فقه (کاوشی نو در فقه)

فقه (کاوشی نو در فقه)

فقه بهار و تابستان 1388 شماره 59 و 60 (مقاله پژوهشی حوزه)

مقالات

۲.

سیر تحول فقه اجتهادى در بستر زمان(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: زمان و مکان حکومت اسلامى تحول فقه اخبارگرى اصول گرى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 693 تعداد دانلود : 810
با توجه به ضرورت پاسخ گویى فقه به مسائل فراوان پیش روى عصر جدید و حکومت اسلامى, تحول و بالندگى فقه اجتناب ناپذیر مى نماید. بازشناسى روش موجود فقاهت و نمایاندن نقاط قوت و ضعف آن, نیازمند سیرى اجمالى در تاریخ تحول فقه شیعه و بررسى عوامل مؤثر در آن دارد. در این مقاله به این مهم پرداخته شده است.
۳.

اجتهاد و نو اندیشى خوانش اهداف فقه معاصر(مقاله پژوهشی حوزه)

۴.

درآمدى بر فقه محیط زیست(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: فقه ضمان محیط زیست قواعد فقه مسئولیت همگانى مسئولیت حاکم اسلامى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 322 تعداد دانلود : 294
حفاظت از محیط زیست از مباحث مهم و کاربردى روزگار است که به پردازش و تحقیق در حوزه هاى مختلف از جمله فقه اسلامى نیاز دارد. فقه مبناى قوانین اجتماعى و فردى است و از این رو بازشناسى ظرفیت هاى موجود در منابع فقهى اعم از کتاب, سنت, عقل و اجماع داراى اهمیت است.براى شناخت این امر سه عرصه مختلف وجود دارد: یکم. مسئولیت همگانى;دوم. مسئولیت حاکم اسلامى;سوم. احکام و قواعد خاص و عام فقهى.هرکدام از این سه در نوع خود مهم ترین ابزار حفاظت و جلوگیرى از تخریب هاى محیط زیست است.
۶.

نظریه عدم انحلال خطابات قانونى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: اصول امام خمینى انحلال خطابات قانونى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 258 تعداد دانلود : 390
امام(ره) صاحب نظریه اى خاص در منظومه مباحث حکم شناسى است. این نظریه عبارت است از (عدم انحلال قانونى). مشهور اصولیان خطابات قانونى را قابل تجزیه به خطابات شخصى به تعداد افراد و اشخاص مخاطب مى دانند. در این میان حضرت امام آن را غیر قابل انحلال مى داند. در این مقاله به تببین دیدگاه ایشان و برخى آثار آن مى پردازیم.
۷.

دست دادن با نامحرم از نگاه آیات و روایات(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: احکام ثانویه ضرورت اهل کتاب بیعت نامحرم لمس مصافحه دست دادن تماس دست

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن احکام فقهی وحقوقی در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی احکام فقهی و حقوقی در روایات
تعداد بازدید : 82 تعداد دانلود : 310
مصاحفه از آداب مردمان پیش از ظهور اسلام است که دین اسلام نیز آن را پذیرفت و بدان سفارش نمود. اگرچه اسلام این ادب اجتماعى را پذیرفته, براى حفظ آثار و فواید و تقویت جنبه هاى مثبت آن, نیز جلوگیرى از مفاسد احتمالى, تنها مصافحه همجنسان را مجاز شمرده است; از منظر اسلام دست دادن مرد با زن غیر محرم, خواه با ریبه و قصد تلذذ و خواه بدون قصد, ممنوع است. همچنین در حکم ممنوعیت مصافحه با نامحرم, میان زنان مسلمان و زنان اهل کتاب تفاوتى به چشم نمى خورد.
۹.

بررسى اجمالى ادله برخى از مصادیق ریش تراشى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: گونه ریش ریش تراشى ریش پروفسورى لحیه عارض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 487 تعداد دانلود : 802
این فروع بعد از اثبات حرمت ریش تراشى است. لذا نخست اشاره اى اجمالى به ادله اى مى شود که براى حرمت ریش تراشى به آنها استدلال شده است, سپس فروع مسئله ریش تراشى در پى مى آید. این نوشته به دو بحث از فروعات مسئله ریش تراشى مى پردازد:یکم. جواز (ریش پروفسورى); دوم. حرمت تراشیدن موهاى گونه.درباره این فرع براى نخستین بار به تفصیل بحث مى شود, اگرچه بعضى از فقها اشاره اى اجمالى به بعضى از این بحث ها داشته اند.
۱۰.

جایگاه حقوق معنوى آثار فرهنگى در حقوق ایران و فقه امامیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: مشروعیت پدیدآورنده حقوق مالى و اخلاقى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 432 تعداد دانلود : 304
پیشرفت علوم و تکنولوژى و تحول شگرفى که در دنیاى کنونى به وجود آمده و با شتابى وصف ناپذیر استمرار دارد, نه تنها بشر را از تعالیم اسلام بى نیاز نساخته, بلکه او را بیش از پیش به آن وابسته کرده است. علم حقوق نیز پا به پاى دیگر علوم و فنون در مسیر پیشرفت روزافزون گام مى بردارد و هر روز مسائلى نو را فراروى مکاتب مختلف حقوقى مى نهد تا براى آن پاسخى درخور یابد.له حقوق معنوى آثار فرهنگى از مسائل نوپیداست که این مقاله در زیر دو عنوان حقوقى و فقهى به بررسى آن در حقوق ایران و مشروعیت آن در فقه امامیه مى پردازد.
۱۱.

بررسى قاعده اتلاف با رویکردى به دیدگاه امام خمینى(ره)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: ضمان اتلاف امام خمینى(ره) منافع مستوفات غیرمستوفات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 637 تعداد دانلود : 683
قاعده اتلاف یکى از قواعد مهم و کاربردى در فقه اقتصادى است. در این مقاله به تعریف ابعاد و زوایا و ادله آن پرداخته شده است و از آنجا که حضرت امام(ره) اسلوب مناسب ترى را در پیش گرفته اند, این تحلیل ها با محوریت آراى ایشان پیش رفته است. عنصر اصلى دیدگاه ایشان توجه بسیار به عقلایى بودن قاعده و تحلیل هاى عقلایى از آن است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۷