راهبرد اجتماعی فرهنگی

راهبرد اجتماعی فرهنگی

راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم تابستان 1397 شماره 27 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارائه چارچوب ریخت شناسانه دیده بانی فرهنگی با کاربست مفاهیم آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افق پویی فرهنگ اسلامی ایرانی تجزیه و تحلیل ریخت شناسانه آینده نگاری فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 158 تعداد دانلود : 705
در جمهوری اسلامی ایران، بالندگی فرهنگ و مراقبت از آن مورد تأکید قرار دارد و در این عرصه آنچه مهم جلوه می نماید، کاربست مفاهیم آینده پژوهانه در فعالیت های دیده بانی فرهنگی است. چرا که دیده بانی فرهنگی متضمن «پویش نشانه های تحولات فرهنگی»، «شناسایی بهنگام موضوعات پیش برنده و بازدارنده فرهنگی»، «پایش و مسئله شناسی فرهنگی» و «پشتیبانی از آینده نگاری و سیاستگذاری فرهنگی» است؛ مفاهیمی که در فعالیت های موسوم به رصد فرهنگی در کشور، آنچنان که باید، مورد توجه قرار نگرفته اند. در پژوهش حاضر، با تبیین مولفه های کلیدی دیده بانی و همچنین مختصات فرهنگ در جمهوری اسلامی ایران، چارچوب ریخت شناسانه دیده بانی فرهنگی ارائه شده است تا بستری برای فعالیت های دیده بانی سازمان های فرهنگی فراهم آورد. پژوهش حاضر، روش ریخت شناسی که روشی کیفی است را به کار گرفته است؛ تحلیل ریخت شناسانه برای ساختاردهی موضوعات چندبعدی و غیرکمی کاربرد دارد و بر فضای پارامترها و وضعیت های آن ها- به جای تأکید بر روابط علی - تأکید دارد. مطابق روش مذکور، با کاوش ادبیات(متن کاوی) و تشکیل گروه خبره 5 نفره و گفتگوهای تخصصی، 15 پارامتر برای چارچوب ریخت شناسانه دیده بانی فرهنگی طراحی شده است و وضعیت های آن ها ذیل پارامترهای محتوا و کارکرد (سطوح فرهنگ، عناصر فرهنگ، بافتار پویش، ابعاد و مولفه های کلیدی، محصولات و خروجی ها و کارکرد پشتیبانی) و پارامترهای قالب (نوع انجام فعالیت، گام های اصلی، دامنه، رویکرد انجام، تناوب انجام، افق زمانی، منابع، روش کلی و کاربر) ارائه شده است. زمینه ریخت شناسانه دیده بانی فرهنگی به منظور انتخاب مسیرها برای انجام دیده بانی فرهنگی، گزینه هایی را بر اساس پارامترها و ارزش ها ارائه می کند. انتخاب این گزینه ها به اهداف مد نظر و نیازهای کاربران بستگی دارد.
۲.

هیدرولوژی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هیدرولوژی اجتماعی جامعه شناسی آب مدیریت جامع منابع آب و سرزمین رفتار نوظهور هم تکاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 251 تعداد دانلود : 595
استفاده ناپایدار از منابع آب- همچون آبیاری ناکارآمد، برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی، سدسازی و تبخیرسازی، پمپاژ رودخانه ها و زوال دریاچه ها و تالاب ها- به مشکلی جهانی تبدیل شده است. تا چند سال اخیر دانشمندان، علم هیدرولوژی را بدون در نظر گرفتن نقش و اثر تلفیقی دخالت انسان بر محیط زیست و برعکس، مورد مطالعه قرار می دادند. اما بعدها روشن شد که بدون آن، بررسی یک چرخه هیدرولوژی با خطا همراه خواهد بود. به همین دلیل مفهوم جدیدی به نام هیدرولوژی اجتماعی معرفی شد که به اثرات تلفیقی انسان-آب می پردازد. بر اساس نتایج مطالعات صورت گرفته و با توجه به اهمیت نقش انسان در تغییرات محیطی به ویژه بر پاسخ هیدرولوژیکی حوضه ها، مطالعه حوضه های آبریز در قالب هیدرولوژی اجتماعی ضروری به نظر می رسد. بنابراین به منظور حل چالش های آبی موجود در حوضه های آبریز، نیاز است که متخصصان هیدرولوژی، مدیریت منابع آب، جامعه شناسی و اقتصاد با مفاهیم جدید بین رشته ای از جمله هیدرولوژی اجتماعی آشنا شوند. در این مقاله، ضمن معرفی این مفهوم، تفاوت آن با مدیریت جامع منابع آب و جامعه شناسی آب شرح داده می شود. همچنین انواع مختلف بررسی سیستم تلفیقی انسان-آب در هیدرولوژی اجتماعی شامل هیدرولوژی اجتماعی تاریخی، هیدرولوژی اجتماعی مقایسه ای، و هیدرولوژی اجتماعی فرآیندی معرفی می شوند. در انتها، چالش های پیش روی هیدرولوژی اجتماعی بررسی می گردند.
۳.

آمایش سرزمین؛ راهبردی موثر جهت تراکم زدایی از تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمایش سرزمین تراکم زدایی از تهران تمرکزگرایی برابری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 870 تعداد دانلود : 718
آمایش سرزمین به عنوان یکی از راهبردهای اصلی برای تراکم زدایی از تهران به شمار می رود که در قانون اساسی، قوانین برنامه های پنج ساله توسعه و ضوابط ملی آمایش سرزمین بر وجوب آن از جانب نهادهای ذی صلاح تاکید شده است. همچنین تاکنون دو بار ضوابط ملی آمایش سرزمین در سال های 1383 و1394 به ترتیب توسط هیات وزیران و شورای آمایش سرزمین به تصویب رسیده است. باید افزود که هرچند بررسی تحولات آمایش سرزمین طی سال های گذشته مبین تکوین و تکامل جایگاه این مهم در نظام قانونگذاری کشور است و مقوله آمایش سرزمین به رغم فراز و نشیب های فراوان از پشتوانه های قانونی بسیار مستحکمی در نظام برنامه ریزی کشور برخوردار است،اما هیچگاه به طور جدی به مرحله اجرا درنیامده و پیامد آن ایجاد گونه های مختلف تمرکز امکاناتی(سیاسی-اداری، علمی-آموزشی، اقتصادی-مالی، اجتماعی-فرهنگی، بهداشتی-درمانی، صنعتی و...) در کلانشهر تهران است. این مهم را نباید از نظر پنهان داشت که مشکلات تهران ریشه در نظام سیاسی-اداری و فضایی کشور داشته و نباید حل مسائل تهران را در خود این کلانشهر، بلکه در سطح ملی جستجو نمود. لذا در تحقیق پیش رو به مبحث تراکم زدایی که اساساً موضوعی بین رشته ای است، در پرتو اجرایی نمودن آمایش سرزمین پرداخته می شود. تحقیق حاضر از لحاظ روش شناسی یک تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده که با نگرش کاربردی به بررسی اهمیت آمایش سرزمین در راستای تراکم زدایی از تهران می پردازد.
۴.

راهبردهای موثر بر تقویت ساختار اقتصاد فرهنگ ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد فرهنگ اقتصاد فرهنگ راهبرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 146 تعداد دانلود : 532
فرهنگ و اقتصاد رابطه ای دوسویه و متاثر از یکدیگر دارند، در این بین اقتصاد فرهنگ، به بسترهای اقتصادی یک مقوله فرهنگی پرداخته و متناسب با اهداف فرهنگی و تحلیل های اقتصادی، به تخصیص بهینه منابع به تولید و توزیع کالاها و خدمات فرهنگی می پردازد. آنچه مهم است، به کارگیری راهبردهایی متناسب، کارآمد و مقتضی است که باید با توجه به نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدات تنظیم و اجرا گشته تا رونق اقتصاد فرهنگ و ثمرات متعددش را به دنبال داشته باشد. لذا این تحقیق با هدف بررسی راهبردهای موثر بر تقویت ساختار اقتصاد فرهنگ ایران به روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شد که نمونه گیری هدفمند با تنوع حداکثری و مصاحبه عمیق تا رسیدن به حداشباع اطلاعات یعنی 20 نفر انجام شد. افراد از بین صاحبنظران و عوامل باتجربه علمی یا عملی در حوزه های گوناگون اقتصاد فرهنگ، از اصفهان، تهران و قم انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل براساس روش استویک کولایزی کن انجام شد. کدگذاری با استخراج 448 مفهوم معنادار آغاز و طی چهار سطح در 16 مضمون اصلی خلاصه و طبقه بندی و به توصیفی مرکب از پدیده پرداخته شد. یافته ها عبارتند از: «تدوین سیاست های کارآمد»، «گفتمان سازی»، «بهبود فضای کسب وکار فرهنگی»، «اصلاح قوانین حق مالکیت و تعهدات اجرایی»، «مداخله قاعده مند دولت و واگذاری به بخش خصوصی»، «قاعده مندشدن حمایت های کارشناسی شده»، «ایجاد پایگاه داده های دقیق»، «ایجاد نهاد متولی و به کارگیری مدیران کارآمد»، «شریان سازی سالم اقتصادی و شکل گیری بازار»، «بهره گیری از ظرفیت های متنوع داخلی»، «برندسازی شبکه ای»، «شبکه سازی سالم تولید و توزیع»، «راه اندازی کسب وکارهای کوچک»، «نظارت کارآمد»، «فراهم آوردن زیرساخت » «ایجاد شهرهای خلاق».
۵.

ارائه الگوی خط مشی های اشتغال زنان از منظر اضطرار اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اشتغال زنان خط مشی گذاری عمومی اضطرار اجتماعی ترابط فعل و فاعل مدل سازی ساختاری - تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 892 تعداد دانلود : 178
اشتغال زنان به عنوان موضوعی چالشی در سطح جامعه مطرح است و همین موضوع، عامل مدخلیت علم خط مشی گذاری عمومی است که متکفل شناسایی و حل مشکلات عمومی می باشد. در بستر فهم تمایز احساس و ادراک مشکل در خط مشی گذاری عمومی، در خصوص اشتغال زنان، ادراک مشکل، گویای وجود یک جو عمومی در اجتماع که جهت ده انتخاب زنان و هدایتگر اختیار ایشان است که این جریان، عامل ایجاد کننده اضطرار اجتماعی جهت اشتغال زنان، درون جامعه می باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد تبیین خط مشی های اشتغال زنان از منظر اضطرار اجتماعی است. جهت دستیابی به خط مشی های اشتغال زنان، از روش پژوهش آمیخته کمک گرفته شد؛ در این راستا، در مرحله نخست، از روش کتابخانه ای و مصاحبه در قالب گروه کانونی و در مرحله دوم از تکنیک مدل سازی ساختاری-تفسیری جهت ارائه الگوی نهایی خط مشی های اشتغال زنان بهره گرفته شد. یافته های پژوهش حکایت از هفت خط مشی تعدیل تقاضا؛ گفتمان سازی خانه داری به عنوان شغل؛ ترویج مشاغل خانگی؛ پرهیز از جوزدگی در انتخاب شغل؛ مدح کنش آگاهانه؛ تبیین حسن فعلی؛ حذف عوامل ایجادکننده اضطرار اجتماعی دارد. نتایج حاصل از ماتریس تحلیل قدرت نفوذ-وابستگی نشان از این دارد که اثرگذارترین مؤلفه در الگوی خط مشی های اشتغال زنان، تبیین حسن فعلی می باشد که مبیّن ارجحیت خط مشی های نرم به نسبت خط مشی های دیگر در عرصه اشتغال زنان است.
۶.

مطالعه جامعه شناختی سبک زندگی قوم بلوچ ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: انواع احساس از خود خودِ آرمانی خود وانمودی خود وجودی قوم بلوچ سبک زندگی هویت ملی هویت قومی فاصله نقش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 324
کشور ایران ازلحاظ قومی دارای وضعیت ناهمگن است و هر یک از این اقوام با فرهنگ و آداب ورسوم و هویتی خاص که امروزه «سبک زندگی» خوانده می شود، از یکدیگر شناخته می شوند. شناخت سبک زندگی هر قوم با شرایط و ویژگی های خاص آن قوم، مجموعه تصمیم گیران کلان کشوری را در تدوین سیاست های کلان مدیریتی یاری می کند. به همین دلیل سبک زندگی قوم بلوچ ایرانی به عنوان یکی از کهن ترین اقوام ایرانی به ویژه در دوره پس از وقوع انقلاب اسلامی، موردمطالعه قرارگرفته است تا با شناسایی دقیق گرایش های مردم بلوچ درزمینه انتخاب نوع سبک زندگی خود نسبت به عوامل مؤثر در آن آگاهی کافی کسب شود. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش پیش رو، پرسش نامه است و پس از انتخاب جامعه آماری با استفاده از روش تصادفی ساده، بین پاسخ دهندگان توزیع و نتایج حاصله از آن با نرم افزارهای تحلیل آماری مورد ارزیابی قرارگرفته است. جامعه آماری این تحقیق به سه گروه اصلی تقسیم شده است که گروه اول از بین افراد بلوچ دارای تحصیلات دانشگاهی، گروه دوم از بین افراد دارای بلوچ تحصیلات حوزوی اهل تسنن و گروه سوم نیز از بین نمایندگان بلوچ شوراهای شهر و روستا انتخاب شده است. بر اساس نتایج کسب شده از پژوهش حاضر، بین انواع احساس از خود و نوع سبک زندگی انتخابی کنشگران جامعه قومی بلوچ، رابطه وجود دارد؛ زیرا افراد بر اساس میزان تعلق به یکی از سه نوع احساس از خود آرمانی، وانمودی و وجودی به ترتیب دارای سبک زندگی مدرن، نیمه مدرن نیمه سنتی و سنتی هستند. یافته های پژوهش اثبات می کند نوع آرمانی احساس از خود در بین گروه افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، نوع وانمودی احساس از خود در بین گروه نمایندگان شوراهای شهر و روستا و نوع وجودی احساس از خود در بین گروه تحصیل کردگان حوزوی و طیف مذهبی قوت دارد؛ لذا اثبات می شود هرچه کنشگران جامعه قومی بلوچ، دارای تحصیلات دانشگاهی بالاتری باشند، نسبت به نهادهای فرهنگی مدرن گرایش بیشتری از خود نشان داده و دارای سبک زندگی مدرن تر و گرایش های قومی و مذهبی ضعیف تری هستند، لیکن هرچه تحصیلات به سمت حوزوی رفته و میزان گرایش های قومی و مذهبی افراد تقویت می شود، سبک زندگی سنتی انتخاب می شود البته متغیرهای زمینه ای دیگری نیز ازجمله جنسیت، سن، سطح تحصیلات، میزان درآمد، شغل، نوع مسکن و جغرافیای محل زندگی نیز در نوع انتخابی سبک زندگی مؤثر است.
۷.

بررسی و استخراج معیارهای فرهنگی مؤثر بر نظام آموزش عالی ایران از منظر اسناد فرادستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش عالی اسناد فرادستی فرهنگ تحلیل محتوا معیارهای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 883 تعداد دانلود : 743
هر جامعه ای بر اساس الگو ها و معیارهای ارزشی حاکم بر آن جامعه، ملاک های فرهنگی متفاوتی دارد که بر اساس اقتضائات بومی و ارزشی باید سیاست گذاری فرهنگی صورت گیرد. نقش دانشگاه ها به عنوان نهادی فرهنگی و زمینه ساز فرهنگ جامعه در نظام آموزش عالی بسیار پررنگ است. در این مقاله، اسناد فرادستی آموزش عالی کشور به عنوان راهبردهای ابلاغی انتخاب و متن هرکدام از اسناد با انتخاب گزاره های الزام آور فرهنگی برای دانشگاه ها به روش کدگذاری باز و محوری، تحلیل محتوا شده است. از 78 گزاره، 23 کد اصلی استخراج و کدهای باز در سه محور گروه بندی شدند. برای استخراج معیارهای مناسب، کدهای محوری حاصل از تحلیل محتوای اسناد، مبنا قرار گرفت و در ادامه، معیارهای فرهنگی برای دانشگاه های ایران، ارزش های بنیادی فرهنگی، تعالی فرهنگی و ترویج فرهنگی پیشنهاد و مهم ترین مفاهیم در هر معیار معرفی گردید. نتایج نشان می دهد که تأثیرگذارترین کد در هر معیار به ترتیب ارزش های اسلامی، مرجعیت فرهنگی، ترویج فرهنگ خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی بوده است.
۸.

مجازی شدن کنش های نسلی: مطالعه ی فرآیند برساخت معناهای نسلی در شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی مجازی شدن کنش ابژه نسلی شکاف نسلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 798 تعداد دانلود : 266
گسترش شبکه های مجازی و اینترنت، شیوه های اجتماعی شدن را دچار چالش اساسی کرده است؛ به نحوی که سبب شده است تا جامعه شناسان از مفهوم «اجتماعی شدن آنلاین» سخن بگویند. تفاوت نسل ها در فرایند اجتماعی شدن (مجازی و غیرمجازی)، ممکن است موجب شکل گیری معناها و ابژه های معنا بخش متفاوتی شود. روش پژوهش حاضر، مبتنی بر پارادایم تفسیری - برساختی بوده است که با بهره گیری از روش «مردم نگاری مجازی» صورت گرفته است. جامعه نمونه تحقیق، 27 نفر از کنشگران شبکه های اجتماعی مجازی فعال در تلگرام و وایبر بوده اند که به شیوه ی نمونه گیری نظری و هدفمند انتخاب شدند. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه کیفی عمیق و باز جمع آوری شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان داده است: محدودیت های جهان عینی ازیک طرف و فانتزی های فضای مجازی از طرف دیگر، سوژه های جوان را به سمت استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و نهایتاً به «مجازی شدن کنش» رهنمون می کند. سوژه های مجازی، جهان ذهنی خاص خود را بر می سازند که به کلی می تواند به لحاظ معناها و ابژه ها همچنین سیالیت و سرعت تغییر، متفاوت از جهان عینی و واقعی باشد. نتایج پژوهش نشان داد: استفاده و عضویت در شبکه های اجتماعی مجازی، سبب برساخت شکاف های معنایی درون نسلی، سرگردانی معنایی و سیالیت ابژه گی و نوعی دو مرکزی شدن معناهای نسلی شده است که این مسئله می تواند تمایز معنایی و هویتی بین نسل ها، همچنین شکاف نسلی را سبب شود.
۹.

ارزش آفرینی اجتماع برند در رسانه های اجتماعی با تأکید بر نقش نظام پیشنهادات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجتماع برند رسانه های اجتماعی عملکرد برند نظام پیشنهادات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 219 تعداد دانلود : 170
هدف از انجام این تحقیق، ارائه مدلی جهت تأثیر اجتماع برند بر عملکرد برند با توجه به نقش میانجی نظام پیشنهادات است؛ به منظور اینکه سازمان های تولیدکننده محصولات رسانه ای امکان استقرار و تعامل با اجتماع برند را در سازمان هایشان گسترش و افزایش دهند. این تحقیق از نوع تحقیقات پیمایشی است. جمعیت آماری پژوهش، شامل دو گروه هستند: اجتماع مشتریان و هواداران برند سونی و گروه دوم، متشکل از مدیران، بازاریابان و فروشندگان محصولات برند سونی می باشند. حجم نمونه آماری پژوهش برای کاربران و هم برای مدیران، بازاریابان و فروشندگان، به دلیل نبود آمار دقیق با توجه به فرمول کوکران 384 نفر انتخاب گردیدند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده پرسشنامه به صورت اینترنتی و همچنین به صورت حضوری توزیع شد. گروه اول پرسشنامه اجتماع برند را پر کردند و گروه دوم، پرسشنامه عملکرد برند و نظام پیشنهادات را پر کردند. برای اعتباربخشی به سنجش ها؛ یک تجزیه وتحلیل عامل تأییدی با نرم افزار لیزرل و سپس جهت پایایی از آلفای کرونباخ استفاده گردید. فرضیه ها با استفاده از نرم افزار ساختاری پی آل اس مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که نظام پیشنهادات، اثرات اجتماع برند بر چهار عنصر عملکرد برند را میانجی گری می نماید. جوامع برندی که در رسانه های اجتماعی عمل می کنند، می توانند با بهبود ارتباطات و تعاملات بین اعضا، موجب افزایش عملکرد برند گردند. همچنین وجود و استقرار نظام پیشنهادات به عنوان پل ارتباطی و دریافت بازخورد، می تواند بر رابطه بین اجتماع برند با عملکرد برند تأثیرگذار باشد.
۱۰.

وضعیت مسئله دار قوانین در دانشگاه های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قانون دانشجو دانشگاه زیست دانشجویی تخلف شورای عالی انقلاب فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 322 تعداد دانلود : 612
مقاله حاضر به مسئله چگونگی وضعیت قوانین در دانشگاه می پردازد. بعد انقلاب فرهنگی در سال 1359 و بسته شدن دانشگاه به مدت دو سال، شورای انقلاب فرهنگی در قالب نهاد سامان بخش به وضعیت قوانین دانشگاه، در کنار دیگر وظایفی که دارد، شناخته شد. شورای عالی انقلاب فرهنگی، نهادی است که به موازات مجلس دارای حق قانون گذاری در حوزه های مانند دانشگاه است که وزارت علوم مسئول اجرای قوانین است، اما شورای انتصابی عالی انقلاب فرهنگی، به گونه ای قوانین را وضع می کند که دارای کلی گویی، ابهام و تفسیرپذیرند که سبب می شوند تا مسئولان دانشگاه با سلیقه زدگی قوانین را تفسیر و اجرا کنند، بنابراین در پژوهش حاضر، به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که وضعیت قوانین در دانشگاه چگونه است؟ و تجربه دانشجویان با آن چگونه است؟ برای این منظور، در چهار دانشگاه با گرایش های هنر، فنی، علوم اجتماعی با 50 دانشجو متشکل از فعال صنفی و سیاسی و غیرفعال و همچنین با 5 حقوقدان و آشنا با مسائل حقوقی و قانونی دانشگاه ها مصاحبه به عمل آمده است. بر اساس نتیجه گیری، وضعیت اجرای قوانین در دانشگاه، دارای سلیقه زدگی است؛ این مسئله در منافات با ذات کارکرد قوانین است که در پی زدودن سلیقه زدگی در انجام امورند. به همین سبب، دانشجویان وقتی با چنین سطح وسیعی از سلیقه زدگی و بی عدالتی در اجرای قوانین دانشگاه روبه رو می شوند، دچار بیگانگی از فضای دانشگاه می شوند و بنابراین از مهم ترین یافته های نظری/مفهومی، این است که قوانین در مرحله وضع و نصب با منطق ایدئولوژیک زمان پیروزی انقلاب اسلامی قادر به درک منطق امروزی زندگی دانشجویی نیست.
۱۱.

تحلیل عناصر و مؤلفه های هویت فردی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت قومیت ارتباطات دین سرزمین ارزش های سنتی هویت فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 890 تعداد دانلود : 548
هویت مسئله ای پیچیده، چندبعدی و متکثر است و در عین داشتن ثبات نسبی، پیوسته در حال تحول و تغییر شکل است. جهان اطراف ما، ارزش ها، نگرش ها، بایدها و نبایدها، سپهر اقتصادی و سیاسی و هر آنچه حیات اجتماعی را احاطه کرده، در شکل دادن به ساخت هویت فردی مشارکت دارد. هویت فردی، به رغم بیان تمایزات افراد یک جامعه با افراد جوامع دیگر، بیانگر تشابهات افراد درون یک جامعه نیز است. هدف این پژوهش، استخراج عناصر متشکله هویت فردی ایرانیان است. روش تحقیق، روش پیمایش و جامعه آماری شامل افراد بالای 16 سال مراکز استانی کشور است. حجم نمونه برابر با 1300 نمونه است که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و به صورت تصادفی انتخاب شده اند. داده های مورد نیاز نیز از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. یافته های به دست آمده نشان می دهد که سیزده عامل اصلی یعنی نقش فضای مجازی، ارتباطات جمعی، بعد ایران گرایی، اهمیت مناسک ملی، ملی گرایی، اهمیت فرهنگ قومی، تمایزیافتگی فردی، بعد تمایزیافتگی عاطفی، اهمیت دین، اهمیت جامعه قومی، بعد ارزش های سنتی و اهمیت سرزمین قومی در کنار یکدیگر عناصر اصلی تشکیل دهنده هویت فردی هستند. در بین این عناصر، سرزمین قومی، کمال گرایی، ارزش های سنتی و ارتباطات جمعی نقش بیشتری نسبت به سایر عوامل در ساخت هویت فردی افراد دارند. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که این عناصر برحسب جنسیت و قومیت افراد تغییر کرده و این دو عامل در تعیین برخی از عناصر هویت فردی نقش تعیین کننده دارند.
۱۲.

ارائه الگوی امنیت هوشمند جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت هوشمند امنیت نرم امنیت سخت قدرت هوشمند جنگ هوشمند دفاع هوشمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 893 تعداد دانلود : 780
ارتقاء کیفیت هر یک از ابعاد نرم و سخت امنیت نیاز به برنامه ای راهبردی دارد تا بتوان به صورت هم افزا، اعضای مختلف جامعه امنیتی کشور را برای تحقق اهداف تعیین شده همراه نماید. مدیریت راهبردی و آینده نگر امنیت، خود مستلزم وجود الگویی جامع و مانع از امنیت جمهوری اسلامی ایران است که نهادهای دخیل در مدیریت امنیت را از تعارضات شناختی مصون دارد. هدف این پژوهش، ارائه الگویی جامع از امنیت هوشمند در جمهوری اسلامی ایران است. ابتدا با مطالعه ی کتابخانه ای، تحقیقات پیشین مورد بررسی قرار گرفت و ادبیات نظری بحث تدوین شد. سپس با بهره گیری از روش دلفی نظرات ده نفر از کارشناسان فقه امنیت و امنیت نرم که به صورت هدفمند انتخاب شدند، آنان در نقد الگوهای موجود اخذ گردید. در نتیجه محیط داخلی و خارجی امنیت نرم مورد بازنگری قرار گرفت. سپس موضوعات مرجع امنیت نرم تعیین، و امکان ترسیم توپولوژی مراجع امنیت نرم فراهم شد. در نهایت با بکارگیری داده های جمع آوری شده، الگوی کلان امنیت هوشمند در جمهوری اسلامی ایران ترسیم شد. در الگوی فوق، توحید ذاتی به عنوان مرجع اصلی امنیت ج.ا.ا به دلایل هستی شناختی در مرکز دیگر موضوعات مرجع امنیت نرم و بر فراز تمامی موضوعات مرجع امنیت قرار دارد. ارتباطات اجزای مدل در چهار محور «رابطه ی قدرت و سنن الهی با دیگر مولفه های الگوی امنیت»، «رابطه ی منابع قدرت، قدرت و اصل دفاع/ جنگ»، «نرم افزاری، سخت افزاری و هوشمندی دفاع/ جنگ»، «مسیرهای دفاع/جنگ» مورد تبیین قرار گرفته است.
۱۳.

دیدگاه علمای شیعه ایران پیرامون مظاهر تمدن غرب (مطالعه تطبیقی آراء و نظرات شیخ فضل الله نوری و آیت الله نائینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوری نائینی اسلام تمدن غرب ناسیونالیسم سکولاریسم آزادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 594 تعداد دانلود : 511
پیشرفت غرب، ضعف تدریجی جوامع اسلامی و حرکت استعماری و فرهنگی غرب به درون این جوامع، دگرگونی هایی را سبب شد. در این میان روحانیون به عنوان رهبران دینی و سنتی مردم، نسبت به ورود مظاهر تمدن غرب در اشکال ناسیونالیسم، سکولاریسم، لیبرالیسم و غیره که از طریق دولت های استعماری و روشنفکران غرب گرای داخلی انجام می شد، واکنش جدی نشان دادند. موضوع اصلی پژوهش حاضر بررسی این امر است که واکنش علمای شیعه نسبت به مظاهر تمدن غرب چگونه بود؟ فرضیه پژوهش که بر رویکرد تطبیقی مبتنی است، نشان می دهد که دیدگاه روحانیت نسبت به این پدیده در طیف وسیعی از رد کامل مظاهر تمدن غرب تا پذیرش بدون قید و شرط آن در نوسان بود. شیخ فضل الله نوری و آیت الله نائینی از زمره رهبران مشروطه به شمار می رفتند که به پذیرش مظاهر تمدن غرب به دیده تردید نگاه کردند و با وجود تاییدی که نائینی از آن داشت، تلاش کرد تا به مانند نوری آنها را در چارچوب دینی تفسیر و جواز آن را صادر کند. نتیجه بیانگر این امر است که تفاوت دیدگاه های نوری و نائینی در برخی موضوعات نظیر ناسیونالیسم تا حدودی مشهود است و در برخی موضع گیری ها مشابه عمل کردند.
۱۴.

تبیین وضعیت تفکر استراتژیک در دانشگاه و ارتباط آن با یادگیری سازمانی؛ مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تفکر استراتژیک یادگیری سازمانی اعضای هیات علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 561 تعداد دانلود : 685
از آنجا که داشتن تفکر استراتژیک پیامدی موثر و مستقیم در سیاستگذاری و برنامه ریزی آموزشی دانشگاه دارد و از طرفی از ارکان مهم و موثر دانشگاه است، مقاله حاضر در صدد بررسی میزان تفکر استراتژیک اعضای هیات علمی و ارتباط آن با یادگیری سازمانی است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی؛ از نظر روش گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات کمی و غیر آزمایشی و از نظر نحوه اجرا، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات علمی تمام وقت و مدعو دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان در سال تحصیلی 96-95 شامل 260 نفر است. حجم نمونه با روش تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان برابر با 155 نفر انتخاب شدند. اولین ابزار پژوهش پرسشنامه، تفکر استراتژیک گلدمن ( 2005 ) با چهار مولفه تفکر سیستمی، تفکر مفهومی، آینده نگری و فرصت طلبی هوشمندانه است. دومین ابزار مورد استفاده، پرسشنامه یادگیری سازمانی نیفه (2001) شامل هفت مولفه چشم انداز مشترک، فرهنگ سازمانی، کار تیمی و یادگیری تیمی، تسهیم دانش، تفکر سیستمی، رهبری مشارکتی و مهارت ها و شایستگی های کارکنان است. روایی محتوایی پرسش نامه ها مورد تأیید متخصصان و استاد راهنما قرار گرفته است. پایایی پرسش نامه ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ، برای تفکر استراتژیک، 83/0 و برای یادگیری سازمانی، 91/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل از روش های آماری توصیفی و آمار استنباطی(همبستگی پیرسون، t تک نمونه ای و رگرسیون) استفاده شد. نتایج نشان داد: وضعیت تفکر استراتژیک و یادگیری سازمانی اعضای هیات علمی بالاتر از حد متوسط است، اما وضعیت یادگیری سازمانی بهتر از تفکر استراتژیک آنهاست. بین دو متغیر تفکر استراتژیک با یادگیری سازمانی اعضای هیات علمی رابطه مثبت و معناداری (512/0 = r) وجود دارد که این رابطه در سطح آلفای 01/0 معنی دار است. به عبارت دیگر، هرچه اعضای هیات علمی از ابعاد تفکر استراتژیک بیشتری برخوردار باشند، یادگیری سازمانی آنها نیز بیشتر خواهد شد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۸