علوم و فنون نظامی

این مقاله سعی دارد تا رقابت تسلیحاتی بین کشورهای حوزه خلیج فارس را با استفاده از اقتصادسنجی فضایی مورد آزمون قرار دهد. به این منظور از یک مدل عمومی مخارج نظامی (شامل متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و استراتژیک) و داده های آماری 7 کشور ایران، بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات طی دوره زمانی 2014- 1995 استفاده شده است. نتایج برآورد مدل حاکی از وجود همبستگی فضایی بین کشورها بوده و از این رو، استفاده از این نوع تخمین توجیه پذیر است. نتایج برآورد مدل نشان می دهد که ضریب برآوردی وقفه فضایی متغیر وابسته مثبت و معنادار است؛ به گونه ای که با افزایش یک درصدی در میانگین وزنی بار نظامی کشورهای حوزه خلیج فارس، به طور متوسط بار نظامی یک کشور این حوزه، 885/0 درصد (نزدیک به یک درصد) افزایش می یابد. بر اساس این نتایج می توان گفت که یک نوع رقابت تسلیحاتی قوی در بین کشورهای حوزه خلیج فارس طی دوره مورد بررسی وجود داشته است.

جنگ ها به عنوان رخدادهای ژئوپلیتیکی حاصل از تقابل نیروهای متخاصم در قلمروی خاص می باشند. در بسیاری از موارد آنچه به عنوان دلیل آغاز یا استمرار جنگ بیان می شود در واقع بازنمایی مبتنی بر اهداف و منافع بازیگران آن است؛ در حالیکه اهداف بازیگران و منافع آنان متأثر از بنیادها و رقابت های ژئوپلیتیکی در سطح منطقه ای یا جهانی است. جنگ سوریه نیز که از آن به عنوان جنگی ترکیبی یاد می کنند، حاصل تقابل ژئوپلیتیکی بازیگران متعدد آن است. لذا این پژوهش کاربردی، با هدف شناسایی و اولویت بندی کُدها و ژنوم های ژئوپلیتیک مؤثر در شکل گیری و تداوم جنگ ترکیبی سوریه، به روش تحقیق آمیخته مبتنی برطرح پژوهشی کرسول تهیه و تدوین گردید؛ در همین راستا با مصاحبه با نخبگان و انجام مطالعات کتابخانه ای کُدها و ژنوم های ژئوپلیتیک سوریه را شناسایی شد. در قسمت کیفی با استفاده از ابزار مصاحبه با تعداد 10 تن از اساتید رشته جغرافیای سیاسی مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام و سپس با توجه به نتایج حاصل از مصاحبه در خصوص ساختن پرسشنامه تاپسیس و بین 35 تن از دانش آموختگان مقاطع دکتری علوم استراتژیک یا عملیات مرکب و مشترک توزیع شد. یافته های پژوهش شامل است 9 کُد و ژنوم ژئوپلیتیک است که به شرح زیر اولویت بندی و درجه اهمیت آنان در خصوص شکل گیری و استمرار جنگ ترکیبی سوریه مشخص گردیده است: رقابت بازیگران فرامنطقه ای؛ داعش؛ رقابت بازیگران منطقه ای؛ قطب بندی ژئوپلیتیکی؛ اهمیت ژئوپلیتیک سوریه؛ بازیکران داخلی؛ دولت سوریه؛ جمعیت نامتجانس و واگرا و چالش های ژئوپلیتیکی سوریه با همسایگانش.

فرامواد، دسته ای از مواد مصنوعی ساخت انسان می باشند، که از ترکیب آرایه ای از میله ها و حلقه های فلزی بوجود می آیند. این دسته از مواد در مقابل تابش امواج الکترومغناطیسی، خواص جالب توجه و غیرمعمولی نظیر ضریب شکست منفی از خود نشان می دهند. خواص جالب توجه فرامواد، باعث بکارگیری گسترده آن ها در زمینه های مختلف مایکروویو، آنتن های هوشمند، لنزها و ...شده است. از جنبه نظامی، نیز می توان از فرامواد در نامرئی سازی پرنده های خودی نظیر پهباد، موشک و... استفاده کرد. درساخت پوشش نامرئی وهمچنین طراحی شیلد وبهبود ضریب شیلدینگ برای ایمنی سیستم های نظامی و اتاق های جنگ با استفاده از فرامواد استفاده شده است. در این مقاله ضمن تشریح ساختار فرامواد، خواص آن ها در مواجهه با امواج الکترومغناطیسی بطور کامل توضیح داده شده است. و همچنین مروری کامل بر روش های بکارگیری این دسته از فرامواد در آنتن ها مورد بررسی قرارگرفته است، که نتایج شبیه سازی نشان دهنده افزایش پارامترهایی مانند سمت گرایی، توان تشعشعی، پهنای باند و در نهایت کوچک سازی و چند باندی کردن در آنتن های مرجع می باشد.

این تحقیق با هدف بررسی وضعیت فعالیتهای آموزشی و پرورشی مرکز آموزشهای هوایی شهید خضرایی  و تأثیر آن بر بهره وری آموزشی این مرکز صورت پذیرفته است. این تحقیق بر مبنای دستاوردهای تحقیق از نوع توسعه ای کاربردی بوده و بر مبنای اهداف تحقیق از نوع توصیفی- موردی می باشد که با روش پیمایشی داده های لازم جمع آوری و با روش همبستگی تحلیل گردیدند. جامعه آماری تحقیق جمعی از خبرگان آموزشی نهاجا می باشند که با روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند (قضاوتی) تعداد 50 نفر انتخاب گردیدند. داده های لازم با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری گردیده و با استفاده از آزمونهای آمار استنباطی (تحلیل واریانس، ضریب همبستگی، رگرسیون چندگانه) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند؛ نتایج تحقیق حاکی از ان است که فعالیت های شبانه روزی آموزشی (آموزش رزم مقدماتی، آموزشی دروس زبان و دروس عمومی و تخصصی) و نیز فعالیت های شبانه روزی پرورشی (فعالیتهای فرهنگی و ورزشی) بر بهره وری آموزشی تاثیر دارد. همچنین فعالیت های شبانه روزی آموزشی و فعالیت های شبانه روزی پرورشی اثر متقابلی بر روی همدیگر دارند.

سازمان سیا از زمان تشکیل، علاوه بر نقش شناختی و نظارتی، نقش های اجرایی مختلفی بنام عملیات پنهان و عملیات سرّی را برابر خواست سیاستگذاران انجام داده که در برخی ناکام و در بعضی دیگر موفقیت هایی را بدست آورده است. این سازمان علاوه بر تأثیر گذاری روی شرایط سیاسی و اقتصادی کشورهای خارجی، بر روی شرایط نظامی نیز تأثیر داشته و در جنگ ها عملیات هایی را اجرا کرده که می توان آن ها را در قالب نقش اجرایی سازمان سیا دسته بندی کرد؛ چرا که معمولاً تا زمان افشای مأموریت پنهان مانده و تا آشکار شدن آن ضربه مؤثر را به طرف مقابل وارد کرده است. پژوهش حاضر به دنبال بررسی نقش اجرایی سازمان سیا در جنگ آمریکا علیه عراق است که در رده های سه گانه راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی مورد ارزیابی قرار گرفته است. این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای تهیه شده نشان می دهد سیا در عراق علاوه بر نقش شناختی نقش اجرایی چشمگیری داشته و هرچند ناکامی آمریکا در عراق نقش اجرایی آن را نیز تحت تأثیر قرار داده ولی این سازمان در عملیات آزادی عراق تلاش مؤثری از خود نشان داده و باعث تسهیل عملیات و کاهش تلفات شده است؛ عملیات روانی قبل و حین و بعد از جنگ، حضور تیم های عملیاتی در کردستان عراق و مرز اردن، برقراری تأمین چاه های نفت قبل و حین عملیات را می توان از بارزترین آنها نام برد. این تحقیق نشان می دهد چگونه می توان از ظرفیت سازمان های اطلاعاتی در راستای دستیابی موفق به اهداف جنگ استفاده کرد و هزینه و تلفات جنگ را کاهش داد.

امروزه از سازمان های نظامی آینده نگر انتظار می رود با نگاهی فاعلانه به آینده، بستر لازم را برای طراحی و ساخت هوشمندانه صحنه نبرد آینده فراهم نمایند. چراکه هوشمندانه ترین اقدام، آماده شدن برای امور غیرقابل پیش بینی است.سازمان های نظامی آینده نگر می خواهند بدانند چه صحنه های نبردی در آینده می توانند رخ دهند (ممکن)، چه صحنه های نبردی با احتمال بیشتری شکل می گیرند (محتمل) و چه صحنه های نبردی باید برپا شوند (مرجح). کلید جلوگیری از غافلگیری و غافلگیرسازی دشمن در صحنه نبرد آینده، در مفهوم «پارادایم» نهفته است. پارادایم های نظامی حاکم بر ذهن فرماندهان و افراد دفاعی یک کشور، تعیین کننده رفتار و مسیر حرکت توسعه توانمندی های آنان در آینده است. در این مقاله، ضمن معرفی مفاهیم مؤلفه های مؤثر در چگونگی شکلگیری آینده همچون علائم ضعیف تغییر، شگفتی سازها، روندها، پیشران ها و پارادایم ها، به روش های رصد، شناسایی و تحلیل این مؤلفه ها اشاره گردیده و در نهایت بر مبنای این مفاهیم و روش ها، به منظور جلوگیری از غافلگیری در صحنه نبرد آینده، پیاده سازی «سامانه هشدار راهبردی سریع» و به منظور غافل گیرسازی دشمن در صحنه نبرد آینده تغییر پارادایم ها و تولید پارادایم جدید، انجام «آینده نگاری تمدنی» و «طراحی الگوی تحّول آفرین پژوهش توحیدی» پیشنهاد گردیده است.

 این مطالعه باهدف تبیین چگونگی انتخاب سامانه مناسب موشکی و توپخانه صحرایی در محیط نبرد آینده با استفاده از الگوریتم فازی و ارائه راه کارهای حل مسئله تصمیم گیری در این خصوص انجام شده است. معیارها و شاخص های مختلفی وجود دارند که در انتخاب سامانه مناسب موشکی و توپخانه صحرایی در محیط نبرد آینده تاثیرگذار می باشند و هر یک با مزایا و محدودیت هایی همراه می باشد. از طرفی بر اساس تئوری مجموعه های فازی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی، یکی از قدرتمندترین تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره است.  لذا در این مقاله قصد شده، از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره فازی جهت ارزیابی معیارها و اولویت بندی گزینه ها استفاده کنیم. هشتاد فرد خبره به عنوان جامعه نمونه انتخاب شد و اطلاعات پرسش نامه جمع آوری شد. برای ارزیابی و اندازه گیری معیارها از مقیاس دو قطبی استفاده شد و در ادامه از روش آنتروپی شانون برای وزن دهی به معیارها و از روش تاپسیس فازی برای اولویت بندی گزینه ها استفاده گردید. نتیجه گیری کلی حاصل از تحلیل داده ها حاکی از آن است که سامانه موشک آزاد/هدایت شونده با وزن 58/0 بهترین سامانه و توپخانه سنگین با وزن 55/0، توپخانه متوسط با وزن 39/0 و توپخانه سبک با وزن 32/0 در اولویت های بعدی می باشند.