شِکِل یا سیکل (نظریه ای جدید درباره وزن سکه نقره دوران هخامنشی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امپراتوری پارسها توسط کورش بزرگ پدیدار شد و به دست داریوش اول به سرعت در مسیر ترقی و آهنگ توسعه سیاسی و اقتصادی قرار گرفت.داریوش برای ایجاد تمدنی بزرگ، دگرگونی های عمده ای را پدید آورد.از آن جمله می توان اصلاح اوزان و پیمانه ها و ضرب سکه را نام برد.مقایسه و تحلیل سکه های هخامنشی و تناسب وزن بین آنها، ما را در کشف و فهم سیستم اداری- مالی ایران باستان یاری می کند.سکه طلای هخامنشیان «داریک» است و سکه نقره آنان را در منابع گوناگون «شکل/سیکل» نامیده اند.تجارت با کشورهای متمدن آن زمان و پرداخت مزدِ مزدوران، بیشتر با سکه نقره ای که 6/5 گرم وزن داشت، انجام می گرفت و از طرف دیگر طبق الواح گنجینه تخت جمشید مزد کارگران با «شِکِلی» به وزن 3/8 گرم محاسبه و پرداخت می شد.با توجه به قدرت و دقت هخامنشیان برای اداره امور سرزمین وسیع خود، اختلافی به اندازه 7/2 گرم در سکه نقره آن روزگار بعید به نظر می رسد.در این مقاله کوشیده ایم با استناد به منابع دست اول تاریخ ایران باستان و تجزیه و تحلیل آنها درباره این اختلاف وزن به پاسخی روشن دست یابیم.