ایران در سال های گذشته با پذیرش این اصل که خبر جوهره یا ماده اصلی ارتباطات جمعی است به مطالعه آن پرداخته و رسانه ها هم با پذیرش این اصل که خبر از نیازهای مخاطبانشان است، این فرآورده رسانه ای را در صدر تولیدات خود قرار داده اند. مفروض اصلی این تحقیقات پذیرش عدم تغییر گرایش نسل های مختلف مخاطبان به مصرف و کسب اخبار است. این مقاله با تشکیک در این اصل پذیرفته شده و تاثیرات آن، گرایش سه نسل از جوانان تهرانی را بررسی کرده تا مولفه های تاثیر گذار بویژه رضایت را بر مصرف خبر با هم مقایسه کند. برای سنجش متغیرهای ادراک از فایده، ادراک از سهولت و سازگاری، متغیرهای مؤثر بر رسانه منتشر کننده خبر، رضایت از سایر بخش های زندگی و عادت به کسب خبر، با استفاده از روش شبه پانل گذشته یاد بررسی شده است. جامعه آماری سه نسل از جوانان 15 تا 24 ساله شهر تهران در دهه های 90، 80 و 70 شمسی است که با ابزار پرسشنامه از 401 نمونه، داده ها جمع آوری و نتایج گرایش هر سه نسل به کسب خبر به تفکیک با هم مقایسه شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، میان مؤلفه های ادراک فایده کسب خبر، ادراک سهولت و رضایت از سایر بخش های زندگی باکسب خبر درنسل اول رابطه معناداری وجود دارد اما در گرایش به کسب خبر نسل دوم و سوم این رابطه معناداری تأیید نشده است و گرایش هر نسل از جوانان به کسب خبر نسبت به نسل های پیشین تغییر اساسی داشته است.
۶.

تحلیل گفتمانی دین و دولت در بخش های سه گانه شاهنامه فردوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دین دولت شاهنامه فردوسی فرکلاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 816 تعداد دانلود : 868
شاهنامه فردوسی، اثری عظیم در ادبیات ایرانی است. محتوای آن را اسطوره ها، افسانه ها و تاریخ ایران، از ابتدا تا فتح ایران توسط اعراب مسلمان تشکیل می دهد. رابطه دین و دولت در شاهنامه، به دلیل اهمیت آن در عصر مدرن، از موضوعات مورد علاقه نسل جدید است. در این مقاله، با روش هرمنوتیک نورمن فرکلاف که مبتنی بر سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین است به بررسیِ نسبت دین و دولت در سه دوره اساطیری، پهلوانی و تاریخی شاهنامه پرداخته ایم. در شاهنامه، دولت روندی ثابت و یکنواخت دارد و دین است که با فرازوفرود خود این رابطه را تحت تأثیر قرار می دهد. دولت که همان حکمرانی و جهان داری است ساختار ساده ای دارد، ولی دین به مرور زمان از ساختار ساده به سوی ساختار پیچیده حرکت میکند که همین موضوع رابطه دین با دولت را متحول می سازد و طی زمان، رابطه ساده آن در دوران کیومرث به رابطه ای پیچیده در پایان شاهنامه تبدیل می شود. در این مقاله سعی شده رابطه دین و دولت در شاهنامه با توجه به سه سطح تحلیلی فرکلاف و سه بخش شاهنامه مورد کنکاش قرار گیرد.
۷.

رویکرد روسیه و ترکیه به ترتیبات امنیتی در قفقاز جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روسیه ترکیه قفقاز قره باغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 772 تعداد دانلود : 975
به دنبال فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و استقلال جمهوری های تازه تاسیس در سال ۱۹۹۱میلادی و همچنین شکل گیری ژئوپلتیک جدید در قفقاز جنوبی ،این منطقه به یکی از مهمترین مناطق راهبردی جهان تبدیل گردید.ولی با این وجود و به رغم اهمیت و جایگاه ژئوپلتیک و ژئواکونومیک برجسته اش،به لحاظ مناقشات قومی و سرزمینی، بی ثباتی سیاسی،عدم توسعه اقتصادی و اجتماعی،گرایش های سیاسی متعارض و فقدان ساختار امنیتی همکاری جویانه منطقه ای،این منطقه همواره با تهدیدات و چالش های امنیتی مواجه بوده است.در این میان موقعیت راهبردی و منابع انرژی قفقاز توجه بازیگران و قدرت های منطقه ای و جهانی را به خود جلب کرده و هریک از این بازیگران با به کارگیری ابزار ها و سیاست های مختلف و تاثیر گذاری بر ترتیبات امنیتی منطقه ،به دنبال اعمال نفوذ در منطقه و پیشبرد اهداف سیاست های خارجی خود بوده اند. روسیه به عنوان وارث اتحاد جماهیر شوروی سابق و ترکیه به عنوان بازیگر منطقه ای تاثیرگذار با پیوند های مختلف تاریخی ،فرهنگی،مذهبی و نژادی با ملل ساکن در جمهوری های تازه تاسیس مستقر در این حوزه، در کنار سایر بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای از جمله بازیگرانی هستند که نقش برجسته ای در شکل دادن بر ترتیبات امنیتی قفقاز جنوبی داشته است این مقاله به دنبال تشریح رویکرد امنیتی و بازیگر منطقه ای یعنی روسیه و ترکیه در قفقاز جنوبی بوده و تاثیر آن بر ترتیبات امنیتی شکل گرفته در منطقه یاد شده را به بحث و بررسی می گذارد.
۸.

نقش نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در تامین امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاستگذاری جمهوری اسلامی ایران دشمن نفوذ امنیت نیروهای مسلح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 62 تعداد دانلود : 301
در این مقاله هدف اصلی، تبیین راهبردهای جمهوری اسلامی ایران برای تامین امنیت توسط نیروهای مسلح است. از آنجایی که محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران چه در بعد داخلی و چه در بعد خارجی محیطی مملو از چالش ها و تهدیدات اساسی است، در نتیجه از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی ایران تا کنون، نیروهای مسلح به عنوان اصلی ترین مولفه تامین امنیت و مقابله با نفوذ مطرح هستند. در این راستا، سوال اصلی این گونه مطرح شده است که نقش نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در تامین امنیت چیست؟ در پاسخ این فرضیه ی محوری مطرح شده است که نیروهای مسلح با استفاده از مولفه های اعتقادی و همچنین تقویت توان دفاعی نقش مهمی در تامین امنیت دارند. یافته های پژوهش نشان می دهد که مولفه های اعتقادی از زمان شکل گیری انقلاب اسلامی تا کنون به عنوان عامل اصلی و اساسی نیروهای مسلح مطرح بوده است. همچنین با توجه به محیط ناامنی که ایران در آن قرار دارد، تقویت توان موشکی و اتخاذ بازدارندگی نیز به عنوان رکن دیگر در تامین امنیت و مقابله با نفوذ موثر بوده است. نوع روش تحقیق در این رساله، بنیادی – نظری با رویکردی تاریخی و همچنین بر مبنای مطالعات کتابخانه ای استوار بوده است.
۹.

بررسی دلایل، انگیزه ها و پیامدهای شورش ایرانیان پس از انعقاد قراردادها با مسلمانان در دوره خلفای راشدین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شورش های ایرانیان دلایل انگیزه ها پیامدها خلفای راشدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 551 تعداد دانلود : 343
پس از شروع فتوحات اعراب و ورود ایشان به ایران و فتح مناطق، چه با صلح و چه با جنگ، قراردادی با مردم آن نواحی بسته و مقدار جزیه و خراجی که اهالی ملزم به پرداخت آن بودند در عهدنامه مشخص و معین می شد. در دوره خلفای راشدین، روال کلی این بود که اهالی شهرها پس از عقد قرارداد صلح، قیام می کردند. با بررسی متون تاریخی، چنین به نظر می رسد شورش های ایرانیان بیشتر ناشی از عوامل اقتصادی چون نارضایتی مالیاتی، عوامل اجتماعی ، دفاع از هویت و فرهنگ ایران زمین، مخالفت با نحوه رفتار اعراب و تبعیض میان عرب و عجم بود تا مسایل دینی یا حتی دفاع از حکومت ساسانی. این شورش ها در تمام دوران خلافت خلفای راشدین وجود داشت. ایرانیان که پس از حملات اعراب، دچار بحران هویتی شده بودند، سلطه اعراب را برنمی تافتند و هر زمان که فرصت می یافتند پرچم مخالفت علیه مسلمانان را بالا می بردند. در برخی موارد، مخالفان حتی نیروی بزرگی چون شورش قارن در قهستان علیه سپاهیان مسلمان فراهم کردند. اگرچه در بیشتر قیام ها، به علت نبود رهبری در این شورش ها و به تبع آن عدم هماهنگی و برنامه ریزی، ایرانیان ره به جایی نبردند، اما عرصه را بر تهاجمات اعراب مسلمان تنگ کردند و همیشه مانعی جدی در مقابل زیاده خواهی ایشان بودند. هدف از انجام این تحقیق بررسی دلایل و انگیزه های این قیام ها و نتایج و پیامدهای آن ها در اوضاع اجتماعی آن زمان است.
۱۰.

نگرشی نو به اختیارات ولی فقیه در تغییر نحوه صدور و اعمال مجازاتهای حدّی علیه کودکان و نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حدود کودک و نوجوان تغییر پذیری ولی فقیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 231 تعداد دانلود : 682
در حکومت اسلامی حقّ ولایت و حاکمیت بر انسانها به مقتضای حکم قطعی عقل و نقل ،فقط برای خذاوند است و از آیات و روایات درمی یابیم که خداوند،این حق را به پیامبر (ص) و امامان معصوم(ع) و از این طریق به ولی فقیه تفویض کرده است،از اینرو اختیارات امامان معصوم (ع) به ولی فقیه به عنوان حاکم اسلامی واگذار شده و ایشان متولّی اجرای احکام اسلامی می باشد. حدود به عنوان یکی از کامل ترین قوانین جزایی اسلام در جهت تحقّق عدالت اجتماعی از مسلّمات است که ولی فقیه متصدّی اجرای احکام آن در موارد حقوق الله و حقوق النّاس و سایر تخلّفات حکومتی می باشد. علیرغم اصلاحات قانونی گسترده در قوانین مجازات اسلامی و آیین دادرسی کیفری مصوّب سال 1392 پیرامون اطفال و نوجوانان ،کماکان ایرادهایی در حوزه ی حدود،نوع مجازات قابل اجرا و دادرسی جرائم ایشان وجود دارد. در این نوشتار با رویکردی تحلیلی-توصیفی به این پرسش پاسخ می دهیم که آیا ولی فقیه در تغییر مجازات حدّی علیه کودکان و نوجوانان در حکومت اسلامی اختیاری دارد؟
۱۱.

تببین و ارزیابی فرایند اثربخشی تبلیغات تلویزیونی بر جذب مشتریان (مورد مطالعه: بانک شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبلیغات تبلیغات تلویزیونی مشتریان بانک شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 287 تعداد دانلود : 565
ارزیابی اثربخشی تبلیغات یکی از مسائل بسیار مهم در قلمرو تبلیغات محسوب می شود.اثربخشی تبلیغات می تواند مشخص کردن این نکته باشد که تبلیغی که بودجه زیادی برای آن صرف شد، تا چه حد صاحبان آگهی را به اهدافشان نزدیک کرده و یا رسانده است .از این رو بنگاه های اقتصادی ، شرکت ها و بطور کلی صاحبان آگهی برای سنجش این موضوع ، نیاز وافری به مطالعه اثربخشی تبلیغات و آگهی های بازرگانی خویش دارند.هدف از ارائه تبلیغ شناخت تاثیرگذاری تبلیغات بازرگانی بر میزان آگاهی دادن به مشتریان (بالقوه و بالفعل) بانک شهر و همچنین تاثیرگذاری تبلیغات بازرگانی بر متقاعد کردن مشتریان(بالقوه و بالفعل) بانک شهر نسبت به استفاده از خدمات بانک می باشد. روش تحقیق از نوع کاربردی و همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مشتریان بانک شهر بود که با روش تصادفی ساده و فرمول کوکران ۳۸4 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است که روایی آن توسط خبرگان و پایایی با آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک معادلات ساختاری و نرم افزار PLS استفاده شد. نتایج نشان داد که تبلیغات بازرگانی تلویزیونی بانک شهر بر میزان آگاهی دادن به مشتریان، صداقت و تطبیق وعده ها، متقاعد کردن مشتریان و تعیین موثرترین تبلیغات از دید مشتریان تاثیر دارد .
۱۲.

بررسی ماهیت و محتوای حق بر محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محیط زیست سالم حقوق بشر نسل سوم حقوق بشر حقوق زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 126 تعداد دانلود : 41
حق به محیط زیست سالم به عنوان یک حق اساسی و بنیادین جای خود را در مجموعه ی حقوق بشر باز کرده است .توجه ویژه به این حق موجب شناخت ظرفیت های حقوق مدنی ، سیاسی ،حقوق اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی شده است.حق به محیط زیست به عنوان بخشی از حیات ، حق به زندگی با استاندارد ، حق به بهداشت ، حق به هوای سالم ، حق به علائق و ویژگی فرهنگی مورد توجه قرار گرفته است .اسناد بین المللی زیادی اعم از الزام آور و غیر الزام آور مثل اعلامیه جهانی حقوق بشر ، میثاق حقوق مدنی و سیاسی و میثاق حقوق اقتصادی اجتماعی و فرهنگی به صورت صریح و تلویحی حق به محیط زیست را مورد بررسی قرارداده اند. در این مقاله سعی بر این داریم که به بررسی و شناخت این حق که در راستای نسل سوم بشر نیز قرار می گیرد ، بپردازیم.بپردازیم
۱۳.

چگونگی مقابله با تأمین مالی تروریسم در ایران و اسناد بین المللی و نقش رسانه ها در اثربخشی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسناد بین المللی تأمین مالی تروریسم رسانه ها قوانین ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 644 تعداد دانلود : 940
تامین مالی تروریسم جرم بزرگی است که می تواند اقتصاد کشورها را تحت تأثیرخود قرار دهد و دارای آثار و تبعات فراوانی در سطح جامعه است. تامین مالی تروریسم یکی از اشکال سردستگی است که در این زمینه مقررات خاصی در قوانین کیفری ایران وجود دارد. بر این اساس در این پژوهش به روش توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی چگونگی مقابله با تأمین مالی تروریسم در ایران و اسناد بین المللی و نقش رسانه ها در اثربخشی آن پرداخته شد. بنابراین در این پژوهش چگونگی مقابله با تأمین مالی تروریسم در ایران، راه های تامین مالی تروریسم، نحوه مقابله با منابع مالی تروریسم درایران، قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم و اشکالات وارده، چگونگی مقابله با تأمین مالی تروریسم در اسناد بین المللی، نقش رسانه ها در اثربخشی مقابله با تأمین مالی تروریسم و الزامات و بایسته های رسانه ها در مبارزه با تامین مالی تروریسم بررسی شد. بررسی ها نشان داد که جمهوری اسلامی ایران نیز همگام با دیگر کشورها، پدیده پولشویی و تامین منابع مالی تروریسم را جرم انگاری نموده، قانون و مقررات لازم را تهیه و به تصویب مراجع ذی صلاح رسانده است و قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد. همچنین نتایج نشان داد که رسانه های اجتماعی باید اهمیت سیاسی CTF را با بازتاب صریح اولویت-های شورای امنیت سازمان ملل و FATF در سیاست ها، استراتژی ها و گزارش های شفافیت خود تشخیص دهند.
۱۴.

بررسی عوامل اجتماعی موثر ماندگاری سهام داران بر مبنای مدل سازی و پیش بینی نوسانات بازار سهام با استفاده از مدل های خودرگرسیونی ناهمگن (HAR) در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوسان تحقق یافته مدلسازی مدل گارچ HAR پیش بینی نوسانات ماندگاری سهامداران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 354 تعداد دانلود : 984
در سال های اخیر بازار مالی با نوسانات زیادی مواجه شده و عدم اطمینان این نوسان ها، نگرانی هایی را در سرمایه گذاران ایجاد نموده است. از این رو مدل سازی نوسان و پیش بینی آن در مسائل مختلف تحقیقی و عملی مالی، مورد توجه قرار گرفته است.هدف از انجام این پژوهش، بررسی عوامل اجتماعی موثر ماندگاری سهام داران بر مبنای مدل سازی و پیش بینی نوسانات بازار سهام با استفاده از مدل های خودرگرسیونی ناهمگن (HAR) در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این پژوهش، مدل سازی نوسان با استفاده از داده های پرفراوانی و با کمک مدل های خانواده ی HAR-RV، انجام شده و اثر اضافه نمودن جزء پرش در کارایی پیش بینی نوسان شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بهابازار اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1391 تا 1398 است. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با اعمال محدودیت های موجود، تعداد 162 شرکت به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. پژوهش حاضر از حیث جهت گیری پژوهش کاربردی، رویکرد پژوهش آمیخته( کیفی/کمی) و هدف پژوهش اکتشافی است. بر اساس نتایج به دست آمده می توان گفت که اگر مدل های HAR بهترین مدل پیش بینی نبوده باشد، بدترین نیز نبوده است و از آنجایکه بر اساس سه معیار، عملکرد آن بهترین بوده است لذا میتوان گفت جزء مدل های خوب و مناسب برای پیش بینی بوده است؛ و دیگر اینکه چه مدل سازی بر اساس گارچ تحقق یافته و چه مدل رقیب آن یعنی ای گارچ هر دو با فرض توزیع نرمال نسبت به فرض توزیع استیودنت برای جملات خطا عملکرد بهتری داشته اند.
۱۵.

جهانی شدن اقتصاد و تاثیر آن بر ایجاد فقر در جوامع شهری و روستایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهانی شدن اقتصاد آزاد سازی تجاری فقر شهری الگوی تصحیح و خطا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 276 تعداد دانلود : 38
جهانی شدن اقتصادی، طی بیش از پنج قرن در گذشته شکل گرفته است. و در واقع به نیرویی برای کاستن پدیده فقر تبدیل شده که به برخی کشورهای در حال توسعه کمک نماید تا فاصله خود را با کشورهای توسعه یافته کمتر نمایند. در کنار اینها، برخی نگرانی ها نیز از بابت نقش متضاد جهانی بر گسترش فقر، گسترش پیدا کرده است.مثلا آزادسازی تجاری ، بخش های گوناگون اقتصادی را تحت تأثیر قرار داده است که یکی ازاین متغیرهای مهم فقر است . بخش مهمی از فقرایران  مربوط به مناطق شهری است.توجه به اهمیت موضوع فقر، اثر آزادسازی تجاری برنرخ فقر شهری ایران مورد بررسی قرار گرفته است. . به این منظور، مدل خود توضیح برداری برای بررسی عوامل موثر بر فقرشهری در ایران در دوره ی زمانی 1390 تا  1396برآورد شد. در این تحقیق از الگوهای تصحیح خطا و هم جمعی جوهانسون - جوسیلیوس برای بدست آوردن روابط بین متغیرها استفاده گردید . بر اساس یافته های پژوهش، آزادسازی تجاری در کوتاه مدت سبب افزایش فقر شهری شده و در بلند مدت سبب کاهش آن میشود. . لذا سیاستگذاری ها و برنامه ریزی ها در کشور باید به گونه ای باشد که آثار منفی و تهدیدهای ناشی از آزادسازی تجاری برفقر شهری درایران را کاهش دهد . کلمات کلیدی:جهانی شدن اقتصاد، آزاد سازی تجاری، فقر شهری، الگوی تصحیح و خطا
۱۶.

بررسی نقش روشنفکران نسل اول و دوم در تحولات ایران عصر قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روشنفکری روشنفکران نسل اول روشنفکران نسل دوم عصر قاجار عقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 147 تعداد دانلود : 542
روشنفکران به عنوان یکی از اصلی ترین گروههای تاثیرگذار در تحولات سیاسی و اجتماعی جامعه ایران مطرح می باشد. در دوران قاجار نیز این گروه توانستند در تحولات سیاسی – اجتماعی نقش مهمی را یفا کنند هر چند در این راه با موانعی مواجه بودند. سوال اصلی مقاله این گونه مطرح شده است که نقش روشنفکران نسل اول و دوم در تحولات ایران عصر قاجار چگونه بوده است؟ فرضیه اصلی نیز این گونه مطرح شده است که در تحولات ایران در عصر قاجار، روشنفکران با استفاده از عنصر عقل و تلاش برای آگاهی بخش به توده های مختلف مردم، توانستند خود را به عنوان یکی از گروههای تاثیرگذار در جامعه مطرح کنند. عناصر اصلی تاثیرگذار در حرکتهای روشنفکری در این دوره، شامل مفاهیم اساسی «تلقی از خود و دیگری، پرسش از انحطاط و عقب ماندگی»، «اخذ تمدن از غرب»، «جدایی دین از سیاست و عرصه عمومی»، «نخبه گرایی»، «ضرورت دولت مقتدر و آمر» و «ناسیونالیسم» است. روشنفکران در این دوره، به مثابه گروه های مرجع گفتمان تجدد آمرانه و نیز اثرگذارترین گروه استراتژیک این دوره در شکل گیری نهادی و گفتمانی نخستین دولت مدرن در ایران نقش برجسته ای داشته اند. نوع روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای می باشد.
۱۷.

سیاست جنایی تقنینی و قضائی کمینه گرا در حدود: همگرائی یا واگرائی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اصل کمینه گرایی حدود جرم انگاری قانون مجازات اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 349 تعداد دانلود : 803
کاربرد اصل کمینه گرایی بیانگر این موضوع است که در برخورد با ناهنجاری ها جرم انگاری آخرین چاره است و انتخاب مجازات همواره نیازمند توجیه کامل است. با تأمل در جرائم حدی درمی یابیم که جرم انگاری این گونه جرائم به واسطه پیروی از اسلام در قانون صورت پذیرفته است. جرم انگاری در ذات خود محدودیت و ممنوعیت همراه دارد و در این ممنوعیت آزادی شهروندان را نشانه می رود که با استفاده از اصل کمینه گرایی از این محدودیت ها کاسته می شود. در جرم انگاری حدی خداوند از شیوه ارجاع به فطرت و طبیعت انسان بهره جسته است و برای جرائم حدی به دنبال پیشگیری از وقوع این جرائم بوده است. در رساله حاضر پس از بررسی اندیشه های مرتبط با اصل کمینه گرایی و خاستگاه این اصل در حدود و شناخت اصول و عناصر توجیه گر، به جلوه های اصل کمینه گرایی در حدود و اصول اسلامی همسو با اصل کمینه گرایی در مجازات حدی و راهکارهای همسو نمودن حدود با اصل کاربرد کمینه گرایی خواهیم پرداخت.
۱۸.

بررسی عقد مشارکت در سیستم بانکی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عقد عقد مشارکت سیستم بانکی مشارکت مدنی مشارکت حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 918 تعداد دانلود : 859
امروزه بانک ها سعی می نماید تا ریسک خود در امور بانکی را با وضع شروط نافی مسئولیت در دو قالب قراردادی و عملیاتی(غیر قراردادی) کاهش دهند. در میان عقود مختلف بانکی، عقود مشارکتی و مشخصا عقد مضاربه و مشارکت مدنی که برخلاف عقود مبادله ای، بحث مسئولیت بانک تسهیلات دهنده اهمیت بالایی دارد، متضمن شروط مشخص منتج به عدم مسئولیت می باشند. مشارکت یکی از روش های تأمین مالی فعالیتهای اقتصادی مورد تأیید بانکداری اسلامی است که براساس مبنای فقهی آن، از درهم آمیختن سرمایه شرکا شکل می گیرد و همه شر کا حق دخالت و نظارت بر فعالیت اقتصادی و مدیریت آن را دارند؛ از جمله اساسی ترین مفاهیم قرارداد مشارکت، تقسیم سود و زیان در انتهای فعالیت اقتصادی یا قرارداد، به نسبت سرمایه هر کدام از شرکا است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که در زمینه تقسیم سود و زیان، لازم بودن عقد در عین جواز آن برای بانک و الزام مشتری به خرید سهم الشرکه بانک شروط تحمیلی در قرارداد فی ما بین درج شده است. نوع روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و بر مبنای روش کتابخانه ای می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۶