فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
منبع:
حصون ۱۳۸۳ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
بخشى از جهان امروز، زیر حاکمیت لیبرال دمکراسى یا دموکراسى لیبرال(1) قرار دارد. بقیه جهان نیز، به ویژه پس از شکست کمونیسم و پدیده جهانى شدن،(2) به اجبار یا داوطلبانه به سوى آن در حرکت یا بُرده شدن است. از این رو، برخى از محققان، نویسندگان و نظریه پردازان سیاسى، عصر کنونى را دوره حاکمیت نظام هاى لیبرال دموکراسى نامیده اند که از جمله آنها، فرانسیس فوکویاما،(3) صاحب نظریه پایان تاریخ و واپسین انسان است به دنبال فوکویاما، عده اى کوشیده اند تا نشان دهند، جامعه اى رضایت بخش تر از جامعه لیبرال دموکراسى نه وجود دارد، و نه مفید است و نه وجود خواهد داشت!ازاین رو، مقاله حاضر مى کوشد، پاسخى براى این سؤال: «آیا آن گونه که ادعا مى شود، نظام لیبرال دموکراسى بى عیب و نقص است؟» بیابد و فرضیه «به نظر مى رسد، این محصول غرب، همانند سایر محصولات آن، به لحاظ مفهومى (نظرى) و مصداقى (عملى) واجد تعارضات و تناقضاتى است» را در ترازوى سنجش و نقد قرار دهد. البته این مقاله، بیشتر تعارضات مفهومى نظام هاى لیبرال دمکراسى را پى مى گیرد.
رسول الله (ص) اسوه حسنه بشری
منبع:
حصون ۱۳۸۵ شماره ۹
حوزه های تخصصی:
مـقـاله حـاضـر بر آن است که اسوه حسنه بودن پیامبر اعظم صلى اللّه علیه و آله را به بحث بگذارد. از این رو پس از مقدمه اى کوتاه درباره الگوهاى قرآنى ، حضرت محمد(ص ) بـه عـنـوان اسـوه برتر معرفى شده است . پس از آن ، به چرایى این برترى و جهان شـمـول بودن الگودهى آن حضرت پرداخته است . سیماى اسوه حسنه ، عنوان دیگرى است کـه بـه اجـمال ، سیماى پیامبر اعظم را ترسیم کرده است و در بخش پایانى ، پاسداشت بهترین اسوه مورد بحث قرار گرفته است .
آزادی در اسلام
حوزه های تخصصی:
در اسلام، مراد از آزادی، آزادی درونی است؛ اما بدون تحقق آزادی بیرونی، رسیدن به آزادی درونی ناممکن است. اسلام صرفا پذیرای آزادی تفکر است و آزادی عقیده را نفی میکند. پذیرش آزادی اندیشه و آزادی بیان بر این نکته مبتنی است که باید میان دین و اندیشه دینی با آنچه «حقایق نهایی عالم هستی» نامیده میشود، فرق بگذاریم و معتقد باشیم که تصور خاصی از خداوند لازم نیست. اظهارنظر در باب سیاست و حکومت نیز، از آنجا که اسلام هیچشکل خاصی از حکومت و نظام سیاسی را مطرح نکرده است، کاملاً آزاد است.
فرآیند تحقق تمدن اسلامی از منظر حضرت آیت اللّه خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از منظر آیت الله خامنه ای به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن اسلامی در زنجیره ای منطقی و مستمر است که بر چهار رکن دین، عقلانیت، علم و اخلاق بنا شده است و برای تحقق آن بایستی پنج مرحله انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی در مسیر تمدن سازی پشت سر گذاشته شوند. پس از وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام اسلامی (جمهوری اسلامی) که ارکان، عناصر و ابعاد آن در قانون اساسی متجلی است و البته هنوز به طور کامل تحقق پیدا نکرده است، عبور از سه گام دیگر در زنجیره تمدن سازی فرآیندی پیچیده است. بررسی بیانات ایشان نشان می دهد که برای تحقق این سه مرحله از زنجیره تمدن نوین اسلامی، پیمودن چهار گام لازم است که عبارتند از: تولید نظریه توسط حوزه علمیه؛ تولید علم توسط دانشگاه؛ کاربست در سطح خرد توسط گروه های خودجوش نخبگانی و گفتمان سازی که نهایتاً به تطبیق دولت و چارچوب های آن با چارچوب های دینی می انجامد؛ تفوق گفتمانی که منجر به ریل گذاری و تعیین مسیر حرکت می شود. با شکل گیری جامعه اسلامی اسوه، زمینه برای الگوگیری و آغاز تمدن اسلامی که تجلی کامل آن در عصر ظهور خواهد بود فراهم می گردد. مسئله اصلی این نوشتار تببین نظر حضرت آیت الله خامنه ای در باب لوازم پیشینی تحقق دولت، جامعه و تمدن اسلامی است.
اسلام و لیبرالیسم
حوزه های تخصصی:
برخی از متفکران مغرب زمین به نقد فلسفی لیبرالیسم پرداختهاند، اما رویکرد اصلی این دو مقاله، نقد مبانی و ارزشهای لیبرالیسم از دریچه اندیشه اسلامی است. مدعای نویسنده آن است که اصول و آموزههای اسلامی در تقابل آشکار با این تلقی از لیبرالیسم است و این موضوع را در سه محور (آزادی، حق و خیر و فرد و جامعه) دنبال میکند.
روش فرماندهی پیامبر اعظم (ص)
منبع:
حصون ۱۳۸۵ شماره ۹
حوزه های تخصصی:
فـرمـانـدهـى نـظـامـى ، آن هـم در عـالى تـریـن سـطـح ، از شـئون رسـول خـدا(ص ) به عنوان حاکم اسلامى بوده است . آن حضرت پس از هجرت به مدینه ، دهـهـا نبرد را با موفقیت علیه دشمنان اسلام فرماندهى کرد. این مقاله با نگاهى به سیره پیامبر اکرم (ص ) در شاءن و جایگاه فرماندهى ، کوشیده است چند گام در شناخت روش آن حـضـرت در دو بعد اخلاق فرماندهى و سیره نظامى بردارد و آن را بررسى و تبیین کند. توجه به خداى متعال ، رعایت حقوق انسانى ، شجاعت ، گذشت ، مهرورزى ، تکریم مجاهدان و خـانـواده شـهـیـدان و مـانـند آن ، سیره اخلاقى پیامبر در فرماندهى جنگ ها بود. نیز جمع آورى اطـلاعـات ، مشورت با مجاهدان ، قاطعیت در تصمیم گیرى ، سازماندهى سپاه و بهره گیرى از جنگ روانى بخشى از سیره نظامى پیامبر اعظم (ص ) را در نبردهاى متعدد ایشان با کفار و دشمنان تشکیل مى داد.
تاثیر رویکرد جدید مفهوم امنیت بر امنیت ملی ج.ا.ا.ایران
حوزه های تخصصی:
واحدهای سیاسی و کشورهای جهان به مقوله امنیت توجه خاصی دارند، چرا که این امر منعکس کننده توانایی بقاء به مثابه واحدهایی مستقل و مشخص در عرصه جهانی است. با این وصف ارایه یک تعریف مطلق و کامل از امنیت ممکن نیست چرا که این مفهوم، مفهومی نسبی است و از این رو غالبا با فرض و احتمال درباره آن صحبت می شود.
علل وقوع انقلاب اسلامی ایران؛ چرایی و چگونگی
حوزه های تخصصی:
بدون تردید انقلاب اسلامی ایران، بزرگترین انقلاب قرن بیستم بوده است که توانسته تأثیرات گسترده ای در سطح داخلی و بین المللی برجای بگذارد. وجه تمایز آن با سایر انقلاب ها، در تأکید آن بر معنویت و ارزش های ملهم از دین اسلام بود، به نحوی که با تکیه بر قدرت فرهنگی منشعب از اسلام و احیای ارزش های اسلامی در یک شرایط بین المللی و داخلی خاص توانست با بسیج همگانی به پیروزی برسد. بررسی علل انقلاب ها، همواره یک ی از جذاب ترین موضوعات علوم سیاسی و جامعه شناسی می باشد. تاکنون در خص وص علل وقوع انقلاب اسلامی ایران، دیدگاه ه ای مختلفی مطرح شده است. در این پ ژوهش قصد داریم نارضایتی ها و ناکامی اقشار مختلف جامعه در قالب محرومیت نسبی و همچنین ارتباطات مستقیم و غیر مس تقیم ارت ش و ش خص محمدرضا پهلوی، و تاثیراتی که این روابط بر بروز ناآرامی ها و نارضایتی ها داشته که پس از آن منجر به وقوع انقلاب شده است را مورد بررسی قرار دهیم.
ناگفته هایی از دفاع مقدس: مصاحبه با دکتر عبدالله حاجی صادقی
منبع:
حصون ۱۳۸۵ شماره ۸
حوزه های تخصصی:
دفاع مقدس یکى از درخشان ترین صحنه هاى نقش آفرینى ملت مسلمان ایران است و هنوز ناگفته هاى بسیارى دارد که لازم است بیان شود تا نسلهاى آینده با ایثار و فداکارى ملت ایران و رزمندگان و فرماندهان دفاع مقدس بیشتر آشنا شوند. به مناسبت هفته دفاع مقدس خدمت یکى از فعالان عزیز آن دوران، جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر عبدالله حاجى صادقى رسیدیم، ایشان در صحنه هاى نظامى و فرهنگى دفاع مقدس نقش آفرین بودند و هم اینک به عنوان رئیس پژوهشکده تحقیقات اسلامى مسئولیت دیگرى در سنگر علم و تحقیق بر عهده دارند. در اینجا از جناب آقاى دکتر حاجى صادقى تشکر مى کنیم که در این مصاحبه شرکت کردند و توجه شما را به متن مصاحبه جلب مى نماییم.
جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی ایران؛ توهم یا واقعیت؟(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شکستهای متوالی جنگ سخت باعث گذار از ابزار سخت افزاری به نرم افزاری شده است که تحت عنوان جنگ/ قدرت نرم شناخته م یشود. جنگی که دارای ظاهری نرم می باشد اما ماهیتی سهمگی نتر از جنگ و قدرت سخت دارد. از دهه نود میلادی، ایده قدرت نرم در ادبیات سیاسی مطرح و خیلی زود وارد عرصه عمل شد و امروزه تمامی کشورها به دنبال کسب آن و یا افزایش ابعاد آن هستند. ایران هم علی رغم داشتن ظرفیت و توانایی های زیاد در این زمینه، همواره در چند دهه اخیر با تهدیدات نرم دشمنان مواجه بوده است. متاسفانه علی رغم هشدارهای مقام معظم رهبری مبنی بر تهاجم فرهنگی، شبیخون فرهنگی، غارت فرهنگی و جنگ نرم تاکنون درک و پذیرشی از واقعیت آن صورت نپذیرفته است. سوال اصلی مقاله این است که چرا تاکنون پذیرش و درک درستی از جنگ نرم در بین مسوولان، مدیران نظام و مردم به وجود نیامده است؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که تدریجی، پنهانی و مخفیانه بودن جنگ نرم، غفلت امنیتی و عدم پیش بینی درست تهدیدات امنیت ملی و رویکرد لیبرالیستی به مدیریت فرهنگی جنگ نرم باعث شده تا جنگ نرم برای بسیاری از افراد حتی مسوولان و نخبگان جامعه قابل شناسایی نباشد و به رد و انکار آن بپردازند. از این رو در این نوشتار ضمن بررسی فرضی ههای مزبور، برای درک و پذیرش تحقق جنگ نرم در جمهوری اسلامی ایران، از سه زاویه 1. مقایسه و تفاو تهای جن گهای سخت، نیمه سخت و نرم 2. تشریح سرمایه گذار یهای دشمن در حوز ههای نرم افزاری و سخت افزاری جنگ نرم . عینی نمودن جنگ نرم در ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، مورد واکاوی واقع شد.
ضد انقلاب خارج از کشور
منبع:
حصون ۱۳۸۶ شماره ۱۴
حوزه های تخصصی:
لازمـه پاسدارى از انقلاب اسلامى ، شناخت دشمن و حربه هاى اوست . از جمله این دشمنان ، کـسـانـى هستند که با انقلاب و حکومت اسلامى ضدّیت داشته ، تحت عناوین گوناگونى در خـارج از کـشـور فـعالیت دارند. جریان هاى عمده اینان عبارت اند از: ملى گرایى ، سلطنت طلبى ، جمهورى خواهى ، التقاطى و کمونیستى . ضـد انـقـلاب خـارج نـشـیـن اغـلب داراى جـهان بینى مادى و معتقد به جدایى دین از زندگى اجتماعى است . غالبا (جز ضد انقلاب مسلح ) با مداخله نظامى آمریکا در ایران مخالف اند و از ایران یک پارچه دفاع مى کنند. شیوه هاى کارى آنان اغلب مبتنى بر ترویج شایعات ، تـحـریـک افراد مساءله دار، ساخت فیلم هاى به ظاهر مستند، نویسندگى ، یارگیرى ، اخذ کمک هاى مالى و فکرى از بیگانگان و امثال آن است . برخى از آنان تاکتیک هاى اختصاصى هـم دارنـد، مـثـل سـازمـان مـجـاهـدیـن خـلق کـه بـه تـرور و آدم ربـایـى هـم مـتـوسل مى شود. حدس زده مى شود ضد انقلاب خارج نشین در آینده ، بیش از گذشته روى مـسـائل فـرهـنـگـى ، هـدایـت شـورش هـاى داخل کشور و دفاع از افراد بازداشت شده در این شورش ها سرمایه گذارى خواهد کرد تا بتواند نظام اسلامى را از راه یک انقلاب مخملى ، براندازد. احـتـمـال مـوفـقـیـت ضد انقلاب خارج نشین بسیار ضعیف است . زیرا اینان گروه هایى اغلب پـراکـنـده هـستند که به هم بى اعتمادند و با هم بر سر ریاست یکدیگر نزاع دارند. امید خـود را از دسـت داده انـد. دهـهـا تـشـکـل نـاکارآمد و چندین شوراى رهبرى ضعیف دارند. جامعه شـنـاسـى مـردم ایـران را نـمـى شـنـاسـنـد و از ضـعـف قـدرت تحلیل رنج مى برند.
بررسی جایگاه بسیج خواهران در افکار عمومی جامعه
«بررسی جایگاه بسیج خواهران در افکار عمومی جامعه، پژوهش مبتنی بر علایق واحد بسیج خواهران نیروی مقاومت است که به بررسی رغبت و گرایش دختران و بانوان جامعه به فعالیت گروهی و فعالیتهای حوزه ماموریت بسیج خواهران میپردازد. پژوهشگر، 7 منطقه اجتماعی و فرهنگی کشور را مبنای مطالعه خویش قرار داده و نظر سنجی خود را با استفاده از تکنیک پرسشنامه به انجام رسانده است. حاصل نشان میدهد که نگرش مثبتی نسبت به فعالیتهای گروهی زنان در جامعه مورد بررسی وجود دارد و تمایل نسبت بالایی به فعالیتهای گروهی به چشم میخورد. یافتههای تحقیق نشان میدهد با آن که نگرش مثبتی نسبت به خواهران بسیجی و فعالیت ایشان در جامعه وجود دارد اما تنها 4/1 مردم از عملکرد و حیطه وظایف بسیج خواهران آگاهی دارند. به هر حال در یک جمعبندی باید اظهار داشت که مردم کشور نظر مساعدی به نظامیگری زنان دارند. پژوهشگر پیشنهاد میکند که دورههای آموزشی“ اصول روابط بهتر” برای خواهران بسیجی برگزار شود و روشهای بیان هیجانی نیز به ایشان آموخته شود.»
واکاوی مفهوم قدرت در نظریات میشل فوکو(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
میشل فوکو، در خصوص مفهوم و چیستی قدرت، درک سلسله مراتبی ساده را رد می کند و معتقد است قدرت یک مفهوم ساده ابلاغی از بالا به پایین و دستوری نیست، بلکه در شبکه ای از روابط در هم پیچیده، ساری و جاری است. همان چیزی که ساختار جامعه را تعیین و آن را مشروع می کند. قدرت در این مفهوم ریشه در لایه های مختلف تعاملات اجتماعی و زبانی (مفاهیم) دارد. به عبارت دیگر اعمال قدرت به شکل یک بردار خطی رو به پایین اجرا نمی شود بلکه به اصطلاح در یک ظرف گفتمانی شکل می پذیرد و معنی می یابد.
در اندیشه فوکو «مساله قدرت» در همه جا جاری است، در نسبت ها و اهمیت یافتن مناسبت ها، در روابط و تعاملات زبانی و کلامی میان افراد، طبقات و گروه های اجتماعی که به روش ها و منش های گوناگون ابراز می شود. و آن چه باعث باز تولید نظم موجود می شود، گره خورده با آن نظمی است که مجموعه مفاهیم را در خرد جمعی جامعه تولید می کند و مشروعیت می بخشد.
تعریف میشل فوکو از قدرت به لحاظ نظری کمک وافری به جامعه شناسی جدید نموده است و این نکته ای است که نوشتار حاضر به طور مبسوط بدان پرداخته است.
سکولاریسم سیاسی و سکولاریسم فلسفی
حوزه های تخصصی:
در این مقاله نویسنده با بیان معنای سکولاریسم بر این باور اعتماد دارد که سکولاریسم هم ارتباط خویش را با ماورای طبیعت و هم حیات پس از مرگ میگسلد و نیز توجه خویش را منحصرا معطوف به این جهان میدارد و بر طبق زندگی و حیات این دنیایی برنامه خویش را سامان میدهد. نویسنده در ادامه مقاله تحلیل خود از روند سکولاریزاسیون در غرب مسیحی را بر دنیای اسلام تطبیق میکند. دکتر سروش معنای دیگری از قول مورخان برای سکولاریسم تعریف میکند که سکولاریسم به معنای نفی دخالت روحانیت در امور است که آن را لزوما به معنای نفی دخالت دین در امور نمیداند. معنای سومی که برای سکولاریسم در نظر گرفته، سکولاریسم سیاسی به معنای جدا کردن دین از حکومت و البته نه دین از سیاست میباشد.
مسائل پشـت پرده بحران قرهباغ
حوزه های تخصصی:
روشنفکری چیست؟
حوزه های تخصصی:
در این گفتوگو، چیستى مقوله روشنفکرى و ویژگىهاى آن و نیز انگیزههاى روشنفکرى و حیطههاى مختلف روشنفکران بررسى شده است و در ضمن آن به مسؤولیتهاى اجتماعى روشنفکران در خلق تئورىهاى جدید که نشأتگرفته از ذات جامعه باشند، اشاره شده است. در بررسى انگیزههاى روشنفکرى سکولار به سه احتمال: شهرت، علم و وطنپرستى اشاره شده است.
نگاهی به سیره اقتصادی پیامبر خدا (ص)
منبع:
حصون ۱۳۸۵ شماره ۹
حوزه های تخصصی:
قـرآن کـریـم در سـوره احـزاب آیـه 21، حـضـرت رسول اکرم (ص ) را به عنوان الگویى نیکو معرفى مى کند. رفتار و گفتار آن حضرت در ابـعـاد گـوناگون آموزنده ، قابل فهم و همت تازه است . در این مقاله مباحثى مرتبط با اقـتـصاد، چون اهمیت به کار و تلاش ، تدبیر و میانه روى ، پایبندى به قرارداد، قرض الحـسـنـه ، عـفـو و گـذشـت از بـدهـکـار، انـفـاق ، تـرغـیـب بـه کـار و کـشـاورزى ، اشـتغال زایى ، فقرزدایى ، مبارزه با اشرافى گرى و امتیازخواهى ، سنت وقف و ترویج ساده زیستى آن حضرت به اختصار بیان شده است .
لیست سیاه بیگانگان
منبع:
زمانه ۱۳۸۳ شماره ۲۲
حوزه های تخصصی: