پژوهش ملل

پژوهش ملل

پژوهش ملل آبان 1396 شماره 23

مقالات

۱.

استثنائات حقوقی در رابطه با عدم شناسایی مسئولیت بین المللی دولت در برابر دولت-ها و اتباع خارجی

تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 717
مسئولیت بین المللی دولت در قبال دولت ها و اتباع بیگانه، زمانی مطرح می گردد که دولت میزبان، بدون هیچگونه عذری باعث تضییع حقوق بیگانگان مقیم خاک خود گردیده و یا از تضییع شدن حقوق قانونی آنها جلوگیری به عمل نیاورده باشد. شش حالت وجود دارد که دولت می تواند از عدم تحقق این حقوق و یا تضییع آنها خود را تبرئه نماید. این موارد در متن و شرح مواد کمیسیون حقوق بین الملل در رابطه با مسئولیت بین المللی دولت به تصویب و تأیید نهایی کمیسیون و دولت های عضو سازمان ملل متحد رسیده است. حالت اول رفتاری است که توسط افراد عادی در غیاب مقامات رسمی یا به جای آنان صورت می گیرد (ماده 9)؛ حالت دوم، دولت با شورشیان و انقلابیون مردم سرزمین خودش درگیر است که در صورت پیروزی دولت بر شورشیان و انقلابیون، دولت هیچگونه مسئولیتی نسبت به اعمال شورشیان و انقلابیون در برابر اتباع بیگانه ندارد (ماده 10)؛ حالت های سوم تا ششم که به ترتیب مواد بیستم تا بیست و پنجم را در برمی گیرد، معاذیری هستند که برای رفع وصف اعمال متخلفانه دولت که به نوعی در صورت عدم مغایرت با قواعد آمره، می توانند دولت را از مسئولیت تبرئه نمایند. بنابراین دولت زمانیکه در این شش وضعیت قرار می گیرد خصوصاً در مورد حالت اول و دوم، خصوصاً اگر بر شورشیان و انقلابیون پیروز گردد، در برابر خساراتی که شورشیان بر جان و اموال اتباع بیگانه به بار آورده اند هیچگونه مسئولیتی ندارد ولی در مورد حالات سوم تا هشتم این عدم مسئولیت تا برقراری آن حالات، اعتبار دارد و پس از رفع آن مسئولیت مجدداً برقرار می گردد.
۲.

تحلیل و اولویت بندی عوامل موثر بر تسهیل صادرات در صنایع غذایی با استفاده از تکنیک TOPSIS

تعداد بازدید : 64 تعداد دانلود : 345
در جهان امروز توسعه ملی بدون در نظر گرفتن تجارت خارجی قابل تصور نیست. بررسی جوانب تحولات اقتصادی مالی جهان بعد از انقلاب صنعتی نشان می دهد که کشورهای توسعه یافته جهان با استفاده از بخش مهم و تأثیرگذار صادرات توانسته اند بر قدرت سیاسی و اقتصادی خود بیفزایند. در عصر کنونی صادرات و نقش آن بر توسعه اقتصاد یک کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است و این مهم بر هیچ دولتی پوشیده نیست. این پژوهش از نظر ماهیت و هدف، کاربردی و به دنبال بررسی عوامل موثر بر تسهیل صادرات مواد غذایی با استفاده از روش تاپسیس و از نظر روش جمع آوری داده ها از نوع توصیفی پیمایشی است که در آن، گردآوری نظامند اطلاعات از نمونه ها صورت می پذیرد. همچنین این پژوهش را می توان از نوع پژوهش های مقطعی به حساب آورد؛ چرا که داده های مورد نیاز آن جهت تحلیل در مقطع زمانی 97-1396 گردآوری شده است. باتوجه به خروجی الگوریتم تاپسیس اولویت شاخص های اصلی تأثیرگذار بر بهبود جریان صادراتی در صنایع غذایی به ترتیب برابر: شاخص های متناسب با محصول، شاخص های متناسب با تحقیق و توسعه، شاخص های حول قانونگذاری و تعاملات داخلی و دولتی، شاخص های مرتبط با نیروی انسانی و فعالیت های تبلیغاتی و شاخص های حول قانونگذاری و تعاملات داخلی و دولتی معرفی گردیده است.
۳.

نقش رنسانس بر تاریخ اروپا و پیامدهای آن

نویسنده:
تعداد بازدید : 369 تعداد دانلود : 699
سده میانه در اروپا نشان دهنده حاکمیت مطلق نهاد کلیسا در حوزه های مختلف زندگی مردم است که در نهایت فعالیت آن با رنسانس یا نوزایی متوقف گردید. تاریخ هر کشوری ممکن است شاهد حوادث مهم و نقاط عطفی باشد که منجر به رشد و شکوفایی آن شود. رنسانس یا نوزایی یکی از آن نقاط عطف و مهم تاریخ اروپا محسوب می شود که با دگرگونی-هایی که در تمامی ابعاد بر جای گذشت، شیرازه نظام قرون وسطایی را از هم پاشیده و اروپا را وارد عصر جدید ساخت. باتوجه به مطالعات انجام شده براساس روش جمع آوری داده ها به صورت اسنادی و کتابخانه ای، نتایج بدست آمده نشان می دهد که عبور از سده میانه و ورود به عصر رنسانس در اروپا دارای مولفه های اساسی بوده است که زمینه ساز رشد اروپا در چند سده اخیر شده است. ویژگی هایی نظیر اومانیسم یا انسان محوری و راسیونالیسم یا خردگرایی. همچنین در این مسیر افراد تأثیرگذاری ظاهر شدند که در واقع بعنوان کاتالیزور، این فرایند را سرعت بخشیده و به مقصد رساندند. مقاله پیش رو، به دنبال مطالعه و بررسی نقش رنسانس و پیامدهای آن در جهت رشد و پیشرفت اروپا می باشد. نوشتار حاضر تلاش دارد این مهم را بررسی کند.
۴.

تبیین قاعده لاضرر و لاضرار در مباحث فقهی

تعداد بازدید : 578 تعداد دانلود : 772
از جمله قواعدی که در تعدیل یا تکمیل نصوص شرعی کاربرد موثر دارد و احکام فرعی فراوانی از آن متفرع شده است، قاعده لاضرر یا قاعده نفی ضرر است. با آنکه نصوص شرعی متعددی بعنوان مدرک قاعده مزبور مورد استناد فقها واقع شده است. اما بدون تردید، قبح ضرر و حسن جلوگیری از آن و در نتیجه نهی از اضرار، از احکامی است که عقل، صرف-نظر از متون شرعی یا ادله نقلی، به آن حکم می کند و از مستندات عقلیه است. قاعده لاضرر یکی از ۴ یا ۵ قاعده کلی است که بسیاری از فقهای اسلام آن را اساس تشکیل فقه دانسته اند؛ از این رو، بررسی و مطالعه این قاعده در مذاهب فقهی و در نتیجه، بهره مندی از نظرات در ابعاد مختلف آن ضروری به نظر می رسد. این قاعده مهمترین مستند برای جلوگیری از اعمال ضروری است و از هر ضرر مادی و معنوی به آبرو، مال و جان مومنان منع می نماید. باتوجه به مطالب ذکر شده پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مبانی فقهی قاعده لاضرر و لاضرار می پردازد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که قاعده لاضرر یکی از مهمترین قواعد فقهی است و دلیل روایی قاعده لاضرر منحصر در حدیث نبوی نیست و در قضایا و موارد مختلف این دستور از سوی پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (ع) نیز صادر گردیده است.
۵.

بررسی الگوی علی روابط بین سیرت نیکوی مدیران، کیفیت زندگی کاری با تعهد سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان سازمان تأمین اجتماعی آ.غ)

تعداد بازدید : 900 تعداد دانلود : 551
پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی علّی روابط بین سیرت نیکوی مدیران و کیفیت زندگی کاری با تعهد سازمانی در میان کارکنان سازمان تأمین اجتماعی آذربایجان غربی بعنوان تحقیق کاربردی و با روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی انجام شده است. روش نمونه گیری مورد استفاده، تصادفی طبقه بندی بود که از طریق پرسشنامه های استاندارد نسبت به سنجش متغیرهای تحقیق اقدام شده است. به منظور آزمون نیکویی برازش از روش مدل یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. روایی و پایایی در روش مدل یابی معادلات ساختاری شامل روایی همگرا، روایی تشخیصی و پایایی سازه مورد بحث قرار گرفت و نتایج نشان دهنده تأیید پرسشنامه ها بوده است. نتایج آزمون فرضیه اصلی اول نشان دهنده ارتباط بین متغیرهای سیرت نیکوی مدیران با مولفه های تعهد سازمانی می باشد. اعداد مشخص شده روی دوایر نشان دهنده میزان تأثیر تبیین شده می باشد. میزان تأثیر تبیین شده بین متغیر مستقل و وابسته در آزمون فوق برابر 50 درصد می باشد. نتایج رابطه صداقت، تواضع، شوخ طبعی، شور و اشتیاق و غمخواری و حکمت و شجاعت بر تعهد سازمانی را تأیید کرد. نتایج آزمون فرضیه اصلی دوم نشان دهنده ارتباط بین متغیرهای کیفیت زندگی کاری با مولفه های تعهد سازمانی می باشد. میزان تأثیر تبیین شده بین متغیر مستقل و وابسته در آزمون فوق برابر 53 درصد می باشد. بنابراین، نتایج تحقیق، حاکی از آن است که بین سیرت نیکوی مدیران و کیفیت زندگی کاری با مولفه های رفتار شهروندی سازمان رابطه وجود دارد.
۶.

بازشناسی انسان و اسطوره در عصر حاضر

نویسنده:
تعداد بازدید : 486 تعداد دانلود : 153
اسطوره خبر از آغازی بی انتهاست که از حقیقت آفرینش سخن باز می گوید حقیقتی که به راستی ژرف، پیچیده و کهن است. بسیاری از محققین همانند الیاده یا باستید تاکنون نتوانسته اند تعریف جامع و کاملی ارائه دهند. تعریفی که بتواند جامع الشرایط و کامل باشد. اما نفوذ اسطوره را می توان در جای جای زندگی انسان سنتی دید بطوریکه بقایای این ذهنیت کهن و بدوی را می توان در عصر نوین نیز یافت چراکه انسان نوین همان عصیان گر تکنومدار و همان پرومته ای است که برای شناخت بیشتر عصیان می کند و احساسات خود را در جهت تبلور آگاهی بیشتر به کار می برد. در بسیاری از آثار متفکرین مثل سارتر به راحتی می توان ردپای تحمیل اسطوره ای را دید. کل خمیرمایه و مورفولوژی داستان براساس اساطیر شکل یافته و تدوین گشته است که بنحوی عصیان نویسنده بر اوضاع دوران معاصر خویش را مرقوم می سازد. این مقاله در چارچوب تحلیل و توصیف بنا گشته است و روش گردآوری اطلاعات و مفاهیم نگاشته شده به صورت اسنادی و کتابخانه ای و اینترنتی بوده، تا بتوانیم بازشناسی دیگری در حاشیه مفهوم اسطوره پردازی بدست آوریم.
۷.

آینده پژوهی تحولات جهان عرب (سه احتمال برای 2025)

تعداد بازدید : 544 تعداد دانلود : 393
آینده چگونه خواهد بود؟ پاسخ این سوال پیچیده است و طیف گسترده ای از احتمالات را در برمی گیرد؛ خوب، بد یا ترکیبی از هردو. اما بیش از هر چیز ما را غافلگیر خواهد کرد. همانگونه که در بهار عربی به وقوع پیوست، تغییر رویدادها پس از جنگ لیبی و جنگ داخلی سوریه که هیچکدام آنگونه که انتظار داشتیم پیش نرفت. البته، وقتی که در انتظار آینده ایم؛ امید منطقی ترین چیزی نیست که باید در تصمیم ما تأثیر بگذارد: علم و دانش اصلی ترین پیش نیازها برای کاهش غافلگیری استراتژیک می باشد، جهان ما مکانی مملو از عدم قطعیت باقی خواهد ماند. سال ها قبل احتمال وقوع چنین طوفان هایی در جوامع خاورمیانه و شمال آفریقا راز نبود، هرچند چگونگی و زمان وقوع آنها، یک راز بود. معهذا عدم قطعیت توجیهی برای صبر و انتظار برای آینده نیست. تصمیمات سیاسی بهنگام و بجا تأثیرگذار می باشد و سعی مطالعات امنیتی اتحادیه اروپا کمک به تصمیم گیری درست است. در این اثر، سه آینده احتمالی برای جهان عرب تشریح می شود که کاملاً به تصمیمات سیاست گذاران وابسته اند. فارغ از تغییرات آب وهوایی یا واقعیت های قطعی نظیر جمعیت که نمی توانیم؛ آنها را تغییر دهیم. قطعاً می توان سایر موارد را تحت تأثیر قرار داد، گرچه قطار حوادث ایستگاه را ترک کرده، تصمیم گیران هنوز هم ممکن است بتوانند تصمیمی درست بگیرند. این گزارش درصدد ارسال پیامی امیدبخش است. این اثر ثابت خواهد کرد که آینده بهتر در خاورمیانه و شمال آفریقا لزوماً وابسته به بخت و اقبال نیست. علیرغم این ممکن است آینده به گرفتن تصمیمات صحیح امروز وابسته باشد.
۸.

بررسی شخصیت در رمان ""جای خالی سلوچ

تعداد بازدید : 522 تعداد دانلود : 165
یکی از عناصر مهم در داستان نویسی شخصیت است که در واقع عامل طرح داستان می باشد. نویسنده با خلق شخصیت ها و بازگو کردن اعمال و رفتاری که از آنها سر می زند، در واقع اثری می آفریند که خواننده آن را عینی و ذهنی تصور کرده و با آن رابطه برقرار می کند. و این رابطه تا انتهای داستان با خواننده همراه است. این شخصیت پردازی در واقع با تمایلات، افکار و اندیشه نویسنده ارتباط مستقیم دارد و خواننده در طول داستان به نوعی با نویسنده و عقایدش در ارتباط است. محمود دولت آبادی از نویسندگان رئالیست ایران است، آثار رئالیستی وی در واقع الگوی واقعی روزگار خودش می باشد علاوه بر این، خلق شخصیت های متعدد در آثارش آنها را منبع خوبی برای مطالعه قرار داده است؛ از جمله آثار وی می توان به رمان داستانی جای خالی سلوچ اشاره کرد. این پژوهش سعی کرده است علاوه بر اینکه تعدد و تنوع شخصیت ها و شیوه شخصیت پردازی را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد و به این امر مهم نیز بپردازد که انتخاب شخصیت و شیوه پردازش به آنها تا چه حد در موفقیت این رمان نقش داشته است. شخصیت های این کتاب تنها ایستا و راکد نمی باشد بلکه به فراخور حال و مقام تغییر کرده و پویا می شوند. روای داستان در شخصیت پردازی هم از شیوه مستقیم (که همان شناخت شخصیت ها توسط نویسنده است) و هم از شیوه غیرمستقیم (از طریق گفتار و کردار شخصیت ها) استفاده کرده است.
۹.

نقش ارتش در روند نوسازی و مدرنیزاسیون جامعه در دوران حکومت پهلوی (1357-1299)

تعداد بازدید : 492 تعداد دانلود : 824
از جمله لوازم بلافصل موردنیاز نوسازی و توسعه در جوامع وجود بستری جهت سازمان یابی، مشارکت، رقابت و آزادی گروه ها و نیروهای اجتماعی است. بنابراین در غیاب نهادهای جامعه مدنی و ضعف و سرکوب آنها زمینه رشد و نیرومندی هرچه بیشتر نهادهای اجبار آمیز فراهم می گردد. باتوجه به اهمیت و جایگاه حساسی که پهلوی اول و دوم برای ارتش در فرایند نوسازی و مدرنیزاسیون قائل بودند و صرف نظر از موفقیت و یا عدم موفقیت و فارغ از آثار مثبت و منفی فرایند نوسازی و مدرنیزاسیون مدنظر پهلوی بررسی نقش ارتش در این فرایند در طول دوران سلطنت پنجاه ساله پهلوی بسیار حائز اهمیت است. اینکه ارتش چگونه و در کدام یک ازحوزه های نوسازی جامعه ایران مشارکت داشته است مسئله ای است که در این مقاله به دنبال دستیابی به پاسخ آن هستیم. بر همین اساس با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و مطرح کردن این سوال اصلی که: ارتش در روند نوسازی و مدرنیزاسیون جامعه ایران در دوران حکومت پهلوی چه نقشی داشته است؟ در پاسخ به این سوال این فرضیه اصلی مطرح می شود که: به نظر می رسد تکیه بر ارتش بعنوان ابزار بنیادین و تضمین کننده بقای نظام سیاسی و اعتقاد به تجدد آمرانه و نوعی نوسازی از بالا در میان روشنفکران و تغییرات ساختاری و افزایش بودجه سالانه ارتش سبب گردید ارتش در روند نوسازی و مدرنیزاسیون جامعه ایران در دوران پهلوی در حوزه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، مالی و ... نقش فعالی را برعهده بگیرد.
۱۰.

مطالعه اشتغال زنان در اسناد بین المللی و حقوق ایران

تعداد بازدید : 456 تعداد دانلود : 60
این مطالعه به بررسی اشتغال زنان در اسناد بین المللی می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از رویکرد اسنادی استفاده شده است. زنان در اسناد بین الملل از حق برابری در اشتغال و حقوق برخوردار هستند. برمبنای قانون مبارزه با عدم تبعیض جنسیتی و کنوانسیون حقوق تجارت بین الملل در همه رده های شغلی زنان از حقی برابر با مردان در اشتغال برخوردارند. قوانین بین الملل از دهه 1980 میلادی بطور جدی به موضوع تبعیض جنسیتی در اشتغال برای زنان ورود کرده است و برمبنای منشور حقوق بشر سعی در ایجاد حق برابر برای اشتغال و تساوی حقوق کار بین زنان و مردان شده است برپایه مقاوله نامه شماره 29 درخصوص کار اجباری، م صوب ک نفرانس عمومی سازمان بین المللی کار، دولت ها و مقامات صلاحیت دار نباید اجازه دهند زنان به کار اجباری گمارده شوند تا حاصل ک ار اج باری آن ان به نفع افراد یا شرکت ها و یا شخصیت های حقوقی تمام ش ود و یا در اختیار آنان قرار گیرد. علاوه بر این، چنانچه بعضی از قوانین به تحقق کار اجباری زنان منتج گردد، ب اید در اس رع وق ت ملغی شود. همچنین مأموران محلی، حتی در صورتیکه وظیفه شان ایجاب ن ماید، ن می توانند زنان و مردان را به کار و فعالیت موقت یا دائمی مجبور سازند و نیز مجاز نیستند آنها را به ص ورت ف ردی ی ا جمعی به کار کردن برای افراد یا شرکت ها وادار سازند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۳