علوم اجتماعی و انسانی (دانشگاه شیراز)

علوم اجتماعی و انسانی (دانشگاه شیراز)

مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز 1382 شماره 39 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی باورهای والدین در مورد فرزند پروری و مفهوم آنان از هوش کودکان با توجه به وضعیت تحصیلی والدین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تحصیلات والدین باورهاى والدین فرزندپرورى هوش کودکان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هوش مفهوم هوش
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره مشاوره خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
تعداد بازدید : 675 تعداد دانلود : 194
"هدف اصلى این تحقیق، بررسى باورهاى والدین در مورد فرزندپرورى و هوش کودکان، در رابطه با میزان تحصیلات است.بدین منظور، 100 نفر از والدین شامل 72 مادر و 28 پدر با تحصیلات متفاوت که فرزندان آنان در کلاس اول بودند؛در این تحقیق شرکت نمودند.این والدین به پرسش‏هاى دو پرسشنامه باورهاى فرزندپرورى و هوش پاسخ دادند.در این تحقیق، دو پرسش مطرح بود.1.آیا والدین با تحصیلات متفاوت در میزان اهمیتى که براى فرزندپرورى قایل هستند، تفاوت دارند؟2.آیا والدین با میزان تحصیلات متفاوت در باورهاى خود درباره هوش فرزندان، تفاوت دارند؟ نتایج مربوط به پرسش اول نشان داد که سه گروه والدین با تحصیلات راهنمایى و کمتر، دیپلم و کاردانى یا بالاتر، از نظر باورهاى مربوط به فرزندپرورى تفاوتى ندارند.هم‏چنین نتایج مربوط به پرسش دو نشان داد که از نظر باورهاى کلى، در مورد هوش فرزند(کل باورهاى هوشى)، والدین داراى دیپلم نسبت به والدین داراى کاردانى یا بالاتر، در سطح بالاترى قرار داشتند(05/0 P) ، اما با والدین داراى تحصیلات راهنمایى یا کمتر تفاوتى نداشتند. در ضمن نتایج تحلیل زیر مقیاس‏هاى هوش نشان داد که والدین داراى دیپلم در رابطه با باورهاى انگیزش تحصیلى فرزند، یعنى زیر مقیاس ششم هوش، نسبت به والدین داراى کاردانى و بالاتر، در سطح بالاترى قرار داشتند(01/0- P) .هم‏چنین والدین داراى تحصیلات راهنمایى یا کمتر، در این زیر مقیاس، نسبت به والدین داراى کاردانى یا بالاتر در سطح بالاترى قرار داشتند(38%- P) ."
۲.

مقایسه ارزشیابی رفتار دانش آموزان توسط والدین، معلم و خود او(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ارزشیابى رفتار نیمرخ درجه‏بندى رفتار خودارزشیابى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 85 تعداد دانلود : 133
هدف از مطالعه حاضر، مقایسه ارزشیابى رفتار دانش‏آموزان از نظر خودشان، معلمان و والدین آنها است.بدین منظور از یک مطالعه بزرگ که 1784 دانش‏آموز(در مقطع ابتدایى و راهنمایى)در شهر شیراز را شامل مى‏شود، تعداد 220 دانش‏آموز که مقیاس‏هاى درجه‏بندى رفتار به وسیله خود دانش‏آموز، معلم و والدین آنها تکمیل شده بود، مورد بررسى قرار گرفتند.جهت کسب اطلاعات، از نیمرخ درجه‏بندى رفتار براون و هامیل(1978)یعنى سه مقیاس ارزشیابى رفتار به وسیله خود دانش آموز، معلم و والدین، استفاده شد.پایایى و روایى مقیاس‏هاى مورد استفاده در تحقیق حاضر مورد تأیید قرار گرفت.نتایج به دست آمده نشان داد که مابین زیرمقیاس‏هاى نمونه پرسشنامه دانش‏آموز (خانه، مدرسه و همسالان)همبستگى مثبت و معنى دارى(001/0 P) وجود دارد و حاکى از اعتبار سازه‏اى نمونه دانش‏آموز مى‏باشد.به علاوه مابین ارزشیابى رفتار خود دانش‏آموز با ارزشیابى والدین و ارزشیابى معلم از رفتار دانش‏آموز همبستگى مثبت و معنى‏دارى(01/0 P به دست آمد، در حالى که مابین ارزشیابى والدین و ارزشیابى معلم از رفتار دانش‏آموز، رابطه معنى‏دارى به دست نیامد.جهت بررسى تفاوت میانگین‏هاى ارزشیابى رفتار از نظر خود دانش‏آموز، معلم و والدین آنها، از تحلیل واریانس چند متغیره طرح‏هاى تکرارى‏ (AVONAM) استفاده شد و تفاوت مابین کلیه میانگین‏ها معنى‏دار بود.همچنین تفاوت‏هاى فوق در دو گروه دانش‏آموزان پسر و دختر به‏طور جداگانه مورد بررسى قرار گرفت و یافته‏ها نشان داد که بین(خود-ارزشیابى)رفتار دانش‏آموز باارزشیابى والدین و ارزشیابى معلم از رفتار دانش‏آموز همبستگى وجود دارد.به عبارت دیگر، ارزشیابى والدین و معلم با خود ارزشیابى دانش‏آموز همسویى دارد.به منظور بررسى تفاوت نظرات سه گروه(دانش‏آموز، والدین و معلم)بررسى میانگین نمرات ارزشیابى رفتار نشان داد که معلمان رفتار دانش‏آموزان را مطلوب‏تر از دو گروه دیگر ارزیابى مى‏کنند و برعکس، والدین ارزیابى پایین‏ترى از رفتار فرزندانشان نسبت به معلمان و خود فرزندانشان دارند.در پایان نتایج مورد بحث و بررسى قرار گرفت و پیشنهادهاى لازم ارایه گردید.
۳.

بررسی کارکردهای مهارت های ارتباطی «غیر کلامی» و «گوش دادن مؤثر» در تحقق وظایف و بهبود روابط انسانی در سامان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مهارت‏هاى ارتباطى ارتباط غیر کلامى گوش دادن مؤثر سازمان و روابط انسانى

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی فرهنگ
تعداد بازدید : 288 تعداد دانلود : 153
"مقاله حاضر به بررسى کارکردهاى مهارت‏هاى ارتباطى«غیر کلامى»و«گوش دادن مؤثر»در تحقق وظایف و بهبود روابط انسانى در یک سازمان پرداخته است.روش تحقیق، نیمه تجربى و طرح «آزمون نهایى و یک گروه»بود.جمعیت نمونه 56 درصد کل جمعیت 80 نفرى کارشناسان میدانى ادارات منابع طبیعى شهرستان‏هاى استان فارس را شامل مى‏شد که پس از تقسیم بر مبناى محل جغرافیایى کار به صورت تصادفى همه در سه کارگاه آموزشى شرکت داده شدند.جمع‏آورى داده‏ها، پاسخ به پرسش‏ها و مشاهده به‏طور منظم انجام گرفت.روایى پرسش‏ها با کمک متخصصان تعیین گردید.هر کارگاه با یک پرسش باز پیرامون هر یک از دو مهارت ارتباطى آغاز گردید.سپس آموزش پیرامون مهارت‏هاى یاد شده ارایه شد و پس از آن تمرین انجام مى‏گرفت.در انتهاى هر کارگاه، شرکت کنندگان به پرسش‏هاى مکتوب پیرامون کارکردهاى مهارت‏هاى دوگانه در تحقق وظایف سازمانى و بهبود روابط انسانى پاسخ مى‏دادند.براى تحلیل پاسخ پرسش‏هاى باز، از تحلیل محتوایى و پرسش‏هاى بسته از آمارهاى پارامتریک و غیر پارامتریک استفاده شد.نتایج نشان مى‏دهند که وضعیت پیش از برگزارى کارگاه و پس از آن، تفاوت معنى‏دارى دارد.هم‏چنین نقش و مهارت«گوش دادن مؤثر»نسبت به مهارت«غیر کلامى»در تحقق وظایف سازمانى و بهبود روابط انسانى نقش مساعدترى داشته است.افراد در گروه سنى(30-20)سال، پیرامون کارکردهاى مهارت«غیر کلامى»و در گروه 41 سال به بالا در مورد کارکردهاى مهارت گوش دادن مؤثر داشته‏اند.کارشناسان ارشد سازمانى، درباره کارکردهاى مهارت گوش دادن مؤثر و دارندگان مدرک رشته کشاورزى نظر مساعدترى پیرامون کارکرد مهارت غیر کلامى، داشتند.پیشنهاد مى‏شود که این مهارت‏ها در قالب کارگاه آموزشى به افراد بیشترى آموزش داده شوند و دیگر مهارت‏هاى ارتباطى را نیز دربرگیرد. "
۴.

موقعیت های کاهش دهنده انگیزش، راهبردهای خود نظم ده و پیشرفت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: انگیزش پیشرفت تحصیلى ولتر راهبردهاى خود نظم ده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 212 تعداد دانلود : 612
"هدف از این پژوهش، بررسى رابطه راهبردهاى خود نظم ده یادگیرى(براساس الگوى ولترز، 1998)و پیشرفت تحصیلى دانشجویان است.در این زمنیه، به سه پرسش تحقیقاتى پرداخته شد: 1.دانشجویان از چه نوع راهبردهایى براى خود نظم دهى به مشکلات انگیزشى استفاده مى‏کنند؟ 2.آیا استفاده از این راهبردها وابسته به موقعیت‏هاى آموزشى است؟3.رابطه خود نظم دهى‏هاى شناختى، فراشناختى، ارادى و پیشرفت تحصیلى چگونه است؟در این تحقیق، تعداد 184 داوطلب دانشجو(98 دختر و 86 پسر)ثبت نام شده، در سه گروه درس رشد که توسط یک مدرس ارایه مى‏گردید، شرکت نمودند.دانشجویان در چهار موقعیت مشکل‏زاى آموزشى که موجب کاهش انگیزش مى‏شود، قرار گرفتند.سپس از آنها خواسته شد تا راهبردهایى که آنها در موقعیت‏ها به کار مى‏گیرند تا همچنان به تلاش خود ادامه دهند و موفق شوند را نام ببرند. نتایج نشان داد که دانشجویان متناسب با نوع مشکل از راهبردهایى استفاده مى‏کنند که بتواند موجب خود نظم دهى یادگیرى آنان در آن موقعیت خاص گردد.نتایج همچنین نشان داد که انگیزش‏هاى درونى یا ذاتى به شکلى مثبت فرآیندهاى شناختى و پیشرفت تحصیلى را پیش‏بینى مى‏نمایند، در حالى که انگیزش‏هاى عملکردى رابطه‏اى منفى با هر دو عامل یاد شده دارد.از مجموع راهبردهاى شناختى و فراشناختى در دو سطح ساده و پیچیده، تنها راهبرد تمرین و تکرار بود که توانست پیشرفت تحصیلى را پیش‏بینى نماید.پژوهش در انتها با چند پیشنهاد آموزشى خاتمه مى‏یابد. "
۵.

(SDT) روش شناسی پژوهش در حافظه بازشناسی و معرفی روش آماری علامت یابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش‏شناسى حافظه بازشناسى روش آمارى علامت‏یابى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 11 تعداد دانلود : 962
"یکى از آزمون‏هایى که براى بررسى کارکردهاى شناختى در سال‏هاى اخیر مورد استفاده فراوان قرار گرفته آزمون بازشناسى حافظه است.در این آزمون محرک‏هاى دیدارى یا شنیدارى، با فاصله زمانى مشخص به آزمودنى ارایه مى‏شود؛سپس محرک‏هاى ارایه شده با محرک‏هاى مشابه مخلوط شده و از آزمودنى خواسته مى‏شود که به بازشناسى محرک قدیمى، از محرک‏هاى جدید بپردازد. تجربه و تحلیل آمارى این‏گونه آزمون‏ها به صورت سنتى با استفاده از آزمون‏هاى‏ t ، تحلیل واریانس یک‏طرفه، تحلیل واریانس دوطرفه و تحلیل واریانس، با استفاده از اندازه‏هاى مکرر، بر مبناى تعداد پاسخ صحیح بین دو یا چند گروه تجربى و گواه انجام شده است. تحقیقات جدید نشان داده است که استفاده از تعداد پاسخ صحیح که از آن، به حساسیت آزمودنى‏?dتعبیر شده، نمى‏تواند تنها معیار ارزیابى در این‏گونه تحقیقات باشد و گاهى محقق را در نتیجه‏گیرى دچار اشتباهات فاحش مى‏کند.بنابراین، پیشنهاد شده است که در این‏گونه موارد، از روش آمارى علامت‏یابى، قبل از استفاده از روش‏هاى آمارى یاد شده استفاده شود.براساس این نظریه، علاوه بر حساسیت پاسخ‏ (?d) عامل مهم دیگرى، به نام«سوگیرى پاسخ»(بتا ?B) که از تمایل آزمودنى به گفتن«بله»یا«خیر»شکل گرفته؛صرف نظر از نوع آزمون مى‏باشد، و این عامل مى‏تواند نتایج تحقیق ا تحت تأثیر قرار دهد.بنابراین، لازم است که نمرات خام قبل از هرگونه تجزیه و تحلیل آمارى، به نمرات معیار ?d و ?B تبدیل شود.براساس این روش آمارى«حساسیت پاسخ بالا»، بیانگر حساسیت یا توانایى بالاى آزمودنى در جداسازى محرک‏هاى قدیمى از محرک‏هاى جدید مى‏باشد. هم‏چنین، «سوگیرى پاسخ بالا»(نمره‏ ?B بالا).بیانگر میزان محافظه‏کارى آزمودنى در قبول بازشناسى محرک‏هاى جدید مى‏باشد و برعکس، نمره«سوگیرى پاسخ پایین»، بیانگر پذیرش آسان، در بازشناسى محرک‏هاى جدید مى‏باشد و راهبردى نادرست از سوى آزمودنى محسوب مى‏شود.در مجموع، مفید بودن این روش آمارى در تحقیقات مربوط، به وسیله بسیارى از محققان مورد تأیید قرار گرفته است(مثال، هالى و همکاران، 1994). در این مقاله، پس از ارایه تعریفى از حافظه بازشناسى، روش‏هاى علمى سنجش آن مورد بحث قرار خواهد گرفت.سپس عناصر اصلى روش آمارى علامت‏یابى‏ (TDS) که عبارت از: mralA eslaF,noitcejeR tcerroC,tiH,ssiM مى‏باشد، معرفى و روش محاسبه‏ ?d و ?B توصیف خواهد شد. "
۷.

بررسی ناهنجاری های قامت دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: انتروپومتر ناهنجارى وضع قامت دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شیراز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی مقایسه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : 410 تعداد دانلود : 448
هدف از این پژوهش، بررسى میزان شیوع ناهنجارى‏هاى وضع قامت در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شیراز بود.در این تحقیق 13 مورد ناهنجارى‏هاى وضع قامت در 181 دانشجوى پسر و 194 دانشجوى دختر مورد بررسى قرار گرفت.شدت ناهنجارى‏ها به سه دسته شدید، متوسط و طبیعى تقسیم گردید و براى وضعیت شدید یک امتیاز، وضعیت متوسط 3 امتیاز و وضعیت طبیعى، 5 امتیاز منظور شد.در این تحقیق، جهت تجزیه و تحلیل نتایج آمارى از نرم‏افزار اس.پى.اس.اس استفاده گردید.به منظور مقایسه میزان ناهنجارى‏ها در دو گروه دختران و پسران، از آزمون مربع کاى استفاده شد.نتایج حاصل، حاکى از آن است که آزمون‏شونده‏ها، به یک یا چند انحراف مبتلا مى‏باشند.بر اساس آزمون مربع کاى، نتایج در بیشتر وضعیت‏ها، حاکى از تفاوت معنى‏دار میزان شیوع ناهنجارى‏ها در دو گروه دختران و پسران دانشجو مى‏باشد و در بیشتر موارد، ناهنجارى‏ها در دختران، بیشتر از پسران است.شایع‏ترین انحراف در دختران، با 2/73 درصد، مربوط به کف پاى صاف و در پسران، با 7/56 درصد مربوط به پشت گود است.کمترین انحراف، در دختران با 2/6 درصد، مربوط به پشت گرد و در پسران، انحراف بالاتنه به عقب با 6/0 درصد است.در این تحقیق، از نمودار درجه‏بندى نیویورک جهت سنجش ناهنجارى‏هاى وضع قامت استفاده گردید.
۸.

ویژگی ها و مسایل فلسفه ادبیات کودک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ادبیات کودک خواننده مستتر فلسفه ادبیات کودک نظریّه ادبیات کودک نقد ادبیات کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 19 تعداد دانلود : 909
"میان کودک، ادبیات کودک و نقد این ادبیات رابطه‏اى چند سویه و ژرف برقرار است.نقد ادبیات کودک، آنگاه که متکى بر نظریه‏اى منسجم ودربرگیرنده باشد مى‏تواند بر تعامل این ادبیات و کودک تأثیرى ژرف و گسترده داشته باشد.نظریه ادبیات کودک، اما، از آنجا که ناگزیر از پرداختن به مقولاتى همچون«روش»و«هدف»در ادبیات کودک است.با فلسفه ادبیات کودک، همپوش و به تعبیر این پژوهش یکسان است.از این رو کوشش در تدوین فلسفه ادبیات کودک بنیادى‏ترین وظیفه پژوهشگران در حیطه این ادبیات است.پژوهش حاضر، نخست به روشن کردن موقعیت ویژگى‏هاى ادبیات کودک پرداخته، سپس مهم‏ترین ویژگى‏ها و مسایل فلسفه ادبیات کودک را مطرح مى‏سازد. آنچه در این مقاله عرضه مى‏گردد، در واقع مبانى و بنیادهایى است که گمان مى‏رود.هر فلسفه ادبیات کودک ناگزیر از پرداختن به آن و یا آغاز کردن آن است. "

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۳