درخت حوزه‌های تخصصی

"نظام های آموزش و پرورش همواره در معرض اصلاح و تغییر قرار دارند. عمده ترین دلایل این اصلاحات همسو کردن نظام آموزشی با تحولات و تغییرات سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی است و در دهه های اخیر موجب سرعت بخشیدن به اصلاحات اقتصادی بوده است. لذا توجه به اصلاح نظام آموزش فنی و حرفه ای ، به عنوان ابزار مهمی برای تربیت و افزایش کارایی و بهره وری نیروهای انسانی به منظور زمینه سازی اصلاحات و توسعه اقتصادی ، می تواند از اولویت های اصلی اصلاح نظام آموزشی کشور باشد. یکی از کشورهایی که در اواخر دهه 1980 میلادی در شرایط نسبتا مشابهی با شرایط امروز کشور ما (مانند تکیه بر صدور مواد خام ، اقتصاد حمایتی، و مواجهه با بیکاری جوانان ، رکود اقتصادی، وسعت سرزمین، پراکندگی جغرافیایی و تنوع فرهنگی) قرار داشت کشور استرالیا است که در اوایل دهه 1990 با تأکید بر اصلاح نظام آموزش فنی و حرفه ای توسعه اقتصادی را آغاز کرد و در پایان این دهه و شروع قرن بیست و یکم به موفقیت های چشمگیری نائل شد. از این رو، بررسی ویژگی های این نظام می تواند درس هایی برای اصلاح آموزش فنی و تکمیلی وجود دارد که امکان تحرک و انعطاف پذیری این سیستم را در پاسخ گویی به نیازهای صنعت و همچنین توسعه و اصلاح مستمر آن فراهم می سازد. این ویژگی ها عبارتند از: 1. استقلال سازمانی نظام آموزش فنی و حرفه ای، 2. ارتباط با بخش تولید و خدمات، 3. ایجاد مراکز پژوهشی و ارتباط با دانشگاه ها و مراکز علمی. این مقاله، با توصیف و بررسی کاربرد این ویژگی ها در آموزش فنی و حرفه ای ایران، نشان داده است که توجه به آنها می تواند به اصلاح نظام آموزش فنی و حرفه ای ایران کمک نماید. البته تحقق این اصلاحات نیازمند ایجاد بسترهایی مانند پژوهشی شدن ساختار دانشگاه ها و تاسیس مراکز پژوهشی در زمینه آموزش های فنی و حرفه ای و همچنین تاسیس و توسعه نهادهای مدنی حرفه ای است تا به کمک آنها بتوان سازمان های میانی تاسیس نمود که قادر باشد رابطه مستمر بین آموزش و بخش تولید را فراهم سازد. در پایان مقاله نیز پیشنهادهایی برای اصلاح نظام آموزش فنی و حرفه ای ایران ارائه شده است . "

این پژوهش با هدف تحلیل محتوای کتاب تاریخ معاصر ایران از بعد تفکر انتقادی انجام شده است. برای انتخاب مؤلفه های تفکر انتقادی از روش توصیفی و برای تجزیه و تحلیل محتوای کتاب از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه ی آماری در این پژوهش، محتوای کتاب درسی تاریخ معاصر ایران شامل 2818 جمله بوده که به دلیل محدود بودن جامعه ی آماری، نمونه ی آماری نیز همان جامعه ی آماری می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات، سیاهه ی تحلیل محتوای کتاب درسیِ تاریخ معاصر ایران بوده که بر اساس مبانی نظری تهیه و روایی آن توسط متخصصان علوم تربیتی تایید شده است. واحد تحلیل نیز جملات مندرج در متن کتاب درسی تاریخ معاصر ایران بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که درمجموع، در محتوای کتاب درسی تاریخ معاصر ایران 63/34% جمله ها با تفکر انتقادی ارتباط داشته که از این میزان 14/22% به بعد شناختی، 88/6% به بعد عاطفی و 61/5% به بعد عملکردی اختصاص دارد. نتایج یافته ها حاکی از آن است که درصد توزیع مؤلفه های تفکر انتقادی در محتوای کتاب درسی تناسب نداشته است، همچنین میزان توجه به بعد شناختی، حدود سه برابرِ میزان توجه به بعد عاطفی و بعد عملکردی بوده که این وضعیت متناسب با آموزش تفکر انتقادی نمی باشد.

زیر بنای هرگونه حرکت به سوی رشد و توسعه سازمانی و بهبود فرآیند کار در سازمانها شناخت دقیق وضعیت موجود ، تشخیص صحیح نقاط قوت و ضعف و سپس طرح برنامه هایی سنجیده برای اصلاح جریان امور خواهد بود. در پژوهش حاضر تلاش گردیده است ارتباط بین استفاده از سبکهای مدیریت تعارض و سلامت سازمانی مدارس متوسطه شهرستان شیروان تعیین گردد. سلامت سازمانی و استراتژیهای مدیریت تعارض (استراتژی راه حل گرایی، استراتژی عدم مقابله، استراتژی کنترل) متغیرهای این پژوهش بودند. برای انجام این امر دو نمونه از دو جامعه مستقل از یکدیگر مد نظر قرار گرفته اند. برای سنجش میزان استفاده مدیران از استراتژیهای مدیریت تعارض 20 مورد نمونه از این جامعه مربوط به مدیران مدارس متوسطه (تمامی مدیران نمونه گیری از نوع سرشماری) و برای سنجش میزان سلامت سازمانی مدارس متوسطه 100 مورد نمونه دبیران جامعه مربوط به دبیران ، مورد مطالعه قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها مشمول بوده بر (پرسشنامه مدیریت حل تعارض و پرسشنامه سلامت سازمانی OHI). روشهای آماری جهت تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها عبارت بودند از ضریب همبستگی اسپیرمن و روش کروسکال والیس که نتایج زیر بدست آمده بین استراتژیهای مدیریت تعارض و سلامت سازمانی مدارس رابطه مستقیم و معنی دار وجود دارد که ارتباط بین هریک از استراتژیها بصورت جداگانه با سلامت سازمانی مدارس نیز وجود دارد، مدارسی که مدیران آنها از استراتژی راه حل گرایی در مدیریت تعارض استفاده می کنند دارای سلامت سازمانی بسیار بالایی هستند. مدیرانی که مدارس آنها از استراتژی کنترل در مدیریت تعارض استفاده می کنند دارای سلامت سازمانی متوسطی هستند. در نهایت این نتیجه حاصل شد که بطور کلی استفاده از استراتژی های مختلف بستگی به شرایط و موقعیتهای گوناگون دارد یعنی مدیران می بایستی با توجه به شرایط و وضعیتها، تشخیص دهند که کدام استراتژی قابل اجرا و استفاده است و بطور کلی نمیتوان بهترین استراتژی را معرفی و ارائه نمود.

هدف: هدف این تحقیق، بررسی برنامه درسی تربیت بدنی دانش آموزان کم توان ذهنی است. روش: روش این تحقیق، پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه آماری تحقیق 375 نفر از کارشناسان آموزش و پرورش استثنایی استان مرکزی است. 197 نفر، بر اساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان، به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه با پایایی 0.90 بود. برای تحلیل داده ها از محاسبه فراوانی، درصد و آزمونهای خی دو و کروسکال - والیس استفاده شد. یافته ها: تحلیل دیدگاههای کارشناسان آموزش و پرورش استثنایی استان مرکزی نشان می دهند که وضعیت تعریف و تدوین اهداف درس تربیت بدنی دانش آموزان کم توان ذهنی بسیار نامطلوب (%68.6)، وضعیت محتوای رسمی (%90.9) و غیررسمی (%39.6) این درس نامناسب، شیوه تدریس درس تربیت بدنی (%40.9)، و دانش تخصصی معلمان تربیت بدنی (%34.3)، نامناسب و نامطلوب است. همچنین، آنها میزان ساعات درس تربیت بدنی را با نیازهای دانش آموزان کم توان ذهنی متناسب و کافی نمی دانند (%59.4). مهم ترین راهکارهای اصلاحی برنامه درسی تربیت بدنی دانش آموزان کم توان ذهنی از دیدگاه کارشناسان، 1) تعریف و تدوین فلسفه و اهداف درس تربیت بدنی، 2) تدوین کتاب درسی، جزوه ها، و لوحهای آموزشی و کمک آموزشی تربیت بدنی، 3) به کارگیری نیروی متخصص تربیت بدنی استثنایی عنوان شده است. نتیجه گیری: تدوین و تعریف فلسفه، اهداف، و محتوای درس تربیت بدنی، به کارگیری نیروی انسانی متخصصِ تربیت بدنی استثنایی، و نظارت بر حسن اجرای این درس، مهم ترین پیشنهادهای این تحقیق هستند.

 امروزه بازی کودکان پدیده ای است که به طور جدی توجه تعلیم و تربیت و متخصصین این رشته و روان شناسان ، مربیان و والدین را جلب کرده است.به شکلی که بخش عظیمی از تحقیقات و فعالیت های متخصصین بر روی بازی کودکان متمرکز است. از طرفی دست اندر کاران امر آموزش پیوسته به دنبال تولید و استفاده از روش های فعال و نوین تدریس بوده اند. در پژوهش حاضر تأثیر روش های تدریس مبتنی بر بازی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مورد مطالعه قرار میگیرد.که از روش توصیفی_تحلیلی استفاده شده است. اطلاعات موردنیاز برای تنظیم این پژوهش از طریق اسناد و مدارک کتاب خانه ها و گزارشات تحقیقی جمع آوری شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که استفاده از بازی های متناسب با شرایط رشد شناختی کودک موجب پرورش روح همکاری و همیاری در میان کودکان، بروز فضایل اخلاقی سازنده در کودکان ،احساس استقلال و سربلندی،یادگیری بهتر مطالب درسی ،انجام تکالیف آموزشی،رشد جسمانی و عاطفی و ذهنی کودکان ،رشد خلاقیت کودکان و برقراری رابطه بهتر با دیگران،ثبات شخصیت،مسئولیت های کودکان در اجتماع آینده میگردد. لذا به مربیان و آموزگاران محترم توصیه میگردد از توجه به بازی های آموزشی غافل نشوند.

رواج کاربرد پاور پوینت در آموزش، منشاء آثار زیادی در تمامی حیطه های این موضوع شده است. یکی از ویژگی های این نرم افزار سهولت استفاده از آنست. با این وجود بنظر می رسد فقدان آموزش کافی و نا آشنایی نسبت به ویژگی های آن مشکلاتی را در دستیابی به اهداف آموزشی درپی داشته. در این مقاله نتایج یک تحقیق میدانی (نظر سنجی) در خصوص استفاده موثرتر اسلایدهای پاورپوینت در دروس مختلف علوم پایه پزشکی، مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. ابتدا یک فرم نظرسنجی با توجه به جنبه های گوناگون تهیه و کاربرد اسلایدهای پاور پوینت تهیه و استاندارد سازی شد. پس از آماده سازی فرم نظر خواهی، به تعداد کافی تکثیر و بطور تصادفی، در اختیار دانشجویان پزشکی دوره های مختلف دانشگاههای علوم پزشکی واقع در تهران قرار گرفته و نهایتا 250 پرسشنامه تکمیل گردید. سپس نتایج فرم های تکمیل شده استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آماری و آموزشی قرار گرفتند. اکثریت سئوال شوندگان بر این باور بودند که چنانچه نکات فنی و آموزشی در هنگام تهیه و یا استفاده از این اسلاید ها در نظر گرفته شوند این اسلاید دارای تاثیر آموزشی خواهند بیود. حدود 90 درصد ابراز تمایل کرده اند که در کارگاههای آموزشی مربوطه شرکت کنند. براساس این بررسی، چنانچه تهیه اسلایدها ی پاور پوینت بدرستی و با توجه به ویژگی های فراگیران انجام نگرفته و جنبه های گوناگون کاربرد آن در کلاس های درس بخوبی در نظر گرفته نشوند، آثار مثبت پاور پوینت به حداقل رسیده و باعث خستگی و کسالت دانشجویان می گردد. این نقیصه ممکن است تمامی قابلیت ها و زحمات اساتید را زیر سئوال برد. عدم دقت کافی به بعضی نکات از جمله تعداد، رنگ فونت و زمینه اسلایدها از علل مهم تهیه اسلایدهای کم کیفیت هستند. عدم برقراری تعادل میان نمایش اسلاید و توضیح مستقیم مطالب درسی نیز می تواند قابلیت های فراوان اسلایدهای پاورپوینت را در امر آموزش با سئوال مواجه کند.

هدف تحقیق حاضر، توصیف تجارب زیست شده معلمان دوره ابتدایی در مورد کلاس های چندپایه منطقه آموزش و پرورش انزل می باشد. روش تحقیق از نوع کیفی و جامعه آماری شامل کلیه معلمان ابتدایی دارای تجربه تدریس و یا در حال تدریس ( در سال تحصیلی 98-97) در کلاس های چندپایه در منطقه انزل می باشد. تعداد کل معلمان ابتدایی در این سال در بخش انزل 130 نفر بوده که از این تعداد 48 نفر معلم چندپایه می باشد. روش نمونه گیری گلوله برفی و حجم نمونه با توجه به اشباع داد ه ها 30 نفر(19 مرد و 11 زن) محاسبه شده است. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل مقایسه ای مداوم استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که دو تجربه زیسته متفاوت بر محوریت مسائل و مشکلات وجود دارد. تجربه زیسته معلمانی که شیوه های مدیریتی، تدریس، ارزشیابی، فرایند یاددهی- یادگیری، برنامه هفتگی و طرح درس را به گونه ای سازمان می دادند که مشارکت و تعامل دانش آموزان را در کلاس افزایش دهند و به عبارت دیگر شیوه آنها دانش آموز محوری بود که مسئولیت را به کل کلاس تعمیم داده و تقسیم می کردند. تجربه زیسته دیگر نشان می داد که معلمان بیشتر مسئولیت کلاس را خود بر دوش می کشند و از شیوه هایی استفاده می کنند که حداقل مشارکت دانش آموزان را در پی دارد. شیوه این گروه از معلمان به صورت معلم محور بوده که معلم بیشترین مسئولیت را دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت محدودیت ها و مشکلات و رویکرد معلمان به آنها، شکل دهنده تجربه زیسته معلمان در کلاس های چندپایه می باشد.

زمینه: امروزه شاهد شیوع روزافزون ناتوانی ها و مشکلات یادگیری در بین دانش آموزان هستیم. این اختلال ها در 3دسته کلی اختلال خواندن، اختلال ریاضی و اختلال نوشتاری قابل تقسیم هستند که بر عملکرد تحصیلی و اجتماعی دانش آموزان تاثیرگذارند. به دلیل این که دانش آموزان به عنوان منابع انسانی و قشر کارآمد جامعه نقش بسزایی در آینده هر کشور بازی می کنند، آشکار است تا چه اندازه لزوم دستیابی به روش هایی برای کاهش مشکلات رفتاری و تحصیلی در آن ها ضروری به نظرمی رسد. در پژوهش حاضر از بین روش های درمانی موجود به طور اختصار بازی های حرکتی، نقاشی و موسیقی مورد بررسی قرارگرفته اند. بررسی ها نشان داد بازی های حرکتی ریتمیک در بهبود عملکرد آزمودنی ها و کاهش این نوع مشکلات موثر است. این بازی ها سبب افزایش مهارت حل مسئله، برنامه ریزی و مهارت سازمان دهی رفتاری هیجانی در کودکان با مشکلات یادگیری می شد. نتیجه گیری: با توجه به این که نتایج نشان داده بود استفاده از نقاشی می تواند نقش موثری در کاهش مشکلات رفتاری کودکان دارای مشکلات یادگیری ازجمله پرخاشگری داشته باشد. باید معلمان و والدین در جریان سودمندی این نوع درمان که به طور تقریبی برای همه کم هزینه و امکانپذیر است، قراربگیرند و برای استفاده از آن آموزش ها و تشویق های لازم را دریافت کنند.

مقدمه: گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمام ابعاد زندگی انسان تغییرات اساسی ایجاد کرده است. در عصر حاضر، محیط مناسب یادگیری باید همواره در سطحی وسیع و با انعطاف لازم در دسترس همگان باشد، به طوری که آموزش باید بتواند نه در داخل مراکز آموزشی با دیواره های بسته، بلکه در هر کجا در اختیار قرار گیرد. تعداد زیاد دانشجویان در کلاس های برخط، عدم امکان مشارکت کلیه دانشجویان کلاس در یادگیری، عدم وجود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری لازم برای ایجاد تعامل بین استاد و دانشجو و دانشجویان با یکدیگر، عدم امکان تعامل چهره به چهره و وجود سایر فعالیت های سرگرم کننده و جذاب در محیط وب هنگام حضور در کلاس درس الکترونیکی، منجر به چالش هایی در عرصه فعالیت های یادگیری به ویژه فعالیت یادگیری بحث می شود. لذا هدف از این مطالعه، معرفی «فعالیت یادگیری بحث» به عنوان یکی از فعالیت های یادگیری در آموزش های مبتنی بر وب به دو طریق همزمان و غیر همزمان بود. نتیجه گیری: فناوری اطلاعات و ارتباطات، روز به روز نقش بیشتر و مهم تری در آموزش عالی به طور اعم و در برنامه درسی به طور اخص ایفا می کند. از مهم ترین ویژگی های آن، توجه به یادگیرنده به عنوان سازنده دانش است. بر این اساس، توجه به فعالیت های یادگیری در برنامه درسی مبتنی بر وب ضروری است و باید فعالیت های مختلفی اندیشه شود تا یادگیرنده از طریق آنها به وسعت و غنای یادگیری خود بیافزاید.

هدف مقاله حاضر تحلیل عملکرد تخصیص بودجه به دانشگاههای دولتی ایران از دو منظر هزینه و درآمد است. برای این منظور، ابتدا الگوی رفتاری جدیدی با عنوان «مرزتصادفی بودجه» با رویکرد «تخصیص مبتنی بر ستانده» ارایه شده است؛ این الگوی رفتاری از دو منظر هزینه و درآمد، با استفاده از داده های 52 دانشگاه دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سالهای 1385، 1386 و1387، تخمین زده و تحلیل شده است. تخمینها و تحلیلهای «مرزتصادفی بودجه» نشان می دهند که در هر دو الگوی درآمد و هزینه، فرضیه صفر در خصوص ضرایب کمیت و کیفیت بیشتر ستانده ها رد نمی شوند؛ این بدین معناست که در حال حاضر متغیرهای یاد شده نقشی در تخصیص بودجه به دانشگاهها بازی نمی کنند. فرضیه صفر ناکارایی در الگوی هزینه رد می شود، اما این فرضیه در الگوی درآمد رد نمی شود. از یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که اولا، رویکرد «تخصیص مبتنی بر ستانده» در ایران به طور جامع اجرا نمی شود؛ ثانیا، اگر بودجه با رویکرد «تخصیص مبتنی بر ستانده» به منظور جبران هزینه های یک دانشگاه پرداخت شود، تخصیص بودجه ناکارا خواهد بود، اما اگر بودجه به مثابه درآمد حاصل از «خرید تضمینی ستانده های دانشگاه توسط دولت» پرداخت شود، تخصیص بودجه کارا خواهد بود.

در یک دهه اخیر ارزشیابی توصیفی در مدارس ابتدایی توسط آموزش وپرورش رواج یافته است. از تکنیک های مورداستفاده در این شیوه ارزشیابی، استفاده از بازخورد، خود سنجی و همسال سنجی است. مطالعه کمی-کیفی ارزشیابی توصیفی از طریق پاسخگویی به این سؤال که کیفیت بازخوردهای معلمین، خود سنجی و همسال سنجی دانش آموزان چگونه بوده؟ هدف این مقاله است. شیوه تحقیق تلفیقی از روش های «اسنادی – توصیفی و پیمایشی» است. 64 مدرسه در 30 منطقه آموزشی در استان های منتخب به عنوان نمونه انتخاب شدند. از 1 فرم وارسی برای سند کاوی کارپوشه و 1 فرم مصاحبه با پایایی و روایی مناسب استفاده شد. داده های کمی با روش توصیفی و داده های حاصل از وارسی محتوای کارپوشه ها و مصاحبه ها با استفاده از روش های ناظر بر مطالعات کیفی تحلیل شد. نتایج نشان داد معلمان تا حدودی فراتر از عملکرد دانش آموز به آنان بازخورد می دهند، محتوای بازخوردهایشان باهدف های یادگیری مربوط نیست، جذابیت توصیف ها در حد متوسطی است و با سطح رشد دانش آموزان کمتر تناسب دارد. در بازخوردها کمتر اثری از عباراتی بود که برای جبران کاستی های یادگیری دانش آموز فرصتی فراهم شود اما لحن بازخوردها تا حدودی محترمانه است. در خود سنجی دانش آموزان در پرسش از خود مهارت لازم ندارند و ضعف در مهارت های چهارگانه خود سنجی در پایه های پایین ، بیشتر مشهود است. معلمان از روش های محدودی برای همسال سنجی استفاده می کنند و آشنایی اندکی با مفاهیم و روش های همسال سنجی دارند

آموزش و پرورش نقش بسزایی را در تولید، حفظ و بازنمایی موضوع مهدویت در دانش آموزان ایفا می کند و باعث بهبود شخصیت، نگرش، و نیز آگاهی آنان می شود. همچنین کتب درسی در شناساندن و تقویت مؤلفه مهدویت و زیرمؤلفه های آن در دانش آموزان جایگاه بسیار مهمی دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان توجه به مؤلفه مهدویت در کتاب هدیه های آسمان پایه ششم ابتدایی است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل محتواست. جامعۀ پژوهش، یک جلد کتاب هدیه های آسمان ششم ابتدایی را دربر می گیرد که در سال 1398 چاپ شده است. تعداد صفحات کتاب مذکور با 7 زیرمؤلفه مورد بررسی قرار گرفتند و فراوانی و درصد نسبی هر یک از زیرمؤلفه ها به دست آمد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که در این کتب به مسئله مهدویت به صورت مطلوب پرداخته نشده است. همچنین زیرمؤلفه ها از توزیع متوازن و یکسان برخوردار نیستند.