در یک دوره از روابط پرتنش ایران و ایالات متحده، «سیاست مهاردوگانه» محور اصلی رویکرد آمریکا را نسبت به ایران تشکیل می داد. در این بررسی، یکی از صاحبنظران مهم این زمینه، پیشینه شکلگیری این دیدگاه را از منظر طرف های اصلی درگیر در شکل دادن به سیاست های خارجی واشنگتن بیان کرده است.
در این مقاله تحولات حاصل از فروپاشی اتحاد شوروی و برآمدن مجموعهای از کشورهای مستقل به جای آن ... و بویژه جمهوری آذربایجان، موضوع بررسی قرار دارد . یکی از ویژگیهای اصلی واکنش جمهوری اسلامی در مقابل این پدیده نادیده گرفتن ابعاد ناسیونالیستی هویت این واحد جدید سیاسی و تصویر ماهیتی اسلامی برای آن بود . بررسی جوابی چند از رویکرد و طرز تلقی بعدی جمهوری اسلامی از تحولات جاری در آن حدود براساس چنین پیشفرض نادرستی، موضوع اصلی این مقاله است .