آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی(علوم تربیتی)

آموزش و ارزشیابی سال دوازدهم تابستان 1398 شماره 46 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه اثر بخشی آموزش مهارت حل مسأله و آموزش هوش هیجانی بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رخاشگری مهارت حل مسأله هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 939 تعداد دانلود : 958
این پژوهش به منظور مطالعه اثر بخشی آموزش مهارت حل مسأله و هوش هیجانی برکاهش پرخاشگری دانش آموزان انجام شده است. تحقیق حاضر از نوع نیمه آزمایشی (نیمه تجربی) بوده و جامعه آماری آن کلیه دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه ناحیه 3 تبریز که در سال 95 -1394 مشغول به تحصیل بودند می باشد.  به منظور انتخاب نمونه ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای از بین  مدارس ناحیه 3 ، یک مدرسه انتخاب و پرسشنامه پرخاشگری در بین دانش آموزان آن مدرسه (385نفر) اجرا شد. سپس از بین دانش آموزانی که نمره بالایی گرفته بودند 90 نفر انتخاب و به روش تصادفی در 3 گروه قرار گرفتند. از بین دانش آموزان  60 نفر به عنوان گروه آزمایش (30 نفر گروه آزمایش اول و 30 نفر گروه آزمایش دوم) و 30 نفر هم به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. برای گروه آزمایشی اول  8 جلسه گروهی آموزش حل مسأله و برای گروه آزمایشی دوم 8 جلسه گروهی آموزش هوش هیجانی تشکیل گردید. در این تحقیق  پرسشنامه پرخاشگری باس و پری به عنوان ابزار اندازه گیری به کار گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده به عمل آمد. نتایج  نشان داد آموزش مهارت حل مسأله و هوش هیجانی برکاهش پرخاشگری دانش آموزان مؤثر است. همچنین نتایج نشان داد بین میزان اثر بخشی این دو روش آموزش تفاوت معناداری وجود ندارد
۲.

تعیین اثربخشی آموزش برنامه شادی لیوبو میرسکی بر شادکامی، امید، سلامت عمومی و رضایت از زندگی دانش آموزان دختر رشته تربیت کودک مقطع متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شادکامی امید رضایت از زندگی سلامت عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 973 تعداد دانلود : 688
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر اثربخشی آموزش برنامه شادی لیومیرسکی بر شادکامی، امید، سلامت عمومی و رضایت از زندگی در دانش آموزان دختر رشته تربیت کودک مقطع متوسطه شهر شهرضا می باشد. تعداد 30 نفر از کلیه دانش آموزان دختر رشته تربیت کودک متوسطه دوم مشغول به تحصیل در دبیرستان های واقع در شهر شهرضا به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. گروه مداخله به مدت شش هفته آموزش شادی لیبومیرسکی را دریافت نمودند و اندازه گیری در مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به انجام رسید. ایزار جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه های امید اسنایدر، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ)، پرسشنامه احساس شادکامی آکسفورد و رضایت از زندگی داینر و همکاران بود. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس چندمتغیره) تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش برنامه شادی لیوبومیرسکی بر شادکامی، امید، سلامت عمومی و رضایت از زندگی در دانش آموزان در مرحله پس آزمون و پیگیری تاثیر معناداری داشت. بنابراین می توان نتیجه گرفت که آموزش شادی به دانش آموزان منجر به افزایش امید، شادکامی، سلامت عمومی و رضایت از زندگی در دانش آموزان می شود. از این رو به مدارس پیشنهاد می شود که توجه به آموزش این نوع شادکامی را جزء الویت های آموزشی خود قرار دهند
۳.

مدل یابی روابط ساختاری جهت گیری هدف با نگرش به تقلب: انگیزش تحصیلی بعنوان متغیر میانجی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی جهت گیری هدف نگرش به تقلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 345 تعداد دانلود : 16
تقلب نه تنها کیفیت سیستم آموزشی را تحت تأثیر قرار می دهد بلکه موجب اشاعه ی ناعدالتی می گردد. در این پژوهش رابطه ی ساختاری جهت گیری هدف و نگرش به تقلب با میانجیگری انگیزش تحصیلی مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود، به همین منظور 110 دانشجو دانشگاه ارومیه از بین 185 دانشجوی متقلبی که در بازه ی زمانی 1392 تا 1395 از طرف کمیته ی انضباطی حکم اخطار دریافت کرده بودند، بصورت تصادفی ساده انتخاب شدند. این افراد مقیاس های جهت گیری هدف، مقیاس انگیزش تحصیلی و مقیاس نگرش به تقلب را تکمیل کردند. برای تحلیل نتایج مدل یابیمعادلات ساختاری(SEM) از نرم افزارAMOS  استفاده شد. نتایج نشان داد که ضرایب استاندارد مسیرهای جهت گیری هدف به انگیزش تحصیلی(53/0=β)؛ جهت گیری هدف به نگرش به تقلب(69/0=β) و انگیزش تحصیلی به نگرش به تقلب (39/0=β) معنی دار است. همچنین نتایج آزمون بوت استراپ نشان داد مسیر غیرمستقیم جهت گیری هدف به نگرش به تقلب از طریق انگیزش تحصیلی معنی دار می باشد. با توجه به این یافته ها انگیزش تحصیلی می تواند رابطه ی بین  جهت گیری هدف با نگرش به تقلب را تحت تأثیر قرار دهد
۴.

تعیین اثربخشی الگوی یادگیری مشارکتی بر یادگیری خودراهبر (خودمدیریتی، رغبت برای یادگیری و خودکنترلی) دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی یادگیری مشارکتی یادگیری خودراهبر دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 584 تعداد دانلود : 76
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی الگوی یادگیری مشارکتی بر یادگیری خودراهبر (خودمدیریتی، رغبت برای یادگیری و خودکنترلی) دانش آموزان دختر انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهر ماکو در سال تحصیلی 97-96 به تعداد 458 نفر بودند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 60 نفر (30 نفر برای هر گروه) به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب و به تصادف در دو گروه یادگیری مشارکتی و روش سنتی جایگزین شدند. شرکت کنندگان دو گروه در مراحل پیش و پس آزمون مقیاس یادگیری خودراهبر (SDL) را تکمیل و در این اثناء آزمودنی های گروه آزمایش طی 24 جلسه 45 دقیقه ای با استفاده از الگوی یادگیری مشارکتی به روش جیگساو تحت آموزش قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس در برنامه SPSS انجام گرفت. تحلیل داده ها نشان داد که استفاده از الگوی یادگیری مشارکتی منجر به تفاوت معنی دار بین گروه ها در نمره کل یادگیری خودراهبر به میزان 77 درصد، و در مؤلفه خودکنترلی به میزان 55 درصد، خودمدیریتی به میزان 64 درصد و رغبت برای یادگیری به میزان 43 درصد شده است. با توجه به نتایج بدست آمده می توان مطرح کرد که الگوی یادگیری مشارکتی بر یادگیری خودراهبر دانش آموزان مؤثر بوده و منجر به افزایش نمرات یادگیری خودراهبر و مؤلفه های آن شامل خودکنترلی، خودمدیریتی و رغبت برای یادگیری در گروه آزمایش شده است
۵.

طراحی آموزش چند رسانه ای مبتنی بر نظریه بار شناختی سوئلر و تعیین تأثیر آن بر هیجان تحصیلی درس ریاضی در فراگیران پایه سوم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طراحی آموزشی چند رسانه ای نظریه بار شناختی سوئلر هیجان تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 655 تعداد دانلود : 28
این پژوهش با هدف طراحی آموزش چندرسانه ای مبتنی بر نظریه بار شناختی سوئلر و تعیین تأثیر آن بر هیجان تحصیلی درس ریاضی در فراگیران پایه سوم ابتدایی، انجام شده است. در این پژوهش، از طرح شبه آزمایشی "پیش - پس آزمون با گروه گواه" استفاده شد. جامعه آماری در این تحقیق، دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهرستان چایپاره (502 نفر) در سال تحصیلی 1397- 1396بود. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 2 کلاس از دو مدرسه و از هر کلاس به صورت تصادفی 15 نفر انتخاب شد که بصورت تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل منتسب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه هیجان تحصیلی لیچنفلد و همکاران (2012) گردآوری شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیره (MANCOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد که اجرای طراحی آموزش چند رسانه ای مبتنی بر نظریه بار شناختی سوئلر به صورت معنی داری بر افزایش هیجان تحصیلی لذت و کاهش هیجان های تحصیلی خستگی و اضطراب تأثیر دارد و میانگین گروه آزمایش در پس آزمون بیشتر از میانگین گروه گواه بود. با توجه به یافته های پژوهش حاضر، می توان نتیجه گرفت که استفاده از طراحی آموزش چند رسانه ای مبتنی بر نظریه بارشناختی سوئلر به عنوان یکی از راه های کاهش هیجان های منفی و افزایش هیجان های مثبت تحصیلی فراگیران به کار رود
۶.

بررسی میزان خودکارآمدی،اضطراب اجتماعی و سرسختی روانشناختی در دانش آموزان دبیرستانی با سطوح شادکامی متفاوت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شادکامی خودکارآمدی اضطراب اجتماعی سرسختی روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 279
هدف از پژوهش حاضر تعیین میزان خودکارآمدی، اضطراب اجتماعی و سرسختی روان شناختی در دانش آموزان دبیرستانی با سطوح شادکامی بالا و پایین بود. روش پژوهش این مطالعه از نوع علی– مقایسه ای می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دبیرستانی شهر مهاباد بود، بدین منظور به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و بر اساس جدول مورگان، 313 دانش آموز از بین دبیرستان های متوسطه پسرانه شهر مهاباد انتخاب شدند. پس از جلب رضایت دانش آموزان از آنان خواسته شد پرسشنامه های شادکامی آکسفورد، سرسختی روانشناختی لانگ و گولت، خود کارآمدی شرر و اضطراب اجتماعی کانور را تکمیل کنند. داده ها با استفاده از روش های آماری تحلیل واریانس چند متغیر ی و آزمون تی گروه های مستقل در 2 گروه شادکامی بالا و پایین تحلیل شد. یافته ها نشان داد بین دانش آموزان دارای شادکامی بالا و پایین، از لحاظ میزان خودکارآمدی، اضطراب اجتماعی(مؤلفه ی ناراحتی فیزیولوژیک) و سرسختی روان شناختی(مؤلفه ی کنترل) تفاوت معنادار وجود دارد. بین آزمودنی های دارای شادکامی بالا، از لحاظ سرسختی روان شناختی (مؤلفه ی کنترل) تفاوت بیشتری را نسبت به گروه دارای شادکامی پایین گزارش می کنند همچنین اضطراب اجتماعی کمتری را نسبت به گروه دارای شادکامی پایین نشان می دهند که این تفاوت از نظر آماری معنادار بوده است. در سایر مؤلفه ها این تفاوت ها معنادار نبوده اند. براساس نتایج می توان گفت شادکامی نقشی تعیین کننده و اثرگذار بر سایر ویژگی ها و رفتارها دارد به طوریکه افرادی با شادکامی بالاتر از خودکارآمدی و سرسختی روانشناختی بالاتری برخوردارند؛ و به تبع آن میزان اضطراب اجتماعی در آنان کاهش می یابد
۷.

مشغولیت تحصیلی بر سرمایه روان شناختی دانش آموزان دختر متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشغولیت تحصیلی سرمایه های روان شناختی آموزش دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 961 تعداد دانلود : 730
پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مشغولیت تحصیلی بر سرمایه روان شناختی دانش آموزان انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور از بین 546 دانش آموز دختر مدارس دولتی شهر قم در سال تحصیلی 98-1397، 50 دانش آموز پس از همتا شدن بر اساس سن، جنسیت، پایه، رشته تحصیلی و معدل به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای  انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر دو گروه پرسشنامه سرمایه های روان شناختی لوتانز را به عنوان پیش آزمون و  پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش 12 جلسه 75 دقیقه ای، آموزش مشغولیت تحصیلی را دریافت کرد اما گروه کنترل در انتظار آموزش ماند. داده ها با نرم افزار SPSS  و روش آماری کوواریانس و کوواریانس چند متغیره  تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد، آموزش مشغولیت تحصیلی باعث افزایش سرمایه روان شناختی می گردد. بر طبق نتایج با توجه به اثربخشی آموزش مشغولیت تحصیلی به نظر می رسد می توان این روش را بر روی طیف وسیعی از ویژگی های تحصیلی دانش آموزان به کار بست که البته نیاز به تحقیقات تکمیلی دارد.
۸.

بررسی تأثیر بسته مداخلات بهنگام عصب - روانشناختی کودک محور بر سرعت پردازش کودکان با تأخیر رشدی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مداخله بهنگام عصب - روانشناختی سرعت پردازش تأخیر رشدی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 863 تعداد دانلود : 295
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بسته مداخلات بهنگام عصب روانشناختی کودک محور بر سرعت پردازش کودکان با تأخیر رشدی شناختی بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی و از طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل استفاده شد. به این منظور با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و با توجه به ملاک های ورود به پژوهش از بین کودکان 4 تا 6 ساله با تأخیر رشدی شناختی شهر تبریز که در سال تحصیلی 97-1396 در مهدکودک ها و مراکز پیش دبستانی مشغول به تحصیل بودند تعداد 30 کودک انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده و در پژوهش شرکت داده شدند. سپس بسته مداخلات به هنگام عصب – روانشناختی کودک محور به مدت 16 جلسه 2 ساعته بر گروه آزمایش اجرا شد. برای جمع آوری اطلاعات و غربالگری از مقیاس هوشی وکسلر پیش از دبستان ویرایش سوم استفاده گردید. داده های به دست آمده  با آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-22 تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که بین عملکرد آزمودنی های گروه آزمایش و کنترل در سرعت پردازش در مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0 > P). بنابراین می توان نتیجه گرفت که بسته مداخلات بهنگام عصب – روانشناختی منجر به افزایش سرعت پردازش در کودکان تأخیر رشدی شناختی شده است و از این بسته می توان در توانبخشی و بهبود سرعت پردازش کودکان استفاده کرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۳