۱.
کلید واژه ها:
ارزشها نظریه ارزشی شوارتز پرسشنامه تشبیهی ارزش تحلیل کوچکترین فضا نوجوانان
پ ژوهش حاضر در پی کشف روابط معنایی و ساخت اری ارزشها در نوجوانان ایرانی بود. بدین منظور 1532 دانش آموز (766 دخت ر، 766 پ سر) به نسبت مس اوی در پایه های تحصیلی سوم راهنمایی (14 ساله) و س وم نظری (17 ساله)، به روش نمونه برداری تصادفی طبقه بندی شده از 6 منطقة آم وزش و پرورش شهر تهران انت خاب و با «پرسشنامة تشبیهی ارزش» (شوارتز و دیگران، 2001)، ارزشیابی شدند. روی آورد آماری پژوهش برای تحلیل ساختاری و منظومه های محتوایی ارزشها، فن «تحلیل کوچکترین فضا» بود. یافته های پژوهش نشان دادند که محتوا و ساختار ارزشهای انسانی نوجوانان ایرانی در سط ح وسیعی با الگوی نظری جهان شمول ارزشها (شوارتز، 1992) مطابقت دارد، و معنابخشی و ساخت دهی به ارزشها در دختران و پسران مشابه اس ت. انحراف از الگوی مورد انتظار نیز در مواردی مشاهده شد. ریخت ارزشی خیرخواهی با ساختار ریخت اصلی مطابقت نکرد و رابطة پویشی ابعاد رتبة بالاتر «تعالی خ ود» و «گسترش خود» نقض شد. این ساختارهای کمّی تغی یریافته خصیصه های ویژه (شاخص فرهنگ) نوجوانان ایرانی را منعکس م ی کن ند. پژوهش حاضر، یافته های بحث انگیزی را در باب ماهیت ارزشهای اخلاقی نوجوانان ایرانی در پی داشت.
۲.
کلید واژه ها:
حمایت اجتماعی نگرانی نوجوانی
این پژوهش با هدف شناخت رابطة نگرانی و حمایت اجتماعی در دورة نوجوانی انجام شد. گروه نمونه شامل 570 دانش آموز (292 دختر، 278 پسر؛ میانگین سنی= 85/16) بود. شرکت کنندگان، پرسشنامة حمایت اجتماعی کودکان و نوجوانان (طهماسیان، 1384) و پرسشنامة نگرانی پن استیت (مایر و دیگران، 1990) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی و رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که بین احساس نگرانی و حمایت اجتماعی در دختران و پسران و پایه های مختلف تحصیلی رابطة معنادارِ منفی وجود دارد. با افزایش حمایت اجتماعی، نگرانی در نوجوانان کاهش می یابد و با کاهش حمایت اجتماعی، نگرانی افزایش می یابد. همچنین، حمایت اجتماعی می تواند 14٪ از واریانس نگرانی را در نوجوانان تبیین کند. این یافته ها حاکی از آنند که حمایت اجتماعی می تواند عامل حفاظت کننده ای در مقابل نگرانی در سنین نوجوانی باشد. افزون بر این، خانواده و همسالان می ت وانند در برنامه های پیشگیرانه و درمانی برای کاهش و درمان نگرانی، تأثیرگذار باشند.
۳.
کلید واژه ها:
اهداف پیشرفت جو کلاس توانایی ادراک شده سودمندی ادراک شده نوجوانان
ه دف پژوهش حاضر، پیش بینی اهداف پیشرفت براساس جوّ کلاس با واسطه گری توانایی و سودمندی ادراک شده در نمون ه ای متشکل از 300 دانش آم وز س ال سوم دبیرستان شهر نور در سه رشتة تحصیلی (علوم انسانی، علوم تجربی و ریاضی فیزیک) بود. برای سنجش ج وّ کلاس از پرسشنامة در کلاس م ن (هاردر، کروسون، لای و ایکسیه، 2006) و مقیاس تلاش و تعهد نسبت به مدرسه (هاردر و ریو، 2003) و ب رای سنجش اهداف پیشرفت، توانای ی و سودمندی ادراک شده از پرسشنامة روی آوردهای یادگیری (گرین و میلر، 1996) بهره گرفته شد. داده ها با استفاده از روش بارون و کنی (1986) و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. نتایج نشان دادند ک ه جوّ کلاس به واسطة رابطه با توانایی و سودمندی ادراک شده، پیش بین ی کنندة اهداف پیشرفت در دانش آموزان دبیرستانی است
۴.
کلید واژه ها:
سبکهای دلبستگی روی آوردشناختی - رفتاری مشاوره گروهی دانش آموزان
پژوهش حاضر با هدف شناخت اثر بخشی مشاورة گروهی مبتنی بر روی آورد شناختی رفتاری در تغییر سبکهای دلبستگی دانش آموزان انجام شد. نمونة پژوهش حاضر متشکل از 60 دانش آموز دختر دبیرستانی بود که با استف اده از روش نمونه برداری چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به سؤالات مقیاس تجدیدنظر شدة دلبست گی (کولینز و رید، 1996) پاسخ دادند. این پژوهش از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل و مرحلة پیگیری بود. مش اورة گروهی مبتنی بر روی آورد شناختی رفتاری طی 10 جلسة 90 دقی قه ای در گروه آزمایشی اج را شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس، آزمون t همبسته و آزمون فریدمن استف اده شد. نتایج نشان دادند که مشاورة گروهی مبتنی بر روی آورد شناختی رفتاری در تغییر سبکهای دلبستگی دانش آموزان مؤثر است. نتایج پیگیری 45 روزه نشان داد که این مداخله، پایدار بوده است.
۵.
کلید واژه ها:
مشکلات غذا خوردن دلبستگی مادر به کودک افسردگی اضطراب تنیدگی کودکان 36 - 12 ماهه
دو مطالعة جداگانه اما مرتبط با یکدیگر در زمینة رابطة دلبستگی و ویژگیهای روانی مادر با مشکلات خوردن کودکان انجام شد. در مطالعة نخست، نمونه ای متشکل از 214 مادر به مقیاس مشکلات غذا خوردن (لوینسون و دیگران، 2005) و مقیاس دلبستگی پس از تولد (کاندون و کورکیندال، 1998) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که مؤلفة نبود خصومت، 35 درصد از واریانس مشکلات غ ذا خوردن را در کودکان تبیین می کند. در مطالعة دوم، نمونه ای متشکّل از 89 مادر به مقیاسهای مشکلات غذا خوردن و «افسردگی، اض طراب، تن یدگی» (لویباند و لویباند، 1995) پ اسخ دادند. نتای ج نشان دادند ک ه تنیدگی مادر، 5 درصد از واریانس مشکلات غذا خوردن را تبی ین می کند. همچنین، نتایج هر دو مطالع ه نشان دادند که مدت زمان تغذیه از سینة مادر، مشکلات غ ذا خوردن را پی ش بینی می کند. برمبن ای یافته های پژوهش حاضر، نقص در پی وند دلبستگی مادر به کودک و تنیدگ ی مادر، مشکلات غذا خوردن را در کودک افزایش می دهد.
۶.
کلید واژه ها:
اضطراب امتحان مهارتهای حلّ مسئله دانشجویان
ه دف پژوهش حاضر شناخت تأثیر آموزش حل مسئله در اضطراب امتحان دانشجویان دختر در سال تحصیلی 89-88 بود. 459 دانشجوی دختر دانشگاه پی ام نور واحد اندیمشک سیاهة اضطراب امتحان (اسپیلبرگر، 1980) را تکمیل کردند. 50 نفر که بالاترین نمرة اضطراب امتحان را داشتند به ص ورت تص ادفی در دو گروه آزم ایشی و کنترل جایگزین شدند. سپ س، گروه آزم ایشی طی ده جلسه (هر هفته دو جلس ه) آموزش حل مسئلة پنج مرحل ه ای دیکسون و گلوور (1984 (را دریافت کردند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان دادند که برنامة آموزشی باعث کاهش سطح اضطراب امتحان در گروه آزمایشی م ی شود. چهار ماه بعد، پیش از امتحانات ترم دوم تحصی لی، اضطراب امتحان هر دو گ روه مجدداً ارزی ابی شد. نتایج پیگیری چهار ماهه نشان داد ک ه اثربخشی روش آموزشی، پایدار بوده است.
۷.
کلید واژه ها:
قدردانی بهزیستی روان شناختی بهزیستی فاعلی شخصیت
ه دف این پژوهش شناخت نقش قدردانی در بهزیستی روان شناختی و بهزیستی فاعلی بود. 200 دانشجو (171 زن، 29 مرد) به مقیاسهای بهزیستی روان شناختی ریف (ریف، 1989)، مقیاس شادکامی فاعلی (لیوبومرسکی و لپر، 1999)، مقیاس رضایت از زندگی (دینر، 2009)، پرسشنامة قدردانی (مکالخ و دیگران، 2002) و خزانة بین المللی مادّه های شخص یت (گلدبرگ، 1999) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که قدردانی با همة مؤلفه های بهزیستی روان شناختی، بهزیستی فاعلی و شخصیت (به جز استقلال عم ل و برونگردی) همبستگی مثبتِ معنادار دارد. رابطة قدردانی و شخصیت، الگوی متمایزی به دست داد به گونه ای که قدردانی با عاملهای مرتبط با دینداری و عملکرد اجتماعی (یعنی مقبولیت و وظیفه شناسی) قوی ترین رابطه را داشت. قدردانی پس از کنترل عاملهای شخصیتی هم، مقادیر معناداری از واری انس تسلط بر محیط، رشد شخصی، پذیرش خود، رضایت از زندگی و شادی را تبیین کرد. این یافته ها رابطة قدردانی را با مؤلفه های بهزیستی روان شناختی، بهزیستی فاعلی و شخصیت روشن ساخت و از این دیدگاه حمایت کرد که قدردانی، ارتباط یگانه ای با بهزیستی دارد.
۸.
کلید واژه ها:
خودپنداشت جسمانی فعالیت جسمانی جنس شاخص توده بدنی دانشجو
تحقیق حاضر با هدف شناخت خودپنداشت جسمانی، شاخص تودة بدنی و سطح فعالیت جسمانی در دانشجویان انجام شد. 221 دانشجوی 18 تا 26 ساله (111 دختر، 110 پس ر) به شیوة تصادفی طبقه بندی شده، انتخاب و برمبنای سطح فعالیت جسمانی ش ان به دو گروه تقسیم شدند. شرکت کنندگ ان پرسشنامة خودتوصیفی جسمانی (مارش، 1996) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که (1) بین دختران و پسران در خودپنداشت جسمانی کلی و شاخص تودة بدنی تفاوت معنادار وجود دارد، (2) بین زیرمقیاسهای فعالیت جسمانی، صلاحیت ورزشی، ظاهر بدن، قدرت بدنی و استقامت بدنی در دو جنس و در همة زیرمقیاسها بین گروه فعال و غیرفعال تفاوت معنادار وجود دارد و (3) زیرمقیاسهای خودپنداشت جسمانی (سلامت، فعالیت جسمانی، چربی بدن، استقامت بدنی و حرمت خود)، شاخص تودة بدنی و جنس، میزان فعالیت جسمانی را پیش بینی می کنند. به نظر می رسد پرداختن دانشجویان به فعالیت جسمانی، علاوه بر آثار جسمانی و فیزیولوژیکی، دارای تأثیرات روانی مانند افزایش خودپنداشت جسمانی است.
