درخت حوزه‌های تخصصی

فهرستگان‌‌ها و فهرست‌های مشترک نشریه‌های ادواری, شرط اساسی قابل اجرا بودن برنامه‌های امانت بین‌کتابخانه‌ای و اشتراک منابع هستند. اُسی‌ال‌سی(1) -مرکزکتابخانه‌ای‌ رایانه‌ای‌ پیوسته - به ‌منظور دسترس‌پذیری بیش‌تر به اطلاعات جهان, کاهش هزینة فهرستنویسی, گسترش و توسعهء مجموعه, کنترل مستند, خدمات تبدیل گذشته‌نگر(2), کاهش هزینهء اطلاعات, دانش‌پژوهی, تحقیق و آموزش, فهرستگان جهان(3) (فهرستگان پیوستة اُسی‌ال‌سی) را به وجود آورده است.

در دهه های اخیر حمل و نقل هوایی، تحول عظیمی در ایجاد ارتباط میان مناطق مختلف جهان به وجود آورده است. جابه جایی مسافر و بار به اقصی نقاط جهان با استفاده از هواپیماهای پیشرفته با سرعت و سهولت میسر می گردد، که این خود نقش به سزایی در ارتقاء تجارت، ااقتصاد، فرهنگ و ... در سطح بین المللی ایفاء می نماید. حمل و نقل هوایی در عین ایجاد تسهیلات فوق در جوامع بشری، به واسطه مصرف زیاد انرژی و تولید آلودگیهایی از قبیل آلودگی صوتی و آلاینده هایی مانند گوگرد، دود، اکسیدهای نیتروژن و دی اکسید کربن مشکلات زیست محیطی را به همراه داشته است. یکی از بارزترین این مشکلات افزایش احتمال گرمایش جهانی به واسطه نشر زیاد گازهای گلخانه ای به ویژه دی اکسید کربن می باشد.در این مقاله سعی بر آن است تا با برشمردن اثرات زیست محیطی حمل و نقــل هوایی و نیز وضعیت این سامانه در کشور از لحاظ نشر گازهای گلخانه?ا??ی، راههای پیشگیری کوتاه?مدت و بلندمدت اثرات مذکور در حمل و نقل هوایی ارائه گردد.

این نوشته که سیاست های قابل اتخاذ برای بهینه سازی مصرف بنزین و نزدیک سازی قیمت این کالا را به قیمت های واقعی آن جستجو می کند، در ابتدا با برآورد مصرف سرانه بنزین براساس روندنگری، به برآورد مصرف کل و مصرف سرانه بنزین مبادرت می ورزد. سپس از طریق اتکا به یک مدل اقتصادسنجی مشتمل بر مدل بلندمدت، کوتاه مدت و تصحیح خطا به برآورد کشش های جزئی کوتاه مدت و بلندمدت قیمتی و درآمدی و پیش بینی مشروط مصرف کل و مصرف سرانه بنزین میپردازد نتایج حاکی از کم بودن کشش قیمتی کوتاه مدت و رشد قابل ملاحظه این کشش در بلندمدت است. این امر نشانه آن است که نقش عوامل بازاری و به ویژه قیمت در بلندمدت افزایش یافته است و عملا“ امکان بهینه سازی مصرف بلندمدت از طریق افزایش قیمت نسبی وجود دارد. در نهایت، نگارندگان با تکیه بر این واقعیت که کشش یک پارامتر نیست یک سلسله اصلاحات موازی هماهنگ با افزایش قیمت را در راستای بهینه سازی مصرف بنزین پیشنهاد می نمایند که می تواند بسترهای لازم برای کمتر کردن محدودیت ها و موانع افزایش قیمت بنزین را فراهم سازد یا تقویت نماید.

یماران بیمارستان و خانواده آن‌ها همواره جوینده اطلاعات بوده‌اند, اما همیشه نتوانسته‌اند اطلاعات پزشکی را با همان عمق و کیفیتی که فوراً و به راحتی برای متخصصان مراقبت‌های بهداشتی دسترس‌پذیر است بیابند. زمانی از ترس این‌که بیماران دچار سردرگمی و اشتباه شوند-یا شاید بدین علت که نیازی نبود که بیمار بداند و فقط باید پیروی نماید-نام داروها را بر روی بطری آن نمی‌نوشتند. در گذشته به کتابداران هشدار می‌دادند که اطلاعات, خدمات, و توصیه‌های پزشکی و حقوقی را فقط باید پزشکان و حقوق‌دانان ارائه کنند. کتابداران کتابخانه‌های عمومی فاقد منابع ضروری برای بازیابی اطلاعات دقیق و عمیق پزشکی بودند و از این‌که واسطهء جستجوی اطلاعات برای بیماران شوند ناراضی بودند.

این مطالعه به منظور تعیین کارآیی بیمارستان عمومی - آموزشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در بهار سال 1379 صورت پذیرفت. این مطالعه به روش توصیفی - مقطعی انجام گرفت . جامعه پژوهش را مراکز آموزشی - درمانی طالقانی و امام خمینی تشکیل داد و اطلاعات با استفاده از فرم های خاصی که به منطور سنجش و ضعیت تخت ها و نیروی انسانی و هزینه اعمال شده مورد استفاده قرار گرفتند جمع آوری گردید . سپس ازطبقه بندی اطلاغات و محاسبه شاخص های کارآیی نتایج به صورت جداول توصیفی ارایه گردید....

بانک‌های‌ اطلاعاتی‌ فارسی‌، پیش‌ از آن‌ که‌ فرهنگستان‌ زبان‌ معیارهای‌ لازم‌ را برای‌کاربرد اصطلاحات‌ علمی‌ و رسم‌الخط فارسی‌ تعیین‌ کند شکل‌ گرفتند. مجریان‌بانک‌های‌ اطلاعاتی‌ و نمایه‌سازان‌، خواسته‌ یا ناخواسته‌ ـ با مسائل‌ واژه‌ گزینی‌ و جنبه‌هایی‌ از زبانشناسی‌ درگیر شدند. در کار واژه‌ گزینی‌، اطلاع‌‌رسانان‌ ـ به‌ لحاظ ماهیت‌ حرفه‌خود ـ واژه‌های‌ رایج‌ در جامعه‌ تولیدکنندگان‌ و استفاده‌ کنندگان‌ از اطلاعات‌ را مد نظردارند و خود را مجاز به‌ واژه‌سازی‌ و اعمال‌ سلیقه‌ نمی‌دانند. واژه‌های‌ تازه‌ ساخت‌ نیز تازمانی‌ که‌ در جامعه‌ مقبولیت‌ لازم‌ را به‌ دست‌ نیاورده‌ باشند و در مدارک‌ به‌ کرات‌ دیده ‌نشوند، در نظام‌های‌ ذخیره‌ و بازیابی‌ اطلاعات‌ یا ظاهر نمی‌شوند و یا میهمان‌ چندروزه‌اند. بخش‌ قابل‌ توجهی‌ از مشکلات‌ نمایه‌‌سازان‌ از رواج‌ و کاربرد واژه‌ ناشی‌ می‌شود.متخصصان‌ برای‌ یک‌ مفهوم‌ واحد اصطلاحات‌ متفاوت‌ به‌ کار می‌برند. حتی‌ متخصصانی‌که‌ در یک‌ رشته‌ و در یک‌ جامعه‌ کوچک‌ کار می‌کنند خود را ملزم‌ به‌ هماهنگی‌ در کاربرد واژه‌های‌ تخصصی‌ نمی‌بینند. به‌ علاوه‌ برای‌ بسیاری‌ از اصطلاح‌های‌ وارداتی‌ معادل‌های ‌متفاوت‌ در زبان‌ فارسی‌ وجود دارد که‌ در مواردی‌ همه‌، کم‌ و بیش‌، به‌ یک‌ اندازه‌ کاربرد دارند. این‌ گونه‌ مطالب‌ به‌ علاوه‌ مسائل‌ رسم‌الخط فارسی‌، آوانویسی اسامی‌ عناصر وترکیبات‌ شیمیائی‌، سرواژه‌ها و کوته‌‌نوشته‌ها سبب‌ شده‌ است‌ تا ذخیره‌ اطلاعات‌ به‌ زبان‌فارسی‌ با کندی‌ صورت‌ گیرد و جستجو و بازیابی‌ کارایی‌ مطلوب‌ را نداشته‌ باشد. در این‌ مقاله‌ سعی‌ خواهد شد نمونه‌ هایی‌ از تجربه‌های‌ واژه‌ گزینی‌ در ذخیره ‌اطلاعات‌ ارائه‌ شود تا با‌ توجه‌ به‌ آنها، شاهد تسریع‌ و تسهیل‌ ذخیره‌ و بازیابی ‌اطلاعات‌ به‌ زبان‌ فارسی‌ باشیم‌.

پیشرفت‌های شگفت‌آور در فناوری اطلاعات که امکان ذخیره، پردازش و انتقال بسیار سریع اطلاعات را فراهم کرده و همچنین گسترش روزافزون شبکه‌های رایانه‌ای پیوسته در خدمات اطلاع‌رسانی، «حق موءلف » و «مالکیت معنوی» آثار را در بحرانی جدی قرار داده است. این بحران دامنگیر تمامی عناصری که به نحوی در زنجیرهء اطلاعات درگیر هستند، خصوصاً عناصر اصلی زنجیرهء اطلاعات، یعنی موءلفان و پدیدآورندگان، ناشران، کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی و استفاده‌کنندگان نهایی نیز شده است. روش‌های فنی در برخورد با این بحران که تمرکز شدیدی بر حفاظت از اطلاعات دارند، شکاف بین فقرای اطلاعاتی و اغنیای اطلاعاتی را عمیق‌تر خواهند کرد. لزوم توجه به مسائلی چون «استفادهء منصفانه» یا «برخورد منصفانه» به عنوان راهکاری برای برقراری تعادل بین حفاظت از اطلاعات و دسترسی به اطلاعات و همچنین تجدیدنظر در قوانین حق موءلف و سازگار‌کردن آن با نیازهای جدید، از مسائل دیگر حق موءلف در عصر رقومی است.

از دههء 1950 تا امروز، کتابخانه‌ها بیش‌تر از هر زمان دیگری در طی تاریخ خود، دستخوش تغییرات سریع و عمیق شده‌اند. البته این تغییر به علت کاربرد رایانه و فناوری‌های مخابراتی پیش آمده است. فناوری، کلیه فعالیت‌های ما را در زمینه نگهداری رکوردها بهبود بخشیده و در ترویج اشتراک منابع بین کتابخانه‌ها بسیار موفق بوده است. کتابخانه بدون دیوار هم اکنون واقعیت پیدا کرده زیرا بسیاری از افراد، اکنون می‌توانند به فهرست‌هایی دست یابند که نمایشگر منابع موجود در یک کنسرسیوم کتابخانه‌ای است و حتّی در پاره‌ای موارد می‌توانند از راه دور به نام خود از کتابخانه‌های دیگر کتاب دریافت کنند یا فتوکپی مورد نیاز خود را درخواست نمایند؛ این مواد بعداً به طور مستقیم از طریق پیک، پست، یا به شیوه‌های الکترونیکی به دست آن‌ها می‌رسند. کتابخانه‌ها از جهت در اختیار قرار دادن پایگاه داده‌های الکترونیکی به صورت سی‌دی-ر‌ام، یا تسهیل در دستیابی شبکه‌ای به منابعی که موجودیت فیزیکی در کتابخانه ندارند، بسیار مفید بوده اند. بعضی از کتابخانه‌ها از این منابع برای ارائه خدمات‌آگاهی‌رسانی جاری(1) سفارشی‌به استفاده‌کنندگان خاص بهره گرفته‌اند. پیشرفته‌ترین کتابخانه‌ها از نظر فناوری، بیش‌تر تکنولوژی خود را به مراجعین راه دورمعطوف می‌کنند، که خدمات الکترونیکی دریافت می‌کنند ولی اصلاً لازم نیست شخصاً به کتابخانه مراجعه کنند. ظاهراً فناوری همه مشکلات را حل کرده و همه چیز در کتابخانه عالی است. آیا به راستی این گونه است؟

صاحب‌نظران خبره شرکت‌کننده در این نشست مراتب تقدیر خود را از دولت ژاپن به خاطردعوت‌ به‌ حضور‌ درپروژه ‌«اس‌پی‌آی‌آی‌دی»[1]ابزار داشتند. بدون شک این حرکت و تبادل نظر با یکدیگر، دیدگاه آنان در مورد توسعه در دیگر مناطق را بهبود بخشیده است. با تجربه‌ای که آنان از این نشست کسب کردند توجه سیاستگذاران کشور خود را به اطلاعات و محتوای رقومی در راستای توسعهء کشورهایشان معطوف خواهند ساخت. براساس مطالعات میدانی و بحث و تبادل نظر دربارهء گزارش های ملی کشورها، واضع است که توسعهء جوامع بر پایهء دانش، امری پیچیده و روندی چندجانبه است. همانطور که در شکل زیر نمایش داده شده ، جنبه های این روند شامل اطلاعات (داده‌ها- اطلاعات ساخت‌ یافته و دانش)، فناوری ‌(سخت‌افزار، نرم‌افزار، ارتباطات)، سیستم‌ها‌ی‌ اطلاعاتی (افراد، فرایندها، مدیریت)، سازمان (راهبردها، استانداردها، سیاست‌ها، فرهنگ)، و محیط (اقتصادی، سیاسی، سازمانی، فرهنگی‌ اجتماعی، فنی) می‌شود.

بهبود کارآیی و روشهای بکارگیری و همچنین تعیین معیاری برای ارزیابی عملکرد وسایل برقی خانگی نقش موثری در بهینه سازی مصرف انرژی در کشور دارد. سماور برقی از جمله وسایل برقی است که در بخش خانگی تجاری مورد استفاده قرار می گیرد و بهبود کارآیی آن می تواند در کاهش هزینه های انرژی برای مصرف کننده و همچنین توسعه کاربرد آن موثر باشد. در این مقاله شرایط و موارد آزمون استاندارد جهت ارزیابی و رده بندی نمودن مصرف انرژی سماورهای برقی ارائه شده است و نتایج چند نمونه سماور برقی در دو گروه سماور خانگی و سماور تجاری ارائه گردیده و بر اساس معیاری که برای مقایسه عملکرد سماورها معرفی شده است سماورهای مورد آزمایش رده بندی شده اند. همچنین تاثیر اقتصادی بهبود عملکرد سماورهای برقی مورد ارزیابی قرار گرفته است.

استاندارد و معیار مصرف انرژی در تجهیزات انرژی?بر، براساس قانون برنامه دوم توسعه و تداوم آن در بند الف ماده 121 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی جمهوری اسلامی ایران از اولویت?های اساسی برنامه?های مدیریت انرژی در کشور می?باشد?. استاندارد مصرف انرژی آبگرمکن برقی براساس شاخص اتلاف حرارتی برحسب کیلووات ساعت در روز بدست می?آید. اتلاف حرارتی آبگرمکن?های برقی در مدت زمان 24 ساعت (بدون ورود و خروج آب به / از آبگرمکن) و در شرایط تعریف شده در استاندارد اندازه?گیری و تعیین می?گردد. ظرفیت واقعی برحسب لیتر با ظرفیت آبگرمکن متفاوت بوده و به روش تجربی اندازه?گیری می?شود. روش تعیین رتبه آبگرمکن برقی در برچسب مصرف انرژی ابتدا با ظرفیت واقعی آبگرمکن برقی محاسبه یا اندازه?گیری شده و میزان اتلاف حرارتی آن در مدت 24 ساعت براساس آزمون?های استاندارد تعیین می?گردد. سپس با استفاده از رتبه?بندی?های مندرج در مقاله رتبه آبگرمکن برقی برحسب ظرفیت و اتلاف حرارت آن تعیین می?گردد. همچنین برای مقایسه میزان تلفات حرارتی برای این وسیله مطابقت با استاندارد بین?المللی استرالیا صورت گرفته است. نتایج حاصله نشان می?دهد ارتقاء یک رتبه در برچسب انرژی وضعیت انرژی محصول را به میزان 4 میلیون کیلووات ساعت در سال برای تولیدات سال 1381 صرفه?جویی می?نماید.

جدول داده ـ ستاده بیانگر تصویر آماری از وضعیت اقتصادی در یک مقطع زمانی یکساله می?باشد. این جدول اقتصاد را بـهn بخش تقسیم کرده و جریان داد و ستد بین این بخش?ها را نشان می?دهد. سطرهای این جدول نشاندهنده چگونگی توزیع محصولات یک بخش بین بخش?های مختلف است و ستونهای آن بیانگر خریدها یا نیازهای هر یک از بخشهای تولیدی است. اگر در جدول داده ـ ستاده، ماتریس مبادلات بین بخشی به تفکیک بخشهای انرژی و غیر انرژی بیان گردد، میتوان ارتباط بخش انرژی با سایر بخشهای اقتصاد را بسادگی توضیح داد. با استفاده از جدول داده ـ ستاده انرژی می?توان شدت انرژی کل (شدت مستقیم و غیرمستقیم انرژی) و همچنین اثرات مستقیم و غیرمستقیم افزایش قیمت انرژی بر تورم و هزینه خانوارها را محاسبه نمود. گروه مدلسازی و تلفیق در دفتر برنامه?ریزی انرژی وزارت نیرو در قالب یک طرح پژوهشی و با همکاری کارشناسان مرکز آمار ایران، جدول داده ـ ستاده انرژی سال 1373 را تدوین نمود که خلاصه نتایج این طرح پژوهشی در قالب این مقاله ارائه شده است. اطلاعات این جدول نشان می?دهد، حدود 68 درصد از انرژی مصرفی کشور در سال 1373 بصورت مصارف واسطه?ای و همچنین سهم انرژی در هزینه?های واسطه?ای حدود 8/5 درصد بوده است.