نامه انجمن مفاخر

نامه انجمن مفاخر

فصلنامه نامه انجمن 1383 شماره 16

مقالات

۱.

طنز در ادب قدیم ژاپن

کلید واژه ها: طنز لطیفه ژاپن ادبیّات ژاپن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 139
بسیاری از ناقدان ادبی ژاپن می‏گویند که ادبیّات ژاپن از طنز و لطیفه عاری است. امّا با خواندن نوشته‏های ایکّیو نمی‏توان این عقیده را یکسره پذیرفت. هیچ بهره از ادبیّات دوره رادو (سال‏های 1600ـ1867 م.) خالی از لطیفه و طنز نیست. انواع طنز و فکاهه، مانند سِن ریوُ و کیوءکا، به ادب این دوره غنا و پویایی بخشیده است. از سوی دیگر، سلاحتِ نوشته‏های قدیم ژاپن با لطیفه و طنز در ادب باختر زمین تفاوت دارد، امّا چگونگی این تفاوت را آسان نمی‏توان بیان کرد. بر روی هم، طنز و طیبت در همه جا مفرّح است، امّا مانند دو سیب که در دو خاک و سرزمین روییده باشد، به تأثیر اقلیم و آب و هوا تفاوت هایی در طعم و رنگ و رایحه دارد. طنز ژاپن بیشتر خنده‏آور است تا لطیفه‏آمیز؛ حال آنکه طنز اروپایی مایه‏ای خردورزانه دارد و جایگاهی اندک رفیع‏تر. با شنیدن آن یک که گویای غرائب طبع انسانی است، قهقهه سر می‏دهیم؛ و گوش دادن به این یک لبخندی خوش و گرم بر لبانمان می‏نشاند.
۲.

پزشکان نگاشت های مختصرالدول و برداشت گاه های ابن عبری (1)

کلید واژه ها: ابن عبری تاریخ مختصرالدّول دانش پزشکی تاریخ پزشکی اسلامی.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 323 تعداد دانلود : 744
این مقاله با هدف اثبات برداشت پذیری ابن عبری مؤلّف تاریخ مختصرالدّول از منابع درجه اوّل تاریخ فلاسفه و حکماء به ویژه دو کتاب عیون‏الانباء فی طبقات‏الاطباء و تاریخ‏الحکماء نگاشته شده است. ابن‏عبری به هنگام یادکرد بزرگان دانش پزشکی به جز چند تن پزشک که در بخش‏های پایانی کتاب تاریخ او آمد؛ شکل کامل یا ناقص و کوتاه شده از منابع فرایاد، برداشت کرده است. در این مقاله پس از مقدّمه کوتاهی از زندگی و آثار او، نخست مدخل مربوطه یاد شده و سپس برداشت‏گاه نویسنده با یادکرد شماره صفحه منبع یادآوری می‏شود. چون این کتاب از سوی عبدالمحمّد آیتی به زبان فارسی برگردان شده است، برای کاربری بیشتر خوانندگان پارسی زبان، با انجام شماری تغییرات از همان ترجمه نقل قول گردید. البتّه این مقاله تنها به یادکرد پزشکان تاریخ تمدّن اسلامی تا قرن هفتم هجری بسنده کرده است.
۳.

ادبیات پژوهی صدرالدین عینی و خودشناسی ملی تاجیکان فرارود (1)

کلید واژه ها: روسیه تاجیکستان صدرالدّین عینی «نمونه ادبیّات تاجیک» ادبیّات‏پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 738 تعداد دانلود : 189
ادبیّات‏پژوهی نوین فارسی تاجیکی فرارود در دهه بیست سده بیست، چون یک شاخه تاجیک‏شناسی پی‏ریزی شد و می‏توان گفت تا پایان دهه سی‏ام خصوصیت تاجیک‏شناسی داشت، یعنی برای نظر انداختن به تاریخ ملّت و ویژگی‏های آن، برای شناسانیدن مردم تاجیک به خودشان و به دیگران، برای تأمین بقای عمر ملّت خدمت کرده است. صدرالدّین عینی از جمله افرادی بود که به تحقیق و تفحّص در این زمینه پرداخت و اوّلین اثر کلان ادبیّات‏شناسی نوین تاجیکی را خلق کرد. در این مقاله به کتاب «نمونه ادبیّات تاجیک» ـ اثر این مؤلّف ارزنده تاجیکی ـ و اهمّیّت آن در ادبیّات‏پژوهی تاجیک پرداخته شده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۱