روشها و مدل های روانشناختی (دانشگاه آزاد مرودشت)

روشها و مدل های روانشناختی (دانشگاه آزاد مرودشت)

روش ها و مدل های روان شناختی سال هشتم تابستان 1396 شماره 28 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارائه مدل معادلات ساختاری متغیرهای روانشناختی موثر بر کاهش سکوت سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکوت سازمانی وظیفه شناسی خودکارآمدی خوش بینی برون گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 579 تعداد دانلود : 755
تحقیق حاضر با هدف ارائه مدل معادلات ساختاری متغیرهای روانشناختی موثر بر کاهش سکوت سازمانی انجام گرفته است. مطالعه حاضر در زمره تحقیقات کاربردی و به لحاظ شیوه اجرای تحقیق، در زمره تحقیقات توصیفی- پیمایشی است و از حیث زمانی از نوع تحقیقات مقطعی به شمار می آید. پایایی ابزار جمع آوری داده ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد و روایی آن با استفاده تکنیک تحلیل عاملی،  مورد تأیید قرار گرفت. جهت آزمون فرضیه ها و ارزیابی شاخص های نکویی  برازش از تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که  تمامی متغیر های روانشناختی  اثر مستقیم و معنادار بر سکوت سازمانی دارند. در این میان متغیر وجدانی بودن با ضریب مسیر 28/ 0 -بیشترین تاثیر را بر سکوت سازمانی دارد و بعد از آن به ترتیب خودکارآمدی کارکنان با ضریب مسیر 22/0 -، برون گرایی با ضریب مسیر 18/0 - و متغیر خوش بینی  با ضریب مسیر 15/0-  بیشترین تاثیر را را بر سکوت سازمانی دارد.
۲.

رابطه ی ساختاری بهزیستی معنوی و رضایت زناشویی با نقش واسطه ای هوش هیجانی و تمایز یافتگی خود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی معنوی رضایت زناشویی هوش هیجانی تمایزیافتگی خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 902 تعداد دانلود : 790
رفتارهای مذهبی ارزش مثبتی در پرداختن به نکات معنادار زندگی دارند. معنویت موجب آرامش درونی، معنایابی و امیدواری، رضایت مندی از زندگی و نیز افزایش توان کنترل احساسات و هیجانات درونی خود و دیگران و در واقع بهبود سطح هوش هیجانی جامعه می گردد. هدف از این پژوهش، تعیین رابطه بهزیستی معنوی و رضایت زناشویی با نقش واسطه ای هوش هیجانی و تمایز یافتگی خود در گروهی از زنان بود. نمونه پژوهش 176 نفر از زنان استان بوشهر که به صورت نمونه گیری منظم انتخاب شدند، می باشد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه بهزیستی معنوی، پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، پرسشنامه هوش هیجانی شات و پرسشنامه تمایز یافتگی خود استفاده شد. داده های به دست آمده با روش آموس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان دادند که بین بهزیستی معنوی و رضایت زناشویی با نقش واسطه ای هوش هیجانی و تمایزیافتگی خود رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از مدل یابی معادله ساختاری و تحلیل واسطه ای حاکی از آن بود که هوش هیجانی و تمایز یافتگی خود متغیرهای واسطه پاره ای می باشند. زیرا بهزیستی معنوی هم به طور غیرمستقیم از طریق تقویت هوش هیجانی و تمایز یافتگی خود و هم به طور مستقیم می تواند رضایت زناشویی را تقویت کند. بنابراین می توان گفت بهزیستی معنوی بر هوش هیجانی و نیز بر تمایزیافتگی خود مؤثر است از سویی رضایت زناشویی نیز تحت تأثیر هوش هیجانی و تمایزیافتگی خود قرار دارد (01/0p≤ ). بهزیستی معنوی با ایجاد آرامش، امیدواری، معنادهی به زندگی و نگرش مثبت، موجب رضایت از زندگی می گردد.
۳.

نقش واسطه گری خود تنظیمی رفتاری در رابطة بین ابعاد کارکرد خانواده و ابراز وجود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارکرد خانواده خودتنظیمی رفتاری ابراز وجود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 806 تعداد دانلود : 357
پژوهش حاضر در چهارچوب یک مدل علّی، پیش آیندهای ابراز وجود را بررسی کرد. در این مدل، ابعاد کارکرد خانواده به عنوان متغیرهای برون زا، خودتنظیمی رفتاری متغیر واسطه ای و ابراز وجود متغیر درون زا بودند. بدین منظور 265 نفر از دانش آموزان دبیرستانی شهر ابرکوه (121 دختر و 144 پسر) به شیوة خوشه ای تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از سه پرسشنامه عملکرد خانواده، خودتنظیمی رفتاری و ابراز وجود استفاده گردید. مدل پیشنهادی پژوهش با استفاده از تحلیل مسیر آزمون شد و برای معناداری اثرات غیرمستقیم متغیرهای رابطه ای، روش نمونه برداری های مکرر خود راه انداز به کار رفت. نتایج حاکی از تأیید نقش واسطه گری خودتنظیمی رفتاری بود. یافته ها نشان داد بعد حل مساله، درگیری عاطفی و کنترل رفتار با واسطه گری خودتنظیمی رفتاری پیش بینی کننده مثبت و معنادار ابراز وجود هستند. همچنین خود تنظیمی رفتاری پیش بینی کننده مثبت و معنا دار ابراز وجود است. در پایان یافته ها برمبنای کاربردهای آن برای آموزش والدین و افزایش ابراز وجود در دانش آموزان به بحث گذاشته شد.
۴.

ارزیابی اثر بخشی آموزش مبتنی بر رویکرد محاوره ای بر ارتقاء نظریه ذهن و فرا دانش خواندن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش نظریه ذهن فراشناخت خواندن رویکرد محاوره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 541 تعداد دانلود : 74
این پژوهش با هدف ارزیابی اثر بخشی آموزش با رویکرد محاوره ای، بر ارتقاء نظریه ذهن و تاثیر آن بر مهارت های فراشناختی خواندن انجام شد.جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان مدارس پسرانه شهرستان شیراز (مقطع دبستان) بود. در یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون به همراه پیگیری، تعداد 44 دانش آموز پسر ( 24 دانش آموز پایه چهارم در مطالعه اول و 20 دانش آموز پایه سوم در مطالعه دوم) به ترتیب به روش نمونه گیری خوشه ای و نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان در هر یک از گروه ها، پرسشنامه فراشناخت خواندن، آزمون درک مطلب و تکلیف نظریه ذهن (داستان های عجیب) را تکمیل کردند. در مطالعه اول 24 دانش آموز پسر پایه چهارم در دو گروه آموزش و گواه  به تصادف توزیع و در چهار جلسه آموزشی شرکت کردند. در مطالعه دوم 20 دانش آموز پسر پایه سوم در دو گروه آزمایش و گواه توزیع شدند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس و تحلیل نمرات افزوده مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هر دو مطالعه، صرف نظر ازتوانایی درک مطلب،کودکان گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه، عملکرد بالاتری در نمرات مربوط به نظریه ذهن داشتند. علاوه بر آن  تعمیم اثر آزمایشی به دلیل تحولی بودن مهارت های فراشناختی خواندن، تنها در دانش آموزان  9 تا 10 سال  مشاهده شد.
۵.

بررسی اثربخشی آموزش تجدید قوا بر تجارب بهبودی کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش تجدید قوا تن آرامی تجارب تبحری گسستگی روانی احساس کنترل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 461 تعداد دانلود : 85
کار به ویژه تحت شرایط استرس آور، منجر به واکنش های جسمانی و روانی می شود. برای پایان دادن به این فشار، به بهبودی از استرس و تقاضاهای شغلی یا به عبارت بهتر به تجدید قوا نیاز است.هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش تجدید قوا، بر تجارب بهبودی (گسستگی روانی، آرمیدگی، تجارب تبحری و احساس کنترل) کارکنان بود. این پژوهش از نوع آزمایشی است که در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان مرد شرکت ملی حفاری اهواز بود که از این تعداد،30 نفر به عنوان نمونه فرض آزمایی و 80 نفر به عنوان نمونه اعتباریابی پرسشنامه ها با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. از پرسشنامه «تجارب بهبودی» برای سنجش متغیرهای پژوهش استفاده گردید. جلسات آموزشی شامل 10 جلسه 2 ساعته بود که در 5 هفته برگزار شدند. به علت برقرار نبودن مفروضه همگنی رگرسیون برای انجام تحلیل کواریانس، بر روی نمرات تفاضل پیش آزمون و پس آزمون متغیرهای وابسته، تحلیل واریانس صورت گرفت. نتایج نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل در تفاضل پیش آزمون و پس آزمون تن آرامی، تجارب تبحری، گسستگی روانی و کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0p <  ). بنابراین آموزش تجدید قوا، باعث افزایش ابعاد تجارب بهبودی در کارکنان می شود. به عبارت دیگر شرکت کنندگان در کلاس آموزشی یاد می گیرند چگونه زمان پس از پایان کارشان را مدیریت کنند تا از استرس و تقاضاهای شغلی رهایی یابند.
۶.

نقش میانجی تعارض معلم- شاگرد در رابطه بین مسولیت پذیری و فرسودگی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرسودگی تحصیلی مسئولیت پذیری تحصیلی تعارض معلم - شاگرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 130 تعداد دانلود : 671
دانش آموزان در فرایند یادگیری، به دلیل استرس، فشار درسی و یا دیگر عوامل روانی، حالتی از خستگی عاطفی، تمایل به زوال شخصیت و احساس موفقیت شخصی پایین را بروز می دهند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط علّی فرسودگی تحصیلی و مسئولیت پذیری تحصیلی با نقش میانجی گری تعارض معلم- شاگرد در دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی و داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان سال دوم مقطع متوسطه شهر تهران بود که از میان آنان 400 نفر به صورت نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه فرسودگی تحصیلی، پرسشنامه مسئولیت پذیری دانش آموزان و پرسشنامه تعارض معلم- شاگرد بود. نتایج پژوهش نشان دادمدل پژوهش برازندگی قابل قبولی با داده ها دارد. تأثیر مستقیم مسئولیت پذیری تحصیلی و تعارض معلم- شاگرد بر فرسودگی تحصیلی در سطح 01/0 معنادار بود و تأثیر غیر مستقیم مسئولیت پذیری تحصیلی با میانجی گری تعارض معلم- شاگرد بر آن در سطح 05/0 معنادار بود.این مدل می تواند رابطه بین مسولییت پذیری و فرسودگی تحصیلی را با میانجی گری تعارض معلم- دانش آموز را به خوبی پیش بینی کند و به منظور پیشگیری مورد استفاده قرار گیرد.
۷.

نیمرخ روانشناختی مادران کودکان عقب مانده ذهنی و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نیمرخ روانشناختی اجتناب تجربی نارسایی شناختی نارسایی هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 726 تعداد دانلود : 941
تولد کودک عقب مانده ذهنی به عنوان یک بحران، می تواند به شکل عمیق بر ارتباط ها و کنش های خانواده اثر بگذارد و خانواده هایی می توانند با بحران ها به خوبی سازگار شوند که روابط باز، مؤثر و دائمی داشته و در نقش هایشان انعطاف پذیر باشند. این مطالعه با هدف نیمرخ روانشناختی مادران کودکان عقب مانده ذهنی و عادی شهر یاسوج انجام شد. این مطالعه از نوع مقایسه ای می باشد. جامعه آماری، مادران کودکان عقب مانده ذهنی و مادران کودکان عادی مدارس شهر یاسوج بودند، ۱۴۰ نفر شامل؛ ۷۰ نفر مادران کودکان عقب مانده ذهنی و ۷۰ نفر مادران کودکان عادی پس از کسب رضایت آگاهانه در مطالعه شرکت نمودند، نمونه گیری به روش آسان و با مراجعه به دبستان کودکان استثنایی و یک دبستان کودکان عادی که به تصادف از مدارس دولتی یاسوج انتخاب شدند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه پذیرش و عمل، مقیاس نارسایی شناختی و مقیاس نارسایی هیجانی تورنتو استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تی و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد. از دانش آموزان مورد مطالعه را 89 نفر(64 ٪) پسران و 51 نفر(36 ٪) دختران بودند. یافته ها نشان داد نمرات مادران دارای کودک عقب مانده در متغیرهای نارسایی شناختی نارسایی هیجانی، ابعاد آنها و اجتناب تجربی از مادران دارای کودک عادی بالاتر است(01/0≥P). نتایج مطالعه نشان داد که بین مادران کودکان عقب مانده ذهنی و مادران کودکان عادی از لحاظ نارسایی شناختی و نارسایی هیجانی و اجتناب تجربی تفاوت معنی داری وجود دارد. ﻣﺎدران کﻮدکﺎن عقب مانده ذﻫﻨی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔ ﺮوه دیگر از شیوه های ﻣﻨﻔی و ﻧﺎکﺎرآﻣﺪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر رواﻧی ﺑﻪ ﻣیﺰان ﺑیﺸﺘﺮی اﺳﺘﻔﺎده می کنند. ای ﻦ ﻣ ﺎدران ﺑ ﺎ ﺑ ﻪ ک ﺎر ﺑ ﺮدن شیوه های ﻣﻨﻔی و ﻧﺎکﺎرآﻣﺪ، فشار روانی را در ﺧﻮد اﻓﺰایﺶ می دهند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲