مطالعات راهبردی

مطالعات راهبردی

مطالعات راهبردی 1384 شماره 28

مقالات

۱.

تکوین نظریه امنیت علوی ؛ تحلیل دوران قبل از حکومت امام علی (ع)

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام هویت خلافت امامت شریعت امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 608 تعداد دانلود : 891
در پی رحلت رسول خدا (ص) جامعه اسلامی شاهد دوران گذاری است که در نتیجه آن خلافت به عنوان نظام سیاسی حاکمیت می یابد . این در حالی است که از دیدگاه شعیه ، امامت به مثابه سازمان دینی - سیاسی متصل به رسالت ، می بایست عهده دار چنین مهمی می شد . بدین ترتیب ، تشیع به رهبری حضرت علی (ع) به حاشیه رانده شده و این وضعیت ادامه یافت تا اینکه پس از قتل خلیفه سوم ، حکومت علوی تاسیس گردید . اگرچه امنیت به عنوان کالایی عمومی که با مدیریت حکومت تامین می شود ، شناسانده شده است ...
۲.

اطلاعات استراتژیک و تصمیم گیری در حوزه امنیت ملی

نویسنده:

کلید واژه ها: تصمیم گیری امنیت ملی سیستم های اطلاعات اطلاعات استراتژیک طراحی سناریو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 837 تعداد دانلود : 25
نقش اطلاعات در تصمیم گیری متناسب با صبغه این موضوع در مباحث نظامی قدمتی چند هزار ساله دارد . ارتباط میان اطلاعات و فرماندهی در حوزه های نبرد دستکم از سون تزو در پانصد سال قبل از میلاد مسیح تا کنون در ادبیات جنگ و استراتژی به ثبت رسیده است ؛ اما اطلاعات استراتژیک و تصمیم گیری در حوزه های امنیت ملی قدمتی در حدود 4 یا 5 دهه دارد . اهمیت و ضرورت این موضوع اکنون در محافل استراتژیک دنیا امری روشن و جدی است . نویسنده در این مقاله کوشیده است تا مفهوم اطلاعات ، اطلاعات استراتژیک و فرآیند تصمیم گیری درحوزه امنیت ملی را تبیین و نقش و تعامل اطلاعات استراتژیک و فرایند را تشریح کند ...
۳.

به سوی جامعه شناسی امنیت

نویسنده: مترجم:

کلید واژه ها: امنیت ملی جامعه شناسی امنیت نگرش واقع گرایانه نظم داخلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 150 تعداد دانلود : 462
امنیت واقعی چیست و چگونه امکان دستیابی به آن وجود دارد ؟ پرداختن به این سؤال نیازمند بازبینی در نظرات متفکران قبلی به خصوص نظرات متفکران مکتب رئالیسم است که امنیت را در سایه حضور دولتی قوی با ساز و برگ نظامی فراوان و در چارچوبهای متکی بر جبر و خشونت جستجو می کنند . نویسنده اعتقاد دارد که این تعریف ، بیشتر ناامنی را در پی خواهد داشت . بنابر این برای دستیابی به امنیت واقعی و پایدار باید در مفاهیم موجود در باب امنیت تجدید نظر و آن را در فرایندهای بنیادی تری همچون ارزش های فرهنگی ، فرایندهای اجتماعی سازی ، وفاق و همکاری جمعی جستجو کرد و به عبارت دیگر ، از منظر جامعه شناسانه به آن نگریست ...
۴.

جامعه شناسی امنیت ملی : مطالعه موردی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی امنیت اجتماعی امنیت انسانی امنیت ملی پایدار امنیت هویت جامعه شناسی سیاسی نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 682 تعداد دانلود : 936
هدف مقاله حاضر ، تحلیل و تخمین بنیادهای اجتماعی امنیت ملی است . نگارنده بر آن است که دولت ها به صورت متعارف می توانند چهار نقش ایفا کنند که عبارتند از : رفع تعارض ، نمایندگی جامعه ، مصلحت اندیشی ، بازآفرینی انسان و جامعه ای طراز نوین . از بین این چهار کارکرد ، دومین و سومین آن در تحلیل دولت در جهان سوم مناسب به نظر می رسند . این گونه های مختلف رفتاری مستلزم آن است که امنیت ملی در جهان سوم را نه حاصل ساختار قدرت بین المللی و یا ساخته رژیم های خودکامه بلکه برآمده از صورت بندی خاصی بدانیم که بطور تاریخی و اجتماعی تداوم یافته اند
۵.

مناسبات هیدروپولیتیک ایران و افغانستان

کلید واژه ها: افغانستان مشهد سیستان و بلوچستان هیدروپولیتیک سد دوستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 631 تعداد دانلود : 961
آب شیرین سطح زمین تنها سه درصد مجموع آبکره را تشکیل می دهد . دشواری شرایط ،‌ هنگامی آشکار می شود که بدانیم پراکنش این میزان اب در امور مختلف ، زمینه ساز پیدایش شرایط حساسی شده است که بسیاری از صاحب نظران از قرن بیست و یکیم به عنوان سده هیدروپولیتیک یاد می کنند . بنابر این در مناسبات واحدهای سیاسی در مناطقی که میزان بارش اندک است ، آب زمینه ساز پیدایش تنش های آینده خواهد بود . کوهستان های داخلی افغانستان ، سرچشمه دو رودخانه هیرمند و هریرود در ناحیه خاوری ایران هستند ...
۶.

نظم نوین جهانی در قرن 21 ؛ دموکراسی های غیر لیبرال یا لیبرال دموکراسی در خاورمیانه و شمال آفریقا

نویسنده:

کلید واژه ها: لیبرال دموکراسی جهان اسلام استراتژی ایالات متحده خاورمیانه بزرگتر قاعده سازی دموکراسی غیر لیبرال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 912 تعداد دانلود : 578
استراتژی ایالات متحده آمریکا و اروپا برای ایجاد تغییرات اساسی در خاورمیانه و شمال آفریقا به طور خاص و جهان اسلام به نحو عام ، شامل ابعادی چون ملت ساز ی ، دولت سازی ، فرهنگ سازی ، مذهب سازی و نخبه سازی می شود . این ابعاد در قالب یکی از دو رویکرد « القاعده - قاعده » و « قاعده - القاعده » و یا ترکیبی از این دو با الویت های متفاوتی پی جویی می شود . رویکرد نخست بر اولویت تخریب ساختارهای موجود و پس از آن ایجاد هنجارها و ارزش های لیبرال بنا شده و رویکرد دوم نیز جا به جایی این اولویت را مد نظر دارد ..
۷.

استراتژی دفاعی ایالات متحده آمریکا پس از 11 سپتامبر

کلید واژه ها: تروریسم جنگ پیشدستانه استراتژی دفاعی جنگ نامتقارن سلاح های کشتار جمعی دفاع چند لایه محیط امنیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 699 تعداد دانلود : 632
حملات 11 سپتامبر ، به دولت آمریکا نشان داد که محیط استراتژیک جهانی با تغییرات ژرفی روبرو بوده و تهدیدات جدیدی در عرصه بین المللی ظهور کرده است . بازیگران دیگری وارد عرصه شده اند که ویژگی های دولت ملی را ندارند و مقابله با تهدیدات استراتژی های قبلی در این حوزه نیز چندان کارا نیست . آمریکا برای مقابله با تهدیدات جدید و تامین اهداف و منافع ملی خود ، ناگزیر به تغییر در استراتژی دفاعی است . این تغییر در حوزه ها و ابعاد گوناگون صورت گرفت . محیط امنیتی و بازیگران آن مورد بررسی قرار گرفتند ...

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۸