درخت حوزه‌های تخصصی

گرایش به رفتارهای نابهنجار از سوی دانش آموزان، ازجمله مشکلات عمده ای است که زمینه ساز بسیاری از آسیب های اجتماعی بعدی به شمار می رود. انجام چنین رفتارهایی، همچون دیگر مسائل اجتماعی تحت تأثیر عوامل متعددی رخ می دهد که ضعف پیوند اجتماعی(پیوند با مدرسه و خانواده) یکی از همین عوامل مهم محسوب می گردد. مسلماً دانش آموزان و نوجوانان به عنوان سرمایه های آتی کشور در توسعه اجتماعی و فرهنگی آن نقش مهمی دارند، لذا گرایش آنان به انجام رفتارهای نابهنجار، منجر به افت تحصیلی، ترک تحصیل و دور شدنشان از شاخص های توسعه انسانی می گردد. از این رو پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه پیوند اجتماعی و گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان شهر اهر و با استفاده از روش پیمایش انجام گرفته است. مدل تحلیلی پژوهش، بااستناد به تئوریهای پیوند اجتماعی هیرشی و پیوند افتراقی ساترلند ترسیم گردیده است. جامعه آماری تحقیق، متشکل از کلیه دانشآموزان دختر مقطع متوسطه شهر اهر است که در سالتحصیلی 94- 1393 مشغول به تحصیل هستند. با بکارگیری پرسشنامه محقق ساخته، اطلاعات مورد نیاز از 295 نفر از دانشآموزان که به روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شدهاند، جمعآوری گردیده است. نتایج تحلیلهای دو متغیره نشاندهنده وجود همبستگی معکوس با شدت بالا بین متغیر پیوند اجتماعی و مؤلفههای آن (وابستگی، تعهد و اعتقاد) و متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان است. براساس تحلیلهای چند متغیره هم این متغیرها توانایی تبیین متغیر ملاک را دارا میباشند. همچنین متغیرهای تصور منفی از خود و معاشرت با همسالان ناهنجار که به عنوان متغیرهای میانی در نظر گرفته شده بودند، هم در تحلیلهای دومتغیره و هم چند متغیره رابطه آماری معنیداری را با متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار نشان دادهاند. طبق یافتهها، حدود 48 درصد از تغییرات متغیر گرایش به رفتارهای نابهنجار دانشآموزان توسط عناصر تشکیلدهنده متغیر پیوند اجتماعی و متغیرهای میانی قابل پیشبینی است.

یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر روی توسعه اجتماعی، وضعیت انسجام اجتماعی جوامع می باشد. جامعه شناسان، عوامل متعددی را به عنوان عوامل تأثیرگذار بر انسجام دخیل می دانند. یکی از مهمترین این عوامل، ویژگی های فرهنگی جوامع، وضعیت تشتت و چندگانگی هنجاری و نحوه مواجه با این وضعیت در جوامع است. مدل هرای مختلفی از تأثیرگذاری کامل تا عدم تأثیرگذاری ویژگی های فرهنگی بر روی انسجام اجتماعی در ادبیات نظری مطرح شده است. بر اساس هدف مقاله، به نظر می رسد، جوامعی که با میزان بیشتری از تشتت هنجاری مواجه هستند، سطح انسجام پایین تری دارند. به منظور آزمون این مدعا یک مطالعه تطبیقی با استفاده از داده های ثانویه پیمایش ارزش های جهانی (2015- 1995) ، اقلیت های در معرض خطر، بانک جهانی، آزادی های مذهبی و مطالعات اجتماعی انجام شده است. دوره زمانی داده های این مطالعه از 1995 تا 2015 و شامل 109 کشور می شود. نتایج نشان داد؛ جوامعی با میزان بالایی از چندگانگی و تشتت هنجاری، میزان پایینی از انسجام اجتماعی را دارا می باشند. شکل رابطه بین این دو متغیر هم برای تشتت هنجاری کل و هم برای اجزای سازنده آن تقریباً به صورت خطی بوده است. کشورهای آمریکای شمالی کمترین میزان تشتت هنجاری و بیشترین میزان انسجام را دارا بوده اند و کشورهای آفریقایی بالعکس از میزان بیشتری از تشتت هنجاری و میزان پایینی از انسجام برخوردارند. ایران از حیث انسجام اجتماعی در میان 109 کشور جهان رتبه 87 و از حیث تشتت و چندگانگی هنجاری رتبه 31 در میان 61 کشور را دارد.

طبقات اجتماعی مختلفی در جنبش مشروطه شرکت داشتند که هر کدام با انگیزه های متفاوتی به این حرکت پیوستند. کارگران یکی از این طبقات بودند که به تازگی در جامعه ایران رشد می یافتند. آنان به لحاظ نوع مشارکت در شیوه تولید و مالکیت ابزار کار با پیشه وران و اصناف قدیمی متفاوت بودند و به سبب زیستن در بافت عشیره ای و جامعه مبتنی بر اقتصاد کشاورزی و دامداری، به طبقه کارگر اروپایی شباهتی نداشتند. بسیاری از این کارگران به دلیل فشار طبقه حاکم و وجود فقر، ناگزیر کار و کاشانه خود را ترک و به مناطق آبادتر یا کشورهای همجوار مهاجرت می کردند. آنان با مشاهده وضعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این نواحی تحت تأثیر قرار می گرفتند و چون بیشترشان کارگران فصلی بودند، پس از بازگشت به ایران، دیده ها و شنیده های خود را برای هم وطنانشان بازگو می کردند. هدف این مقاله شناسایی سهم کارگران در زمینه سازی و شکل بخشیدن به جنبش مشروطه ایران است که نویسنده می کوشد با روش «توصیف تاریخی» و «اسنادی»، به این سؤال پاسخ دهد که طبقه کارگر چگونه در جامعه ایران شکل گرفت و کارگران چه نقشی در بروز اندیشه های نوسازی اجتماعی داشتند؟ چنین فرض می شود که طبقه کارگر بسیار دیرتر از جوامع اروپایی در ایران شکل گرفت و قشری اندک از نیروهای تولیدی را تشکیل می داد. آگاهی کارگران ایرانی از حقوق سیاسی و اجتماعی شان نیز بیشتر از آنکه درون زا و برخاسته از توسعه صنعتی باشد، از افکار چپ گرایانه مناطق قفقاز تأثیر پذیرفت و به همین دلیل با وجود مشارکت آنان در موج نوگرایی و نهضت مشروطه، این طیف از جامعه نتوانست آن گونه که در انقلاب های بزرگ اروپایی نظیر انگلستان، فرانسه و روسیه اثرگذار بود، نقش تاریخی خود را ایفا کند. این بررسی نشان می دهد که پیش از شکل گیری جنبش مشروطه برخی از کارگران در انقلاب های حوزه قفقاز شرکت داشتند و با افکار انقلابی آن سامان آشنایی یافتند. این کارگران هم صدا با سایر هم وطنانشان به نهضت آزادی خواهی ایران پیوستند و با پخش اعلامیه ها، شرکت در اجتماعات و نیز حضور در صحنه های نبرد مسلحانه، به مبارزه با استبداد برخاستند و پایه گذار حرکت های انقلابی آتی شدند.

پژوهش حاضربا هدف اثربخشی روش آموزش انشا با رویکرد یادگیری مغزمحوربرخودکارآمدی تحصیلی و بیان نوشتاری دانش آموزان دختر کلاس پنجم ابتدایی انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح مقایسه ای کنترل نابرابر استفاده شد و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای یک مرحله ای استفاده شد به این صورت که از بین کلیه مدارس دولتی دخترانه شهر ساوه که تعداد آنها 18 مدرسه بوده است، دو مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شد. جامعه ی آماری پژوهش حاضرشامل کلیه دانش آموزان دختر پایه ی پنجم ابتدایی شهر ساوه در سال تحصیلی 95-94 بوده است که تعداد آنها 483 نفر بوده است. ونمونه پژوهش حاضر شامل 30 نفر بوده است که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابتدا پیش آزمون برای گروه کنترل وگواه انجام شد، وسپس گروه آزمایش (گروه مغز محور) در هشت جلسه با روش طراحی شده محقق بر اساس اصول یادگیری مغز محور،دیدگاه کاین وکاین (2005) آموزش دیدند ، وسپس بعد ازیک هفته، پس آزمون ،درموردهردوگروه آزمایش وگواه اجرا شد. برای گرد آوری داده ها از آزمون های خود کار آمدی تحصیلی مورگان و جنکینز(1999) و آزمون بیان نوشتاری انگلرت (1990) ، که پایایی و روایی آنها تایید شده است استفاده شد. . بررسی وتحلیل نمرات حاصل ، با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد بین بیان نوشتاری گروه گواه و گروه آزمایش وهمچنین بین خودکارآمدی تحصیلی گروه گواه و گروه آزمایش تفاوت معنی داراست. به این صورت آموزش انشاء به شیوه ی یادگیری مغز محور برخودکارآمدی و بیان نوشتاری دانش آموزان موثربوده است. بنابر این می توان نتیجه گرفت آموزشهای رویکرد مغز محور تاثیر مطلوب داشته و میتواند به صورت کاربردی مورد استفاده قرار گیرد.

از جمله شخصیتهایی که می توان از آثارشان در جهت ایجادوحدت رویه درسیاستهای نظام در هر زمینه ، از جمله مسئله تبلیغات استفاده کرد ، حضرت امام خمینی رضوان ا.. تعالی علیه هستند که خود محیی وحدت و بنیانگذار این نظام در ایران بوده اند.

در تحلیل جرم، جایگاه مفهوم فرهنگ در کنار مفاهیم و نظریه ها و رویکردهای جامعه شناختی و روانشناختی در قالب جرم شناسی فرهنگی بروز و نمود پیدا کرده است. این مقاله با هدف دستیابی به ساختار صورت بندی ذهن-ادراکی زندانیان جرایم خشن از تجربه تعلق خاطر به خرده فرهنگ لات بازی تدوین شده است. مهمترین پرسش این نوشتار به این شیوه تدوین شده است: زندانیان جرایم خشن که دارای مشخصات خرده فرهنگی خاص گروهی می باشند حالات، احساسات و ادراکات این افراد در موقعیت های مختلف چگونه است ؟ این پژوهش با پارادایم تفسیرگرایی و با استفاده از روش پدیدارشناسی سعی در شناسایی تجارب زیسته لات ها برآمده است. به همین منظور با تعداد با تعداد 16 نفر از زندانیان جرایم خشن در زندان های مازندران مصاحبه انجام شده است. تحلیل متون حاصل از مصاحبه ها از طریق روش تحلیل گفتمان جیمز پل جی انجام شده است. از نتایج قابل توجه، علاو بر تفاوت و تناقض در احساس و کنش و هویت و گفتمان این زندانیان در حالت های مختلف ، می توان به این نکته کلی اشاره کرد که یادگیری و استمرار خشونت در میان این زندانیان به منظور کسب لذت و حظ کردن از حضور در میدان های ابراز وجود لاتی گری از طریق مختل کردن ارادی احساسات کنترل گر ( چشم و ذهن ) صورت می پذیرد که البته این وضعیت با مرور زمان و مشاهده اثرات پیروزی بخش در میدان های خشونت و لات بازی (در قالب هیاهو و سرو صدا کردن و رجز خوانی و قمه کشی) جلوه عینی خود را بازنمایی کرده است.

در این نوشتار به تحلیل و بررسی نظام فکری ابن رشد و تاثیر آن در پیشرفت جامعه ایرانی اسلامی خواهیم پرداخت. در ابتدا، مبانی اصلی تفکر ابن رشد توضیح داده خواهد شد و سپس عناصر اصلی نظام فکری وی ذکر می شود. با وجود اینکه عقلانیت در اندیشه وی از جایگاه بالایی برخوردار است، این عقلانیت در تعارض با دین و آموزه های وحیانی قرار ندارد. از نظر او، دین و عقل همسو با یکدیگر هستند؛ چراکه عقل نیز مقوله ای قدسی است که ریشه در آسمان ها دارد. پس از آن، به بررسی حدود و ثغورمقوله پیشرفت پرداخته و تفسیر مدرن و اسلامی اندیشه پیشرفت ارائه خواهد شد؛ در این بخش بیان می شود که مرزهای پیشرفت در جامعه ایرانی اسلامی بر اساس نگرش و جهان بینی این جامعه تعیین خواهد شد. در گام بعدی، برتری معیار پیشرفت جامعه ایرانی اسلامی را بر معیار پیشرفت مدرن ثابت خواهیم کرد و در نهایت نیز تاثیر نظام فکری ابن رشد در پیشرفت جامعه ایرانی اسلامی مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.

نهاد آموزش و پرورش یکی از مهم ترین نهادهای هر جامعه ای است که نقش های مهمی چون تعلیم و تربیت، همبستگی اجتماعی، آموزش مهارت ها و علوم، جامعه پذیری  افراد، انتقال فرهنگ و ... را به عهده دارد؛ یکی از مهم ترین ارکان نهاد آموزش و پرورش، معلمان هستند. در این پژوهش تلاش شده است که رابطة مصرف رسانه و میزان سرمایة اجتماعی معلمان مورد مطالعه قرار گیرد. جامعة آماری این تحقیق را کل معلمان شهر سی سخت در استان کهگیلویه و بویراحمد تشکیل می دهند، تعداد 178 نفر از معلمان این شهر، بر اساس نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم، انتخاب و با استفاده از ابزار پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارspss   بهره گرفته شد. یافته های تحقیق نشان داد که رابطة معناداری بین سطح استفاده از رسانه های چاپی و ابعاد سرمایة اجتماعی، شامل اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و رعایت هنجارها، وجود دارد و بین سطح استفاده از رسانه های چاپی و عضویت در شبکه های اجتماعی رابطة معناداری وجود ندارد. همچنین یافته ها نشان داد که بین سطح استفاده از رسانه های الکترونیکی و عضویت در شبکه های اجتماعی و مشارکت اجتماعی رابطة معناداری وجود دارد و بین سطح استفاده از رسانه های الکترونیکی و میزان اعتماد اجتماعی و رعایت هنجارها رابطة معناداری مشاهده نشد. درمجموع بین متغیر مستقل یعنی مصرف رسانه ای (چاپی و الکترونیکی) و متغیر وابسته یعنی سرمایه اجتماعی رابطة معناداری مشاهده شده است

استفاده از ژانر مستند، راهبردی اساسی در جذب مخاطب و تبیین گفتمان انقلاب اسلامی است. هدف این پژوهش، شناسایی مزیت های رقابتی شبکه افق در حوزه فیلم مستند است. این تحقیقِ کیفی با روش مصاحبه عمیق انجام شده است. روش نمونه گیری، هدفمند و جامعه آماری تحقیق را سه گروهِ: اساتید دانشگاهیِ حوزه مستند و رسانه، مستندسازان و مدیران شبکه افق تشکیل می دهند. حجم نمونه، براساس قاعده اشباع در تحقیق، 12 نفر بوده است. دسته بندی مفاهیم به دست آمده درخصوص مزیت های رقابتی این شبکه، در سه گروه اصلیِ: اعتبار رسانه ای، تمایز ساختاری و ارتباطات سازمانی، از جمله یافته های این پژوهش است. ارتباط دوسویه تأثیرگذار با مؤسسات برون سازمانی، سهولت جذب منابع مادی و محتوایی، وجود ساختار، کنداکتور و کارگروه ویژه مستند  از جمله مزیت های رقابتی این شبکه است.

مسئله تعلیم (پداگوژی) هر روزه قرابت بیشتری با تعریف مطالعات فرهنگی می یابد. مدرسان باید تعریف تعلیم را گسترده سازند تا بتوانند از مرز محدود آموختن فنون و روش ها فراتر روند. (ژیرو،1385) می خواهم در این گفتار «تصور جمعی غالب» که در فضای آموزشی دانشگاه های ما از آموزش نظریه ها وجود دارد واکاوی کنم و نشان دهم «آموزش نظریه ها» به ویژه نظریه های فرهنگی چه چیزهایی نیست و چه چیزهایی باید یا می تواند باشد. امروزه محققان «درس پژوهی» نشان داده اند که تدریس و یادگیری هر دانشی به مجموعه وسیعی از عوامل بستگی دارد. آموزش نظریه های فرهنگی را نوعی «تمرین فکری» می دانم. در این تمرین کردن ما انواع تمرین های انسانی و فکری را تجربه می کنیم. این تمرین ها را با توجه به تجربه ای که از آموزش و یادگیری «نظریه های مطالعات فرهنگی» دارم در چهار مقوله متمایز طبقه بندی می کنم: «تمرین نظری»، «تمرین اخلاقی»، «تمرین شناختی»، و نهایتا «تمرین عاطفی». این رویکرد به آموزش نظریه فرهنگی ریشه در این واقعیت دارد که نظریه فرهنگی آن گونه ای که تاکنون تکوین و توسعه یافته است همواره در کنار هدف های شناختی و معرفتی، اهداف سیاسی، اخلاقی و زیبایی شناختی ویژه ای را دنبال کرده است.

فقه مهم ترین منبع برای تقنین در دولت اسلامی است. امام خمینی(ره) نظریه بدیعی در اصول فقه با عنوان «نظریه خطابات قانونیه» ارائه کرده اند که شایسته است تأثیرات آن در حوزه تقنین موردمطالعه قرار گیرد. امام(ره) با الهام از قانون گذاری عرفی معتقدند اراده قانون گذار در خطاب عام قانونی به یک انشاء واحد می انجامد و انحلالی نیست. خطاب عام قانونی، این امکان را فراهم می کند که جامعه، دولت و شخصیت حقوقی جمعی، مکلف حکم قرار گیرد. علاوه بر مکلف، امکان توجه تکلیف جمعی و نظام مند را نیز فراهم می کند و بدین طریق فقه را از حوزه فردی به حوزه اجتماعی و حکومتی سوق می دهد و برای تقنین که یک موضوع جمعی است آماده می کند. علاوه بر قرائت مشهور از خطابات قانونیه، نظریه امام، قابلیت خوانش های دیگری را نیز دارد. در مقدمات اثبات نظریه، فعلیت حکم مرحله ای است که شارع بایستی لوازم اجرا را ملاحظه کند. ولی فقیه می تواند مصالح اجرای حکم را سنجیده و در این مرحله نقش ایفا کند. این قرائت به مبانی دیگر در حوزه ولایت فقیه و نقش مصلحت، ارتباط پیدا می کند و می تواند باعث هماهنگی احکام شرعی با مقتضیات زمان و مکان شود و به کارآمدی و روزآمدی فقه برای تقنین کمک کند. بر اساس نگاه قانونی امام(ره) در آثار خود می توان نتیجه گرفت که شأن شارع از نگاه امام(ره)، قانون گذار است، لذا ویژگی های قانون گذاری عرفی همچون تأثیر اهداف در تقنین، انسجام قوانین و سلسله مراتب قوانین می تواند در فقه ملاحظه شده و آن را برای تقنین آماده تر سازد.

امروزه حضوری شبکه های اجتماعی در زندگی اجتماعی شهروندان بخش جدایی ناپذیری از زندگی شده اند. هرچند نمی توان منکر برخی محاسن این شبکه ها شد، اما استفاده غیرمعمول از این شبکه ها پیامدهای نامطلوبی را برای جامعه و افراد به دنبال خواهد داشت. در همین راستا این پژوهش با هدف بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر فاصله اجتماعی (انزوا) در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر با روش توصیفی از نوع پیمایش انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانشجویان عضو شبکه های اجتماعی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر هستند که حجم نمونه با استفاده از جداول لین و مورگان برای سطح اطمینان 095/0 و حداکثر پراکندگی به تعداد 384 نفر برآورد شده و شیوه نمونه گیری نیز سیستماتیک چند مرحله ای است. نتایج حاصل از این بررسی نشان داده است که میزان استفاده از شبکه های اجتماعی اثر معناداری بر انزوای اجتماعی، شدت ارتباطات خانوادگی، عضویت در گروه های واقعی، اعتیاد به اینترنت، بحران هویت و اختلال در شکل گیری شخصیت، تعارض ارزش ها و گسترش ارتباطات نامتعارف داشته اند، اما میزان استفاده از شبکه های اجتماعی بر اساس پایگاه اقتصادی-اجتماعی افراد تفاوت معناداری را نداشته، هرچند بر اساس جنسیت متفاوت بوده و مردان بیش از زنان از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند.