تعلیم و تربیت استثنایی

تعلیم و تربیت استثنایی

تعلیم و تربیت استثنایی اردیبهشت 1391 شماره 110 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

نقش واسطه گری مقابله مذهبی در سبک های دلبستگی نسبت به خدا و سلامت روان والدین کودک با ناتوانی ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت روان مقابله مذهبی سبک های دلبستگی به خدا والدین کودک با ناتوانی ویژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 496
با هدف بررسی نقش واسطه ای مقابله مذهبی در رابطه بین سبک های دلبستگی نسبت به خدا و سلامت روان، 240 والد (120 مادر و 120 پدر) دارای کودک با ناتوانی ویژه در منطقه زیر کوه شهرستان قائن به صورت تصادفی انتخاب شدند. والدین به مقیاس سبک های دلبستگی به خدا، مقابله مذهبی مثبت و منفی و همچنین مقیاس سلامت روان پاسخ دادند. برای بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم سبک های دلبستگی و مقابله مذهبی برای هر یک از والدین به طور جداگانه از الگوی تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد، 1) در پدران و مادران سبک دلبستگی ایمن و دو سوگرا به خدا به طور غیرمستقیم و با واسطه مقابله مذهبی مثبت منجر به کاهش اختلال در عملکرد اجتماعی می شود. 2) سبک دلبستگی اجتنابی و دو سوگرا به خدا نیز با میانجی گری مقابله مذهبی منفی در پدران و مادران منجر به افزایش علائم روان تنی و تنها در پدران منجر به افزایش بی خوابی و اضطراب می شود. 3) در مادران سبک دلبستگی ایمن به خدا به طور مستقیم منجر به کاهش اضطراب و بی خوابی و همچنین افسردگی می شود. 4) و در نهایت سبک دوسوگرا به خدا در مادران با واسطه مقابله مذهبی منفی و در پدران نیز به طور مستقیم و غیر مستقیم منجر به افزایش افسردگی می شود. به طور کلی با توجه به نتایج می توان گفت که مقابله مذهبی مثبت و منفی در رابطه میان سبک های دلبستگی به خدا و سلامت روان والدین کودکان با ناتوانی ویژه نقش واسطه گری دارد.
۲.

رویکردهای برنامه درسی دانش آموزان کم توان ذهنی: مزایا و معایب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش آموزان کم توان ذهنی رویکردهای برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 478 تعداد دانلود : 797
هدف از این مقاله، مرور تحول رویکردهای برنامه درسی دانش آموزان کم توان ذهنی یا به عبارت دیگر ناتوان هوشی در سطح جهانی است. از آنجایی که محتوای برنامه درسی و چگونگی ارائه آن یکی از راه های بهبود آموزش و پرورش دانش آموزان کم توان ذهنی است، همگامی با تحول رویکردهای برنامه درسی در سطح جهانی بسیار ضروری است. در واقع کشورهای پیشرفته دنیا با تغییر رویکردهای خود در برنامه درسی دانش آموزان کم توان ذهنی به دنبال راه های بهتر، جهت آماده سازی آن ها برای زندگی مستقل در محیط های با کم ترین محدودیت هستند. در این مقاله رویکردهای برنامه درسی دانش آموزان کم توان ذهنی و مزایا و معایب هر رویکرد مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این پژوهش مروری نشان داد که جدیدترین رویکرد در برنامه درسی دانش آموزان کم توان ذهنی ، رویکرد دسترسی به برنامه درسی عمومی است که اتخاذ این رویکرد با فراهم کردن شرایط و امکانات و تمهیدات لازم برای اجرای آن به بهترین شکل، دانش آموزان کم توان ذهنی را برای زندگی مستقل در محیط های با کم ترین محدودیت آماده می کند.
۳.

داستان های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهارت های اجتماعی افراد درخودمانده داستان های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 752 تعداد دانلود : 437
نقص در برقراری روابط اجتماعی مناسب از جمله ویژگی های افراد درخودمانده است که زندگی آن ها را بسیار تحت تأثیر قرار می دهد. برای رفع مناسب این مشکل، پیش از آموزش مهارت های اجتماعی، لازم است به افراد درخودمانده در زمینه توسعه شناخت اجتماعی، آموزش های لازم داده شود. یکی از رویکرد هایی که در زمینه توسعه مهارت ها و شناخت اجتماعی در ارتباط با افراد مبتلا به اختلال طیف درخودماندگی مورد استفاده قرار می گیرد داستان های اجتماعی است.
۴.

کودکان استثنایی و چالش های مادران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کودکان استثنایی چالش های مادران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 431 تعداد دانلود : 843
بدون تردید نوع ارتباط مادر با کودک استثنایی از مهم ترین زمینه های پژوهش و مطالعه است. زیرا شخصیت فرد استثنایی، بازتابی از شخصیت والدین، به ویژه مادر می باشد. بر اساس نظریه دلبستگی، رفتار مادرانه و واکنش های مادر نسبت به فرزند تأثیر بسزایی نه تنها در دوره کودکی بلکه تأثیر ماندگاری در تمام مراحل تحول دارد . بنابراین یکی از عوامل بنیادی، نحوه پذیرش و برخورد مادر با معلولیت کودک است. طبق آمارهای موجود، حدود سه درصد از کل کودکان دارای معلولیت می باشند، لذا لزوم شناخت این کودکان و نحوه واکنش های روانی و عاطفی مادران و آموزش صحیح رفتار و کنار آمدن با این کودکان از ضروریات محسوب می شود . در این مقاله سعی شده است به انواع واکنش های معمول و پژوهش های انجام شده در این مورد پرداخته شود.
۵.

کاربردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات در جهت حمایت از دانش آموزان با نیازهای آموزشی ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فن آوری اطلاعات دانش آموزان دارای نیازهای ویژه فن آوری کمکی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی آموزش کودکان استثنایی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی تکنولوژی آموزشی طراحی سیستم های آموزشی
تعداد بازدید : 384 تعداد دانلود : 924
فن آوری اطلاعات و ارتباطات، یکی از مهم ترین فن آوری های کمکی در آموزش دانش آموزان دارای نیازهای ویژه است که مجموعه ای از فن آوری های مبتنی بر رایانه، شبکه های محلی، ملی و بین المللی را در بر می گیرد و در تبادل اطلاعات و برقراری ارتباط و تعامل نقش مهمی را ایفا می کند. به عبارت دیگر فن آوری اطلاعات و ارتباطات هم در ارائه خدمات آموزشی به دانش آموزان عادی و هم در ارائه خدمات آموزشی ویژه از اهمیت و ظرفیت های خوبی برخوردار است.این مقاله در راستای کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در کلاس درس به مباحثی چون تدریس انفرادی، یادگیری اکتشافی، ابزار تعامل، مدیریت و ارزشیابی پرداخته است.
۶.

خانواده و کودک با نیاز ویژه (تبیین نقش قبل از تولد و بعد از تولد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خانواده آموزه های دینی اسلام کودک با نیاز ویژه تربیت رسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 476 تعداد دانلود : 107
آموزه های دینی اسلام تاکیدات خاصی بر جایگاه خانواده در امر تربیت فرزند ان و نقش تأثیر گذار والدین در شکل گیری هویت فرزندان و توانمند ساختن آنان جهت کسب شایستگی های لازم در مسیر دستیابی به حیات طیبه دارند . با توجه به نارسایی های جسمی، ذهنی و رفتاری کودکان و دانش آموزان با نیازهای ویژه ، تولد هر یک از این کودکان علاوه بر تحمیل بار هزینه های مادی و معنوی به جامعه، نیازمند سخت کوشی های چند جانبه خانواده جهت پاسخگویی به نیازها می باشد . قطعاً تربیت این گروه از افراد در سنین مختلف رشدی از پیچیدگی های خاصی برخوردار است و تحقق مطلوب امر تربیت در راستای توانمند سازی این گروه از افراد نیازمند، دارا بودن بینش و معرفت لازم از سوی اولیاء و تعامل تنگاتنگ آنان با سایر متولیان امر تعلیم و تربیت در سطح جامعه می باشد. بدین منظور این مقاله تلاش دارد با بهره گیری از آموزه های دینی اسلام به تبیین جایگاه خانواده قبل از تولد جهت پیشگیری از تولد فرزند معلول و پس از تولد جهت چگونگی مواجهه مناسب در راستای توانمندسازی و به حداقل رساندن آسیب های جسمانی، اجتماعی و اخلاقی فرزند معلول در تعامل با نهادهای متکفل امر تعلیم و تربیت بپردازد.
۷.

آموزش خودکارآمدی به دانش آموزان ناشنوای هنرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مهارت های اجتماعی دانش آموزان ناشنوا آموزش خودکارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 674 تعداد دانلود : 728
امروزه توجه به آموزش مهارت های اجتماعی دانش آموزان با نیاز ویژه که مشکلاتی در ارتباطات اجتماعی و شیوه تصمیم گیری دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. این مسئله در نزد دانش آموزان ناشنوای هنرستانی در خور توجه است. یکی از فرآیندهای رشد اجتماعی در افراد، خودکارآمدی است. این مفهوم در نظریه رشد اجتماعی آلبرت باندورا، باور به توانمندی های فردی است که در تصمیم گیری های فرد برای آینده موثر است. از این رو به نظر می رسد آموزش خودکارآمدی برای دانش آموزان، به خصوص دانش آموزان ناشنوای هنرستانی می تواند میزان سازگاری و رشد تصمیم گیری های فردی را در آن ها افزایش دهد. دلایل اهمیت این موضوع برای مربیان و کارشناسان گروه آسیب دیده شنوایی، خلاءهای موجود و سرانجام ارائه راهکارهای گوناگون در جهت آموزش خودکارآمدی به دانش آموزان ناشنوایی که در تصمیم گیری برای انتخاب رشته یا شغل آینده دچار مشکلاتی هستند، قابل بحث و بررسی است.
۸.

مشکلات ارتباطی کودکان درخودمانده و اثربخشی روش ارتباطی مبادله تصویر (پکس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درخودماندگی مشکلات ارتباطی روش های ارتباطی مکمل و جایگزین روش ارتباطی مبادله تصویر (پکس).

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 343 تعداد دانلود : 341
پژوهش های مختلف نشان داده است که با وجود تمام فعالیت های انجام شده تقریباً 50 درصد از کودکان درخودمانده گفتار کاربردی را به دست نمی آورند. در مورد این افراد لزوم استفاده از روش های ارتباطی مکمل و جایگزین احساس می شود. یکی از برنامه های ارتباطی که برای آموزش کودکان درخودمانده استفاده می شود روش ارتباطی مبادله تصویر (PECS) است. این مقاله به بررسی پژوهش های منتشر شده در زمینه روش ارتباطی مبادله تصویر می پردازد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۳۱