روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)

روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)

روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره 25 بهار 1398 شماره 1 (پیاپی 96) (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب مرگ و سلامت روان زنان مبتلا به HIV شهر آبادان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: درمان پذیرش و تعهد اضطراب سلامت روان HIV

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 921 تعداد دانلود : 533
اهداف این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب مرگ و سلامت روان زنان مبتلا به HIV شهر آبادان انجام شد. مواد و روش ها طرح این پژوهش، شبه تجربی از نوع پیش آزمون و پس آزمون، با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش 30 نفر از بیماران مراجعه کننده به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری شهر آبادان در سال 1394 بودند که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر)، قرار گرفتند. گروه آزمایش هشت جلسه درمان پذیرش و تعهد را به صورت دو جلسه90 دقیقه ای در هفته دریافت کرد. اطلاعات با استفاده از مقیاس اضطراب مرگ تمپلر و پرسش نامه سلامت عمومی گلدبرگ در سه مرحله قبل از مداخله، پایان مداخله و پیگیری یک ماه و نیمه جمع آوری شدند. دراین پژوهش برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس و نسخه 22 نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد درمان پذیرش و تعهد باعث کاهش اضطراب مرگ (001/0P<) و افزایش سلامت روان (001/0P<) در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری شد. نتیجه گیری به نظر می رسد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می تواند در کاهش اضطراب مرگ و افزایش سلامت روان بیماران مبتلا به HIV مؤثر باشد. بنابراین، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان های دارویی در این بیماران، برای بهبود علائم روان شناختی، پیشنهاد می شود.
۲.

اثربخشی روش مداخله ای روان شناسی مثبت گرا بر بهزیستی روان شناختی نوجوانان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: روان شناسی مثبت گرا بهزیستی روان شناختی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 471 تعداد دانلود : 354
اهداف این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی روش مداخله ای روان شناسی مثبت گرا بر بهزیستی روان شناختی نوجوانان اجرا شد. مواد و روش ها این پژوهش آزمایشی شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود.جامعه آماری این پژوهش همه دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه سریش آباد کردستان بودند که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند. نمونه های این پژوهش شامل 30 دانش آموز دختر دوره متوسطه بودند که به طور نمونه گیری دردسترس گزینش شدند. سپس این تعداد نمونه به طور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار پژوهش عبارت از پرسش نامه 84 سؤالی بهزیستی روان شناختی ریف بود. پیش آزمون در هر دو گروه آزمایش و کنترل انجام شد. سپس روش مداخله ای روان شناسی مثبت گرا به مدت 10 جلسه روی گروه آزمایش اجرا شد و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد و پس آزمون بعد از اجرای روش مداخله ای در هر دو گروه کنترل و آزمایش انجام شد. داده ها به روش تحلیل واریانس چند متغیره تحلیل شدند. یافته ها نتایج تحلیل واریانس چند متغیری مانوا نشان داد آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در متغیر بهزیستی روان شناختی بعد از اجرای روش مداخله ای روان شناسی مثبت گرا افزایش معناداری را نشان دادند (001/0>P). نتایج این پژوهش نشان داد روش مداخله ای مبتنی بر روان شناسی مثبت گرا، بهزیستی روان شناختی نوجوانان را افزایش می دهد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد روش مداخله ای روان شناسی مثبت گرا بر رشد شخصی، خودمختاری، تسلط بر محیط، روابط مثبت با دیگری، هدف در زندگی و پذیرش خود، تأثیر معناداری داشت (001/0>P). نتیجه گیری روش مداخله ای روان شناسی مثبت گرا می تواند بهزیستی روان شناختی نوجوانان را افزایش دهد.
۳.

ساخت و بررسی اثر بسته آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی کاهش اهمال کاری تحصیلی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اهمال کاری ذهن آگاهی خودکارآمدی اضطراب امتحان عزت نفس کمال گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 83 تعداد دانلود : 265
اهداف اهمال کاری تحصیلی، تمایلی غیرمنطقی در به تأخیرانداختن انجام تکالیف تحصیلی و شیوع آن بسیار گسترده است. این پژوهش به منظور ساخت و بررسی اثر بسته آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی و تأثیر این بسته بر کاهش اهمال کاری تحصیلی تدوین شده است. مواد و روش ها بسته آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی کاهش اهمال کاری تحصیلی، بر اساس تکنیک های ذهن آگاهی و پیشینه پژوهشی مربوط به اهمال کاری تحصیلی با درنظر گرفتن سازه های مؤثر بر آن، از جمله خودکارآمدی، اضطراب امتحان، عزت نفس و کمال گرایی ساخته شد. جامعه این پژوهش تمام دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی بودند که در سال تحصیلی 97-1396 در این دانشگاه مشغول تحصیل بودند. در طرحی شبه آزمایشی 36 آزمودنی انتخاب شدند و برای بررسی اثر بسته آموزشی، از دانشجویان در گروه آزمایش و کنترل پیش آزمون و پس آزمون گرفته شد و مرحله پیگیری نیز روی آن ها اجرا شد. یافته ها آزمون تحلیل واریانس آمیخته نشان داد بسته آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهیِ کاهش اهمال کاری تحصیلی بر افزایش ذهن آگاهی (001/0P<، 87/02F=) و کاهش اهمال کاری تحصیلی (001/0P<، 67/44F=) تأثیر داشته است. نتایج نشان داد خودکارآمدی ، اضطراب امتحان، عزت نفس و کمال گرایی شرکت کنندگان در پس آزمون و پیگیری تغییر معناداری نسبت به پیش آزمون داشته اند. نتیجه گیری به طور کلی این پژوهش نشان داد بسته آموزشی در دو مرحله پس آزمون و پیگیری باعث افزایش ذهن آگاهی و کاهش اهمال کاری تحصیلی در مقایسه با گروه کنترل می شود؛ از این رو بسته آموزشی می تواند روشی مؤثر در کاهش اهمال کاری تحصیلی باشد. این نتایج برای متخصصان بالینی و تربیتی کاربردی است.
۴.

تدوین مدلی برای پیش بینی نشانگان ضربه عشقی در دانشجویان بر اساس ویژگی های شخصیتی، طرح واره های ناسازگار اولیه و کیفیت روابط دلبستگی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: نشانگان ضربه عشقی کیفیت روابط دلبستگی ویژگی های شخصیتی طرح واره های ناسازگار اولیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 510 تعداد دانلود : 346
اهداف ضربه عشقی در دانشجویان پدیده ای رایج است که باعث مسائل تحصیلی و روان شناختی در آن ها می شود. این پژوهش با هدف تعیین نقش ویژگی های شخصیتی، طرح واره های ناسازگار اولیه و کیفیت روابط دلبستگی در پیش بینی نشانگان ضربه عشقی انجام شد. مواد و روش ها روش پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد رودهن با شکایت تجربه شکست عاطفی بودند. تعداد 200 نفر نمونه با روش هدفمند انتخاب شدند. افراد بر اساس نمره برش مقیاس نشانگان ضربه عشق غربالگری شدند و به پرسش نامه های پژوهش پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با نرم افزار لیزرل انجام شد. یافته ها یافته های مدل معادلات ساختاری نشان داد شاخص ریشه میانگین مجذورات تقریب برابر 047/0 است و مدل برازندگی خوبی دارد. نتیجه گیری مدل پیشنهادی مربوط به عوامل پیش بینی کننده نشانگان ضربه عشقی، برازنده داده هاست و ویژگی های شخصیتی، طرح واره های ناسازگار اولیه و کیفیت روابط دلبستگی، نشانگان ضربه عشقی را پیش بینی می کنند.
۵.

پیش بینی شدت درد در بیماران مبتلا به درد مزمن بر اساس ناگویی هیجانی: نقش واسطه ای سیستم بازداری رفتاری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: درد مزمن هیجان مغز رفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 730 تعداد دانلود : 404
اهداف هدف از این پژوهش، پیش بینی شدت درد بر اساس میزان ناگویی هیجانی در بیماران مبتلا به درد مزمن بود؛ به گونه ای که در این رابطه، سیستم بازداری رفتاری نقش میانجی و اهمیت زیادی داشت. مواد و روش ها این پژوهش از نوع همبستگی و با رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری عبارت بود از بیماران 20 تا 60 ساله مبتلا به درد مزمن که در بهار تا پاییز 1396 به کلینیک درد ماهان و کلینیک جامع طب فیزیکی و کلینیک توان بخشی آرمان در تهران مراجعه کرده بودند. 488 بیمار مبتلا که سابقه حداقل 3 ماه دردهای مزمن اسکلتی عضلانی داشتند، به صورت هدفمند انتخاب شدند و پرسش نامه های ناگویی هیجانی تورنتو، سیستم بازداری/ فعال ساز رفتاری و مقیاس درجه بندی عددی شدت درد را پاسخ دادند. تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار SmartPLS انجام شد. یافته ها شدت درد با ناگویی هیجانی و سیستم بازداری رفتاری در سطح 0/01، و با سیستم جنگ/ گریز در سطح 0/05 همبستگی مثبت معنادار داشت. ناگویی هیجانی با سیستم بازداری رفتاری در سطح 0/01 همبستگی مثبت معنادار داشت. ناگویی هیجانی (34/6=t و 29/0=β)، میزان فعالیت سیستم بازداری رفتاری (77/3=t و 17/0=β) و میزان فعالیت سیستم جنگ/ گریز (26/4=t و 18/0=β) توانستند واریانس شدت درد را تبیین کنند. ناگویی هیجانی توانست تبیین کننده میزان فعالیت سیستم بازداری رفتاری (03/8=t و 30/0=β) و سیستم فعال ساز رفتاری (83/2=t و 14/0-=β) باشد. نتیجه گیری رابطه میان ناگویی هیجانی و شدت ادراک درد، رابطه خطی ساده نیست، بلکه سیستم بازداری رفتاری که برون دادی از سنخ اجتناب های رفتاری دارد، می تواند این رابطه را تحت تأثیر قرار دهد.
۶.

پیش بینی اعتیاد به بازی آنلاین با توجه به تحریف شناختی، سبک فرزندپروری و ویژگی شخصیتی خودشیفته در دانش آموزان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: ازی ویدئویی تحریف شناختی فرزندپروری خودشیفتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 167 تعداد دانلود : 472
اهداف بازی های آنلاین در سال های اخیر با توجه به ویژگی های متنوع و جذاب خود به یکی از پرطرفدارترین سرگرمی ها بین نوجوانان تبدیل شده است. هدف از این پژوهش بررسی نقش تحریف شناختی، سبک فرزندپروری و ویژگی شخصیتی خودشیفته در اعتیاد به بازی آنلاین در دانش آموزان دبیرستان های پسرانه شهرستان صحنه است. مواد و روش ها این پژوهش، مطالعه ای پیمایشی و از نوع همبستگی است. نمونه های این پژوهش شامل 200 نفر از دانش آموزان پسر دبیرستان های شهرستان صحنه هستند که به صورت تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه اعتیاد به بازی آنلاین، پرسش نامه تحریف شناختی، پرسش نامه سبک های فرزندپروری و پرسش نامه ویژگی شخصیتی خودشیفته استفاده شد. در این پژوهش به منظور تحلیل داده ها از همبستگی متعارف و رگرسیون چندگانه استفاده شد. داده ها با استفاده از نسخه 21 نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها نتایج نشان داد اعتیاد به بازی آنلاین را می توان با ترکیب خطی متغیرهای پیش بین، پیش بینی کرد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون، سبک فرزندپروری (001/0 ≥P، 46/0=β)، ویژگی شخصیتی خودشیفته (001/0 ≥P، 34/0=β) و تحریف شناختی (025/0 ≥P، 11/0=β) به طور معناداری پیش بینی کننده اعتیاد به بازی آنلاین در دانش آموزان هستند. نتیجه گیری از آنجا که متغیرهای مذکور می توانند نقش مؤثری در اعتیاد به بازی داشته باشند، ضروری است مدارس و دیگر ارگان های آموزشی با درنظر گرفتن این متغیرها، برنامه های نظارت و کنترل مناسبی برای این مشکل شایع طراحی و اجرا کنند.
۷.

تمایزگذاری افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری بر اساس تکانشگری و اجتناب تجربه ای: یک مطالعه همبستگی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: چاقی اختلال پرخوری افراطی تنظیم شناختی هیجان اجتناب تجربه ای تکانشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 906 تعداد دانلود : 649
اهداف این پژوهش با هدف تمایزگذاری افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری بر اساس تکانشگری و اجتناب تجربه ای انجام گرفت. مواد و روش ها این پژوهش از نظر هدف بنیادی و از نظر جمع آوری داده ها از نوع توصیفی همبستگی بود. در این مطالعه 68 نفر از زنانی که اضافه وزن داشتند از خانه های سلامت و باشگاهای ورزشی به روش نمونه گیری دردسترس و با استفاده از فرمول فیدل و تاباخنیک (N≥50+8M) انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس های پرخوری گورمالی، تکانشگری بارت و پذیرش و عمل و برای تجزیه تحلیل داده ها از روش آماری تحلیل ممیزی استفاده شد. یافته ها نتایج نشان داد از بین پنج مؤلفه بررسی شده در دو گروه بدون اختلال پرخوری و با اختلال پرخوری مؤلفه تکانشگر بی برنامگی در سطح 01/0 و اجتناب هیجانی و کنترل در سطح 05/0 معنادار هستند. با توجه به مقدار لامبدای ویلکز کوچک و مقدار زیاد مجذور کای و سطح معنی داری می توان نتیجه گرفت تابع ممیزی به دست آمده قدرت تشخیص خوبی برای تبیین متغیرهای وابسته (در دو گروه) دارد. در دو گروه افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری مؤلفه تکانشگری بی برنامگی، اجتناب هیجانی و کنترل معنادار هستند. این بدان معناست که بین افراد چاق که اختلال پرخوری دارند با آن هایی که فاقد اختلال پرخوری اند تفاوت معناداری در این مؤلفه ها مشاهده شده است. نتیجه گیری بر اساس متغیر های تکانشگری و اجتناب تجربه ای می توان دو گروه افراد چاق مبتلا و غیرمبتلا به اختلال پرخوری را از هم تفکیک کرد.
۸.

راهنمای بالینی پنهان کردن داروهای خوراکی روان پزشکی در بیماران روان پزشکی: چالش ها و راهکارها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: دارودرمانی خصوصیات فیزیکوشیمیایی داروهای روان پزشکی تبعیت نکردن از درمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 757 تعداد دانلود : 72
دارو درمانی هسته اصلی درمان اختلال های روان پزشکی است. داروهایی که در روان پزشکی استفاده می شوند فقط در صورتی که به درستی مصرف شوند، می توانند شدت بیماری های روانی را کاهش دهند و به بهبود پیامدهای این اختلال ها در بیماران منجر شوند. یکی از مهم ترین چالش ها در بیماران روان پزشکی، مخصوصاً بیمارانی که نسبت به بیماری خود بینش کافی ندارند، تبعیت نکردن از درمان است. در این مطالعه آموزشی سعی شده است در قسمت اول به اصول کلی در زمان استفاده داروهای روان پزشکی با رویکرد پنهان کردن داروهای خوراکی روان پزشکی و در قسمت دوم به طور اختصاصی به خصوصیات فیزیکوشیمیایی هر دسته از داروهای روان پزشکی پرداخته شود تا با حفظ خصوصیات فیزیکوشیمیایی ماده مؤثر، بیشترین پاسخ درمانی و کمترین عارضه جانبی را برای بیماران تحت درمان با رویکرد داروهای پنهانی به همراه داشته باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۰۷