روانشناسی تحولی روانشناسان ایرانی

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای نظریه ذهن در رابطه بین درون داد گفتاری مادر در گفت وگوهای روزمره با کودک و رفتار اجتماعی او در کلاس بود. نمونه پژوهش مشتمل بر 208 کودک دوره پیش دبستانی شهر شیراز و همچنین مادران و مربیان آنها بود. ابزارهای تحقیق عبارت بودند از: مجموعه تکالیف نظریه ذهن (ولمن و لیو، 2004)، سیاهه درون داد حالت های ذهنی مادرانه (پیترسون و اسلاگتر، 2003) و زیرمقیاس رفتار اجتماعی فرم مربی (کریگان، 2003). نتایج تحلیل مسیر حاکی از آن بود که بیان مبسوط حالت ذهنی توسط مادر در گفت وگوهای روزمره، به واسطه نظریه ذهن، پیش بینی کننده مثبت رفتار اجتماعی کودک در کلاس است. از طرف دیگر، بیان مختصر موقعیت عینی توسط مادر در گفت وگوهای روزمره به واسطه نظریه ذهن، رفتار اجتماعی را به گونه ای منفی پیش بینی کرد. در مجموع، پژوهش حاضر نشان داد نوع گفتار مادر در گفت وگوهای روزمره با کودک به واسطه نظریه ذهن، نقش بسزایی در رفتار اجتماعی کودک دارد.

به منظور تعیین اثر تعدیل کنندة خوش بینی در رابطة بین خستگی شناختی و حل مسئله شناختی، آزمایشی طراحی و اجرا شد. ابتدا نسخة تجدید نظرشدة آزمون جهت گیری هدف (شیر، کارور و بریجز، 1994) بر روی 300 دانشجو اجرا شد. از بین افرادی که نمره های آنها در سازه خوش بینی 2± واحد انحراف استاندارد از میانگین نمره ها فاصله داشت، تعداد 40 دانشجو انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه 10 نفری تخصیص داده شدند. آزمایش دارای دو مرحله بود. در مرحله اول، آزمودنی های گروه کنترل با تکالیف افتراقی قابل کنترل و آزمودنی های گروه آزمایش با تکالیف افتراقی غیرقابل کنترل رو به رو شدند و در مرحله دوم، گروه ها در موقعیت حل مسئله، به تکلیف آناگرام پاسخ دادند. نتایج تحلیل واریانس دوراهه از معناداری اثر اصلی عامل گروه و عامل خوش بینی و از عدم معناداری کنش متقابل عوامل گروه و خوش بینی در پیش بینی نمره های حل مسئلة شناختی به طور تجربی حمایت کردند. عدم معناداری کنش متقابل عوامل گروه و خوش بینی نشان داد خوش بینی رابطة بین خستگی شناختی و حل مسائل شناختی را تعدیل نمی کند. این یافته ها ضمن تأکید بر توجه به نقش اصلی منابع تغییرپذیری خستگی شناختی و خوش بینی در پیش-بینی حل مسئله شناختی فراگیران نشان می دهند رابطة علّی بین خستگی شناختی و عملکرد حل مسئله تابعی از تغییر در عامل خوش بینی محسوب نمی شود.

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی شن بازی درمانگری بر کاهش نشانه های پرخاشگری کودکان پیش دبستانی بود. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. از بین کلیه کودکان پیش دبستانی مهدکودک های شهرکرمانشاه در سال تحصیلی 1392، 54 کودک که در مقیاس پرخاشگری کودکان پیش دبستانی (واحدی، فتحی آذر، حسینی نسب، و مقدم، 1387) دو انحراف استاندارد بالاتر از میانگین به دست آورده بودند، انتخاب و به صورت تصادفی و همتاکردن سن و جنس در دو گروه 15 نفری (آزمایش و گواه) جایگزین شدند. جلسه های شن بازی درمانگری به مدت 10جلسه 45 دقیقه ای انفرادی به صورت هفتگی اجرا شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان دادند شن بازی درمانگری، پرخاشگری کودکان را به طور معناداری کاهش می دهد و چنین دستاوردی در پیگیری دو ماهه حفظ شد. با توجه به یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت شن بازی درمانگری در کاهش نشانه های پرخاشگری کودکان پیش دبستانی اثرگذار است.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه اعتیاد به اینترنت با صمیمیت اجتماعی و شادکامی در دانشجویان بود.از بین دانشجویان دانشگاه خوارزمی ( سال تحصیلی 1391-1390 ) تعداد 200 نفر به روش نمونه برداری خوشه ای انتخاب و آزمون اعتیاد به اینترنت (IAT؛یانگ، 1998)، پرسشنامه شادکامی آکسفورد (آرگیل و دیگران، 1989) و مقیاس صمیمیت اجتماعی میلر (میلر و لفکورت، 1982) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند بین دو گروه کاربران سالم و کاربران با اعتیاد خفیف به اینترنت از نظر شادکامی و صمیمیت اجتماعی تفاوت معنادار وجود ندارد، اما میزان شادکامی و صمیمیت اجتماعی هر دو گروه به مراتب بالاتر از گروه کاربران با اعتیاد شدید به اینترنت بودند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد اعتیاد به اینترنت هفت درصد از واریانس شادکامی را در گروه سالم و 10درصد از واریانس شادکامی را در گروه کاربران با اعتیاد خفیف به اینترنت پیش بینی می کند. لذا به رغم اینکه استفاده از اینترنت برای تأمین نیازهای روانی و هیجانی می تواند برخی افراد را به خود معتاد کند، آگاه ساختن کاربران در جهت استفاده صحیح از اینترنت در زمینه مداخله پیشگیرانه سودمند است.

این پژوهش به منظور تعیین میزان اثربخشی درمان شناختی رفتاری در درمان بیماران مبتلا به اختلال وسواس بی اختیاری انجام شده است. روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. از میان 62 فرد مبتلا به اختلال وسواس بی اختیاری مراجعه کننده به کلینیک، 10 نفر به گروه آزمایش و 10 نفر به گروه گواه اختصاص یافتند. مداخله شناختی رفتاری برای گروه آزمایش انجام و سپس بیماران توسط سیاهه وسواس بی اختیاری مادزلی (هاجسون و راچمن، 1977) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند میانگین نمره های وسواس در گروه آزمایش به طور معناداری نسبت به گروه گواه کاهش یافته است و از نمره خرده مقیاس شدّت نشانه ها در طول درمان کاسته شد (01/0(P<. بدین ترتیب می توان دریافت درمان شناختی رفتاری در کاهش نشانه های بیماران مبتلا به اختلال وسواس بی اختیاری مؤثر است.

هدف ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، تعیین ﻧﻘﺶ واسطه ای هوش هیجانی در راﺑﻄﻪ بین سبک های دلبستگی و سازگاری اجتماعی بود. 206دانشجوی سال اول مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه سبک های دلبستگی (هازن و شیور،1987)، فرم کوتاه شده پرسشنامه هوش هیجانی (پترایدز و فارنهام، 2001) و سیاهه سازگاری اجتماعی (بل، 1968 نقل از فرقدانی، 1381) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند سبک های دلبستگی ناایمن دوسوگرا و اجتنابی به طور منفی و معنادار سازگاری اجتماعی را پیش بینی می کنند. علاوه براین، هوش هیجانی در رابطه بین سبک های دلبستگی ناایمن و سازگاری اجتماعی دارای نقش واسطه ای بود. بنابراین، می توان چنین نتیجه گیری کرد که با ارتقای هوش هیجانی و آگاه کردن خانواده ها در زمینه تأثیر منفی سبک های دلبستگی ناایمن، می توان تا حدودی از مشکلات سازگاری اجتماعی دانشجویان کاست.

پژوهش حاضر به منظور مقایسه نظام های مغزی-رفتاری و عاطفه مثبت و منفی در مبتلایان به سردردهای میگرنی و افراد سالم صورت گرفته است. بدین منظور١٢٠ نفر (زن و مرد) مبتلا به سردردهای میگرنی از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک ها و مراکز درمانی شهرهای دزفول و اندیمشک، به روش نمونه برداری در دسترس انتخاب شدند و ١٢٠ نفر (زن و مرد) سالم از همراهان بیماران که از نظر سن، جنس و تحصیلات با گروه بیمار همتا شده و ملاک های ورود به گروه شامل آنها می شد به عنوان گروه مقایسه انتخاب شدند. هر دو گروه پرسشنامه شخصیتی گری ویلسون (ویلسون، بارت وگری، 1989) و مقیاس عاطفه مثبت و منفی (واتسون، کلارک و تلجن، 1988) را تکمیل کردند. نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری نشان دادند هر دو گروه سالم و بیمار در نظام بازداری رفتاری و مؤلفه های اجتناب منفعل و گریز و عاطفه منفی تفاوت معناداری دارند، در حالی که تفاوت ها در سایر متغیرهای نظام روی آوری، اجتناب فعال، خاموشی، جنگ و عاطفه مثبت معنا دار نبود.

هدف پژوهش حاضر مقایسه تحول کنش های اجرایی در کودکان بهنجار و فزون کنش بود. 420 کودک (210 نفر بهنجار، 210 نفر فزون کنش) 5 تا 12 ساله مراکز پیش دبستانی و دبستان های شهر اصفهان به روش نمونه برداری چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه کانرز والدین (کانرز، 1997) و خرده آزمون برج نپسی (کورکمن،کرک و کمپ، 1998) پاسخ دادند. نتایج تحلیل واریانس دو راهه نشان دادند بین میانگین نمره های کنش های اجرایی کودکان عادی و فزون کنش تفاوت معنادار وجود دارد و عملکرد کودکان فزون کنش به طور معناداری پایین تر است. همچنین بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت روند تحول کنش های اجرایی در کودکان فزون کنش و عادی، با توجه به سن سیر صعودی دارد.