روانشناسی تحولی روانشناسان ایرانی

هدف این پژوهش تعیین تغییرات بازنمایی و دلبستگی مادرانه به عنوان عناصر مهم نظام مراقبت کنندگی در طول تحول است. 60 زوج مادر و کودک در فاصله سنی 18 تا 60 ماهگی به وسیله پرسشنامه دلبستگی بزرگسال (هازن و شیور، 1987)، مصاحبه مدل درون کاری کودک (زینه، بنویت، بارتون، هیرشبرگ و ریگان، 1994)، ابزار درجه بندی رفتار مادرانه (پدرسون، موران و بنتو، 1999) و ابزار سنجش دلبستگی کودک (واترز و دینز، 1985) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش به وسیله آزمون آماری خی دو مورد تحلیل قرار گرفتند و تحلیل آماری نشان داد تفاوت چشمگیری میان ارزش مشاهده شده و مورد انتظار، در متغیرهای پژوهش در سنین متفاوت وجود دارد. نتایج حاکی از این بود که مادران کودکان 40-36 ماهه در مقایسه با مادران کودکان کوچک تر و بزرگ تر به احتمال بیشتری بازنمایی نامتعادل و حساسیت پایین نشان دادند. این امر می تواند درنتیجه بروز رفتارهای استقلال طلبانه و منفی گرایانه بیشتر در این دوره سنی و دشواری هماهنگ کردن خود با نیازهای جدید کودک از سوی مادر باشد. درنتیجه، مراقب ممکن است قادر به حفظ نقش خود به عنوان یک پایگاه ایمن، حساس و همگام با سرعت تغییر در کودک نباشد. این یافته تلویحاتی در مورد تأثیر و نقش رابطه مادر کودک طی این دوره تحول بر ایمنی دلبستگی کودک و لزوم مداخلات آموزشی متناسب با سن به مادران دارد.

به منظور ساخت و استانداردسازی مقیاس سازشنایافتگی تحصیلی در دانشآموزان مقطع متوسطه یکم شهر تهران، 405 نفر ( 261 دختر، 144 پسر) به شیوه<br />نمونهبرداری خوشهای انتخاب شدند و به مقیاس سازشنایافتگی تحصیلی پاسخ دادند. با حذف 23 مادّه، به دلیل همبستگی منفی و ضعیف با کل مقیاس و 24<br />0 برآورد شد. نتایج تحلیل عاملی به / 0، ضریب اعتبار مقیاس 88 مادهّای از طریق فرمول کلی آلفای کرونباخ 979 / مادّه، به دلیل داشتن بار عاملی کمتر از 3<br />استخراج شش عامل: 1) بیتفاوتی تحصیلی و کمبود توجه، 2) رفتار نامناسب با معلم و همکلاسیها، 3) رفتار مخرب و بینظمی، 4) قلدری و رفتار ضداجتماعی،<br />57 درصد از واریانس کل مقیاس را تبیین کردند. روایی ملاکی همزمان مقیاس / 5) فریب و نقض قوانین، و 6) گوشهگیری و قربانی قلدری بودن منجر شد، که 80<br />از طریق همبستگی با پرسشنامه سازشیافتگی دانشآموزان (سینها و سینگ، 0/405 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل شش (1993<br />عاملی با بیش از هفت شاخص برازندگی مورد تأیید است. همه مؤلفههای ششگانه مقیاس ضریب اعتبار بالایی داشتند

هدف این پژوهش کشف مؤلفهها و راهبردهای گذر از بحران میانسالی بود. در راستای این هدف، اطلاعات مورد نیاز برای پژوهش از طریق رویآورد کیفی و<br />روش نظریه مبنایی با استفاده از نمونهبرداری نظری و در هر مرحله با توجه به تحلیل دادههای پیشین از بین 20 نفر از زنان و مردان میانسالی که تمایل به انجام<br />مصاحبه داشتند، جمعآوری شد. نتایج این پژوهش بر اساس کدگذاری شامل هسته مرکزی شکلگیری فرایند بحران میانسالی بود که دربرگیرنده ارزیابی فرایند<br />زندگی و مقایسه با استانداردهای شخصی و اجتماعی است. پیامدهای بحران میانسالی در سه بخش رفتاری، شناختی و عاطفی بررسی شد. مؤلفههای گذر از<br />بحران میانسالی در قالب سه راهبرد سازههای شخصی کارآمد و نوع نگاه انسان پیرامون قابلیتهای فردی، دستاوردهای زندگی و دوره میانسالی بحث شد و<br />درنهایت، عوامل زمینهساز در شکلگیری سازههای شخصی کارآمد و نوع نگاه انسان در فرایند گذر از بحران میانسالی در دو بخش راهبردهای مقابله دینی و<br />شخصیت انتخابگر و عملگرا توضیح داده شد. نتایج حاصل از این پژوهش با توجه به مشکلات و مسائل افراد میانسال در این دوره سنی، لزوم توجه درمانگران<br />و مشاوران را به اهمیت این فرایند برجسته میسازد.

این پژوهش با هدف مقایسه کنشهای اجرایی در ابعاد انعطافپذیری شناختی و حافظهکاری در دانش آموزان پایه اول ابتدایی با و بدون تجربه پیشدبستانی اجرا<br />95- شد. پژوهش از نوع علّی مقایسهای بود. جامعه آماری را تمام دانشآموزان عادی پایه اول دبستان در مدارس دولتی شهر تهران که در سال تحصیلی 96<br />مشغول به تحصیل بودند تشکیل دادند که از میان آنها 90 دانشآموز با تجربه و 90 دانشآموز بدون تجربه پیشدبستانی به روش نمونهبرداری خوشهای<br />چندمرحلهای انتخاب و آزمون شدند. انعطافپذیری شناختی بهوسیله آزمون دستهبندی کارتهای ویسکانسین (گرانت و برگ، 1948 ) و حافظه کاری بهوسیله<br />خردهآزمون مقیاس فراخنای ارقام وکسلر سنجیده شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس دوراهه نشان داد بین کنشهای اجرایی در ابعاد انعطافپذیری شناختی و حافظه<br />کاری در کودکان پایه اول دبستان با و بدون تجربه پیشدبستانی تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین در رابطه با نقش جنس تفاوت معناداری در کنشهای اجرایی<br />بین دو گروه دختران و پسران پایه اول دبستان با و بدون تجربه پیشدبستانی مشاهده نشد. میانگین نمرهها نشان داد دانشآموزان با تجربه پیشدبستانی در<br />مؤلفههای انعطافپذیری شناختی و حافظه کاری بهتر از دانشآموزان بدون تجربه پیشدبستانی عمل میکنند. بنابراین با توجه به نتایج بهدستآمده آموزشهای<br />پیشدبستانی بر تقویت کنشهای اجرایی کودکان موثر بوده است.

این پژوهش با هدف تعیین برنامه اثربخشی والدگری ذهنآگاهانه بر کاهش تنیدگی والدگری و افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان پرتعارض انجام<br />483 دانشآموز دختر از سه دبیرستان دوره اول متوسطه داوطلب مورد سنجش ،( شد. با استفاده از پرسشنامه تعارض رفتار فرم نوجوان (رابین و فاستر، 1989<br />قرار گرفتند و 157 نوجوان که نمره تعارض آنها در رابطه با مادر یک انحراف استاندارد بالای میانگین ( 50 به بالا) بود، مشخص شدند. پس از اعمال استانداردهای<br />ورود و خروج، 32 مادر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه 16 نفری جایگزین شدند. شرکتکنندگان گروه آزمایش، مداخله والدگری<br />ذهنآگاهانه را بر اساس بسته بوگلس و رستیفو ( 2014 ) دریافت کردند. آزمودنیها در سه مرحله توسط پرسشنامه تنیدگی والدگری (آبیدین، 1995 ) و خودکارآمدی<br />والدینی (دومکا، 1996 ) ارزیابی شدند. نتایج تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر نشان داد که در گروه آزمایش، تنیدگی والدگری به شکل معناداری کاهش و<br />خودکارآمدی والدینی افزایش یافته است. نتایج پژوهش حاکی از این است که رویآورد والدگری ذهنآگاهانه بر متغیرهای مرتبط با والدگری مادران تأثیرگذار<br />است.<br />واژههای کلیدی: تنیدگی والدگری، تعارض، خودکارآمدی والدینی، نوجوان، والدگری ذهنآگاهانه

هدف این پژوهش تدوین مدلی ساختاری جهت تعیین رابطه مؤلفههای دینداری، صبر و امید بود. روش پژوهش حاضر همبستگی بود. شرکتکنندگان شامل 527<br />دانشجوی دانشگاه شیراز بودند که با روش نمونهبرداری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب و پرسشنامه دینداری (گلاک و استارک، 1965 )، مقیاس صبر<br />(خرمائی، فرمانی و سلطانی، 1393 ) و پرسشنامه امید (اشنایدر، 1996 ) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی با دادههای پژوهش برازش مناسب دارد<br />و اثر مستقیم دینداری بر صبر و صبر بر امید تأیید شد. همچنین اثر واسطهای صبر بین دینداری و امید مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس یافتههای پژوهش حاضر<br />بهتر است بر باورها و اعتقادات مذهبی (مانند معرفت الهی) و عاطفه دینی (مانند دلبستگی به خدا) بیش از مناسک و پیامدهای دینی کار شود. به عبارت دیگر،<br />ابعاد مختلف دین، اگر با صبوری همراه شوند باعث ارتقا سطح امیدواری افراد شده، برای ایجاد زندگی پرامید و هدفمند جوانان مؤثرتر از حالتی است که آموزش<br />دینداری بهتنهایی انجام شود. نتیجه این فرایندها تولید نظریه و مدلهایی خواهد بود که در کاربستهای تربیتی، آموزشی، مشاورهای و درمانی سودمند و مؤثر<br />باشد.<br /><br />

این پژوهش با هدف تعیین رابطه بهزیستی روانشناختی با دینداری، خودشفقتورزی و اضطراب مرگ در سالمندان انجام شد. به این منظور از مردان سالمند در<br />مرکز نگهداری نیمهوقت سالمندان مهرگان شهرکرمانشاه، 300 نفر به عنوان نمونه به روش غیرتصادفی داوطلبانه انتخاب شدند و به مقیاس بهزیستی روانشناختی<br />(ریف، 1989 )، فرم کوتاهمقیاس خودشفقتورزی (ریس، پومیر، نف و ون گوچت، 2011 )، مقیاس بازخورد مسلمانان به دین (وایلد و جوزف، 1997 ) و مقیاس<br />اضطراب مرگ (تمپلر، 1970 ) پاسخ دادند. برای تحلیل دادهها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گامبهگام استفاده شد. نتایج نشان داد که بهزیستی<br />روانشناختی با خودشفقتورزی و دینداری رابطه مثبت و با اضطراب مرگ رابطه منفی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون گامبهگام نیز نشان داد که بهترتیب اهمیت<br />بیشهمانندسازی، کمک شخصی، ذهنآگاهی، انزوا، اضطراب مرگ، خودقضاوتی و مناسک اسلامی قادر به پیشبینی 59 درصد از تغییرات بهزیستی روانشناختی<br />است؛ بنابراین با تقویت خودشفقتورزی و دینداری در کنار توجه به راهکارهای کاهش اضطراب مرگ میتوان بهزیستی روانشناختی در سالمندان را افزایش<br />داد.<br /><br />

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش تعدیلکننده سبکهای مقابلهای در رابطه بین سبکهای دلبستگی با وسواس مرگ در سالمندان بود. جامعه آماری در این<br />پژوهش شامل سالمندان ساکن شهرستان نورآباد ممسنی بود. تعداد گروه نمونه پژوهش حاضر 326 نفر ( 185 مرد، 141 زن) بودند که به روش در دسترس انتخاب<br />شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسالان (هازن و شیور، 1987 )، پرسشنامه سبکهای مقابلهای (پارک، 2007 ) و مقیاس وسواس<br />مرگ (عبدالخالق، 1998 ) بود. دادههای بهدستآمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که سبک<br />دلبستگی ایمن و سبک مقابلهای کارآمد با وسواس مرگ رابطه منفی معنادار و سبکهای دلبستگی ناایمن و سبک مقابلهای ناکارآمد با وسواس مرگ رابطه مثبت<br />معناداری داشت و سبک مقابلهای کارآمد پیشبینیکننده کاهش وسواس مرگ بود. همچنین، نتایج نشان داد که سبک مقابلهای کارآمد در رابطه بین سبکهای<br />دلبستگی با وسواس مرگ نقش تعدیلکننده دارد. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت افزایش مقابله کارآمد، موجب ضعیفتر شدن رابطه سبکهای دلبستگی ناایمن<br />با وسواس مرگ میشود.