روانشناسی تحولی روانشناسان ایرانی

روانشناسی تحولی روانشناسان ایرانی

روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال نهم بهار 1392 شماره 35 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه سبک های دلبستگی در بیماران مبتلا به افسردگی، اختلال های اضطرابی و افراد عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دلبستگی افسردگی اضطراب تنظیم عاطفه تنظیم هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 894 تعداد دانلود : 173
نارسایی تنظیم هیجان ها از مشکلات بنیادین افراد مبتلا به اختلال های خلقی و اضطرابی است. سبک دلبستگی، که از کودکی در چهارچوب روابط مادر- کودک شکل می گیرد، تعیین کننده اصلی شیوه تنظیم هیجان هاست. شکل گیری نابهنجار سبک های دلبستگی، می تواند فرایند بهنجار تنظیم هیجان ها را تحت تاثیر قرار دهد. هدف اصلی این پژوهش مقایسه سبک های دلبستگی بیماران مبتلا به افسردگی و اختلال های اضطرابی و افراد عادی بود. تعداد 224 نفر (87 افسرده، 64 مضطرب، 73 عادی) به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. پس از تشخیص روان پزشکی نوع اختلال، از شرکت کنندگان خواسته شد تا سیاهه دلبستگی بزرگسال (AAI ؛ بشارت، 1384، 2011) را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان دادند که سبک دلبستگی غالب در بیماران افسرده، اجتنابی؛ در بیماران مضطرب، دوسوگرا و در افراد عادی، ایمن است. مقایسه سبک های دلبستگی بیماران و افراد عادی، احتمال تاثیرگذاری اختلال سبک های دلبستگی بر نارسایی تنظیم هیجان ها را تایید می کند. تفاوت سبک های دلبستگی بیماران افسرده و مضطرب نیز می تواند تفاوت در نوع نارسایی تنظیم هیجان ها را در این دو گروه توجیه کند.
۲.

تغییرناپذیری بین گروهیِ ساختار عاملی سیاهه سبک هویت در نوجوانان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفاوت های جنسی تغییرناپذیری ساختار عاملی سیاهه سبک هویت تحلیل عاملی تأییدی چندگروهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 414 تعداد دانلود : 436
پژوهش حاضر با هدف آزمون تغییرناپذیری ساختار عاملی سیاهه سبک هویت (ISI؛ برزونسکی، 1992) در بین گروهی از نوجوانان دختر و پسر سنین 15 تا 17 سال انجام شد. به این منظور 376 نوجوان (181 پسر ، 195 دختر) به سیاهه سبک هویت پاسخ دادند. به منظور بررسی روایی بین-گروهی این سیاهه یا تغییرناپذیری ساختار عاملی آن در بین دو جنس در پایه های تحصیلی اول، دوم و سوم دبیرستان از چند تحلیل عاملی تأییدی چندگروهی استفاده شد. نتایج طرح های تحلیل عاملی تأییدی تک گروهی نشان دادند که در دو جنس و پایه های تحصیلی مختلف، الگوی سه عاملی سبک های هویت و الگوی تک عاملی تعهد هویت برازش قابل قبولی با داده ها دارند. نتایج تحلیل عامل تأییدی چندگروهی، تغییرناپذیری بین گروهی ساختار عاملی، بارهای عاملی، واریانس ها و کوواریانس های بین عاملی سیاهه سبک هویت را برای دو جنس در پایه های تحصیلی مختلف نشان دادند. نتایج پژوهش حاضر با تأکید بر تغییرناپذیری ساختار عاملی سیاهه سبک هویت در بین دو جنس در پایه های تحصیلی مختلف نشان می دهند که این سیاهه سودمندی لازم را برای اندازه گیری سبک های هویت در دو جنس در پایه های تحصیلی اول، دوم و سوم دبیرستان دارد.
۳.

اثربخشی آموزش گروهی مهارت های اجتماعی مبتنی بر قصّه گویی بر مشکلات رفتاری برونی سازی شده کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشکلات رفتاری برونی سازی شده کودکان آموزش گروهی مهارت های اجتماعی قصه گویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 282 تعداد دانلود : 809
در این پژوهش اثربخشی آموزش گروهی مهارت های اجتماعی مبتنی بر قصّه گویی بر مشکلات رفتاری برونی سازی شده کودکان بررسی شد. فهرست مشکلات رفتاری کودکان (CBCL؛ آشنباخ و رسکورلا، 2001/1384) در یک نمونه 267 نفری از مادران اجرا شد. 48 دانش آموزی که نمره بالایی در مقیاس برونی سازی شده فهرست مشکلات رفتاری کودکان داشتند، انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش (24 نفر) و کنترل (24 نفر) قرار گرفتند. کودکان گروه آزمایش در طی چهار هفته، هشت جلسه آموزش مهارت های اجتماعی مبتنی بر قصّه گویی دریافت کردند. کودکان گروه کنترل در این بازه زمانی هیچ مداخله ای دریافت نکردند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان دادند که در گروه آزمایش، در مقایسه با گروه کنترل، رفتارهای پرخاشگرانه و قانون شکنانه در پایان دوره کاهش معناداری می یابد. یافته های این پژوهش واجد کاربردهای بالینی در قلمرو پیشگیری و درمان مشکلات رفتاری برونی سازی شده کودکان در فضاهای بالینی و مدارس است.
۴.

نقش واسطه ای نگرانی در رابطه بین راهبردهای نظم دهی شناختی هیجان و افسردگی و اضطراب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظم دهی شناختی هیجان نگرانی افسردگی اضطراب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 332 تعداد دانلود : 408
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای نگرانی در رابطه بین راهبردهای نظم دهی شناختی هیجان و افسردگی و اضطراب بود. ٣۶۷ دانشجو (٢٨٨ مرد، ۷٩ زن) به روش نمونه برداری طبقه ای از دانشکده مهندسی دانشگاه علوم تحقیقات فارس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به سیاهه افسردگی بک (بک، استیر و براون، ١٩٩۶)، سیاهه اضطراب بک (بک و اپستین، ١٩٩٣)، پرسشنامه نگرانی پنسیلوانیا (می یر، میلر، متزیگر و بورکووک،١٩٩٠) و پرسشنامه نظم دهی شناختی هیجان (گارنفسکی، کرایچ و اسپینهاون، ٢٠٠٢) پاسخ دادند. برای تحلیل یافته ها از آزمون همبستگی، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان دادند با واسطه گری نگرانی، راهبردهای سازش نایافته نظم دهی شناختی هیجان (راهبرد نشخوار فکری) با افسردگی و اضطراب رابطه مثبت و راهبردهای سازش یافته نظم دهی شناختی هیجان (تمرکز مثبت مجدد) با افسردگی و اضطراب رابطه منفی دارد. در مجموع، می توان نتیجه گرفت که راهبردهای نظم دهی شناختی هیجان نقش مهمی در پیش بینی نگرانی، افسردگی و اضطراب ایفا می کنند.
۵.

کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در نوجوانان: تفاوت های بهداشت روانی، وضعیت اجتماعی- اقتصادی، جنس و سن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی سلامت وضعیت اجتماعی - اقتصادی بهداشت روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 976 تعداد دانلود : 619
پژوهش حاضر به منظور تعیین وضعیت کیفیت زندگی مرتبط با سلامت دانش آموزان با توجه به تفاوت های موجود در وضعیت بهداشت روانی، اجتماعی اقتصادی، جنس و سن انجام گرفت. 551 نفر از دانش آموزان مقطع راهنمایی و دبیرستان شهر یزد (275 دختر، 276 پسر) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامة کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کیداسکرین-52 (ریونز- سیبرر و دیگران، 2005)، پرسشنامه بررسی نقاط قوت و مشکلات (گودمن، 1997) و پرسشنامه ویژگی های اجتماعی- اقتصادی (گرمارودی و مرادی، 1389) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که 1) در مقیاس های بهزیستی جسمانی، بهزیستی روانی، ارتباط با والدین و زندگی خانوادگی، حمایت اجتماعی و همسالان و خودمختاری، پسران وضعیت بهتری نسبت به دختران دارند، 2) دانش آموزان مقطع راهنمایی در تمام ابعاد پرسشنامه کیداسکرین-52 به جز سه بعد حمایت اجتماعی و همسالان، پذیرش اجتماعی و مزاحمت و منابع مالی وضعیت بهتری نسبت به دانش آموزان دبیرستانی به دست آوردند، و 3) در مقیاس های بهزیستی جسمانی، ارتباط با والدین و زندگی خانوادگی، منابع مالی و بهزیستی روانی بین دانش آموزان دارای وضعیت اجتماعی اقتصادی بالا و پایین تفاوت معنادار وجود دارد. نتایج آزمون تحلیل واریانس یک متغیری در مورد مقایسه گروه های بهنجار، مرزی و نابهنجار نشان داد که گروه بهنجار وضعیت بهتری در مقیاس های خلق و هیجان ، پذیرش اجتماعی و مزاحمت، بهزیستی روانی و ادراک خود نسبت به گروه نابهنجار دارد.
۶.

ارتباط اضطراب، خودکارآمدی و کمال گرایی با اهمال کاری در تدوین پایان نامه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب پایان نامه کمال گرایی اهمال کاری خودکارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 624 تعداد دانلود : 574
هدف این پژوهش تعیین نقش اضطراب، خودکارآمدی و کمال گرایی در پیش بینی اهمال کاری پایان نامه بود. با استفاده از روش نمونه برداری در دسترس 198 دانشجوی کارشناسی ارشد انتخاب شدند و به مقیاس های اهمال کاری پایان نامه (ماسزینسکی و آکاماتسو، 1991)، پرسشنامه ارزیابی پایان نامه (وارنی، 2003)، کمال گرایی چندوجهی (هویت و فلت، 1991)، و فرم خودگزارش دهی اضطراب پایان نامه (گریفین، 2002) پاسخ دادند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام نشان دادند که بین اهمال کاری تهیه پایان نامه با اضطراب پایان نامه و کمال گرایی جامعه مدار همبستگی مثبت معنادار و بین اهمال کاری پایان نامه با خودکارآمدی پایان نامه و کمال گرایی خودمدار همبستگی منفی معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز آشکار کردند که در مجموع سه متغیر اضطراب پایان نامه، خودکارآمدی پایان نامه و کمال گرایی جامعه مدار به ترتیب، بیشترین سهم را در پیش بینی اهمال کاری پایان نامه دارند. از آنجایی که متغیرهای مذکور نقش مؤثری در اهمال کاری پایان نامه دارند، ضروری است که دانشگاه ها توجه بیشتری به عوامل تأثیرگذار در کاهش اضطراب و کمال گرایی جامعه مدار و بالابرنده خودکارآمدی داشته باشند تا از این طریق اهمال کاری تهیه پایان نامه کاهش یابد.
۷.

رابطه سبک های تفکر و راهبردهای یادگیری با انگیزش پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های تفکر راهبردهای یادگیری انگیزش پیشرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 682 تعداد دانلود : 290
پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطة بین سبک های تفکر و راهبردهای یادگیری با انگیزش پیشرفت انجام شد. نمونه ای متشکل از 267 دانش آموز دختر پایة دوم رشتة ریاضی و فیزیک منطقة 4 آموزش و پرورش شهر تهران به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به سیاهه سبک تفکر (TSI؛ استرنبرگ و واگنر، 1992)، پرسشنامة راهبردهای یادگیری (LSQ؛ وین اشتاین و مایر، 1998) و انگیزش پیشرفت (ACMT؛ باهارگاوا، 1994) پاسخ دادند. داده های پژوهش با آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون چند متغیری گام به گام مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که 1) سبک های تفکر و راهبردهای یادگیری با انگیزش پیشرفت ارتباط مثبت معنادار دارند، 2) از میان راهبردها، مدیریت زمان بیشترین توان تبیین انگیزش پیشرفت را دارد، 3) از بین سبک های تفکر، سبک تفکر قانون گذار و قضاوت گر توان تبیین انگیزش پیشرفت را دارند و 4) اضطراب نیز به منزلة یکی از مؤلفه های راهبردهای یادگیری با کاهش انگیزش پیشرفت رابطه دارد. در نهایت، ضرورت شناسایی سبک های تفکر و راهبردهای یادگیری دانش آموزان نیز مورد تأکید قرار گرفت.
۸.

رابطه تاب آوری و خودپنداشت با خودکارآمدی معلولان جسمی دختر: نقش واسطه ای خلاقیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری خودپنداشت خلاقیت خودکارآمدی معلولان جسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 268 تعداد دانلود : 326
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش پیش بینی کنندگی تاب آوری و خودپنداشت با میانجی گری خلاقیت بر میزان خودکارآمدی معلولان جسمی دختر 15 سال به بالای شهرستان گرگان در سال 1390 انجام شد. 71 نفر به مقیاس تاب آوری کانر- دیویدسون (2003)، آزمون خودپنداشت راجرز (1951)، پرسشنامه خلاقیت عابدی (1371) و مقیاس خودکارآمدی عمومی شرر (1982) پاسخ دادند. نتایج مدل یابی معادلات ساختاری نشان دادند که اثر غیر مستقیم تاب آوری و خودپنداشت با میانجی گری خلاقیت در بعد سیالی و ابتکار معنا دار و اثر تاب آوری بر خودکارآمدی از طریق خلاقیت در بعد انعطاف پذیری معنا دار نیست. همچنین اثر خودپنداشت بر خودکارآمدی به واسطه خلاقیت در بعد انعطاف پذیری معنا دار و اثر تاب آوری و خودپنداشت بر خودکارآمدی به واسطه خلاقیت در بعد بسط، معنادار به دست نیامد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که ابعاد سیالی و ابتکار، میانجی رابطه تاب آوری و خودکارآمدی و ابعاد سیال ی، ابتکار و انعطاف پذیری، میانجی رابطه خودپنداشت با خودکارآمدی هستند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۴