مطالعات راهبردی

مطالعات راهبردی

مطالعات راهبردی سال نوزدهم پاییز 1395 شماره 3 (پیاپی 73) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

حکم رانی حزب عدالت و توسعه و آینده شکاف های اجتماعی در ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دموکراسی حزب عدالت و توسعه شکاف های اجتماعی مطالعات بین المللی علوی ها مسئله کردها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 292
با توجه به تحولات اخیر ترکیه، این سؤال مطرح است که از سرگیری درگیری ها بین دولت این کشور و حزب کارگزاران کردستان و کودتای نافرجام تیرماه 1395 علیه اردوغان، چگونه بر شکاف های درونی ترکیه و آینده سیاسی آن تأثیر خواهد گذاشت؟ بر اساس فرضیه این مقاله، رویکرد اقتدارگرایانه و ایدئولوژیک (ناسیونالیستی- اسلامیستی) حزب عدالت و توسعه، به ویژه رهبری آن یعنی اردوغان، و عدم تمایل آن به حل وفصل مسائل ناشی از شکاف های علوی- سنی و کردی- ترکی، باعث تراکم بیشتر شکاف های داخلی ترکیه و گسترش بحران سیاسی این کشور خواهد شد.
۲.

انحراف از نوعثمانی گرایی و کودتا در ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کودتا ترکیه مطالعات بین المللی نوعثمانی گرایی تیپ ایده آل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 411 تعداد دانلود : 679
hز نظر این مقاله، کودتای 15 ژوئیه در ترکیه ناشی از انحراف در مفهوم نوعثمانی گرایی و تیپ ایده آل آن بوده است. در واقع، این مفهوم بعد از سال 2002 در قالب چهار مدل الهام بخشی، فعال گرایی غیراجبارآمیز، فعال گرایی اجبارآمیز و مدل جوانک بزدل در دو عرصه داخلی و خارجی عمل کرده است، که سه مدل آخر با انحراف در مدل الهام بخشی، زمینه های کودتا را فراهم کردند. ضدکودتای اردوغان هرچند سبب تضعیف جامعه مدنی خواهد شد، اما توان زایل کردن آن را ندارد، بلکه صرفاً پیش روی آن را به تأخیر می اندازد. سیاست های اردوغان در برساختن تیپ ایده آل نوعثمانی گرایی به عنوان الگویی در دو حوزه داخلی و خارجی، با تناقض روبه روست و در آینده نه چندان دور گرفتار ظرفیت های کارای همین جامعه مدنی شده و قدرت را واگذار خواهد کرد. دوران اردوغان از این پس دوران تمرکز بر بحران های داخلی از منظر پلیسی و تساهل منفعلانه در سیاست خارجی خواهد بود.
۳.

اردوغانیسم و فهم سیاست خاورمیانه ای ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست خارجی تحولات خاورمیانه مطالعات بین المللی برداشت رهبران اردوغانیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 290 تعداد دانلود : 19
این مقاله به بررسی چگونگی برداشت رهبران ترکیه، به ویژه شخص اردوغان، از تحولات جدید خاورمیانه و نحوه تأثیرگذاری آن بر رفتار سیاست خارجی این کشور می پردازد. استدلال اصلی مقاله این است که آنچه به رفتار و رویکرد سیاست خارجی ترکیه در تحولات اخیر خاورمیانه شکل می دهد، نه صرفاً واقعیت های محیطی و راهبردی، بلکه برداشتی است که رهبران ترکیه، به خصوص رجب طیب اردوغان، از این تحولات دارند.
۴.

استراتژی ترکیه در قبال داعش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تروریسم ترکیه بحران سوریه داعش مطالعات بین المللی پ.ی.د/پ.ک.ک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 541 تعداد دانلود : 383
بحران سوریه، باعث تغییرات مهمی در آرایش قوا و صف بندی های منطقه ای شد. ترکیه با این تحلیل که حکومت بشار اسد در کوتاه مدت سقوط خواهد کرد، به حمایت جدّی از اپوزیسیون سوری پرداخت. پس از تطویل بحران، حزب کردی پ.ی.د که ترکیه آن را شعبه سوری پ.ک.ک می داند، قدرت را در شمال سوریه و مرز جنوبی ترکیه به دست گرفت. در چنین شرایطی، داعش ظهور کرد و ترکیه در مقابل اقدامات این گروه علیه دولت اسد و پ.ی.د، سیاست «انفعال و اغماض» را در پیش گرفت. این امر هم به پروسه صلح در ترکیه خاتمه داد و هم ترکیه را به عنوان حامی داعش معرفی کرد. استدلال اصلی این نوشتار این است که با تکیه بر نظریه رئالیسم و بحث امنیت هستی شناختی، می توان رفتار ترکیه را نسبت به داعش تحلیل کرد؛ رفتاری که از نظر دولت مردان این کشور، ناشی از فقدان گزینه های مطلوب و نگرانی های امنیتی است.
۵.

علل و انگیزه های عملیات نظامی روسیه در سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملیات نظامی روسیه خاورمیانه سوریه انقلاب های عربی مطالعات بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 851 تعداد دانلود : 478
در حالی که روسیه یکی از مهم ترین مخالفان اقدام نظامی در سایر کشورها و احترام به تمامیت ارضی دولت های مستقل است، پرسش اینجاست که چه منافعی این کشور را به دست زدن به اقدام نظامی در سوریه قانع کرده است؟ از نظر نویسندگان این مقاله، تلاش روسیه برای ارائه تصویر خود به عنوان دولتی مقتدر در مناطقی که در حوزه امنیتی آن قرار می گیرند در سطح بین المللی؛ لزوم حمایت از محور سوریه، ایران، عراق و حزب الله لبنان در سطح منطقه ای و جلوگیری از احیای جریان های اسلام گرای افراطی در قفقاز شمالی در سطح ملی، می تواند توضیح دهنده رفتار روسیه در اقدام به عملیات نظامی در سوریه باشد.
۶.

تأثیر روابط جمهوری آذربایجان و اسرائیل بر امنیت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران اسرائیل سیاست خارجی آذربایجان مطالعات امنیتی نظریه اتحاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 969
استدلال اصلی این مقاله این است که مقامات جمهوری آذربایجان در چارچوب اختلافاتی که با ارمنستان، به ویژه در مسئله قره باغ دارند، به روابط با اسرائیل می اندیشند و در این رابطه، عمدتاً به دنبال دستیابی به ادوات و تکنولوژی های پیشرفته نظامی از اسرائیل و کسب حمایت لابی صهیونیستی در آمریکا برای مقابله با لابی ارمنی هستند. در مقابل، اسرائیل نیز در قالب «دکترین پیرامونی» به روابط خود با جمهوری آذربایجان می نگرد که به نظر می رسد بخش مهمی از هدف آن، مقابله با جمهوری اسلامی ایران در ابعاد سیاسی، نظامی، اطلاعاتی و حتی اقتصادی است.
۷.

ارزیابی «راهبرد نیروی نظامی اسرائیل» (یادداشت راهبردی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مطالعات بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 808 تعداد دانلود : 500
اسرائیل نخستین بار در تاریخ نظامی خود، در آگوست 2015 سندی تحت عنوان «راهبرد نیروی دفاعی» با امضای «گادی آیزینکوت»رئیس ستاد ارتش این رژیم و به زبان عبری منتشر کرد. برگردان انگلیسی این سند در آگوست 2016 توسط «گراهام آلیسون» و «مرکز بالفر» منتشر شد. سند مذکور شامل دیباچه ای از رئیس ستاد ارتش، مقدمه و پنج فصل نسبتاً مفصل است. در این نوشتار، تلاش می شود ضمن معرفی خلاصه ای از مهم ترین محورهای فصول مختلف راهبرد نظامی اسرائیل، منطق راهبردی و نوع رویکرد و نگاه طراحان این راهبرد نسبت به مقوله امنیت، به ویژه امنیت نظامی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۸