پیشرفت های نوین در علوم رفتاری

پژوهش حاضر که از نوع توصیفی- همبستگی بوده، باهدف بررسی نقش سیستم های بازداری/ فعال سازی رفتار و راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در استفاده مفرط از تلفن همراه در نوجوانان صورت گرفت. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان شهرستان کلاله مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 96-1395 بودند که از این جامعه آماری 240 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان، مقیاس های بازداری/ فعال سازی رفتار و مقیاس استفاده مفرط از تلفن همراه استفاده شد و تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون در SPSS-19 انجام شد. نتایج حاصل شده، نشان داد که راهبردهای پذیرش (r=0/23)، تمرکز مجدد مثبت (r=0/26)، ملامت خویش (r=0/22)، نشخوارگری (r=0/23)، فاجعه سازی (r=0/26) وفعال سازی رفتار/ تفریح (r=-0/17) با استفاده مفرط از تلفن همراه همبستگی دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که فعال سازی رفتار/ تفریح، با تبیین 0/03 درصد واریانس استفاده مفرط از تلفن همراه راپیش بینی می کند. همچنین راهبردهای فاجعه سازی، ملامت دیگران و ملامت خود با تبیین 0/11 درصد واریانس استفاده مفرط از تلفن همراه را پیش بینی نموده اند. طبق این یافته هامی توان گفت که توجه به اقدامات آموزشی و تربیتی در راستای ارتقای راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و درمان های مبتنی بر سیستم های بازداری/ فعال سازی رفتار، به عنوان تلاش پیش گیرانه و بنیادین جهت کاهش رفتارهای آسیب زا مانند استفاده مفرط از تلفن همراه می تواند موردتوجه متخصصان و مربیان کودکان و نوجوانان قرار گیرد.

دانشمندان معتقدند که افسردگی حاد در بین کودکان بسیار شایع است. حدود ۲ درصد کودکان ۱۲-۶ ساله و ۴ درصد نوجوانان به افسردگی مبتلا هستند. هنر درمانی یکی از راه های درمان معضلات و مشکلات روحی و روانی است. هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر نقاشی درمانی در کاهش علائم افسردگی کودکان دارای والدین سوءمصرف کننده مواد بود. در مطالعه حاضر از روش آزمایشی تک آزمودنی با خط پایه چندگانه استفاده شده است و در آن مشاهده با اندازه های مکرر صورت گرفته است. جامعه آماری کلیه کودکان 6-14 ساله که در طی سال 95 همراه والدینشان به یک مرکز ترک اعتیاد مراجعه کرده بودند. از این تعداد 6 آزمودنی که مشخصات بیماری افسردگی را با توجه به نمرات حاصل از پرسش نامه افسردگی کودکان داشتند، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و تحت نقاشی درمانی قرار گرفتند. درصد کاهش افسردگی برای آزمودنی اول 37%، برای آزمودنی دوم 30%، برای آزمودنی سوم 41%، برای آزمودنی چهارم 57%، برای آزمودنی پنجم 50% و برای آزمودنی شش 58% محاسبه شد. می توان نتیجه گرفت که نقاشی درمانی در کاهش افسردگی کودکانی که یک والد سوءمصرف کننده داشتند، تأثیر داشته است.

هدف این پژوهش مقایسه رابطه بین درگیری تحصیلی، سرسختی، ادراک محیط کلاس با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر بود. روش پژوهش علی – مقایسه ای بود. از جامعه آماری (1411 نفر)، نمونه ای با حجم 300 دانش آموز (150 دختر و 150 پسر)، سوم تجربی دزفول به روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سرسختی کوباسا (1994)، پرسشنامه ادراک فعالیت های کلاسی من جنتری، گابل و ریزا (2002) و پرسشنامه درگیری تحصیلی از خرده مقیاس های راهبردهای-انگیزشی برای یادگیری پینتریچ و دیگروت (1994) استفاده شد. داده ها، با روش همبستگی پیرسون و آزمون معناداری Z فیشر تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان دادند ضرایب همبستگی بین پیشرفت تحصیلی و درگیری تحصیلی دانش آموزان دختر 0/160= R و پسر 0/358=R در سطح 0/05 =P معنادار بودند ولی تفاوت بین این دو ضریب برابر 1/80 =Z که در سطح 0/05 =P معنادار نبود. ضرایب همبستگی بین پیشرفت تحصیلی و سرسختی دانش آموزان دختر 0/162- =R و پسر 0/183-=R منفی و معنادار بودند ولی تفاوت بین این دو ضریب برابر 0/18=Z که در سطح 0/05 =P معنادار نبود. ضرایب همبستگی بین پیشرفت تحصیلی و ادراک محیط کلاس دانش آموزان دختر برابر 0/036- =R و معنادار نبود ولی در پسران 0/252- =R و در سطح 0/002 =P معنادار شد. لذا تفاوت بین این دو ضریب برابر 2/48 =Z که در سطح 0/05 =P معنادار بود. ضرایب همبستگی بین ادراک محیط کلاس و درگیری-تحصیلی دانش آموزان دختر 0/556=R و در پسران 0/664=R که در سطح 0/000 =P معنادار بودند ولی تفاوت بین این دو ضریب برابر 1/43= Z که در سطح 0/05 =P معنادار نبود. ضرایب همبستگی بین سرسختی و ادراک محیط کلاس و همچنین بین سرسختی و درگیری تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر معنادار نبودند بنابراین تفاوت بین آن ها هم معنادار نشد. به طورکلی، از شش مقایسه روابط بین هر جفت از متغیرهای موردمطالعه، رابطه پیشرفت تحصیلی و ادراک از محیط کلاس بین گروه دختران و پسران تفاوت معناداری وجود داشت که دلیل احتمالی آن نقش عوامل فرهنگی و اجتماعی است. لذا ضرورت دارد که اولیاء و مربیان برای هر دو جنس فرصت های مناسب رشد و پیشرفت را فراهم کنند.

هدف مطالعه حاضر بررسی روش های درمان اختلال یادگیری خاص (دیکته) دانش آموزان در مطالعاتی که با روش تحقیق آزمایشی انجام گرفته است می باشد. منابع پژوهش در پایگاه های اطلاعاتی و اسناد علمی از سال 64 تا 94 (30 سال) مورد جستجو قرار گرفتند. از این پایگاه ها 70 پایان نامه و مقاله پژوهشی با روش آزمایشی پیدا شد. از این تعداد 24 مورد هماهنگ باهدف تحقیق بود. روش های درمان، ویژگی های نمونه آماری (پایه، جنس، نمونه)، ابزارهای گردآوری اطلاعات، روش آماری و یافته ها هر یک از منابع موردبررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که روش های درمان استفاده شده را می توان در پنج دسته طبقه بندی کرد. این روش ها شامل (1) فرایند و تکلیف، (2) حسی و حرکتی، (3) بازی های آموزشی، (3) شناختی و رفتاری و (5) چندرسانه ای می باشند. نتایج پژوهش های موردمطالعه نشان می دهد که همه روش های مداخله این پژوهش ها در کاهش و بهبود عملکرد املا دانش آموزان با ناتوانی های یادگیری املا مؤثر بوده است؛ و استفاده درست از این روش ها می تواند کمک زیادی در بهبود یادگیری املا داشته باشد؛ و انجام مطالعات بیشتر برای کمک به دانش آموزان، معلمان و والدین در کاهش مشکلات یادگیری ضروری است.