درخت حوزه‌های تخصصی

تاریخ

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ایران اسلامی ایران باستان ایران پیش از تاریخ تاریخ جهان فلسفه تاریخ گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۲۷٬۰۰۶ مورد.
۲۱.

روابط خارجی ایران عصر صفوی

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۵ شماره ۵۰
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 673
تاریخ روابط قدرتهای تاثیرگذار در عرصه جهانی همواره عبرت آموز بوده است. ایران و عثمانی هرچند از دامنه نفوذ متفاوتی برخوردار بوده اند، بررسی روابط آنها خصوصا اگر وجه دینی ساختار قدرت سیاسی شان را در نظر بگیریم، می تواند برای جهان اسلام نکات و درسهای مهمی را یادآور شود. مقاله پیش رو، روابط ایران و عثمانی را با در نظر گرفتن خصیصه پیش گفته، از زمان شاه اسماعیل تا پایان دوره شاه عباس اول بررسی کرده است.
۲۳.

تجدد گرایی و هویت ایرانی در عصر پهلوی

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۴ شماره ۴۰
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 493
باستانگرایی، مدرنیسم اجباری و دیگر سیاستهای فرهنگی عصر پهلوی سرانجام به بروز شکافها، تعارضات و تنشهای فرهنگی در جامعه ایران منجر شدند. هویت ایرانی در طول تاریخ علیرغم تاثیرپذیری از برخوردهای فرهنگی و تمدنی متعدد و نیز تحمل فرازونشیبها، به ویژه قرارگرفتن در معرض تهاجمات اقوام دور و نزدیک، همچنان توانسته بود بر یک محور و اساس واحد، تداوم خود را در بستر تاریخ تثبیت کند اما با ظهور تجددگرایی و مدرنیسم، به دلیل توجه و پرداختن بیش از حد ایرانیان به ظواهر تمدن جدید (تمدن غرب) سرانجام در میان عناصر این هویت (به ویژه در میان دو عنصر عمده دینی و ملیت) شکاف ایجاد شد و در این مدت، بیش ازهرچیز سیاستهای تجددگرایانه مبتنی بر ترویج الگوهای باستانی ایران و افراط در تقلید از ظواهر نوین غرب، در ایجاد این بحران موثر بودند؛ چنانکه می توان ادعا کرد انقلاب 1357 در ایران، درواقع واکنش به این بحران هویت بود. مقاله حاضر در راستای اثبات این مدعا می کوشد.
۲۶.

بررسی تطبیقی نقشه محرابی بر منسوجات سنتی ایران و هند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شبه قاره سال هفتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲۵

کلید واژه ها: منسوجات ایران و هند نقش محراب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای هنر
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی یاستان شناسی آثار هنری و بومی ملل
تعداد بازدید : 57 تعداد دانلود : 575
هم جواری ایران و هند منجر به ایجاد نوعی رابطه بینافرهنگی گردیده که قدمت آن به پیش از اسلام باز می گردد. شباهت بیش از حد نقش محراب بر منسوجات دو کشور که ریشه در باورهای مشترک اعتقادی داشته، در مواردی تشخیص خاستگاه اولیه نقوش محرابی را مشکل می نماید. از این رو ضروری است رابطه تأثیر و تأثری منسوجات محرابی دو کشور، مورد مطالعه قرار گیرد. بر اساس فرض اولیه نقش محرابی از ایران به هند انتقال یافته و متأثر از فرهنگ هند، تغییر یافته است. پرسش های اساسی این پژوهش عبارتند از: رابطه تأثیر و تأثری نقش محراب در منسوجات هند و ایران چگونه است؟ وجوه اشتراک و افتراق این نقوش چیست؟ در این پژوهش توصیفی و تحلیلی مبتنی بر اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی، ابتدا منسوجات محرابی شاخص، استخراج و دسته بندی شده و خاستگاه آن ها مورد بررسی قرار گرفته است. سپس ضمن مشخص کردن وجوه اشتراک و افتراق، به تحلیل این نقوش پرداخته شده است. یافته ها ی این پژوهش حاکی از آنست که نقش محراب بیشتر در دوره صفوی به هند انتقال یافته و اگرچه اغلب عناصر ایرانی این طرح ها در منسوجات هندی در سه قرن گذشته حفظ شده، اما به مرور در ترکیب با فرهنگ هند در دوره معاصر، تغییراتی مختصر یافته است.
۲۹.

بررسی تطبیقی مجلس مهستان دوره اشکانی بامجلس اول مشروطه

نویسنده:
منبع: یاد ایام ۱۳۸۹ مرداد شماره ۵۹
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 882
مجلس مهستان یکی از برجسته‌ترین نهادهای تصمیم‌گیری عصر اشکانی بود که صلاحیت و مسوولیت بررسی مسائل لشکری و کشوری را به عهده داشت. از نام این مجلس برمی‌آید که در آن بزرگان جامعه که دارای تجربه و شایستگی درباره همه شوونات کشوری بودند، حضور داشتند. این مجلس در دوره ساسانی نیز تا حدودی قدرت خود را حفظ کرده بود اما بعد از فروپاشی ساسانیان دیگر از چنین مجلسی برای تصمیم‌گیری در امور کشوری و لشکری خبری نبود تا این‌که در عصر قاجار و بیشتر به تبعیت و تحت‌تأثیر شیوه‌های حکومتی اروپا، مجلس مشروطه در ایران شکل گرفت.
۳۰.

ایران و عراق-از عهدنامه الجزایر تا رویارویی

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۱ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 66
عهدنامه الجزایر یکی از عجیب ترین معاهدات بین المللی تاریخ معاصر است. عهدنامه ای که با فشار دولت آمریکا بر عراق امضا شد و در سازمان ملل به ثبت رسیده بود، چهار سال بعد باتشویق و تحریض همان دولت توسط عراق ملغی و نقض گردید. مقصود ایران از امضای این عهدنامه رفع دایمی اختلافات مرزی بود اما عراق این قرارداد را فرصتی برای تجدید قوای سیاسی - نظامی خود می دانست. بررسی سرنوشت این معاهده پراهمیت بین المللی در روابط خارجی ایران و عراق و استفاده ابزاری آمریکا از انعقاد و نقض آن در روند سلطه گری می تواند روشنگر بسیاری از مسایل گذشته و حال ایران معاصر باشد. قسمت دوم از مقاله جنگ ایران و عراق که هم اکنون پیش روی شماست به این مساله اهتمام دارد.
۳۲.

مقایسه وضعیت زن در دوره جاهلیت و بعد از اسلام

نویسنده:
منبع: تاریخ نو تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۱

کلید واژه ها: اسلام قرآن زن جاهلیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 527 تعداد دانلود : 295
زن در دوره جاهلیت از حقوق و مزایای بسیارکمی برخوردار بود. جامعه عرب برای زن استقلالی در زندگی قائل نبود و حرمت و شرافتی برای او جز حرمت و شرافت خانواده نمی شناخت. شرایط و وضعیت زنان در دوران جاهلیت نشان می دهد که اسلام بستری را فراهم کرد تا زن به عنوان یک عنصر بی اختیار به یک عنصر پرارزش و نقش آفرین تبدیل شود. خدای بزرگ، علی رغم ستم پیشگانی که زن را تحقیر کرده اند، استعداد و نبوغ ذاتی او را در جهات و ابعاد متعدد متذکر شد و با کلام محبت آمیز در قرآن کریم مقام و شان انسانی را به تصویر کشید. از ظهور اسلام نقش زن در حوزه های فردی، اجتماعی و ... پر رنگ تر شد و اسلام به بهترین وجه حریت و استقلال را به زن عطا کرد و شان و منزلت و جایگاه واقعی او را که تا آن روز شناخته نشده بود به او اعطا کرد. در مقاله حاضر نگارندگان بر آن هستند که موقعیت و مقام زن را در عصر جاهلیت (جزیرة العرب) و پس از ظهور اسلام با تکیه بر قرآن کریم و احادیث ائمه معصومین (ع) بررسی، مقایسه و تحلیل کنند. روش پژوهش، تحلیلی- تفسیری است.
۳۴.

دکترین نیکسون و ژاندارم خلیج فارس

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۵ شماره ۵۲
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 816
ظهور و افول نقشهای مختلف کشورها در معادلات منطقه ای و بین المللی، تابعی از دو دسته عوامل داخلی و خارجی است. تعریف و تعیین نقشها نیز در فضای رقابتی شدید دو بلوک شرق و غرب، متاثر از موقعیت درونی و بیرونی هر یک از کشورها، در همین چارچوب محقق می گشت. شرایط محیطی ایران در دوره پهلوی دوم از یک سو و زمینه های مساعد داخلی و همسو با اقتضائات محیطی از سوی دیگر، موجب شد ایران به عنوان ژاندارم منطقه مطرح گردد. در این نوشتار، چگونگی تحقق این نقش بررسی می شود.
۳۵.

تاریخچه پیدایش فن تولید آهن و کاربرد آن در ایران

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی پاییز و زمستان ۱۳۸۷ شماره ۳

کلید واژه ها: ایران لرستان عصر آهن حسنلو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 888 تعداد دانلود : 481
آهن نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای در شکل گیری، رشد و گسترش تمدن پیشرفته امروزی داشته و دارد، به گونه ای که هیچ فلز و یا ماده دیگری را نمی توان جایگزین آن ساخت. آهن برای اولین بار در اواسط هزاره دوم ق.م از کانی فلزی استخراج و مورد استفاده قرار گرفت. فراوانی ماده معدنی و قابلیت های فراوان آهن از عواملی هستند که سبب شدند این فلز در مدت کوتاهی جایگزین فلزات و مواد دیگر در ساخت بسیاری از ادوات و اشیا شود. این استفاده تاثیر شگرفی بر ساختارهای مختلف تمدن بشری، بویژه ساختارهای اقتصادی گذاشت.بر اساس شواهد و قرائن موجود اقوام ساکن در آسیای صغیر اولین کسانی بودند که موفق به تولید آهن از کانسنگ آهن شدند. این کشف در حدود سال 1200ق.م به سرعت در مناطق مجاور و از جمله ایران گسترش یافت. اولین اشیای یافت شده در ایران مربوط به عصر آهنI(1450-1200ق.م) است که به دلیل تعداد اندک آنها به نظر می رسد وارداتی باشند. بعد از سال 1200ق.م آهن در ایران به طور گسترده تولید شده و برای ساخت ادوات مختلف مورد استفاده قرار گرفت.آزمایش های صورت گرفته بر روی یافته های آهنی ایران نشان می دهد که آنها از طریق احیای سنگ آهن و تولید آهن اسفنجی و سپس شمش فلزی، به شیوه چکش کاری ساخته شده اند و اغلب با درصدی از کربن همراه هستند. مطالعات نشان می دهد که آهنگران در تولید و تزیین ساخته های آهنی، به پیشرفت های قابل توجهی دست یافته بودند.
۳۶.

انتظار ظهور منجی آخرالزمان در ادیان الهی (زرتشت، یهود، مسیحیت)

نویسنده:
منبع: پارسه پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۷

کلید واژه ها: آیین زرتشت آیین یهود آیین مسیحیت سوشیانت منجی مسیح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 977 تعداد دانلود : 296
اعتقاد به ظهور منجی آخرالزمان، عقیده ای است که در کیش های آسمانی زرتشت، یهود و مسیحیت و مدعیان نبوت عموماً و دین مقدس اسلام خصوصاً، به مثابه یک اصل مسلم مورد قبول واقع شده است. شور و التهاب انتظار موعود آخرالزمان در تاریخ پر فراز و نشیب این ادیان موج می زند. پیروان آیین زرتشت، یهود و مسیحیت در سراسر تاریخ محنت بار خود هر گونه خواری و شکنجه را به این امید بر خود هموار کرده اند که روزی «سوشیانت» و یا «مسیحا» ظهور خواهد کرد و آنان را از جمیع بلاها نجات خواهد داد. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که آیا منجی آخرالزمان در ادیان توحیدی زرتشت، یهود و مسیحیت در شکل و ماهیت با یکدیگر تفاوتی دارند یا نه؟ به عبارت دیگر آنان در رسالت پیش رو دارای چه شباهت ها و مشترکاتی می باشند؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که منجی آخرالزمان منجی خلق الله است به عبارتی منجی نوع بشر است و اختصاص به قوم و نژاد خاصی ندارد. نوشتار حاضر تلاش دارد به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، سیراندیشه و اعتقاد به ظهور منجی آخرالزمان را در هر یک از ادیان فوق الذکر مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.
۳۷.

سایه استعمار و استبداد بر فرهنگ ایران عصر پهلوی

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۷ شماره ۷۵ و ۷۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 69
مسائل فرهنگی دوران معاصر ایران را نمی توان بدون در نظر گرفتن مسائل و شرایط بین المللی تحلیل و بررسی کرد؛ به ویژه مسائل و سیاست های فرهنگی رژیم هایی که مستقیماً با مداخله استعمارگران روی کار آمده بودند و تابعی از آن محسوب می شوند. بی شک حکومت رضاشاه و سیاست ها و رفتارهای آن، به ویژه در عرصه فرهنگ، یکی از مصادیق روشن برآمده از شرایط یادشده است. او، که با حمایت انگلیسی ها مدارج ترقی را تا پادشاهی طی کرد، از همان اولین روزهای سرسپردگی پیمان بست که براساس روش و دستورات لندن عمل کند و همه مدافعان و یاران او در امر سلطنت نیز به همین سرسپردگی مبتلا بودند. همین وضعیت در زمان سلطنت پسر او، محمدرضا، نیز تداوم یافت؛ با این تفاوت که امریکا جای انگلستان را در این صحنه پردازی ها گرفته بود.با مروری بر سیاست های فرهنگی رضاشاه و پسرش در زمینه هایی چون تجددگرایی، باستان گرایی، اسلام گریزی و اسلام ستیزی، وابسته کردن مطبوعات، کنترل و سانسور شدید رسانه های صوتی و تصویری و... می توان دریافت که سایه استعمار و استبداد همچنان بر سیاست ها و رفتارهای فرهنگی دوران پهلوی گسترده بود که جز تضعیف اقتدار این حکومت و پیدایش بحران ها و نابسامانی های فرهنگی و اجتماعی نتیجه ای نداشت.
۳۸.

شکوفایی خراسان بزرگ در عصر سامانیان (اُمرای نخستین)

نویسنده:
منبع: تاریخ پژوهان ۱۳۸۸شماره ۱۷

کلید واژه ها: امنیت سامانیان خراسان بزرگ رونق و رفاه اقتصادی شکوفایی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 536
خراسان بزرگ در قرن سوم هجری (نهم میلادی)، از سلسله‌ای ایرانی‌نژاد به نام سامانیان فرمان‌پذیر شد. این خاندان که خاستگاهی دهقانی داشتند، در چالش‌های موجود در خراسان بسیار تأثیر گذاردند. پشتیبانی خلافت عباسی از این دودمان موجب قدرت یافتنشان در ماوراءالنهر شد و سرانجام به پشتوانه اشراف زمین‌دار و طبقات عالیه خراسان، حکومت خود را بنیاد نهادند. ویژگی‌های جغرافیایی خراسان بزرگ؛ یعنی زمین‌های گسترده کشت‌پذیر و جای گرفتن بر سر راه‏های تجاری شرق و غرب موجب شد که سامانیان در جایگاه اقتصادی بسیار بلندی بنشینند. امنیت برآمده از اقتدار این خاندان، رشد و توسعه شهرها را به دنبال آورد و اقتصاد شهری رونق یافت. گرایش خاندان‌های اشرافی ایران مانند سامانیان به آیین‌های کهن ایرانی و پشتیبانی آنان از اهل دانش و ادب، موجب پرورش و گرایش بسیاری از دانش‌مندان و ادیبان شد. خراسان بزرگ در این عهد به اوج رشد و شکوفایی فرهنگی رسید. فرهنگ و ادب پارسی در این دوران به اندازه‌ای نیرو گرفت که قرن‌ها پس از آن نیز ناتوان نگردید و در همه حکومت‌های پسین ایران تأثیر گذارد.
۳۹.

سرنوشت کاپیتولاسیون در ایران

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۵۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 730
روابط استعماری همواره حول محور «امتیازات»، شناسایی و تحلیل شده اند. در میان انواع امتیازات واگذارشده به قدرت های استعماری، کاپیتولاسیون اهمیت ویژه ای دارد. سلب حق قضاوت، صریح ترین و شفاف ترین اقدام استعماری است که بیانگر رویکرد استعمارگران به هویت مناطق تحت استعمار می باشد. ازاین رو، عکس العمل این مناطق نسبت به آن نیز گویای پویایی هویت آن هاست. در این نوشتار، عمل ها و عکس العمل ها در این باره بررسی شده اند؛ کنش ها و واکنش هایی که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران به لغو این امتیاز نامشروع انجامید
۴۰.

فضای سیاسی دهه اول انقلاب

نویسنده:
منبع: زمانه ۱۳۸۶ شماره ۶۶
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 987
نه تنها برای نسل سوم و چهارمی ها جذاب و پرفایده است که در مورد فضای سیاسی کشورمان در دهه نخست انقلاب مطالب بیشتر و دقیق تری بدانند، بلکه برای نسل اول و دومی ها نیز در حکم تجدیدخاطره و عهد و همچنین عبرت آموزی خواهد بود. در نوشتار پیش رو دسته بندی های مهم سیاسی اوایل انقلاب و چگونگی شکل گیری جریان های عمده سیاسی پژوهیده شده و در اختیار خوانندگان عزیز قرار گرفته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان