مناسبات انسانی در محیط

نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۹۰۴ مورد.

۴۱.

نقش خوددلسوزی و ذهن آگاهی در پیش بینی استرس تحصیلی دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهمن کرد آرزو باباخانی

منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۴

کلید واژه ها: استرس تحصیلی ذهن آگاهی خوددلسوزی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط مدرسه

تعداد بازدید : ۱۲۷۹ تعداد دانلود : ۶۷۸

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطة بین خوددلسوزی و ذهن آگاهی با استرس تحصیلی در دانش آموزان دختر بود. روش پژوهش این مطالعه همبستگی است. جامعة آماری شامل دانش آموزان دختر دورة دوم متوسطه است که مشتمل بر 2900 نفر دانش آموز بود. روش نمونه گیری مطالعة حاضر، نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای و دربرگیرندة 341 نفر از دانش آموزان دختر بود. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسش نامة مقیاس خوددلسوزی نف، ذهن آگاهی بائر و پرسش نامة استرس تحصیلیزاژاکووا است. یافته ها نشان داد که بین ذهن آگاهی با استرس تحصیلی در سطح (01/0P<) و بین خوددلسوزی با استرس تحصیلی در سطح (01/0P<)، رابطة معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که 32 درصد از واریانس استرس تحصیلی توسط ذهن آگاهی و خوددلسوزی قابل پیش بینی است؛ در نتیجه، ذهن آگاهی و خوددلسوزی به عنوان سازه های مثبت، نقش بسزایی در کاهش استرس تحصیلی دانش آموزان دختر دارد.

۴۲.

اثربخشی آموزش ترکیبی تئوری ذهن و برنامه چهار عاملی همدلی بر خود اثرمندی هیجانی- اجتماعی و قلدری در دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: توران خلیلی آزاده فرقدانی فاطمه شاطریان محمدی

منبع: رویش روان شناسی سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۵)

کلید واژه ها: همدلی تئوری ذهن قلدری خود اثرمندی هیجانی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۴۷۴

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش ترکیبی تئوری ذهن و برنامه چهار عاملی همدلی بر خود اثرمندی هیجانی- اجتماعی و قلدری در دانش آموزان مدارس ابتدایی پسرانه دولتی می باشد. روش تحقیق نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی (دوره دوم) منطقه 4 تهران که در سال تحصیلی 94/1393 مشغول به تحصیل بودند. ابتدا از بین مدارس ابتدایی دولتی پسرانه منطقه 4تهران، دو مدرسه به طور تصادفی انتخاب شدند، سپس به طور تصادفی یک مدرسه به عنوان گروه کنترل و یک مدرسه، به عنوان گروه آزمایش باحجم نمونه 20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه خود اثرمندی کودکان و نوجوانان موریس(2001) و مقیاس قلدری ایلی نویز(2001) و پرسشنامه همدلی استفاده شد. پس از آنکه دانش آموزان با همدلی پایین و خود اثرمندی هیجانی- اجتماعی پایین و قلدری بالا، انتخاب شدند، برای افراد گروه آزمایش، طی 10جلسه 1ساعته، آموزش ترکیبی تئوری ذهن و برنامه چهارعاملی همدلی ارائه شد. جهت تحلیل داده ها ازتحلیل کواریانس استفاده شد و نتایج حاکی از تاثیر معنی دار آموزش می باشد. چنانکه افراد گروه آزمایش در مقایسه باگروه کنترل از خود اثرمندی هیجانی - اجتماعی بالاتر و قلدری پایین تری، برخوردار بوده اند.

۴۳.

مقایسه مشکلات بین فردی و پرخاشگری در دانشجویان دارای رگه های خودشیفتگی بیمارگون خودبزرگ بین، آسیب پذیر و افراد فاقد این رگه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: خدیجه زال پور شهریار شهیدی فریبا زرانی محمدعلی مظاهری محمود حیدری

منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال ششم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲۲

کلید واژه ها: پرخاشگری خودشیفتگی آسیب پذیر مشکلات بین فردی خودبزرگ بین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۲۶

شواهد موجود حاکی از وجود دو نوع مجزا از خودشیفتگی به شکل خودشیفتگی خودبزرگ بین و آسیب پذیر می باشد. هدف از مطالعه حاضر مقایسه میزان پرخاشگری و مشکلات بین فردی در این دو نوع از خودشیفتگی و نیز مقایسه آنها با افراد فاقد ویژگی های خودشیفته وار بود. تعداد 90 نفر آزمودنی از بین دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه ها تهران که بر اساس غربالگری به وسیله پرسشنامه خودشیفتگی مرضی، در سه گروه 30 نفره دارای رگه های خودشیفتگی خودبزرگ بین، آسیب پذیر و فاقد رگه های خودشیفتگی قرار می گرفتند، توسط پرسشنامه پرخاشگری باس و پری و سیاهه مشکلات بین فردی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها به وسیله روش آماری تحلیل واریانس چندراهه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین گروه های دارای رگه های خودشیفتگی و فاقد رگه ها در مقیاس های پرخاشگری بدنی، خشم و خصومت و نیز همه خرده مقیاس های سیاهه مشکلات بین فردی به جز مقیاس فقدان جامعه پذیری بود. در خرده مقیاس اخیر تفاوت تنها بین گروه آسیب پذیر با گروه فاقد رگه ها معنادار بود. نتایج از یک سو تأیید کننده پرخاشگری و نقص در حوزه بین فردی در افراد دارای رگه های خودشیفتگی و از سوی دیگر حاکی از شباهت دو نوع خودشیفتگی می باشد.

۴۴.

تأثیر سن ازدواج، الگوهای همسرگزینی و تفاوت سنی زوجین بر کیفیت زندگی زناشویی زنان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم ولدخانی عبدالباسط محمودپور کیومرث فرح بخش حسین سلیمی بجستانی

منبع: مطالعات روان شناسی بالینی سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۵

کلید واژه ها: سن ازدواج تفاوت سنی کیفیت زندگی زناشویی الگوهای همسرگزینی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۱۹۷۷ تعداد دانلود : ۷۹۹

امروزه، با گذر جوامع از مرحله سنتی و جمع گرا به مرحله مدرنیته و فردگرا، شاهد افزایش سن ازدواج (و خصوصاً در میان بانوان) و تمایل به همسرگزینی بر اساس انتخاب فردی هستیم. از طرف دیگر، همچنان شاهد افزایش نارضایتی، ناسازگاری، بی تعهدی، طلاق و به طورکلی؛ کاهش کیفیت زناشویی زوج ها هستیم که موجب آسیب به کانون گرم و مقدس خانواده و پیکره اجتماع می گردد. این پژوهش باهدف بررسی تأثیر سن ازدواج، تفاوت سنی و سبک های همسرگزینی، بر کیفیت زندگی زناشویی زنان متأهل شهر تهران صورت پذیرفت. طرح پژوهش از نوع علّی مقایسه ای می باشد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر زنان تهرانی اند که ۴۰۰ نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس غیر احتمالی و با مراجعه به پارک های عمومی در سطح شهر تهران انتخاب شدند و به مقیاس کیفیت زناشویی، فرم تجدیدنظر شده (RDAS) و پرسش های مرتبط با الگوهای همسرگزینی و سن ازدواج، پاسخ دادند. از یافته های قابل توجّه این پژوهش می توان به تأثیر منفی ازدواج در سنین نوجوانی و ازدواج بر اساس سبک های همسرگزینی ای که به نوعی با اجبار همراهند بر کیفیت زندگی زناشویی اشاره کرد. هم چنین در این پژوهش نشان داده شد که تفاوت سنی زوجین تأثیر معناداری بر کیفیت زندگی زناشویی ندارد.

۴۵.

سنجش کنشی رفتار: روی آوردی در طراحی مداخلات رفتاری برای رفتارهای چالش انگیز در مدارس

نویسنده: میر محمود میرنسب مینا محبی

منبع: سلامت روان کودک (تحول روانشناختی کودک) دوره سوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: رفتارهای چالش انگیز ابزارهای مستقیم و غیرمستقیم سنجش کنشی رفتار طرح حمایت رفتاری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط مدرسه

تعداد بازدید : ۹۶۳ تعداد دانلود : ۵۳۳

هدف:پژوهش حاضر به توصیف بنیادهای مفهومی سنجش کنشی رفتار، تاریخچه، روش ها و نقش این سنجش در طراحی مداخلات رفتاری، و مروری بر تعدادی از پژوهش های مربوط، با تأکید بر رفتارهای چالش انگیز در مدارس پرداخته است.

۴۶.

پیش بینی افسردگی براساس مؤلفه های خودشفقتی در دانشجویان دختر دارای تجربه ی شکست عاطفی دانشگاه های اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس امان اللهی کوثر تردست خالد اصلانی

منبع: روانشناسی بالینی سال هشتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: افسردگی شکست عاطفی خودشفقتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۲۱ تعداد دانلود : ۸۹۶

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر پیش بینی افسردگی براساس مؤلفه های خودشفقتی (خودمهربانی، خودقضاوتی، انسانیت مشترک، انزوا، ذهن آگاهی و شناخت بیش از حد) در دانشجویان دختر دارای تجربه ی شکست عاطفی دانشگاه های شهر اهواز بود. روش: روش پژوهش حاضر همبستگی و از نوع پیش بین بود. آزمودنی های آن را 180 دانشجوی دختر دارای تجربه ی شکست عاطفی در طی یک سال گذشته تشکیل می دادند. انتخاب گروه نمونه به روش نمونه گیری هدفمند و همچنین نمونه گیری گلوله برفی انجام شد. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های 13 سؤالی افسردگی بک و خودشفقتی نف بودند. یافته ها: برای تحلیل داده ها از روش تحلیل تمیز استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که ترکیب خطی متغیرهای پژوهش قادر به پیش بینی افسردگی در دانشجویان دختر دارای تجربه ی شکست عاطفی دانشگاه های شهر اهواز است. همچنین در تحلیل ممیز به روش گام به گام مشخص گردید که کارآمدترین متغیرها در پیش بینی افسردگی به ترتیب 1- ذهن آگاهی 2- انزوا 3- خودقضاوتی و 4- خودمهربانی هستند. در بررسی متغیرها به صورت جداگانه نیز مشخص گردید که همه ی متغیرها شامل خودمهربانی، خودقضاوتی، انسانیت مشترک، انزوا، ذهن آگاهی و شناخت بیش از حد پیش بین های معنی داری برای افسردگی در دانشجویان دختر دارای تجربه ی شکست عاطفی در دانشگاه های شهر اهواز می باشند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که خودشفقتی قادر به پیش بینی افسردگی در دانشجویان دختر دارای تجربه ی شکست عاطفی می باشد.

۴۷.

ارائه الگوی ازدواج پایدار رضایتمند: یک پژوهش گراند تئوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابوالفضل حاتمی ورزنه معصومه اسماعیلی کیومرث فرح بخش احمد برجعلی

منبع: مشاوره و روان درمانی خانواده سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: پژوهش کیفی الگو پایدار نظریه زمینه ای رضایتمند

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۱۷۶۱ تعداد دانلود : ۸۵۷

ازدواج پایدار و رضایت بخش، برآمدهای مثبت بسیاری مانند سلامت روانی، سلامت بدنی و رشد را برای اعضای خانواده فراهم می آورد. این پژوهش با هدف ارائه الگویی از عوامل مؤثر در ازدواج های پایدار رضایتمند انجام گرفت. پژوهش با شیوه کیفی و با به کارگیری روش نظریه زمینه ای انجام شد. با به کار بردن روش نمونه گیری هدفمند آزمودنی ها گزینش شدند و تا رسیدن به اشباع نظری درنهایت 20 نفر (10 زوج) دارای ازدواج پایدار رضایتمند (با طول مدت ازدواج 20 سال و بالاتر) مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. برآمدها نشانگر این است که گذری به سوی بالندگی ازدواج، مقوله مرکزی الگوی ازدواج پایداری رضایتمند است. برآمدها بیان کننده این است که مقوله شکل گیری درست ازدواج جزء شرایط علی برای ازدواج پایدار رضایتمند است که دربردارنده مفاهیمی همچون داشتن آمادگی کمابیش پیش ازدواج، نا وابستگی کمابیش پیش ازدواج، داشتن کشش و علاقه نخستین و آشنایی پیش ازدواج است. عوامل درون شخصی (نگرش های کارآمد ویژگی های شخصیتی پسندیده) و میان فردی (منظومه زناشویی پدرومادری و چند نسلی کارآمد) و فرا فردی (مالی و کاری) ازجمله عوامل میانجی کارآمد در ازدواج پایدار می باشند. همچنین برخی راهبردهایی که به دست همسران پایدار رضایتمند (مانند گذشت، حل مسئله، پوزش خواستن و شوخ طبعی) و خانواده های مبدأ آن ها (اتخاذ رفتارهای تعدیل کننده مشکل) در هنگام سختی ها و شرایط نبود عوامل منتهی به ازدواج پایدار مورداستفاده قرار می گرفت نیز شناسایی شد. پیامد فرجامین عبارت بود از رضایتمندی (از خود، همسر، فرزندان) و پایداری ازدواج که در این پژوهش 20 سال در نظر گرفته شد. می توان نتیجه گرفت که رسیدن به ازدواج بالنده پیش آمدی ناگهانی نیست چه بسا فرایندی است که با گذر از فراز و نشیب های زندگی، همسران می توانند به آن برسند و مانند هر سفری زیبایی ها و سختی های ویژه خود را دارد و ازدواج هایی به بالندگی می رسند که مجهز به مؤلفه ها و راهبردهای درخور این سفر باشند.

۴۸.

پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس صمیمیت زناشویی و بخشودگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهناز محمدی احمد حیدرنیا هادی عباسی

منبع: رویش روان شناسی سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: بخشودگی صمیمیت زناشویی تعهد زناشویی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۱۷۱۱ تعداد دانلود : ۲۴۶۷

خانواده مهم ترین رکن جامعه است که ثبات آن مستلزم تعهد زوجین به یکدیگر است. همچنین تعهد به دلیل آنکه با ارتباط بهتر، شادتر بودن و رفتار سازنده تر در طی مشکلات در ارتباط است، یک مفهوم بسیار مهم در روابط زناشویی محسوب می شود، به همین دلیل بررسی عواملی که در تعهد زناشویی نقش دارند نیز اهمیت اساسی پیدا می کند. هدف از پژوهش حاضر پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس صمیمیت زناشویی و بخشودگی است. بدین منظور از روش توصیفی- همبستگی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه زنان متأهل شاغل در آموزش و پرورش شهر شاهرود در سال تحصیلی 94-93 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه تعهد زناشویی آدامز و جونز، پرسشنامه صمیمیت زناشویی اولیاء و پرسشنامه بخشودگی پولارد و اندرسون استفاده گردید. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار همبستگی بین صمیمیت زناشویی و تعهد زناشویی 46/0 می باشد و صمیمیت زناشویی 31/0 از تغییرات تعهد زناشویی را پیش بینی می کند. مقدار همبستگی بین بخشودگی کلی با تعهد زناشویی 46/0 می باشد و این متغیر 29/0 از تغییرات تعهد زناشویی را پیش بینی می کند. همچنین مقدار همبستگی چندگانه آنها با متغیر تعهد زناشویی 52/0 می باشد و این دو متغیر با همدیگر 27 درصد از تغییرات تعهد زناشویی را تبیین می کنند.

۴۹.

مقایسه نظریه ذهن، مفهوم خدا و مفهوم میهن در بین کودکان دارای سبک های فرزندپروری متفاوت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرسده نوروزی فیروزه سپهریان آذر

منبع: شناخت اجتماعی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: نظریه ذهن شیوه فرزندپروری تصور از خدا مفهوم شناختی میهن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۴۹ تعداد دانلود : ۴۴۵

مقدمه: هدف از مطالعه حاضر مقایسه نظریه ذهن، مفهوم خدا، مفهوم میهن در بین کودکان برخوردار از سبک های فرزندپروری متفاوت در کودکان مهدکودک و پیش دبستانی بود. روش: طرح این پژوهش از نوع پس رویدادی است. جامعه آماری شامل کودکان مهدکودک و پیش دبستانی شهر تهران است. از این جامعه 51 کودک 5/3-6 ساله به عنوان نمونه مورد مطالعه به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. کودکان بر اساس شیوه فرزندپروری در سه گروه مستبدانه، مقتدرانه و سهل گیرانه - قرار گرفتند. از هرکدام از شرکت کننده ها آزمون نظریه ذهن از طریق آزمون بازی و آزمون تصور از خدا از طریق نقاشی و توصیف از خدا و مفهوم شناختی میهن از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته مفهوم میهن سنجیده شدند. یافته ها: یافته های به دست آمده از اجرای آزمون ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی از جمله آزمون کروسکال والیس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعداد کودکان دست یافته به نظریه ذهن در خانواده های با سبک فرزندپروری مقتدرانه بیشتر از همتایان خود در سایر خانواده ها است. در مقایسه سه گروه مشخص شد که تصور مهربانانه از خدا در گروه فرزندپروری مستبدانه از دو گروه دیگر پایین تر است. نتیجه گیری: در نهایت، ارتباطی بین مفهوم میهن و شیوه های فرزندپروری وجود نداشت. نتیجه گیری: بنابراین، می توان گفت سبک فرزندی مقتدرانه در شکل گیری نظریه ذهن و تصور مهربانانه از خدا تأثیر دارد.

۵۰.

کمال زدگی در خانواده کودکان تیزهوش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامعلی افروز مجتبی دلیر

منبع: رویش روان شناسی سال پنجم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: خانواده کمال زدگی کودک تیزهوش

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۱۵۰۳ تعداد دانلود : ۸۲۵

خانواده، آموزشگاه ماندگارترین یادگیری هاست، چراکه همیشه یادگیری ضمنی و مشاهده ای بیشترین پایداری را دارد. از طرفی، کودکان تیزهوش موضوع مطالعات بسیاری قرار گرفته اند. این مقاله مروری است بر پژوهش های انجام شده در زمینه پدیده کمال زدگی در خانواده کودکان تیزهوش. یکی از ویژگی های شخصیتی دانش آموزان تیزهوش، کمال گرایی است که در صورت انحراف تبدیل به کمال زدگی می شود. شواهد پژوهشی مؤید آن است که والدین و معلمان از کودکانی که به وسیله متخصصان سنجش، تیزهوش معرفی می شوند انتظار دارند که در همه زمینه ها عالی عمل کنند. چنین انتظاراتی از تیزهوشان آن ها را مستعد کمال زدگی می کند که خود این ویژگی باعث ایجاد آسیب های روان شناختی جبران ناپذیری در آن ها می شود. بر اساس یافته های پژوهشی این طور به نظر می رسد که انتظارات بالای خانواده از فرزند تیزهوش منجر به استقرار کمال زدگی و به تبع آن عدم موفقیت کودک تیزهوش می شود. نکاتی جهت آموزش نحوه برخورد صحیح خانواده ها با کودکان تیزهوش در متن مقاله مطرح شده است.

۵۱.

نقش عملکرد خانواده و الگوهای ارتباطی زوجین در پیش بینی رضایت زناشویی

نویسنده: علی پروندی مختار عارفی اسما مرادی

منبع: آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلید واژه ها: عملکرد خانواده رضایت زناشویی الگوهای ارتباطی زوجین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۱۴۲۹ تعداد دانلود : ۱۳۹۵

دستیابی به جامعه سالم، درگروِ سلامت خانواده و خانواده کارآمد، وابسته به رضایت زناشویی است. از این رو پژوهش حاضر به بررسی نقش عملکرد خانواده و الگوهای ارتباط ی زوجین در پیش بینی رضایت زناشویی می پردازد. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. نمونه آماری شامل 150نفر (75 مرد و75 زن) از معلمان متأهل ساکن در شهر سنقر بود که با شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل سیاهه رضایت زناشویی انریچ، ابزار سنجش خانواده و پرسش نامه الگوهای ارتباط ی زوجین بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد میان همه مولفه های عملکرد خانواده و رضایت زناشویی رابطه منفی معنی دار وجود دارد. بعلاوه میان الگوی سازنده متقابل و رضایت زناشویی رابطه مثبت و معنی دار، و میان الگوهای توقع/ کناره گیری و اجتناب متقابل با رضایت زناشویی رابطه منفی و معنی دار برقرار است. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد متغیرهای عملکرد خانواده و الگوهای ارتباط ی زوجین، به ترتیب 66/0 و 81/0 از پراکنش رضایت زناشویی را پیش بینی می کنند. پس رضایت زناشویی معلمین با اطل اع از عملکرد خانواده و الگوهای ارتباط ی زوجین قابل پیش بینی است.

۵۲.

پیشایندها و پیامدهای تنظیم هیجانی در دانش آموزان دختر: نقش حمایت خودمختاری والدین، معلم و کنترل ادراک شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مینا محبی رحیم بدری

منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلید واژه ها: پیشرفت تحصیلی تنیدگی تحصیلی تنظیم هیجانی کنترل ادراک شده ادراک از حمایت خودمختاری والدین ادراک از حمایت خودمختاری معلم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۴ تعداد دانلود : ۷۹۱

هدف پژوهش حاضر آزمون الگویی از پیشایندها و پیامدهای تنظیم هیجانی با بررسی نقش حمایت خودمختاری والدین، معلم و کنترل ادراک شدهدر دانش آموزان بود.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول دبیرستان در شهرستان تبریز بود. نمونه پژوهش 313 دانش آموز بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل مقیاس ادراک شیوه فرزندپروری والدین، پرسشنامه جو یادگیری، خرده مقیاس کنترل تحصیلی، پرسشنامه تنظیم هیجانی، مقیاس استرس آموزشی برای نوجوانان و معدل دانش آموزان بود. آزمون مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم الگوی پیشنهادی پژوهش، به ترتیب، با استفاده از روش های مدل معادلات ساختاری و بوت استرپ انجام گرفت. یافته های پژوهش حاضر نشان دادند که حمایت خودمختاری والدین و ادراک کنترل، پیشایندهای تنظیم هیجانی، و پیشرفت تحصیلی و تنیدگی تحصیلی از پیامدهای تنظیم هیجانی در دانش آموزان هستند. همچنین، یافته ها نشان داد که مسیرهای غیرمستقیم حمایت خودمختاری والدین و ادراک کنترل با پیشرفت تحصیلی و تنیدگی تحصیلی با میانجی گری تنظیم هیجانی معنی دار بودند. به علاوه، مسیر مستقیم حمایت خودمختاری معلم با تنظیم هیجانی و مسیر غیرمستقیم آن با پیشرفت تحصیلی و تنیدگی تحصیلی معنی دار نبود.

۵۳.

تعیین نیمرخ های دانش آموزان بر اساس مؤلفه های کمک خواهی، ادراکات محیط کلاسی و اهداف پیشرفت اجتماعی ازلحاظ فرسودگی تحصیلی: تحلیل مبتنی بر شخص(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کویستان محمدیان شریف موسی پیری رامین حبیبی کلیبر

منبع: روانشناسی تربیتی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۰

کلید واژه ها: فرسودگی تحصیلی کمک خواهی تحصیلی اهداف پیشرفت اجتماعی ادراکات محیط کلاسی تحلیل مبتنی بر شخص

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط مدرسه

تعداد بازدید : ۱۴۲۶ تعداد دانلود : ۸۱۶

هدف پژوهش حاضر بررسی نیمرخ های انگیزشی دانش آموزان و تفاوت نیمرخ های گروه های مختلف ازنظر کمک خواهی، ادراکات محیطی کلاس، اهداف پیشرفت اجتماعی بر اساس فرسودگی تحصیلی بود. با توجه به ماهیت موضوع، از روش توصیفی از نوع همبستگی استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر سال دوم دوره متوسطه شهر مریوان می باشد که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به تحصیل بودند که تعداد آن ها 1295 نفر بوده است که از این تعداد 653 نفر دختر و 642 نفر پسر بودند. نمونه پژوهش را 274(دانش آموز پسر و دختر) تشکیل می دهند که به شیوه ی نمونه گیری طبقه ای تصادفی، از دبیرستان های دوره ی متوسطه شهر مریوان انتخاب گردیدند و سپس به چهار پرسشنامه ادراکات محیط کلاسی، کمک خواهی تحصیلی، فرسودگی تحصیلی و اهداف پیشرفت اجتماعی پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از تحلیل خوشه ای (کلاستر) به روش چند میانگینی (k-means cluster)، تابع تشخیص و آزمون t تک نمونه ای استفاده شد. نتایج نشان داد که در میان دانش آموزان اولین خوشه با مقدار بالای پذیرش دارای نمره ی میانگین بالا و مقدار پایین عملکردگرایی دارای نمره میانگین پایین است که این خوشه جهت گیری انگیزشی پایین و خوشه ی دوم با مقدار بالای لذت دارای نمره ی میانگین بالا و مقدار پایین عملکردگرایی دارای نمره ی میانگین پایین است که این خوشه جهت گیری انگیزشی بالا نامیده می شود. آزمون t نمونه های مستقل نشان داد که تفاوت معناداری بین دو خوشه پایین و بالا وجود دارد. در افراد خوشه یک (7148/7 SD= 59/40 M=) میزان فرسودگی تحصیلی نسبت به افراد خوشه دو (28/6 SD= و 25/32 M=) بیش تر است. همچنین یافته ها نشان داد که فرسودگی تحصیلی در خوشه جهت گیری انگیزشی بالا کمتر بود. این پژوهش تلویحاتی برای دست اندرکاران تعلیم و تربیت دارد که از نتایج آن می توانند برای کاهش فرسودگی تحصیلی و بهبود پیشرفت دانش آموزان استفاده نمایند.

۵۴.

مداخله های پیشگیرانه خانواده محور: تأثیر بر روابط والد کودک و روش های تربیتی والدین

نویسنده: محسن شکوهی یکتا اکرم پرند محبوبه درگاهی

منبع: سلامت روانی کودک (تحول روانشناختی کودک) دوره سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: فرزندپروری شیوه های تربیتی ارتباط والد - کودک

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۵ تعداد دانلود : ۹۲۰

زمینه و هدف: اختلال لکنت زبان ازجمله اختلال هایی است که علت آن هنوز به طور کامل مشخص نشده است و پژوهش های روان شناختی برای شناخت بهتر این اختلال ضروری است، ازاین رو هدف این پژوهش مقایسه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، باورهای فراشناختی، و روان بنه های سازش نایافته اولیه در نوجوانان مبتلابه لکنت زبان و بهنجار بود. روش: طرح پژوهش از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه مدارس شهر همدان دچار لکنت زبان ارجاع داده شده به گفتاردرمانگر در سه ماهه سوم سال ۱۳۹۳ بودند، با روش نمونه گیری در دسترس 21 نفر مبتلابه اختلال لکنت زبان و 21 نفر بهنجار انتخاب شدند و توسط پرسشنامه روان بنه های یانگ (۱۹۹۸)، تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون (۲۰۰۱) و پرسشنامه ی فراشناخت ولز (۲۰۰۲) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیری تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که نوجوانان مبتلابه لکنت زبان در مقایسه با نوجوانان بهنجار از راهبردهای سازش نایافته بیشتر و از راهبرد سازش یافته کمتری بهره می گیرند. همچنین میانگین نمرات نوجوانان مبتلابه اختلال لکنت زبان در مؤلفه های فراشناختی و روان بنه ها از گروه بهنجار تفاوت معناداری داشت (001/0 >P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش مشخص شد که نوجوانان مبتلابه لکنت زبان در مقایسه با نوجوانان بهنجار به میزان بیشتری از راهبردهای سازش نایافته تنظیم هیجان، روان بنه های سازش نایافته اولیه و باورهای فراشناختی برخوردارند.

۵۵.

مهاجرت فرزندان و احساس تنهایی والدین سالمند روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین ضرغامی حسین محمودیان

منبع: روان شناسی سلامت سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: مهاجرت سالمند احساس تنهایی بردسکن شبکه اجتماعی خانوادگی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۷۷۴ تعداد دانلود : ۸۷۰

هدف: تنهایی از جمله مسایل اساسی سالمندان میباشد که عوامل بسیاری در بروز یا تشدید آن دخیل هستند. هر عاملی که در کاهش شبکه خویشاوندی و یا دسترسی به آن تاثیرگذار باشد همچون مهاجرت فرزندان، میتواند جزء عوامل موثر مد نظر قرار گیرد. در مورد مهاجرت به عنوان پدیدهی رایج در بیشتر روستاهای ایران بسیار تحقیق شده اما به این سوال اساسی که این مهاجرتها چه پیامدهایی بر افراد باقیمانده در روستا بر جای میگذارد، کمتر پاسخ داده شده است.. روش: جهت پاسخ به سوال تحقیق، روستاهای شهرستان بردسکن که در آن اغلب خانوادهها با تعدادی یا تمام فرزندان مهاجر مواجه هستند به عنوان منطقه هدف انتخاب گردید. روش کلی کار به صورت کمی و با استفاده از پرسشنامه طراحی شده بر مبنای پرسشنامههای استاندارد احساس تنهایی دانشگاه کالیفرنیا و مقیاس دییونگ جیروالد صورت پذیرفت. تعداد 357 سالمند ساکن در روستا که حداقل دارای یک فرزند در حال حاضر زنده بودند، مورد مصاحبه ساختمند یا منظم قرار گرفتند. پاسخگویان به شیوه نمونهگیری چند مرحلهای و ترکیبی از روشهای خوشهای و تصادفی ساده از 9 روستا انتخاب شدند . نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مهاجرت فرزندان اثر قابل توجهی بر احساس تنهایی والدین سالمند دارد و این اثر حتی با کنترل دیگر متغیرها همچنان باقی میماند. متغیرهای دیگر شامل وضعیت سلامت عمومی، وضعیت تاهل، وضعیت مالی و جنس سالمند نیز اثر معناداری بر بروز احساس تنهایی سالمندان ساکن در مناطق روستایی تحت مطالعه وارد میآورند. این متغیرها در مجموع حدود نیمی از تغییرات احساس تنهایی پاسخگویان را تبیین مینمایند

۵۶.

تاثیر آموزش برنامه حل مسئله محور بر مشکلات رفتاری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کیوان کاکابرایی علیرضا مرادی

منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: دانش آموزان مشکلات رفتاری حل مسئله محور

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط مدرسه

تعداد بازدید : ۷۰۰ تعداد دانلود : ۴۳۴

پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش حل مسئله محور بر مشکلات رفتاری دانش آموزان انجام شد. طرح پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون - پیگیری با گروه گواه بود. تعداد 120 دانش آموز با میانگین سن و پایه تحصیلی به ترتیب 11 و 5 ، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و با انتساب تصادفی به دو گروه آزمایشی (60 نفر) و گواه (60 نفر) تقسیم شدند. پس از 10 جلسه آموزش یک ساعته به والدین و معلمان، گروه آزمایشی به مدت سه ماه تحت آموزش برنامه حل مسئله خانواده/ مدرسه محور قرار گرفتند، برای جمع آوری داده ها در سه فرم دانش آموزان، والدین و معلمان از مقیاس درجه بندی مشکلات رفتاری (گرشام و الیوت،1990) استفاده شد. طبق گزارش دانش آموزان، والدین و معلمان در سه مرحله پیش آزمون- پس آزمون (فاصله سه ماهه) و پیگیری (فاصله یک ماهه) نشان داد در گروه آزمایشی بین نمرات پیش آزمون- پس آزمون در زیر مقیاس های مشکلات رفتاری تفاوت معناداری وجود داشت، اما بین نمرات پس آزمون - پیگیری در زیر مقیاس های مشکلات رفتاری تفاوت معنادار نبود. بنابراین آموزش حل مسئله خانواده/ مدرسه محور بر مشکلات رفتاری دانش آموزان اثربخش است و آموزش حل مسئله به عنوان یک برنامه پیشگیرانه از اهمیت فراوانی برخوردار است.

۵۷.

تحلیل عاملی تائیدی و همسانی درونی مقیاس های هیجان مرتبط با کلاس درس (CRES)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهزاد ستاری حسین پورشهریار امید شکری

منبع: روانشناسی تربیتی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۰

کلید واژه ها: دانشجویان پرسش نامه هیجان های پیشرفت (AEQ) مقیاس های هیجان مرتبط با کلاس هیجان های کلاسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط مدرسه

تعداد بازدید : ۹۱۴ تعداد دانلود : ۵۱۳

در نظریه کنترل- ارزش، هیجان های پیشرفت به عنوان هیجان هایی که با فعالیت ها و پیامدهای پیشرفت پیوند خورده اند تعریف می شوند. تأثیر هیجان های پیشرفت بر جوانب مختلف زندگی و پیشرفت تحصیلی در پژوهش های متعددی به اثبات رسیده است. بااین حال تمرکز صرف بر هیجان اضطراب و عدم توجه به این دسته از هیجان ها در نظام آموزشی و فقدان ابزار مناسب جهت سنجش آن ها در ایران از مهم ترین مسائل این حوزه است. جامعه آماری شامل همه دانشجویان مقطع لیسانس دانشگاه شهید بهشتی در سال تحصیلی 94-93 به تعداد 9421 و نمونه آماری 221 نفر دانشجوی رشته های مختلف تحصیلی است که با استفاده از روش «نمونه گیری تصادفی» گزینش و با روش «توسعه ای پیمایشی» مورد مطالعه قرارگرفتند. پژوهش حاضر به بررسی شاخص های روان سنجی ازجمله روایی، اعتبار و همسانی درونی «مقیاس های هیجان مرتبط با کلاس» پرداخته است. در این پژوهش سؤالات پرسش نامه «مقیاس های هیجان مرتبط با کلاس درس» (CRES) باهدف رواسازی آن برای مطالعه هیجان های پیشرفت جامعه دانشجویان ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی تائیدی بیشتر شاخص های مقیاس های مذکور ازجمله CFI، GFI، AGFI از مقدار مطلوبی برخوردارند و ضرایب مسیر تمامی مقیاس های آن ها معنی دار می باشند. همبستگی بین هیجان های مختلف کلاسی و همسانی درونی مقیاس ها معنی دار برآورد گردید. با توجه به برازش مدل، از مقیاس های مذکور می توان جهت بررسی هیجان های کلاسی دانشجویان ایرانی استفاده کرد.

۵۸.

نقش واسطه ای بهداشت روانی همسر در بهداشت روانی و رضایت زناشویی زوجین(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده: غلامحسین جوانمرد رقیه محمدی قره قوزلو الهه پوراکبران

منبع: اصول بهداشت روانی سال هجدهم تیر و مرداد ۱۳۹۵ شماره ۴

کلید واژه ها: رضایت زناشویی بهداشت روانی زوجین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۱ تعداد دانلود : ۹۵۷

مقدمه: رضایت زناشویی، یکی از مهم ترین زمینه های مهم سازگاری در زندگی یک فرد بزرگسال محسوب شده و تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. این مطالعه با هدف بررسی نقش واسطه ای بهداشت روانی همسر در بهداشت روانی و رضایت زناشویی هر کدام از زوجین انجام یافته است. روش کار: در این مطالعه ی توصیفی-تحلیلی، 228 زن و مرد (57 زوج روستانشین و 57 زوج شهرنشین) به روش نمونه گیری تصادفی از میان والدین دانشجویان دانشگاه پیام نور بناب در سال تحصیلی 90-1389 انتخاب و پرسش نامه ی رضایت زناشویی انریچ و چک لیست بهداشت روانی بر روی آنان اجرا شد. داده ها با آزمون های آماری تی مستقل، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین رضایت زناشویی زنان و مردان تفاوت معنی داری وجود نداشت اما زنان در این تحقیق از بهداشت روان ضعیف تری برخوردار بودند (05/0P<). بهداشت روانی همسر در رابطه ی بین بهداشت روانی و رضایت زناشویی فرد (در زنان و مردان) تا اندازه ای واسطه شده بود. هم چنین، بهداشت روانی فرد به طور مستقل نیز با رضایت زناشویی رابطه داشت (001/0P<). نتیجه گیری: به نظر می رسد با ارتقای بهداشت روانی همسران می توان بر بهداشت روانی و رضایت زناشویی آنان تاثیر مثبت گذاشت.

۵۹.

تحول شخصیت اجتنابی از کودکی تا بزرگسالی: آسیب شناسی تعاملات زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا روحی رضوان السادات جزایری مریم سادات فاتحی زاده عذرا اعتمادی

منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلید واژه ها: تحول اختلال شخصیت اجتنابی آسیب شناسی تعاملات زناشویی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۱۴۳۲ تعداد دانلود : ۴۸۷

ویژگی های شخصیتی نقشی اساسی در کیفیت روابط بین فردی و زندگی خانوادگی دارند. این پژوهش به بررسی تحول اختلال شخصیت اجتنابی از کودکی تا بزرگسالی و آسیب شناسی تعاملات زناشویی افراد دارای اختلال شخصیت اجتنابی از نگاه همسران آنها پرداخت. بدین منظور با مطالعه منابع مرتبط با موضوع نحوه شکل گیری این اختلال بررسی شد و سپس با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 9 نفر از همسران افراد اجتنابی که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، ویژگی های شخصیتی این افراد در تعاملات زناشویی بررسی شد. در تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها، 14 ویژگی مردان اجتنابی به دست آمد که عبارت بودند از کناره گیری، بینش بدون تعمق، خودحقیرپنداری، جمع هراسی، کم تحرکی بیانی، خانه های سرد احساسی، انفعال رفتاری، انفعال جنسی، تغییرگریزی، خودمحوری، فرسودگی زناشویی، کمال گرایی جبری، منفعل پرخاشگر و ظاهر اجتماع پسند. ویژگی های شخصیتی افراد اجتنابی از یک سو منجر به آسیب رسیدن به خود آنها و از سوی دیگر موجب شکل گیری تعاملاتی سرد در روابط بین فردی و خانوادگی شان می شود. می توان نتیجه گیری کرد که شناسایی مراحل تحول این اختلال و پیشگیری از شکل گیری آن در کودکان موجب ارتقاء کیفیت روابط بین فردی و خانوادگی افراد خواهد شد.

۶۰.

نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین آسیب پرهیزی و بهزیستی روانشناختی در والدین کودکان مبتلا به سرطان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی بشارت نسرین زمانی فروشانی علیرضا معافی هادی بهرامی احسان

منبع: روان شناسی سلامت سال پنجم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: تنظیم شناختی هیجان بهزیستی روانشناختی آسیب پرهیزی سرطان کودکی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده

تعداد بازدید : ۱۱۱۲ تعداد دانلود : ۴۸۷

هدف: سرطان کودکی، تهدیدکننده زندگی و چالشی بزرگ برای خانواده است و سازگاری و سلامت روانی اعضای خانواده را تحت تأثیر قرار می دهد. عوامل بسیاری در بهزیستی افراد در شرایط استرس زا نقش دارند. آسیب پرهیزی و راهبردهای تنظیم هیجان ازجمله عوامل تأثیرگذار محسوب می شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در رابطه بین آسیب پرهیزی و بهزیستی روان شناختی در والدین کودکان مبتلا به سرطان بود. روش: این پژوهش، یک مطالعه اکتشافی از نوع همبستگی است. از میان والدین کودکان سرطانی مراجعه کننده به سه بیمارستان،140 نفر (70 مرد، 70 زن) به روش در دسترس انتخاب شدند. از شرکت کنندگان خواسته شد که پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ)، زیرمقیاس آسیب پرهیزی از مقیاس مزاج و منش TCI)) و زیرمقیاس بهزیستی روان شناختی از مقیاس سلامت روانی (MHI) را تکمیل کنند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آسیب پرهیزی و بهزیستی روان شناختی با راهبردهای تنظیم شناختی هیجان رابطه دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که رابطه بین آسیب پرهیزی و بهزیستی روان شناختی تحت تأثیر راهبردهای تنظیم شناختی هیجان قرار می گیرد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که رابطه آسیب پرهیزی و بهزیستی روان شناختی یک رابطه خطی ساده نیست و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در این رابطه نقش واسطه ای دارند. بررسی تأثیر راهبردهای تنظیم هیجان و ویژگی ها شخصیتی بر یکدیگر تبیین دقیق تری از نقش هر یک در رفتار و نهایتاً سلامت روانی در اختیار پژوهشگران قرار خواهد داد.

درخت حوزه‌های تخصصی