درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۴۱ تا ۴۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
۴۴۱.

دیپلماسی انرژی و عملکرد روسیه در قالب اوپک پلاس

نویسنده:
منبع: مطالعات سیاسی بین النهرین دوره ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 27 - 51

کلید واژه ها: روسیه دیپلماسی انرژی اوپک پلاس نفت بحران قیمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۰۶
رشد دیپلماسی انرژی و شبکه ای شدن سیاست خارجی کشورها باعث شده فعل و انفعالات در یک کشور و یک سازمان بقیه جهان را نیز تحت تأثیر خود قرار دهد. در یک بازه زمانی طولانی، کشورهای عضو اوپک به عنوان مهم ترین بازیگران تصمیم گیرنده در بازار انرژی نقش آفرینی می کردند؛ اما به مرور بازیگرانی مانند روسیه تصمیم گرفتند برای تأثیرگذاری بیشتر به همکاری و تعامل بیشتر با کشورهای دارنده انرژی، به خصوص اوپک بپردازند. بر این اساس، ائتلافی در قالب اوپک پلاس به وجود آورده اند که روسیه و عربستان بزرگ ترین بازیگران تصمیم گیرنده در این ائتلاف محسوب می شوند. روسیه به دنبال نقش آفرینی بیشتر در بازار انرژی و جایگزین کردن خود به جای آمریکا در منطقه است و اعضای اوپک هم به دنبال کاهش وابستگی به غرب و تنوع بازار فروش و سلطه بر بازار قیمت گذاری. دو طرف ارزیابی کرده اند که نزدیکی آن ها باعث رشد بازار و قدرت بیشتر خواهد شد. سؤال مقاله این است که روسیه چه رویکردی را در اوپک پلاس دنبال می کند؟ و این ائتلاف چه مزایایی برای روسیه داشته است؟ مقاله به روش تبیینی، در چارچوب دیپلماسی انرژی، رویکرد سیاست انرژی روسیه را به دو بخش قبل و بعد از تشکیل اوپک پلاس تقسیم کرده است. زمینه هایی همچون نفت شیل و بحران قیمت ها باعث شده نگرش روسیه از رقابت به همکاری تغییر کند. با توجه به حضور روسیه در این ائتلاف، مطرح شدن روسیه به عنوان بازیگر مهم در تعیین قیمت بازار نفت، بالا بردن منافع سیاسی و اقتصادی، برهم خوردن توازن ریاض-واشنگتن و همکاری بیشتر عربستان-روسیه از مزایایی است که روسیه در این ائتلاف کسب کرده است.
۴۴۲.

بررسی روند عادی سازی روابط اعراب و اسرائیل ( ۲۰۱۱ -۲۰۲۰)

نویسنده:
منبع: مطالعات سیاسی بین النهرین دوره ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 79 - 103

کلید واژه ها: اعراب اسرائیل نوواقع گرایی خاورمیانه ایالات متحده آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۱۴۸
به دنبال فروپاشی امپراتوری عثمانی و تأسیس اسرائیل، بحران منطقه ای خاورمیانه به اوج خود رسید و مناقشه عربی-اسرائیل به یکی از مسائل اصلی خاورمیانه تبدیل شد. با این حال، برخی کشورهای عربی تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون ناسیونالیسم عربی، بحران های داخلی و منطقه ای، توازن قوا در منطقه، مسائل هویتی، وقوع انقلاب اسلامی ایران، شکل گیری ناآرامی های عربی از سال ۲۰۱۱ و در نهایت توافق هسته ای ایران با کشورهای ۱+۵ موسوم به برجام، همواره مواضع مختلفی مقابل اسرائیل داشته اند که نشئت گرفته از منافع ملی آن هاست. با توجه به مناقشه بنیادینی که از زمان تشکیل اسرائیل در سال ۱۹۴۸ میان اعراب و اسرائیل وجود داشته است، عادی سازی روابط آن ها، از همان پیمان صلح مصر و اسرائیل در سال ۱۹۷۸، اهمیت یافته است. این مسئله زمانی مورد توجه بیشتر قرار گرفت که تنها طی چند ماه عربستان سعودی، امارات، بحرین، سودان و مراکش اقدام به عادی سازی روابط با اسرائیل کردند. سؤال اصلی این است که «چرا اسرائیل و کشورهای عربی، به رغم اختلافات، به عادی سازی روابط پرداخته اند؟» در این پژوهش از روش تحلیلی-تبیینی برای پاسخ گویی به این سؤال و از منابع کتابخانه ای نیز برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد این دولت ها با توجه به وجود تهدید مشترک و منافع مشترک به عادی سازی روابط روی آورده اند؛ در واقع این اقدام آن ها ذیل نظریه نوواقع گرایی تبیین می شود. این دولت ها تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل داخلی، منطقه ای، بین المللی با محوریت منافع ملی و همچنین تلاش دونالد ترامپ در راستای طرح به اصطلاح «صلح خاورمیانه» اقدام به عادی سازی روابط با یکدیگر کرده اند و به منظور تأمین بهتر منافع ملی خود به سمت همکاری پیش رفته اند.
۴۴۳.

The Logic of Deterrence in the Foreign Policy of I.R. Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۵, Issue ۱۶, Spring ۲۰۲۳ 91 - 117

کلید واژه ها: Iran Security Foreign policy deterrence Defense strategy political culture

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۹۳
The defense strategies of each country are a response to regional and international threats. Countries that have historically been under threat and aggression are more concerned about their existential security than other states. Iran's defense system is influenced by its strategic culture in various ways. This political culture, which has been formed and changed by facing numerous threats and challenges, significantly impacts the national defense approach. For this reason, the issue of security and deterrence has been a vital issue for different governments in Iran. Since the Iranian Islamic Revolution, Islam has been the core of the country's security and defense policies. For this reason, understanding Islam's approach to the concept of defense and security in Iran's foreign policy is essential. Consequently, using the discourse analysis method, this research investigates the hidden meaning in the texts to analyze the concept of deterrence in the foreign policy of the Islamic Republic of Iran. This article examines the religious logic of deterrence in the Islamic Republic by evaluating the oral and written documents and fatwas of the supreme leader. The findings of this research show that the nature of Iran's defense strategy in the framework of Islamic thought is based on an active deterrence strategy against regional and international threats and maintaining its second-strike capability to prevent the risk of war against Iran.
۴۴۴.

واکاوی نقش مقامات آمریکایی در ترغیب صدام به جنگ با ایران در شهریور1359.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 129 - 148

کلید واژه ها: جنگ عراق ایران آمریکا ترغیب صدام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۴۲
تهاجم نظامی عراق به ایران در سپتامبر1980 و در آخرین ماه های ریاست جمهوری کارتر آغاز گردید. نبرد مذکور مهمترین جنگ پس از جنگ دوم جهانی و طولانی ترین جنگ در قرن بیستم لقب یافت، که در اوج سال های جنگ سرد در منطقه ی خلیج فارس به وقوع پیوست که مسلماً با توجه به طرف های درگیر درآن، آمریکا نمی توانست نسبت به آن بی تفاوت باشد. (روش): این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی، مواضع مقامات آمریکایی را در آغاز تهاجم نظامی عراق به ایران مورد ارزیابی قرار داده است. و با بررسی عناصر و متغیرهای متعدد تاثیرگذار در آن مقطع زمانی، (مسأله): به طرح این سئوال می پردازدکه، سهم مقامات آمریکایی در این رویکرد عراق چه بود. با رصد اوضاع بین المللی این فرضیه شکل می گیرد که روابط پنهانی و پشت پرده امریکا و عراق دلیل اصلی اتخاذ چنین اقدامی بود. (یافته ها): نتایج بدست آمده حاکی از آن است که آمریکا درتشویق و ترغیب رژیم عراق به آغاز جنگ با ایران تاثیر زیادی داشت. زیرا آنها بر این باور بودند، که با در تنگنا قرار دادن ایران، راهی جز عدول از مواضع انقلابی، و همگرایی با آمریکا، یا سقوط حکومت، انتخاب دیگری نخواهد داشت. بر این مبنا حمله ی نظامی عراق به ایران، سناریویی امریکایی بود که در راستای منافع آن کشور طراحی و اجرا گردید.
۴۴۵.

فرآیندکاوی نخبه ستیزی در بخش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ۱۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۵ (پیاپی ۷۵) 169 - 208

کلید واژه ها: نخبه نخبه ستیزی بخش عمومی نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۴۷
هدف این پژوهش، فرآیندکاوی نخبه ستیزی در بخش عمومی است. این پژوهش با درک نقش و اهمیت استفاده از توانایی ها و استعدادهای نخبگان به مفهوم پردازی و ارائه الگو در این زمینه پرداخته است. به این منظور ضمن انجام مصاحبه باز با 17 نفر از خبرگان آشنا به موضوع تحقیق، مجموعه ای از مضامین اولیه (302 مضمون) طی فرآیند کدگذاری باز گردآوری شدند و از دل آن ها مقوله هایی (16 مقوله) استخراج گردید. اجزای پارادایم کدگذاری محوری ذیل عناوین شرایط علّی (مولفه های فردی: ماکیاولیسم، مولفه های گروهی: رقابت ناسالم، مولفه های سازمانی: احتمال جابجایی قدرت در سازمان، راهبردها: عدم ورود نخبگان، شرایط زمینه ای شامل: ویژگی های شخصی: نارسیسیم، ویژگی های رفتاری: رقابت ناسالم، شرایط مداخله گر: ساختار سازمانی نامناسب، مقوله محوری: گرایش به نخبه ستیزی و پیامدهای نخبه ستیزی در بخش عمومی: عدم پذیرش نیروهای نخبه) تعیین شدند. یافته های پژوهش نشان داد که عدم استفاده از نخبگان در فرآیندهای تصمیم گیری نقاط قوت بخش عمومی را به ضعف و فرصت ها را به تهدید بدل خواهد کرد.
۴۴۶.

نهادسازی نوین آمریکا برای مهار ایران و چین در آسیا؛ مطالعه موردی: کواد 2(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۴۵) 93 - 122

کلید واژه ها: آس‍ی‍ا آمریکا چین جمهوری اسلامی ایران کواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۱۴۷
طراحی راهبرد های مبتنی بر «مهار» همواره یکی از ارکان ثابت سیاست خارجی آمریکا از زمان آغاز جنگ سرد بوده است که از سوی دو جناح جمهوری خواه و دموکرات آمریکا مورد پیگیری ویژه قرار گرفته است. هم زمان با آغاز  قرن 21 میلادی و در شرایطی که جمهوری خواهان نومحافظه کار در دوران بوش پسر پیوند محکمی بین جنگ و سیاست خارجی به ویژه در آسیا برقرار کردند، دموکرات ها به رهبری باراک اوباما تداوم این مسیر را متناسب با منافع ملی آمریکا ارزیابی نکرده و تغییراتی را در راهبرد ایالات متحده در قاره آسیا به وجود آوردند که سنتز این راهبرد در دوره ترامپ نیز پیگیری شد و در دوران بایدن نیز در حال پیگیری است. این مقاله در چارچوب مفروضات نظریات واقع گرا «ثبات هژمونیک» و «موازنه فراساحلی»، با اتخاذ روش تحلیل پسارویدادی و تحلیل تأثیر روند، درصدد است راهبرد آسیایی سیاست خارجی آمریکا را با تمرکز بر «کواد 2» برای مهار دو کشور ایران و چین ارزیابی کند. این پژوهش با مفروض گرفتن دو کشور ایران و چین به عنوان نماد دو مجموعه هژمونیک در غرب و شرق آسیا می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که ایالات متحده چگونه از نهادسازی های نوین امنیتی در آسیا برای مهار ایران و چین بهره برداری می کند؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که ایالات متحده باوجود آن که در حال کاهش تعهدات ژئوپلیتیکی و بهره گیری از ظرفیت قدرت های منطقه ای برای تداوم نفوذ خود در آسیا است، اما هم چنان بر سیاست مهار رقبای آسیایی از طریق نهادسازی های نوین اقتصادی، سیاسی و امنیتی تأکید دارد و به نظر می رسد مهار چین و ایران مهم ترین اهداف ایالات متحده از ایجاد نهاد کواد باشد.
۴۴۷.

Globalization and the Conduct of Hindu Radicalism in Authority(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, Volume ۷, Issue ۲, spring ۲۰۲۳ 353 - 386

کلید واژه ها: Bharatiya Janata Party Globalization Hinduism Hindutva Radicalism RSS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۶۸
Following the partition of the Indian subcontinent in 1947, the sociopolitical rivalry between Hindu religious nationalists and secular democratic nationalists that arose during the independence struggles and whose intolerance precipitated the conflict persists to this day. Following an extended period of dominance as one of the two major political parties in India, the Indian National Congress Party (INC), which espouses Indian secularism rooted in Gandhian socialism, social democracy, secularism, and democratic socialism, has been at the helm of Indian politics for over three decades. However, Hindu nationalism will soon supplant INC's political preeminence, which forms the foundation of the Bharatiya Janata Party's (BJP) political ideology. This article aims to shed light on the voting patterns of supporters of radical Hindu political parties over a three-decade period (1980-2014). Additionally, it will examine the impact of globalization on the dynamics of interaction between radical Hindus and adherents of other religious minorities in India, including Islam and Christianity. The primary research inquiry of the article is as follows: To what extent has globalization influenced the voting patterns of radical Hindu political party supporters? Furthermore, what impact has globalization had on the dynamics of interaction between adherents of Hinduism and other faiths in India?
۴۴۸.

چشم انداز مناسبات سیاسی اقتصادی ایران و چین در پرتو سند جامع همکاری 25 ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴۶) 31 - 56

کلید واژه ها: همکاری منطقه ای و بین المللی مناسبات سیاسی اقتصادی ایران چین نئورئالیسم سند جامع 25 ساله همکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۷۷
از آن جا که چین در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، جایگاه ویژه ای داشته و به لحاظ مجموعه ای از عوامل، ظرفیت تبدیل شدن به یک قدرت تأثیرگذار را دارد، مقاله حاضر در صدد پاسخ به این سؤال اصلی است که دلایل عدم تحقق یک مشارکت راهبردی میان ایران و چین پس از انعقاد سند ۲۵ ساله جامع همکاری چیست؟ فرضیه اصلی تحقیق این است که از آن جا که چین در حوزه سیاست خارجی کاملا عمل گرایانه و منفعت محور عمل می کند، این تصور که انعقاد سند همکاری جامع موسوم به توافق ۲۵ ساله به معنای اتحاد و هم آهنگی کامل پکن با تهران در حوزه سیاست خارجی است، فاقد هر گونه چشم انداز روشن بر اساس گزاره های نوواقع گرایی است. یافته های مقاله حاکی از این است که  اجرایی شدن سند مذکور در صورتی می تواند چشم انداز روشنی داشته باشد که روح حاکم بر سند منعقده اقتصادی باشد. روش پژوهش کیفی و مبتنی بر تحلیل توصیفی است و  از روش اسنادی و کتابخانه ای برای گردآوری داده ها استفاده شده است.
۴۴۹.

سیاست مهاجرتی ایالات متحّده آمریکا در دوران ترامپ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۴۷) 59 - 88

کلید واژه ها: افول نظم لیبرال ملی گرایی سیاست های مهاجرتی دونالد ترامپ ایالات متحده امریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۸۷
دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا (2020-2016) یکی از چالش برانگیزترین دوران ها در تاریخ ایالات متحّده و جهان شناخته می شود. این دوران با توجه به ویژگی های خاص آن، از اهمیت بالایی برخوردار است و دلیل اصلی آن را باید در سیاست های ترامپ جست وجو کرد. پژوهش حاضر به سیاست های مهاجرتی آمریکا در دوران دونالد ترامپ پرداخته و به دنبال بررسی عوامل ایجاد این سیاست هاست. در همین راستا، از چهارچوب افول نظم لیبرال و رشد ملّی گرایی، از زاویه پیامدهای ناشی از سیاست های اقتصادی نئولیبرال و سیاست های مداخله گرایانه نظامی جرج دبلیو بوش بهره گرفته شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که رشد ملّی گرایی از دلِ افول نظم لیبرال برخاسته و نتیجه آن رشد احزاب ملّی گرا و راست افراطی و اقبال عمومی به آن ها بوده است. دونالد ترامپ در چنین شرایطی و با محوریت ملّی گرایی سیاسی- اقتصادی و با شعارِ «اول آمریکا» به قدرت رسید و سیاست خارجی آمریکا را بر مبنای اعمال قوانین، دستورات اجرایی، و خروج و تجدیدنظر در بسیاری از توافق نامه های بین المللی بنا گذاشت. تمرکز این پژوهش، بر سیاست های مهاجرتی آمریکا در دوران ترامپ است که اصلی ترین ویژگی آن، رویکرد گزینشی در پذیرش مهاجران است. در مجموع، این پژوهش تبیین کرده است که افول هنجارها و نهادهای نظام بین المللی لیبرال سبب رشد ملّی گرایی سیاسی و اقتصادی شده است و این به نوبه خود زمینه محدودیت هایی را در سیاست مهاجرتی آمریکا در دولت ترامپ فراهم آورده است.
۴۵۰.

تبیین نوع رابطه هویت ملی و ابعاد آن با ابعاد شخصیت نئو در بین زنان معلم شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۹۵) 189 - 207

کلید واژه ها: هویت ملی ابعاد شخصیت زنان متأهل معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۷۰
تحقیق حاضر با عنوان «تبیین نوع رابطه هویت ملی و ابعاد آن با ابعاد شخصیت نئو در بین زنان معلم شهر کرمان» در بین زنان متأهل معلم شهر کرمان با جامعه آماری 5000 نفر صورت گرفته است. هدف از این پژوهش تبیین بعد هویت ملی بر ابعاد شخصیت است. حجم نمونه براساس روش خوشه ای و بر طبق جدول مورگان 274 نفر برآورد گردید. یافته ها نشان می دهد هویت ملی با ابعاد شخصیت دارای رابطه معناداری هستند. برای سنجش رابطه از آزمون پیرسون استفاده شده و برای بررسی فرضیه اصلی با عنوان بررسی رابطه هویت ملی با ابعاد شخصیت از معادلات ساختاری استفاده شده است. برازش مدل در حد قابل قبول بوده است. نتایج نشان می دهد هویت ملی با توجه به ابعاد ارائه شده هالت و کیلر (اقتصادی، میراث، اعتقاد، فرهنگی، مذهبی) توان تبیین 63 درصد از ابعاد شخصیت را دارد. بر طبق یافته ها متغیر مکنون هویت ملی دارای 79 درصد تأثیر بر روی متغیر مکنون ابعاد شخصیت است. در مدل اندازه گیری نیز تمام ابعاد دارای رابطه معنادار قوی با جهت مثبت هستند.
۴۵۱.

نقش پیش بینی کننده خودشناسی انسجامی در سرزندگی و سبک های هویت جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۹۶) 75 - 94

کلید واژه ها: خودشناسی انسجامی سرزندگی سبک های هویت جوانان چابهار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۳۸
یکی از دوره های حساس زندگی و مؤثر در شکل گیری و تکامل ویژگی های روان شناختی افراد، دوران نوجوانی و جوانی است. پژوهش حاضر در جهت بررسی نقش پیش بینی کننده متغیر خودشناسی انسجامی و تأثیر آن در سرزندگی و سبک های هویتی جوانان 18 تا 35 ساله شهرستان چابهار انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بوده و ازلحاظ هدف، از نوع تحقیق کاربردی است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق، اسناد و مطالعات کتابخانه ای بوده و گردآوری اطلاعات به روش میدانی، برمبنای پرسشنامه خودشناسی انسجامی، پرسشنامه سرزندگی رایان و فردریک و پرسشنامه سبک هویت برزونسکی و با استفاده از تحلیل رگرسیونی و همبستگی پیرسون صورت پذیرفته است. با آزمودن فرضیات، نتایج این تحقیق به ما نشان داد که متغیر خودشناسی انسجامی قادر به پیش بینی سرزندگی و سبک های هویت جوانان است. همچنین، نتایج تحقیق رابطه معنادار مستقیم بین خودشناسی انسجامی و سرزندگی را در جوانان نشان داد و بین خودشناسی انسجامی و سبک های هویت نیز رابطه معناداری دیده شد (p<./05). باتوجه به نتایج به دست آمده، برنامه ریزی و توجه به فرایند خودشناسی و شکل گیری هویت و ایجاد امید و سرزندگی در جوانان توسط سازمان های متولی ضروری به نظر می رسد.  
۴۵۲.

بازخوانش ادبیات قدرت متناسب با ظرفیت های فرهنگ تمدنی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش های گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی ۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵ 34 - 62

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران ظرفیت های فرهنگی فرهنگ قدرت وجوه قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴ تعداد دانلود : ۳۴
آنچه از ادبیات قدرت با همه ابعاد و شئون آن تاکنون در محافل علمی و دانشگاهی و در سطح راهبردی رایج بوده برگرفته و برخاسته از مبانی و مبادی فرهنگی و معرفتی غرب است. حال آنکه جمهوری اسلامی ایران داعیه دار نظام فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مستقل و مبتنی بر مبانی هستی شناسی و معرفت شناسی متمایزی است. ازاین رو، هدف این پژوهش بررسی و تبیین ادبیات قدرت با ظرفیت های فرهنگ تمدنی جمهوری اسلامی ایران است. پرسش اصلی این است که قدرت در بستر نظام فرهنگ تمدنی جمهوری اسلامی ایران معرف چه نوع ادبیاتی است؟ برای دستیابی به این پرسش از روش ترکیبی متوالی - اکتشافی استفاده شده است. در این زمینه، نخست با روش کیفی - کمّی ظرفیت های فرهنگی شناسایی و تأیید شد، سپس با روش کیفی - کیفی ادبیات قدرت استخراج و به وسیله مصاحبه عمقی، تکمیل و تأیید شد.آنگاه یافته های این دو روش با هم ترکیب شدند. نتیجه اجمالی این پژوهش بیانگر آن است که ادبیات قدرت مبتنی بر ظرفیت های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران از حیث منشأ، ماهیت، منبع، ابزار، روش و شیوه، اهداف، ابعاد و انواع، بازیگران، نوع رابطه، توزیع قدرت، راه های کسب و حفظ قدرت، مهار و انتقال قدرت دارای ادبیات منحصربه فرد است که با ادبیات قدرت در غرب تمایز بینادی دارد. مهم ترین نتیجه این پژوهش ابتنای نقطه ثقل و کانونی ادبیات قدرت برپایه فرهنگ تمدنی بر «توحید» است که به مثابه دال مرکزی، سازمان دهنده نظام معنایی، انسجام بخش همه عناصر و مؤلفه های متمایز کننده با دیگر ادبیات قدرت شمرده می شود. 
۴۵۳.

چیستی و هستی جامعه و خصوصیات جامعه آرمانی در اندیشه آیت الله خامنه ای

نویسنده:
منبع: پژوهش های گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی ۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵ 64 - 88

کلید واژه ها: جامعه فرد اصالت جامعه جامعه آرمانی آیت الله خامنه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۴۶
ماهیت و هستی جامعه ازجمله موضوعات مهمی است که دیدگاه های مختلفی درباره آن ارائه شده است. نوع نگاه به این موضوع مبنای مهمی است برای تصمیم های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی. در بین اندیشمندان مسلمان، آیت الله خامنه ای متفکری است که مبتنی بر آیات و روایات و باتوجه به تجربه های تاریخی جوامع مختلف و داده های میدانی، دیدگاه خاصی درباره این موضوع ارائه کرده است. مسئله پژوهش روشن سازی ابعاد گوناگون اندیشه ایشان درباره چیستی و هستی جامعه و ویژگی های جامعه آرمانی است. برای پاسخ به این پرسش از روش تحلیل محتوا استفاده شده و همه آثار فکری رهبری مورد بررسی قرار گرفته است. با استنباط از مجموع مطالب گردآمده، می توان گفت آیت الله خامنه ای جامعه را مانند پیکره زنده می بیند که دارای زندگی و مرگ است و دچار تکامل و تنازل می شود. جامعه وجودی است مرکب و حقیقی، که ساخته می شود و بر اراده افراد تأثیر می گذارد، ولی اراده انسان تعیین کننده نهایی است که جامعه را می سازد و متأثر از مصنوع خود است.
۴۵۴.

فرایند گذار به آینده مطلوب انقلاب اسلامی با ابتنای بر اندیشه رهبر معظم انقلاب

نویسنده:
منبع: پژوهش های گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی ۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵ 112 - 136

کلید واژه ها: آینده مطلوب رهبر معظم انقلاب تمدن نوین اسلامی مراحل پنج گانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۵۰
آینده پژوهی انقلاب ها برای پژوهشگران از برجسته ترین مسائل، پس از چرایی، چگونگی، کارکردها و ماهیت انقلاب ها به شمار می رود. درباره انقلاب اسلامی این مهم نیز صادق است. در آینده پژوهی انقلاب اسلامی، افق پیش رو و موانع راه واکاوی می شود. در این زمینه، این نوشتار با استفاده از روش «پس نگری» و چهارچوب ارائه شده توسط کوئیست، بر این مسئله اهتمام دارد که چشم انداز و افق انقلاب اسلامی با ابتنای بر اندیشه رهبر معظم انقلاب، بررسی و تحلیل شود. آینده پژوهی مبتنی بر نظرگاه های متفاوت نیز به تغایر آینده مطلوب می انجامد. ازاین رو آینده پژوهی انقلاب اسلامی مبتنی بر اندیشه رهبری دارای اهمیت است. نتایج پژوهش گویای آن است آینده مطلوب انقلاب اسلامی در اندیشه رهبری، پس از گذراندن مراحل چهارگانه (انقلاب، نظام، دولت و جامعه اسلامی)، دستیابی به تمدن نوین اسلامی است.
۴۵۵.

درک نیات راهبردی خصمانه ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران؛ بر اساس مدل و محتوای اوژن سَنتوس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 149 - 175

کلید واژه ها: ساختار مدل سَنتوس محتوای مدل نیات راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۶۱
در نبردها و جنگ ها به خصوص جنگ اراده ها و عزم ها، درک زودتر نیات، طرح ها و نقشه های دشمن عامل مهم پیروزی است. شناخت درک نیات دشمن، نیازمند مدل و ساختار است؛ در این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع اسنادی وکتابخانه ای، مدل سَنتوس برای درک نیات راهبردی آمریکا علیه ایران ارائه شده است. بعد از گری همل، بیشترین ادبیات نیات راهبردی، متعلق به اوژن سَنتوس است. اجزای مدل درک نیات سَنتوس از لحاظ جامعیت و عمق نسبت به سایر مدل های رقیب خصوصاً برای سطوح راهبردی برتری دارد. در این مدل، کیفیت و نوع نگاه دشمن درباره ایران را می توان مشاهده کرد. اجزای مدل او شامل «عقاید و مفروضات بنیادین ایران درباره خودش»، «عقاید ایران درباره ایالات متحده»، «اهداف اساسی ایران در قبال آمریکا» و «اقدامات اساسی ایران در قبال آمریکا» است؛ مدل او درمقایسه با یافته هایش درباره ایران، ارزش بیشتری دارد. یافته های دو جزء اول او منطقی تر و یافته های دو جزء بعدی او ناقص و غلوآمیز است. مدل ها و فرایندهای درک نیات راهبردی از فردمحوری به سمت سیستم های همجوشی نیت تغییر یافته اند و این سیستم ها با اتصال به انواع حسگرهای رفتاری در هوا (ماهواره، هواپیما و پهپاد)، زمین، دریا و شبکه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، صنعتی و زیرساختی و با کمک پایگاه های دانش، هوش مصنوعی و سیستم های نرم افزاری در آستانه دست یابی به داده های بزرگ، فراتحلیل ها و دانش های اجتماعی واقعی تر هستند. جمهوری اسلامی ایران و نهادهای آن بایستی به طور منطقی و سیستمی، مدل ها و فرایندهای درک نیات راهبردی دشمنان را در ساختار و بافتارهای خود طراحی کنند.
۴۵۶.

تبیین جامعه شناختی و ساختاری جنبش حزب الله لبنان

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۶ 101 - 132

کلید واژه ها: حزب الله لبنان جنبش رفتار جمعی اسملسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۶۴
در این مقاله پژوهندگان کوشیده اند تا به استفاده از نظریه ی رفتار جمعی اسملسر، به تبیینی جامعه شناختی از جنبش حزب الله دست یابند و به بررسی زمینه ها، علل، متغیر های معنادار در چگونگی فرایند تشکیل جنبش سیاسی - اجتماعی حزب الله لبنان پرداخته اند. به عبارت دیگر این نوشتار در پی آن است که باتوجه به متغیرهای تبیینی موجود در نظریه ی «رفتار جمعی» به این سؤال اصلی پژوهش حاضر مبنی بر اینکه چرا و چگونه جنبش حزب الله در لبنان ظهور و بروز پیدا کرد، پاسخی تئوریک ارائه دهد. ضمناً بررسی و ردیابی فرایند پیدایش جنبش حزب الله لبنان با استراتژی قیاسی، به عنوان یک محک تجربی، برای نظریه مذکور یعنی نظریه رفتار جمعی اسملسر نیز قلمداد می شود. به عبارت دیگر علاوه بر تبیین جنبش حزب الله مقاله حاضر به نظریه آزمایی نیز (رفتار جمعی اسملسر)پرداخته است. آنچه که بیش ازپیش این مقاله اثبات کرد هویدا ساختن ضعف و نقص تحلیل های ژورنالیستی سیاسی در تبیین شکل گیری یک جنبش اجتماعی سیاسی همچون حزب الله بود. برای بررسی یک جنبش و پدیده ای که ریشه در جامعه دارد رویکرد علمی مقتضی می کند که با درنظرگرفتن اصل سنخیت علت و معلول به عامل های اجتماعی نیز توجه ویژه کرد. ازآنجایی که رویکرد نظری اسلملسر یک رویکرد ساختی کارکردی به حساب می آید درکی موسع تر از پدیده های اجتماعی نظیر جنبش حزب الله لبنان ارائه خواهد داد.
۴۵۷.

چالش های سیاسی-اقتصادی فراروی هژمونی یوان چین در نظام پولی بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۴۵) 53 - 79

کلید واژه ها: چین هژمونی یوان دلار رژیم پولی بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۴۴
با توجه به جایگاه در حال ارتقای چین در اقتصاد جهانی، یکی از مهم ترین مسائل نظام پولی بین المللی، دگرگونی در هژمونی دلار و جایگزینی آن با یوان است. رژیم کنونی مبتنی بر دلار ضعف هایی مانند ناکارآمدی سیستم برتون وودز و بحران مالی سال 2007 را نشان داده است. چین به عنوان رقیب اقتصادی قدرتمند ایالات متحده برای ایفای نقش بین المللی نیازمند نفوذ و مشارکت در حکمرانی در همه حوزه های بین المللی به ویژه نظام پولی بین المللی است. این پژوهش با مفروض قرار دادن تلاش چین برای ایجاد هژمونی یوان، ارائه پاسخ به این پرسش را مدنظر دارد که چه چالش هایی فراروی آن هژمونی وجود دارد؟ بر همین اساس این نوشتار با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از داده ها و آمارهای اقتصادی و همچنین با تمرکز بر رهیافت های سه گانه تحلیلی رژیم های بین المللی، معتقد است که چالش های موضوعی گوناگونی فراروی تغییر در رژیم پولی بین المللی از منظر رئالیستی، نئولیبرالی و شناختی قرار دارد. یافته های این پژوهش نشان می دهند که بر اساس منطق رئالیستی دو چالش تداوم هژمونی کنونی ایالات متحده و بحران های امنیتی داخلی و خارجی چین، منطبق با رویکرد نئولیبرالی، چالش هایی مانند ضعف در مشارکت در حکمرانی جهانی، قدرت زیاد دلار در بازارهای بین المللی، عدم وجود نهاد های توسعه ای در شرق و سیستم اقتصادی نئومرکانتلیستی چین و در نهایت منطبق بر رویکرد شناخت گرایی، چالش های حقوق بشری، نگرش جهانی منفی نسبت به کمونیسم و زیربنای فرهنگی کنفوسیوسی آسیب زا به بین المللی شدن اقتصاد چین، به عنوان چالش های مهم در برابر هژمونی یوان برای دگرگونی در رژیم کنونی پولی بین المللی وجود دارند.
۴۵۸.

تحلیل محتوای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر شناسه سیاست خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۸) 39 - 66

کلید واژه ها: سیاست خارجی قانون اساسی تحلیل محتوا مکس کیودا جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۵۸
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که تعیّن گر نظام حقوقی و سیاسی کشور است، ماحصل اراده رهبری و نخبگان ارزشی و انقلابی می باشد و التزامات ضروری جهت نیل به اهداف و تمنیّات ملی، دینی، ارزشی و ایدئولوژیک را فراهم می نماید و حوزه اختیارات و مسئولیت دستگاه ها و نهادهای مرتبط با سیاست خارجی را ترسیم می نماید. بر این مبنا، پژوهش حاضر در پی پاسخ گویی به این سؤال اصلی است که اساساً سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از منظر مؤسسین قانون اساسی، از چه جایگاهی در قانون اساسی برخوردار می باشد؟ جهت دست یابی به پاسخ سؤال پژوهش که از منظر هدف توسعه ای می باشد، از روش تحقیق ترکیبی (کمّی وکیفی) مبتنی بر روش تحلیل محتوا (با استفاده از نرم افزار مکس کیودا) و هم چنین جهت جمع آوری اطلاعات از روش های مصاحبه نیمه ساختاریافته و کتاب خانه ای استفاده گردید. در فرآیند کدگذاری باز تعداد 119 مفهوم و 7 مقوله اصلی استخراج شد. یافته های پژوهش نشان داد که از منظر مؤسسین قانون اساسی، مقوله هایی هم چون «ساختارهای نهادی»، «قانون و حقوق» و «دین اسلام» به ترتیب دارای بیش ترین اهمیت و ارتباط با سیاست خارجی می باشند. هم چنین در زمینه فراوانی واژگان به کار رفته در قانون اساسی مرتبط با نهادهای مؤثر بر سیاست خارجی، به ترتیب قوهّ مجریه و واژگان مرتبط با آن؛ رهبری و واژگان مرتبط با آن؛ قوهّ مقننه و واژگان مرتبط با آن؛ از منظر مؤسسین قانون اساسی از بیش ترین اثرگذاری بر سیاست خارجی برخوردار می باشند. این امر نشانگر آن است که مسئول اصلی پاسخ گویی در حوزه سیاست خارجی، قوه مجریه به شمار می آید.
۴۵۹.

بررسی الگوی راهبردی ایالات متحده آمریکا در مواجهه با ج.ا.ایران(تقابل گرایی و بازطراحی رئالیسم تهاجمی)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی روابط بین الملل سال اول زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 94 - 119

کلید واژه ها: راهبرد کلان رئالیزم تهاجمی سیاست بین الملل ایالات متحده امریکا ج.ا.ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۲۱
پژوهش حاضر در پی تجزیه و تحلیل نوع جهت گیری راهبردی ایالت متحده آمریکا در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران،بطور خاص بعد از انقلاب اسلامی است.دیدگاه و منظر غالب در سطح جهانی و منطقه اینست که:«ایالات متحده در قالب موازی و ترکیبی رویکرد دوگانه لیبرالیسم و رئالیسم یا سیاست همآهنگ تنبیه و تشویق را در نوع مواجه با ج.ا.ایران اتخاذ کرده است».اما نگارنده تحقیق حاضر معتقد هست که رویکرد پایدار کلان ایالات متحده به شکل تقابل از نوع حاد با هدف تضعیف و تجزیه ج.ا.ایران است.در راستای اثبات فرضیه پژوهش،ضمن بهره گیری از نظریه رئالیسم تهاجمی الگوی رفتاری ایالات متحده مورد بررسی قرار خواهد گرفت.یافته های محوری پژوهش نشان می دهد رویکرد ایالت متحده از نوع لیبرالسم «ترغیب،تشویق و مشارکت حداکثری»،یا الگوی همآهنگ لیبرالیسم و رئالیسم«ایجابی و سلبی» نیست.بلکه نشانگر تداوم و تثبیت رویکرد رئالیسم تهاجمی،از نوع تقابل حاد گفتمانی،ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی در قالب«تهدید،تنبیه،تحریم» به شکل«موازنه سازی متنوع و پیچیده است».بنحویکه انطباق و پیوستگی گزاره های رئالیزم تهاجمی با رویکرد ایالات متحده در تقابل حاد با ج.ا.ایران واضح و مبرهن است.نگارنده نتیجه گیری می کنند که الگوی رفتاری ایالات متحده در قالب ثابت رئالیزم تهاجمی،بدون تغییر شیفت پارادایمی به لیبرالیسم است.و حتی گرایش به شیفت درون پارادایمی تئوریک رئالیزم تدافعی ندارد.هدف محوری آمریکا تبدیل ج.ا.ایران به بازیگر منزوی و قربانی در عرصه سیاست بین الملل می باشد.اینگونه بنظر میرسد: نخبگان سیاسی-امنیتی آمریکا راهبرد کلان خود در مواجهه با ج.ا.ایران را در قالب بازی با حاصل جمع منفی ارزیابی می کنند.و همواره تبعیت محض از رویکرد زرورگویی و سیاست بین الملل را در دستور کار خود دارند.در مقابل ج.ا.ایران از «رویکرد دولت مبتنی واقع گرایی ،مبتنی بر عقلانیت راهبردی و تبعیت از حقوق بین الملل»را برگزیده است.
۴۶۰.

تحلیل ناآرامی های پاییز 1401 جمهوری اسلامی ایران براساس نظریه کنش ارتباطی یورگن هابرماس

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل اردیبهشت ۱۴۰۲ شماره ۸۷ 27-49

کلید واژه ها: نظریه انتقادی کنش ارتباطی زیست جهان سیستم ناآرامی های پاییز 1401

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۴۸۸
ناآرامی و اعتراضات و نحوه کنترل این پدیده، از جمله مسائلی است که در پی تغییرات سیاسی اجتماعی پس از جنگ تحمیلی در برخی نقاط کشور برای مسئولان جمهوری اسلامی اهمیت خاصی پیدا کرده و تلاش هایی از سوی حاکمیت برای تقویت سیستم های امنیتی و انتظامی بعنوان منابع کنترل اجتماعی صورت گرفته است. این اعتراضات موجی از نظریه پردازی را در رابطه با ماهیت، ریشه ها و پیامدهای موضوع بدنبال داشت. بسیاری از تحلیل گران به نقد و تحلیل این موضوع پرداخته و تعابیر متفاوتی بکار گرفته اند که حاکی از تفاسیر گوناگون و گاهاً متعارض است که با عناوینی همچون اغتشاش اجتماعی، جنبش اجتماعی، فتنه جدید و ... در دست نقد و تحلیل است. بررسی ناآرامی های اخیر از منظر نظریه کنش ارتباطی هابرماس از آنجایی حائز اهمیت است که برخلاف نظریه های اثبات گرایی که با نگاه تبیینی به مسائل اجتماعی می پردازند و با رویکردی محافظه کارانه به دنبال نظم و ثبات هستند، در این نظریه انتقادی به کنش های فردی و گروهی با رویکردی اجتماعی توجه می شود. این مقاله با بهره مندی از روش توصیفی-تحلیلی و براساس گزارشات میدانی و مطالعه اسناد کتابخانه ای، با طرح این سوال که ناآرامی های پاییز 1401 در جمهوری اسلامی ایران براساس چه مولفه یا مولفه هایی قابل تبیین است؟ بدنبال آزمون فرضیه ای است که کاربست نظریه کنش ارتباطی را در تحلیل اعتراضات سیاسی و اجتماعی موثر می داند. همچنین فقدان و یا خلاء انجام پژوهشی در زمینه بررسی نظری علل حوادث از دیدگاه نظریه کنش ارتباطی هدف انجام پژوهش مزبور بوده است

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان