درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۶۰۱ تا ۵٬۶۲۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
۵۶۰۱.

نقش انقلاب اسلامی در فرآیند بازیابی تشیع معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵۹ ۲۷-۴۸

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی جایگاه شیعیان تشیع معاصر تحولات منطقه ای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۳۱۸
پس از قدرت گرفتن شیعیان در ایران به عنوان یک بازیگر مهم در نظام جهانی، سایر شیعیان که در نقاط مختلف پراکنده بودند پس از تماشای این انقلاب روحیه خودباوری پیدا کردند و از انزوای سیاسی بیرون آمدند و جرأت یافتند تا در برابر حاکمیت کشور خود اعتراض کنند. این اعتراض های پی در پی اقلیت شیعه در کشورهای مختلف، منجر به ظهور احزاب شیعه در این مناطق شد. همین امر جهان را شگفت زده کرد و نگاه تمامی پژوهشگران عرصه فرهنگ، تمدن و سیاست را با جهان تشیع معطوف ساخت. بدین سبب، این مقاله با روش تبیینی درصدد است به این سؤال پاسخ دهد که انقلاب اسلامی در ایران چه نقشی در فرآیند بازیابی تشیع معاصر داشته است؟ بنابراین، می توان بیان نمود، رابطه ای عمیق بین انقلاب اسلامی و تشیع معاصر وجود دارد به گونه ای که هرکدام منجر به تقویت یکدیگر می شوند.
۵۶۰۲.

Fiction and Politics of Islamophobia: A Case Study of Greg Hrbek’s Not on Fire, but Burning(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, summer ۲۰۱۹, Volume ۳, Issue ۳ 483 - 516

کلید واژه ها: Fiction Greg Hrbek Islam Islamophobia Terrorism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۳۹۱
Islamophobia is defined as a closed-minded hatred, fear or prejudice toward Islam and Muslims that result in discrimination, marginalization, and oppression. This phenomenon was strengthened after September 11 marked a watershed in the history of America. In the wake of 9/11, Islamophobia was promulgated in a plethora of textual and visual narratives, including novel. This paper studies Islamophobia in Greg Hrbek’s latest novel Not on Fire, But Burning (2015). A close reading of the novel reveals that the novel couples Islam with terrorism and barbarity, and sets forth the Self/Other dichotomy, which is rather cherished in the discourse of Islamophobia. As observed in a long history of Islamophobic rhetoric, Hrbek’s novel depicts that certain people, undoubtedly Muslims, are outside the American system of values, ready to catch America off-guard. With the images the work promotes of Islam and its followers, it is argued that Not on Fire, But Burning reinforces Islamophobia and biased frames of reference on Islam and Muslims.
۵۶۰۳.

تأثیر ژئوکالچر منطقه ای بر روابط میان ایران و کشورهای آسیای مرکزی

نویسنده:
منبع: مطالعات آسیای جنوب غربی سال دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵

کلید واژه ها: آسیای مرکزی ژئوکالچر ژئوپلیتیک خراسان بزرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶۲ تعداد دانلود : ۷۷۱
اصطلاح علمی ژئوکالچر از دو واژه ژئو به معنی زمین و کالچر به معنی فرهنگ تشکیل یافته است. ژئوکالچر در واقع اهمیت دادن به عناصری چون فرهنگ، زبان، قومیت و مذهب در کنار عوامل ژئوپلیتیکی است و به نظر می رسد ژئوپلیتیک نوین، ترکیبی از مفاهیم ژئوپلیتیک کلاسیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر باشد. ساختار ژئوکالچر بیانگر موزاییکی از نواحی فرهنگی کوچک و بزرگی است که محصول تعامل های مکانی- فضایی قدرت فرهنگی هستند که در طول و به موازات یکدیگر حرکت می کنند. با فروپاشی شوروی و استقلال یافتن کشورهای آسیای مرکزی، کشورهای این منطقه هر چند از لحاظ ساختار اقتصادی- سیاسی و ارتباطات، به روسیه و مناطق شمالی متصل هستند، اما از لحاظ فرهنگی، دینی، تاریخی و جغرافیایی ادامه طبیعی بخش های جنوبی خود به حساب می آیند که طی سالیان متمادی به دلیل نفوذ شوروی سابق ارتباط خود را با منطقه خراسان بزرگ در ایران و منطقه خاورمیانه از دست داده بودند. اشتراکات فرهنگی تاریخی ایران به دوره ای باز می گردد که کشورهای آن منطقه با ایران سرنوشت مشترکی داشتند. قلمرو جغرافیایی واحد در گذشته سبب شده بود که این مناطق رویکرد اقتباسی به فرهنگ ایران داشته باشند، به گونه ای که امروزه بسیاری از آداب و رسوم و سنن ایرانی در آسیای مرکزی پا برجا مانده است. در تحولات پس از فروپاشی شوروی، نقش ایران به عنوان محور ارتباطی حوزه جدید با حوزه قدیم خاورمیانه از اهمیت خاصی برخوردار شده است. در شرایط جدید، ایران به عنوان محور سیستم تمدن فارسی شامل افغانستان، تاجیکستان و همچنین پیوند دادن آن با جهان اسلام یعنی بخش غیر عربی و بخش عربی جنوب غرب آسیا به عنوان وحدت دهنده جهان اسلام، می تواند ایفا کننده نقش حساسی در منطقه باشد.
۵۶۰۴.

علل ضعف تمدنی و عقب ماندگی جوامع اسلامی در اندیشه امام موسی صدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۲ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳) 311 - 328

کلید واژه ها: تمدن جوامع مسلمان علل ضعف عقب ماندگی امام موسی صدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۵ تعداد دانلود : ۸۷۲
این پرسش که چه عللی موجب شد تمدن اسلامی رو به ضعف برود، همواره موردبحث متفکران بوده است. امام موسی صدر به عنوان متفکری که به طورجدی دغدغه تمدنی دارد و در تلاش برای احیا و بازسازی تمدن اسلامی است به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این زمینه اظهارنظر کرده است. برای پی جویی این مسئله، شاید بتوان به طورکلی از دو عامل درونی و بیرونی نام برد اما به نظر می رسد صدر عمده نقش و دلایل را به عوامل درونی در تغییر و تبدیل جامعه اسلامی و انحراف جامعه اسلامی ارجاع می دهد و بر این نظر است که هرگاه جامعه اسلامی بروز و ظهور یابد می توان امیدوار بود که تمدن اسلامی هم احیا شود. تحول درونی افراد و تحقق جامعه اسلامی شرط احیا و تحقق تمدن اسلامی است. ازاین رو عناصر درونی متنوعی شامل سیاسی و اجتماعی و اخلاقی و اقتصادی در این زمینه دخیل بوده است که باید مورد بازنگری قرار گیرد. صدر از میان دلایل مختلف از عدم احساس مسؤولیت اجتماعی در قالب تنبلی و سستی، تعطیلی کار زنان که نیمی از جمعیت فعال جامعه هستند، فقدان صداقت و انفکاک میان سخن و وعده و عمل، تبدیل خلافت به سلطنت به عنوان یک مسئله تاریخی، نظام ساختاری فرقه ای و به طورکلی انحراف جامعه اسلامی گفتگو می کند. افزون بر این ها، صدر، به منظور تحقق جامعه اسلامی به عنوان نقطه قابل اتکا برای تعظیم تمدن اسلامی، نقش آگاهی بخشی و فهم و اطلاع صحیح از آموزه های دینی را مؤثرترین راه در این زمینه می داند و به ارائه معیار انسانیت برای بررسی و مقایسه تمدن اسلامی و تمدن غربی اشارات مفیدی دارد. بحث حاضر ناظر به شرایط امروز جهان اسلام و به منظور زمینه سازی جهت تحقق تمدن نوین اسلامی به تبیین مسئله ضعف تمدنی و عقب ماندگی جوامع مسلمان در اندیشه و آرای امام موسی صدر می پردازد.
۵۶۰۵.

رویکرد چین در بحران سوریه و جایگاه احتمالی آن در سوریه پسابحران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ (پیاپی ۶۱) 167 - 200

کلید واژه ها: چین سوریه بحران موازنه نرم سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۶ تعداد دانلود : ۳۳۳
چین از اوایل دهه 1980 برای مصون ماندن از پیامد بحران های بین المللی به سیاست خارجی کم هیاهو روی آورده است. بر این مبنا بیجینگ در عین هم سویی با روسیه و ایران در بحران سوریه، مایل به پرهیز از تنش با طرف های مقابل نیز بوده است. لذا رفتار چین در سوریه به نوعی در مقابل آمریکا و متحدانش قرار دارد؛ اما این به معنای ورود چین به رقابت های ژئوپلیتیکی نیست. اگرچه بیجینگ به طور مستقیم درگیر بحران سوریه نشده است اما درصدد کسب جایگاه اقتصادی مناسب در دوران پسابحران است. دستیابی به هدف مذکور نیازمند یک الگوی رفتاری ویژه است. از این رو جای پرسش است که رویکرد چین در بحران سوریه چگونه بوده است؟ و نقش این کشور در سوریه پسابحران چگونه خواهد بود؟ در چارچوب نظریه موازنه نرم و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی این فرضیه بررسی شده است که «چین به طور غیرمستقیم به موزانه قوا در سوریه کمک کرده است. اما بیجینگ بیش از این که نگران سرنوشت سیاسی و ژئوپلیتیکی سوریه باشد درصدد تقویت جایگاه اقتصادی خود در سوریه پسابحران است.» شواهد حاصل از این پژوهش نشان از تقویت جایگاه احتمالی چین در سوریه پسابحران دارد. 
۵۶۰۶.

بررسی شایسته سالاری در نظام سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران در تئوری و عمل (با تأکید بر قوّه مقننه و مجریه)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۴) 157-184

کلید واژه ها: شایسته سالاری سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران نظام اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹۷ تعداد دانلود : ۵۸۲
در حکومت اسلامی، تصدی همه پست ها و مناصب؛ به ویژه آن هایی که به سیاست گذاری ها و تصمیم گیری های کلانِ نظام اسلامی مربوط می شود، بایستی بر اساس اصل شایسته سالاری صورت پذیرد و ترتیبی اتخاذ شود که شایسته ترین ها در این مناصب قرار گیرند. از منظر اسلامی، شایستگی را می توان مرکّب از دو مؤلفه اصلی تقوا و تخصص دانست. بر این اساس، رعایت و حاکمیت اصل شایسته سالاری در حکومت اسلامی ایجاب می کند برای ورود افراد به جایگاه های مهم سیاست گذاری و تصمیم گیری، نظامی طراحی شود که از میان افراد واجد صلاحیت، حتی المقدور با تقواترین و متخصص ترین (شایسته ترین) آن ها در آن منصب قرار گیرد. این مقاله با مراجعه به اسناد و با روش توصیفی تحلیلی، تلاش کرده است این مسأله را در جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار دهد. این بررسی که در دو بعد نظری و عملی صورت گرفته است، اجمالاً نشان می دهد که با سازوکارها و نظام موجود در این زمینه، نه به لحاظ نظری و نه در اجرا و عمل، هیچ تضمین و اطمینانی وجود ندارد که اصل شایسته سالاری مورد نظر اسلام، جامه عمل پوشیده و محقق گردد.
۵۶۰۷.

تحلیل زمینه های هویتی جنبش فمینیسم در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۸) 44 - 74

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی جنبش های نوین اجتماعی جنبش فمینیسم فمینیسم اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۴۶۳
اهمیت روزافزون نقش جنبش های نوین اجتماعی همچون جنبش فمینیسم، توجه به آن ها و تحلیل نسبت جمهوری اسلامی ایران با آن ها را ضروری ساخته است. این مقاله نسبت و زمینه های هویتی جنبش فمینیسم را در جمهوری اسلامی ایران موردبررسی و کاوش قرار داده است. روش این مقاله کیفی بوده و با توجه به مبانی نظری «آلن تورن» به مطالعه تطبیقی هویت جنبش فمینیسم با مبانی هویتی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظام سیاسی برآمده از انقلاب اسلامی پرداخته است. با توجه به یافته های این تحقیق می توان گفت که هویت انسانی- اسلامی جمهوری اسلامی در عرصه حقوق زنان «متفاوت» از جنبش های مدرن فمینیستی است بااین وجود در تأمین حقوق انسانی زنان «تضادی» با جنبش فمینیسم نداشته و دارای زمینه هایی برای همراهی با این جنبش است. در جمهوری اسلامی ایران زمینه های هویتی برای شکل گیری جنبش فمینیستی وجود داشته و کنشگران ایرانی می توانند به ویژه در قالب «جنبش زنان مسلمان» یا «فمینیسم اسلامی» مبتنی بر هویت خاص خود به دنبال کنشگری، خود تحقق بخشی، تأمین حقوق و کرامت انسانی زنان باشند.
۵۶۰۸.

بررسی میزان کاربرد سلاح های شیمیایی حزب بعث عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 119 - 166

کلید واژه ها: جنگ ایران و عراق سلاح شیمیایی جنگ تحمیلی جنگ افزار شیمیایی صدام حسین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵۷ تعداد دانلود : ۶۲۵
استفاده از سلاح های شیمیایی به عنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای بازدارندگی، مقابله و نیز اهرم فشار در دست رژیم بعث عراق علیه ایران در طول جنگ هشت ساله این دو کشور بوده است. در این مقاله برای پاسخ به این سؤال که «میزان کاربرد سلاح های شیمیایی در جنگ تحمیلی علیه ایران، چگونه بوده است؟» با مطالعه اسناد و کتب برجای مانده از دوران دفاع مقدس و با جمع آوریداده هاازروشکتابخانه ای کوشیده شده است تا توان تسلیحات شیمیایی کشور عراق در دوران دفاع مقدس، میزان تلفات شیمیایی ناشی از حملات شیمیایی حزب بعث علیه مردم ایران، نقش حقوق و مجامع بین المللی در کاهش و یا مقابله با این ترفند دشمن و نهایتاً آمار تلفات مردم ایران در عملیات های مختلف جنگ و بمباران های شیمیایی شهرها و روستاها مورد بررسی قرار گیرد. حکومت عراق علیرغم حمایت های بین المللی و توان تسلیحاتی برتر، بدلیل مقاومت مردم و رزمندگان ایرانی در رسیدن به اهداف اصلی خود ناکام ماند. از این رو با کمک گرفتن از کشورهای غربی، استخدام دانشمندان متخصص و صرف هزینه های گزاف برای ساخت کارخانه های ساخت مواد شیمیایی، به یکی از پلیدترین ترفندهای بازدارندگی در مقابله با توان نظامی حملات ایرانی ها دست زد. دولت بعث عراق از مهر ماه ۱۳۵۹ تا شهریور ماه ۱۳۶۷ بیش از ۵۸۲ بار حمله ی شیمیایی آزمایشی، محدود، گسترده ی حجیم و فوق گسترده بر علیه رزمندگان و غیرنظامیان ایرانی انجام داد که نتیجه ی این حملات شهادت بیش از ۱۰ هزار نفر، مصدومیت شدید و نیازمند مداومت درمان حدود ۱۰۰ هزار نفر و مصدومیت خفیف قریب به ۲۵۰ هزار نفر بوده است.
۵۶۰۹.

پیش شرط های ورود ترتیبات منطقه ای برای حفظ صلح و امنیت بین المللی

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال سوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۸ 133-159

کلید واژه ها: ترتیبات منطقه ای صلح و امنیت منشور ملل متحد شورای امنیت حل و فصل اختلافات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۲۵۷
ترتیبات منطقه ای که طیف وسیعی از نهادهای بین المللی را دربر می گیرند، باوجود برخی انتقادها، هم در نظام جامعه ملل و هم در نظام سازمان ملل متحد پیش بینی شدند تا از ظرفیت آنها در جهت حفظ صلح و امنیت بین الملل استفاده شود. بر این اساس، فصل هشتم منشور سازمان ملل متحد ضمن تأکید بر مشارکت ترتیبات منطقه ای در راستای حفظ صلح و امنیت منطقه ای، شروط و محدودیت هایی برای مشارکت این ترتیبات قائل شده است. این مقاله ضمن پرداختن به نقش ترتیبات منطقه ای در صلح و امنیت بین المللی، به مهم ترین شروط و محدودیت های این ترتیبات ذیل فصل هشتم منشور می پردازد. این شرایط عبارتند از: 1. رعایت اصول و اهداف منشور: این شرط هماهنگی سازمان ملل متحد و ترتیبات منطقه ای در حفظ صلح و امنیت است 2. برخورداری از سازوکار حل وفصل اختلافات: این شرط حاکی از تناظر فصل ششم و هفتم با فصل هشتم منشور ملل متحد است 3. اخذ مجوز از شورای امنیت در اتخاذ اقدامات قهری: این شرط با توجه به مسئولیت اولیه شورای امنیت در حفظ صلح و امنیت بین المللی است 4. اطلاع رسانی به شورای امنیت: این شرط مکمل شرط قبلی است.
۵۶۱۰.

سیاست خارجی خاورمیانه ای چین در پرتو نظم نوین جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۳ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۱) 107 - 134

کلید واژه ها: سیاست خارجی خاورمیانه چین میانجی گری نظم نوین بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۷۴
این مقاله در پی بررسی سیاست خارجی یکی از سه بازیگر عمده نظم جهانی در حال شکل گیری، یعنی چین، در قبال تحولات نوین ژئوپلتیک خاورمیانه است. بر این اساس، این مقاله در دو سطح تحلیل سازماندهی شده است؛ سطح نخست به جایگاه چین در ساختار قدرت سیاسی و اقتصادی نظام بین الملل جدید اشاره دارد و سطح دوم، به بررسی پیامدهای آن بر سمت گیری سیاست خارجی چین در قبال تحولات ژئوپلتیک نوین خاورمیانه می پردازد. این مقاله مدعی است چین با اتخاذ سیاست خارجی میانجی گرایانه در قبال بحرانها و مناقشات خاورمیانه سعی دارد تا به عنوان یک نیروی توازن بخش و ایده آل برای برون رفت از بحران های منطقه ای ایفای نقش نماید و از طریق تعمیق روابط اقتصادی با کشورهای منطقه، حضور سیاسی، اقتصادی و نظامی بلند مدت خود را در خاورمیانه و به ویژه خلیج فارس تضمین نماید و از این طریق، از جایگاه مسلط آمریکا در منطقه کاسته و توازن هرچه بیشتر قدرت در عرصه بین المللی را به سود خویش تسهیل نماید.
۵۶۱۱.

بازنمایی های سازه انگارانه منطقه گرایی اوراسیایی در گفتمان اوراسیاگرایی روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ (پیاپی ۶۱) 111 - 136

کلید واژه ها: گفتمان هویتی اوراسیاگرایی منطقه گرایی اوراسیایی سازه انگاری انتقادی اوراسیاگرایی محافظه کار اوراسیاگرایی انتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۷۷
منطقه گرایی اوراسیایی یک پدیده واحد از بازنمایی های سازه انگارانه متفاوتی در کلان گفتمان هویتی اوراسیاگرایی روسیه برخوردار بوده است. این بازنمایی ها، در کشاکش ارتباط ساختی دوسویه میان هویت و منافع روسیه تولید شده است. با توجه به شدت و عمق مرزگذاری های هویتی با دگرهای داخلی و خارجی در میان روایت های مختلف گفتمان هویتی اوراسیاگرایی، شکل های متفاوتی پیدا کرده است. برتری/ فروتری مستمر در جایگاه تعیین کنندگی روایت های مختلف اوراسیاگرایی، روسیه را به شکل بی وقفه ای درگیر فرایند سازوارسازی میان رفتار منطقه ای و نظام های معنایی کرده است. این موضوع، متناسب با ساخت- گسست یکسان انگاری یا دگرپنداری هویتی از منطقه گرایی اوراسیایی، اهمیت این فرایند و ترجیح های رفتاری نسبت به آن در سیاست خارجی روسیه را به ترتیب گرفتار چرخه های دوگانه فروگذاری/ تأکیدگذاری و همکاری جویی/ سلطه طلبی کرده است. مقاله پیش رو، در پاسخ به چرایی رخداد و تکرار این چرخه ها، با کاربست نظریه «منطقه گرایی سازه انگارانه انتقادی»، در پی ارزیابی راستی/ ناراستی این انگاره است که: بازنمایی های سازه انگارانه متفاوت از منطقه گرایی اوراسیایی در روایت های مختلف کلان گفتمان هویتی اوراسیاگرایی روسیه، موجب رفتارهای متفاوت در سیاست خارجی این کشور نسبت به منطقه گرایی اوراسیایی شده است. 
۵۶۱۲.

اقتصاد دانش؛ دانش به جای کار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 183-206

کلید واژه ها: اقتصاد دانش نظریه ارزش گردش سرمایه بهره وری نیروی کار کارل مارکس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۴۶۵
ظهور اقتصاد دانش، نتیجه تحولات متعددی در اقتصاد معاصر بوده است که در ارتباط تنگاتنگی با گسترش اقتصاد بازار محور، کالایی سازی کار ذهنی و پیدایش نظام حقوق مالکیت فکری قرار دارد. در این نوشتار بستر و زمینه های ظهور اقتصاد دانش محور برای تشخیص نقش تاریخی مشخص آن در راستای استمرار و تداوم منطق نظام اقتصادی معاصر مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر این، ضمن نقد دیدگاه هایی که دانش انسانی را به جای کار به عنوان منبع اصلی ثروت مورد توجه قرار می دهند، تلاش کرده ایم تا با مراجعه به نظریه ارزش- کار مارکس و با تمرکز بر رابطه میان دانش و نظریه ارزش، دخالت برجسته دانش را در پروسه ی کار و در ادامه قانون افزایش بارآوری نیروی کار مورد توجه قرار داده و به این نتیجه دست یابیم که کار دانش محور از کار تولیدکننده کالا جدایی ناپذیر است و حتی در خدمت آن نیز عمل می کند. به بیان دیگر، دانش انسانی را نمی توان از کار جدا کرد، بلکه این دو به عنوان کار ذهنی و کار یدی در راستای تغییر ترکیب ارگانیک سرمایه عمل کرده و مقدار ثابت آن را افزایش می دهند. این امر به افزایش ظرفیت تولیدی جوامع که همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده است، منجر می شود.
۵۶۱۳.

بررسی مفهوم، جایگاه و برون دادِ «عقلانیتِ سنجش گرانه» در نظریه ی عدالت رالز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۸)

کلید واژه ها: انتخاب عقلانی تقّدم حق بر خیر عقلانیت سنجش گرانه قراردادگرایی نظریه ی عدالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۳۳۵
گرانیگاه نظریه ی جان رالز درباره عدالت، نحوه ی گزینش دو اصل عدالت به گونه ای است که طرف های گفتگو، میزان بروز خطا در انتخاب های خود را به حداقل ممکن کاهش دهند. رالز بر پایه ی اصول نظری در انتخاب عقلانی بر مدار تقدم حق بر خیر، اصول برنامه ی عقلانی برای انتخاب خیر، به ویژه عقلانیت سنجش گرانه و نیز گزینش قراردادگرایی که برخلاف رویکردهای غایت گرا و شهودگرا انتخاب ها را در قلمرو حق محدود می کند می کوشد راه انتخاب عقلانی را هموار سازد. بدین سان، اشخاص عاقل، آزاد و برابر از رهگذر گفتگوی متأملانه با خود و با هم ترازان خود، حول محور عدالت به گزینش عقلانی می پردازند. در پژوهش حاضر، روش تحلیل مفهومی و ارزیابی انتقادی بر پایه ی فلسفه ی تحلیلی به کار گرفته شده است. بحث اساسی در این مقاله آن است که عقلانیت سنجش گرانه ی رالز چگونه و از چه راهی به توافق میان شهروندان می انجامد. یافته های این پژوهش، پس از سنجش ظرفیت های اصول یادشده و خاصه عقلانیت سنجش گرانه در عرصه ی رسیدن به انتخاب، دست یابی شهروندان به توافق از رهگذر گفتگو در جهت حل و فصل مسائل کلان اجتماعی و سیاسی است. نظریه ی منطقی و به سامان رالز در این زمینه، به مثابه پشتوانه ی ستبرِ فلسفی، ظرفیت ها و امکانات انجام گفتگوی مؤثر و سرانجام نیل به توافق های بنیادینِ جمعی را درحد امکان افزایش می دهد.
۵۶۱۴.

بررسی سیاست اصلاحات قلمروهای مدیریت محلی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۴) 43 - 70

کلید واژه ها: اصلاحات قلمرویی تقسیمات کشوری ادغام تجزیه مدیریت محلی کارایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۳۶۶
از نظر نویسندگان این مقاله، تفرق سیاسی و عملکردی، ضعف سازوکار هماهنگی و همکاری بین مدیران و مسئولان، بی توجهی به کارایی و اثربخشی اقتصادی، ابهام قانونی در نظام تقسیمات کشوری، ضعف در حوزه مشارکت مردمی و از همه مهم تر فقدان سیاست مشخص و برنامه ریزی شده در تصمیم گیری ها درباره تجزیه یا ادغام قلمروها ازجمله پیامدهای سیاست قلمرویی وضع موجود ایران است. براین اساس، اگر سیاست ادغام قلمروها به صورت برنامه ریزی شده و با واگذاری برخی اختیارات به سطوح محلی و کاهش رایزنی های سیاسی و تأثیر عوامل غیررسمی همراه باشد، می تواند برای برخی از حوزه های قلمرویی ایران مناسب باشد.  
۵۶۱۵.

راهکارهای تضمین اجرای دستور موقت دیوان بین المللی دادگستری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۴) 135 - 164

کلید واژه ها: دستور موقت عهدنامه مودّت دیوان دادگستری مسئولیت دولت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۷ تعداد دانلود : ۴۸۶
در خصوص الزام آوربودن دستور موقت دیوان بین المللی دادگستری برای دولت مخاطب تردیدی نیست؛ اما درباره شیوه های تضمین اجرای چنین دستوری، رویه دیوان متفاوت بوده است. صدور دستور موقت در قضیه عهدنامه مودت و الزام آمریکا به صدور مجوزهای صادرات قطعات هواپیما برای دولت ایران و مانع ایجادنکردن بر سر راه صادرات اقلام غذایی و دارویی به ایران و شواهد حاکی از نقض مفاد این دستور از سوی آمریکا، دوباره مسئله درجه الزام دستور موقت و تضمین اجرای آن را مطرح کرده است. این مقاله با مطالعه رویه دیوان و مستندات حقوقی بین المللی، طبیعت تعهدات موضوع دستور موقت و شرایط تحقق نقض آن را واکاوی و شیوه های تضمین اجرای دستور موقت را با تأکید بر قضیه عهدنامه مودت بررسی کرده است. واژگان کلیدی : دستور موقت، عهدنامه مودت، دیوان دادگستری، مسئولیت دولت
۵۶۱۶.

محرمانگی در دیپلماسی؛ تحولات و چشم انداز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۴) 165 - 192

کلید واژه ها: دیپلماسی محرمانگی دیپلماسی پنهان شفافیت محرمانگی شفاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۵۲۸
تحولات صورت گرفته در حوزه های عمومی و روابط انسانی که تأثیرات خود را بر مفاهیم کلانی مانند حاکمیت بر جای گذاشته است، بر موضوع محرمانگی در دیپلماسی نیز تأثیر گذاشته و به رغم استمرار پوسته ای از آن در مناسبات دیپلماتیک، سیری در تطور مفهومی آن ایجاد کرده است که منجر به ایجاد ترکیب به ظاهر پارادوکسیکال دیگری با عنوان «محرمانگی شفاف» شده است. به این ترتیب، تا زمانی که نظام دولت- ملت وجود داشته باشد، موضوع پنهان کاری نیز وجود خواهد داشت، اما محتوای آن چنان تغییر کرده و خواهد کرد که با وجود وحدت لفظی، شباهت زیادی به محرمانگی به شکلی که در کتب کلاسیک و حتی مدرن دیپلماسی از آن یاد می شده است، نخواهد داشت.
۵۶۱۷.

آموزش و پرورش و امنیت ملی: چارچوبی برای تحلیل و دستورکاری برای پژوهش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۴) 193 - 202
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۳۱۶
درک رایج از امنیت ملی در میان سیاست گذاران و کارگزاران اجرایی کشور، آن را بیشتر وظیفه نهادهای نظامی، اطلاعاتی و انتظامی تصور می کند. همچنین، برخی شواهد ساختاری مانند ایجاد کمیسیون مختص امنیت ملی در مجلس شورای اسلامی یا وجود شوراهای مستقلی در این زمینه مانند شورای عالی امنیت ملی یا شورای امنیت کشور، این معنا را متبادر می کند که در عمل، امنیت ملی و موضوعات مرتبط با آن قابل تمییز و تفکیک از سایر حوزه ها و امور مربوط به کشورداری است. این در حالی است که آنچه امنیت ملی خوانده می شود، نه یک بُعد خاص از اداره کشور، بلکه نتیجه یا محصول کشورداری کارآمد در ابعاد سیاسی، فرهنگی-اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی و دفاعی است. به بیان دیگر، امنیت برآمده از کشورداری یکپارچه، متوازن و خردگرایانه در هر کدام از ابعاد مذکور است. یکپارچگی کشورداری به معنی آن است که اداره کشور «بسته ای به هم پیوسته» است که در آن نمی توان مسائل یک حوزه را از مسائل دیگر ابعاد جدا کرد؛ بلکه باید همزمان به اثرگذاری و اثرپذیری ابعاد از یکدیگر توجه کرد
۵۶۱۸.

ژرفاکاوی نقش دانشگاه صنعتی مالک اشتر در دیپلماسی علم و فناوری ایران در ترکیه

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال سوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۹

کلید واژه ها: ایران ترکیه دانشگاه مالک اشتر دیپلماسی علم و فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۳۷۴
فضاهای دانشگاهی و آکادمیک در عصر حاضر و در اثر چرخش های اجتماعی، فرهنگی و فناورانه در عصر نوین دچار تغییر و تحول شده و اهداف و کارکردهای آن ها مورد دگردیسی واقع گردیده است، از این رو پرداختن به نقش و کارکرد دانشگاه صنعتی مالک اشتر در فرآیندها و روندهای نوین و بدیعی به سان دیپلماسی علم و فناوری ایران در ترکیه می تواند جایگاه این دانشگاه را به صورت تصاعدی ارتقاء ببخشید. در این پژوهش ما به بررسی این پرسش می پردازیم که دیپلماسی علم و فناوری ایران در ترکیه چگونه می تواند نیازهای دانشگاه صنعتی مالک اشتر را تأمین کند؟ این نگاره به عمده ترین فرصت ها و چالش های موجود در مسیر پیشبرد دیپلماسی علمی و فناوری ایران در کشور ترکیه می پردازد که دانشگاه صنعتی مالک اشتر از طریق پی جویی آن ها می تواند دستاوردهای دفاعی-امنیتی قابل قبولی را برای کشورمان به ارمغان آورد. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی و تحلیلی محسوب می گردد و از روش کتابخانه ای و با استفاده از نظریه و رویکرد «دیپلماسی علم و فناوری» جهت تبیین موضوع استفاده می شود.
۵۶۱۹.

آینده پژوهی توسعه سیاسی در ایران بر مبنای تحلیل بازدارنده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 587 - 606

کلید واژه ها: آینده پژوهی انقلاب اسلامی ایران بازدارنده ها توسعه سیاسی تحلیل لایه ای علت ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۲ تعداد دانلود : ۵۵۴
با آنکه لوازم و مبناهای زیربنایی توسعه سیاسی (مانند میزان رشد سواد،گسترش طبقه متوسط، توسعه کمی و کیفی آموزش عالی، رشد رسانه های دیداری و شنیداری و فناوری های نوین، چرخش قانونی نخبگانی و...) در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی رشد چشمگیری داشته اند، همچنان تا دستیابی به مطلوبیت های توسعه سیاسی، هم به عنوان یک الگوی کیفی حکمرانی و هم  یک مدل کیفی زندگی شهروندی، فاصله وجود دارد. پژوهش پیش رو با تحلیل بازدارنده های توسعه سیاسی در مقطع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در پی پاسخگویی به این پرسش است که آینده توسعه سیاسی در ایران چگونه رقم خواهد خورد؟ در این پژوهش سعی شده است با مدل پس نگری رویدادها و بهره گیری از روش تحلیل لایه ای علت ها، که از روش های متداول علم آینده پژوهی است، به صورتی روشمند به این پرسش پاسخ داده شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که برای کاهش تأثیر بازدارنده های توسعه سیاسی بر روند شکل گرفته، تقویت پیشران هایی که فرایند توسعه را در جامعه ایرانی نهادینه می کنند، ضرورت دارد. همچنین توجه به شاخص هایی همانند ترویج تفکر توسعه خواهی با نهادینه کردن آن با آموزش در همه مقاطع، به عنوان سنگ بنای توسعه همه جانبه کشور، و معین کردن سرفصل های مربوط به توسعه سیاسی در برنامه ریزی های توسعه و اهتمام دولت و ملت به آنها، می توانند مشکلات پیش روی توسعه سیاسی کشور را برطرف کنند و روند دستیابی به آن را سرعت بخشند.
۵۶۲۰.

بررسی چرایی و چگونگی احیای پوپولیسم در دموکراسی های غربی (با تأکید بر پیروزی دونالد ترامپ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 745 - 764

کلید واژه ها: بی عدالتی اقتصادی تبعیض فرهنگی ترامپ پوپولیسم دموکراسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۴۸۹
نوشتار حاضر در پی بررسی چرایی و چگونگی ظهور موج جدید پوپولیسم در برخی کشورهای غربی از جمله آمریکاست. افزایش حمایت های مردمی از احزاب و رهبران پوپولیست در غرب که ظهور ترامپ و پیروزی وی در سایه شعارهای پوپولیستی مهم ترین نماد و نشانه آن است، صاحب نظران و تحلیل گران سیاسی را بر آن داشته است که این پدیده مهم را از زوایای مختلف بررسی کنند. ادعای نوشتار حاضر این است که بی عدالتی و نابرابری های اقتصادی در کنار تبعیض فرهنگی و مقاومت ارزش های سنتی در غرب، مهم ترین عوامل محبوبیت مردمی احزاب و رهبران پوپولیست است؛ به طوری که ترامپ به عنوان رهبر یک جنبش پوپولیستی که اعضایش مردم عادی آمریکا بودند، توانست با استفاده از شرایط اقتصادی و فرهنگی حاکم بر آمریکا و در سایه شعارهای پوپولیستی به قدرت برسد. با توجه به اینکه تحقیق حاضر، تحقیقی کیفی است، روش آزمون ادعاهای آن توصیفی-تحلیلی خواهد بود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان