مشاوره شغلی و سازمانی

پژوهش حاضر یک پژوهش همبستگی است که به بررسی رابطة بین استرس شغلی و هوش هیجانی در بین کارمندان دانشگاه شهید بهشتی می پردازد. نمونة آماری شامل 216 نفر از کارکنان واحدهای مختلف دانشگاه به روش تصادفی ساده انتخاب شده است. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامة استرس شغلی دیویس و هوش هیجانی بار- اون استفاده شده است. یافته های آماری نشان داد که بین هوش هیجانی و استرس شغلی کارکنان دانشگاه رابطة منفی (3130/- r =) معناداری (01/0 ) وجود دارد و بین استرس شغلی و مؤلفه های هوش هیجانی به خصوص اعتماد به نفس، روابط بین فردی، واقعیت آزمایی، انعطاف پذیری، کنترل تکانه و شادکامی همبستگی منفی معناداری (01/0 ) وجود دارد. روش تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که عزت نفس و شادکامی بهترین پیش بینیکننده های استرس شغلی هستند.

هدف این پژوهش توانمندسازی (فردی، اجتماعی و اقتصادی) شهروندان زن باسواد، فاقد مهارت و شغل ساکن در حوزه تحت پوشش شهرداری است. پژوهش حاضر در حیطه تحقیقات شبه آزمایشی جای میگیرد. جامعه آماری پژوهش عبارتند از تمامی زنان دیپلم، فوق دیپلم، لیسانس و بالاتر فاقد مهارت و شغل ساکن در منطقه ی چهار شهرداری تهران که در دامنه سنی 20 تا 55 سال قرار دارند. تعداد 150 نفر به عنوان گروه نمونه تحقیق در نظر گرفته شدند که 100 نفر به عنوان گروه آزمایش تحت آموزش قرار گرفتند و 50 نفر دیگر که از تواناییهای فوق الذکر نیز برخوردار نبودند، تحت آموزش قرار نگرفتند و به عنوان گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. برای پاسخ به سؤالات پژوهش، از 5 پرسشنامه تحت عناوین: اطلاعات فردی، آماده سازی شغلی، مهارت های زندگی، اجتماعی و کسب و کار (کارآفرینی) و توانمندسازی استفاده شد و برای تجزیه وتحلیل داده ها، مدل آماری ANCOVA نیز به کار گرفته شد. یافته ها نشان می دهند که آموزش های آماده سازی شغلی، مهارت های زندگی، اجتماعی وکسب وکار (کارآفرینی) بر توانمندسازی شهروندان زن مؤثر است.

تضاد بین نقش های کار و خانواده عامل مهمی در زندگی زنان شاغل است. در رویکرد بوم شناختی رشد فرد نه محصول خود او و نه در اثر شرایط محیطی او حاصل می شود، بلکه افراد و محیط با یکدیگر تعامل همیشگی و پویا دارند و رفتار افراد نتیجه عوامل چند گانه در سطح فردی، میان فردی و در سطحی وسیع تر اجتماعی فرهنگی است .این پژوهش به منظوربررسی اثر بخشی آموزش مدیریت نقش های کار - خانواده، مبتنی بر رویکرد بوم شناختی بر افزایش خودکار آمدی معلمان زن انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، معلمان زن شاغل در آموزش و پرورش منطقه 18 شهر تهران در سال تحصیلی 89-1388 بودند. نمونه تحقیق از میان داوطلبان شرکت در این برنامه آموزشی که به فراخوان پژوهش سرا پاسخ مثبت داده بودند انتخاب شدند. از میان 38 معلم شاغل داوطلب شرکت در جلسات، 24 نفر به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. هر یک از گروه ها 12 نفر بودند. برخلاف گروه گواه که آموزشی را دریافت نکردند، گروه آزمایش راهبردها و مهارت های مدیریت نقش های کار- خانواده را طی 12 جلسه بر اساس رویکرد بوم شناختی آموزش دیدند. از هریک از اعضای دو گروه پیش آزمون و پس آزمون خودکارآمدی شرر و همکاران به عمل آمد. نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس حاکی از آن بود که آموزش مدیریت نقش های کار - خانواده مبتنی بر رویکرد بوم شناختی بر افزایش خودکار آمدی معلمان زن مؤثر بود.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ترکیبی (رابطه چند گانه) ارزش های سازمانی، رهبری اخلاق مدار و ارزش های اخلاقی با استرس و فرسودگی هیجانی به مرحله اجرا درآمد. جامعه آماری پژوهش را کارکنان شرکت سهامی ذوب آهن در پائیز 1388 (حدود 7000 نفر) تشکیل داده اند. از بین جامعه آماری فوق الذکر، 385 نفر به شیوه نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم از معاونت های این شرکت نمونه گیری شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ارزش های سازمانی (با 40 سؤال و پنج خرده مقیاس بنام های ارزش های اخلاقی رشدی و انسانی، ارزش های روابط انسانی و مشارکت، ارزش های معطوف به کیفیت و مشتریان، ارزش های اجتماعی برون سازمانی و ارزش های حمایتی ـ اقتصادی)، پرسشنامه رهبری اخلاق مدار با 9 سؤال، پرسشنامه ارزش های اخلاقی همکارانه با 4 سؤال، پرسشنامه استرس شغلی با 15 سؤال و پرسشنامه فرسودگی هیجانی با 9 سؤال بودند. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام برای استرس شغلی نشان داد که به ترتیب رهبری اخلاق مدار (274/0 ـ =)، ارزش های معطوف به کیفیت و مشتریان (297/0 ـ =)، ارزش های حمایتی ـ اقتصادی (127/0 =) و ارزش های اجتماعی برون سازمانی (119/0 =) دارای توان پیش بین معنادار (01/0 P< و 05/0 P<) هستند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام برای فرسودگی هیجانی نشان داد که بترتیب رهبری اخلاق مدار (248/0 ـ =)، ارزش های اخلاقی همکارانه (156/0 ـ =)، ارزش های معطوف به کیفیت و مشتریان (145/0 ـ =) و ارزشهای حمایتی ـ اقتصادی (109/0=) دارای توان پیش بینی معنادار (01/0 P< یا 05/0 P<) هستند.

هدف این تحقیق بررسی ساخت، اعتباریابی و روایی سنجی پرسشنامه سنجش آسیب ها و مشکلات شغلی کارمندان شهرداری شهر اصفهان بوده است. بر این اساس، آزمونی ساخته شد که دارای سه طبقه اصلی آسیب های درون فردی، آسیب های بین فردی و آسیب های فرافردی است و این سه طبقه اصلی، خود دارای 18 زیر طبقه می باشد. این مقیاس محقق ساخته بر روی 166 نفر از کارمندان شهرداری شهر اصفهان (95 زن و 71 مرد) اجراء گردید. یافته ها نشان دهنده پایایی بالای (90/0-95/0) سه طبقه اصلی و طبقات هجده گانه است. همبستگی درونی بین طبقات سه گانه ( 78/0-80/0) و معنادار گزارش شده است. محاسبه پایایی آزمون به روش آلفای کرونباخ 96/0 گزارش شد. علاوه بر این جهت تعیین روایی همزمان پرسشنامه آسیب شناسی شغلی، از دو پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش جهت روایی همگرا و رضایت شغلی JDI جهت سنجش روایی واگرا استفاده شد و نتایج نشان داد بین سه طبقه اصلی آسیب های شغلی با قسمت خستگی هیجانی پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش همبستگی مثبت معنادار وجود دارد. نتایج نشان دهنده این مسئله است که بین طبقات آسیب های درون فردی و بین فردی و فرافردی با نمره کل پرسشنامه رضایت شغلی همبستگی منفی معنادار 39/0—49/0- وجود دارد که نشان دهنده روایی واگرای آزمون آسیب شناسی شغلی اصفهان است.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطة بین هوش هیجانی مدیران و یادگیری سازمانی در دانشگاه آزاد اسلامی به منظور فراهم آوردن الگوی مناسب برای یادگیری سازمانی براساس هوش هیجانی مدیران است. جامعة آماری این پژوهش را کلیة مدیران دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل می دهد. که از میان آنها تعداد 554 نفر مدیر و 1662 نفر کارمند به روش تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه هوش هیجانی سیبریا شرینگ و پرسش نامه یادگیری واتکینز و مارزیک است. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیری خطی نشان داد که: 1- بین هوش هیجانی و یادگیری سازمانی (سطح سازمانی) رابطه وجود دارد. 2- الگوی یادگیری سازمانی (سطح سازمانی) براساس هوش هیجانی مدیران به قرار زیر است: 217/1 + خودکنترلی × 145/0= یادگیری سازمانی (سطح سازمانی)

پژوهش حاضر قصد دارد که نقش این متغیرها را از طریق آزمون دو الگوی ساختاری (الگوی 1 و 2)، در سازمان های آموزشی بررسی کند. نمونه ای مرکب از 652 معلم مدارس ابتدایی پسرانه در 10 منطقه از شهر تهران انتخاب و داده ها بوسیله 3 پرسشنامه گردآوری شده. پس از بررسی پایایی و روایی سازه متغیرهای نهفته، اثر مستقیم و غیر مستقیم سبک رهبری تحولی مدیران بر اعتماد معلمان به مدیر و نقش میانجیگر ادراک معلمان از عدالت رویه ای در دو الگو و همچنین شاخص های نیکویی برازش الگوها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هر دو الگو، رهبری تحولی بر اعتماد به مدیر اثر غیر مستقیم و در الگوی 2، اثر مستقیم نیز دارد. همچنین در هر دو الگو، رهبری تحولی بر عدالت رویه ای و عدالت رویه ای بر اعتماد به مدیر اثر مستقیم دارد و میانجیگر معنادار رابطه رهبری تحولی و اعتماد به مدیر است. مقایسه اثر میانجیگر در هر دو الگو نشان میدهد که عدالت رویه ای میتواند نقش خود را بصورت ناکامل ایفا کند. شاخص های نیکویی برازش در هر دو الگو نشان داد که الگوی 2 برازش بهتری با داده های گردآوری شده دارد. نتایج در بخش آخر مقاله مورد بحث قرار گرفته است.