درخت حوزه‌های تخصصی

از حدود 40 سال پیش، راهبردهای ارایه­ی خدمات سلامت روان در جهان دچار تحول چشمگیری شده است. چنان که آن را انقلاب دیگر در سلامت روان می­دانند و آن جنبش سلامت روان جامعه­نگر بوده است. در کشور ما نیز مراکز سلامت روان جامعه نگر (CMHC) با هدف ایجاد تحول در سلامت روان شهری طراحی شدند. اولین مرکز سلامت روان جامعه­نگر در منطقه­ی 16 تهران در سال 1389 راه­اندازی شد. در این مقاله، مراحل راه­اندازی اولین مرکز سلامت روان جامعه­نگر شرح داده می­شود.

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی استفاده توام از مداخلات شناختی آماده سازی کودک و والد و انحراف مسیر توجه کودک، روی شدت درد گزارش شده، میزان پریشانی ناشی از نمونه گیری یا تزریق به مایع مغزی- نخاعی و سطح کیفیت زندگی موقعیتی کودکان مبتلا به سرطان صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه کارآزمایی بالینی، با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه شاهد بود. جامعه شامل تمام کودکان مبتلا به انواع سرطان بود که به بیمارستان محک و مفید در شهر تهران مراجعه کرده بودند. 41 زوج کودک و والد، انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. کودکان دوبار ملاقات شدند. در ملاقات اول، هر دو گروه تحت مراقبت معمول قرار گرفتند و در ملاقات دوم، گروه آزمایش مداخلات شناختی و گروه شاهد مراقبت معمول دریافت کردند. داده ها، از طریق پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی، مقیاس های اوچر، چئوپس و کیفیت زندگی قیاسی- دیداری عملکرد کنونی در طب اطفال گرد آوری شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که مداخلات شناختی آماده سازی کودک و والد و انحراف مسیر توجه کودک توانست شدت درد و سطح پریشانی را کاهش دهد و کیفیت زندگی موقعیتی کودکان را بهبود بخشد. بین شدت درد گزارش شده و میزان پریشانی همبستگی معنادار مثبت، بین کیفیت زندگی موقعیتی و شدت درد همبستگی معنادار منفی و بین کیفیت زندگی موقعیتی و پریشانی، همبستگی معنادار منفی یافت شد. نتیجه گیری: مداخلات شناختی در کاهش شدت درد گزارش شده، پریشانی و بهبود کیفیت زندگی موقعیتی کودکان مبتلا به سرطان که تحت نمونه گیری از مایع مغزی- نخاعی قرار دارند، مؤثر است. پیشنهاد می شود در این اقدام دردناک، جهت مدیریت درد و پریشانی کودک از مداخلات شناختی استفاده شود.

شیوع بیماری های قلب و عروق در بین مردم کشورهای صنعتی و در حال توسعه در حال افزایش است. با وجود این، م طالعات اندکی تأثیر عوامل روانی و بخصوص عوامل شخصیتی را به عنوان عامل خطر در بیماری های قلبی مورد بررسی قرار داده اند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف مقایسه بیماران کرونر قلبی با گروه سالم از لحاظ باورهای غیرمنطقی، حمایت اجتماعی و سنخ شخصیتی الف انجام شد. بدین منظور 100 نفر از مراجعه کنندگان به بیمارستان قلب حشمت شهر رشت در محدوده زمانی اردیبهشت تا شهریور 1389 با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. هم چنین، 100 نفر از همراهان بیماران که فاقد بیماری قلبی بودند و از لحاظ برخی متغیر های جمعیت شناسی با گروه حائز بیماری قلبی همسان شده بودند، انتخاب گردیدند که به پرسشنامه های باورهای غیرمنطقی، حمایت اجتماعی و سنخ شخصیتی الف پاسخ دادند. نتایج نشان داد که بین باورهای غیرمنطقی (مؤلفه های نیاز به تأیید ، انتظار بالا از خود، تمایل به سرزنش خود، واکنش به ناکامی، اضطراب، ناامیدی نسبت به تغییر)، حمایت اجتماعی (مؤلفه حمایت خانواده) و سنخ شخصیتی الف بیماران کرونری قلب و افراد عادی تفاوت معنی داری وجود دارد. از این رو، باورهای غیرمنطقی، حمایت اجتماعی و سنخ شخصیتی الف ارتباط تنگاتنگی با بروز و تداوم بیماری عروق کرونری قلب دارند، بنابراین استفاده از مداخلات روانشناختی برای کنترل متغیرهای فوق ضروری به نظر می رسد.

همه انسانها فطرتاً کنجکاو و خداجو هستند‘اما همیشه با زبان منطق و استدلال نمیتوان چنین استعداد فطری و نیاز برتر را بیدار نگاه داشت و پرورش داد . احساسات‘ عواطف و خوشایندیها خمیر مایه اولیه گرایشهای مذهبی و تقویت نگرشها و رفتارهای مکتبی در بین همه انسانها‘به ویژه کودکان و نوجوانان است امروزه مذاهب به طور اعم و جامعترین آن ‘ مکتب حیات بخش و جاویدان اسلام و ارزشهای اسلامی به طور اخص به عنوان کاملترین پاسخها به عالیترین نیازهای انسان و عوامل بنیادی رشد شخصیت متعادل و تأمین کننده بهداشت روانی مورد توجه است . در این مقاله سعی شده است به اختصار به مبانی روانشناختی‘نماز‘روزه‘وحج اشاره شود.

"دیدگاههایی که انسان را ملاک اصلی توسعه همه جانبه قرار می دهند ، برای سلامت جسمی و روانی او ارزش زیادی قائل هستند. در عصر جدید ، پیشرفت علم و فناوری و گسترش روز افزون اطلاعات ، از یک سو، شرایط زندگی را تسهیل کرده است و از سوی دیگر تحولات سریع اجتماعی ، تغییر سبک زندگی و پیچیدگی های امروزی، سلامت ، بهداشت و آرامش روانی انسانها را مورد تهدید قرار داده و مشکلات جدید پیش روی بشریت، آسیب پذیری انسانها را افـــزایش می دهد . در این راستا ، این پژوهش نیز به بررسی وضعیت روان شناختی دانشجویان (دارای افت تحصیلی و عادی ) پرداخته و برای این منظور جهت جــمع آوری داده ها از پرسشنامه SCL_ 90 استفاده شده است که این پرسشنامه در کل سلامت روان ومقیاسهایی مثل شکایات جسمانی، وسواس و اجبار، حساسیت در روابط متقابل، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرضی، افکار پارانوئیدی و روان پریشی را می سنجد. این پژوهش در پی این است که به بررسـی بهداشت روانی دانشجــــــویان مشروطی (دارای افت تحصیلی) بپردازد و آنها را از لحاظ سلامت روان (شکایات جسمانی ، وسواس و اجبار، حساسیت در روابط متقابل، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرضی، افکار پارانوئیدی و روانپریشی) با دانشجویان عادی مورد مقایسه و ارزیابی قرار دهد. نتایج نشان داد که دانشجویان دارای افت تحصیلی در مقایسه با دانشجویان عادی (بدون تفکیک جنس) از سلامت روان کمتر و در خرده مقیاسهای اشاره شده (شکایات جسمانی، وسواسی، حساسیت در روابط متقابل، افسردگی، اضطراب، پرخاشگری، ترس مرضی، افکار پارانوئیدی و روان پریشی ) به طور معنا داری شدت علائم بیشتری را نشان دادند. "

این پژوهش به مقایسه عوامل تنیدگی زا و شیوه های مقابله ای در دانش آموزان پر تنش و کم تنش پرداخته است. سوالات و فرضیات مطرح شده به ارزیابی میزان تنش و نقش جنس در عوامل تنیدگی زا و شیوه های مقابله ای می پردازد. نمونه مورد بررسی شامل 124 آزمودنی می باشد که 62 پسر پرتنش و کم تنش و 62 دختر پرتنش و کم تنش را در بر می گیرد. ابزارهای مورد استفاده پرسشنامه DASS برای سنجش میزان تنش، مقیاس رویدادهای زندگی نوجوانان و پرسشنامه روش رویارویی می باشند. روش تحقیق، از نوع علی – مقایسه ای است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t برای میانگینهای مستقل و آزمون t هتلینک استفاده شد. نتایج بدست آمده بیانگر این است که عوامل تنیدگی زا در دو گروه پرتنش و کم تنش تفاوت دارد. نقش جنس در نوع عوامل تنیدگی زا تاثیر ندارد. شیوه های مقابله ای در دو گروه پرتنش و کم تنش متفاوت است و نقش جنس در انتخاب شیوه های مقابله ای تاثیر دارد

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان اثربخشی مداخلات آموزشی – روان شناختی والدین محور،کودک محور و ترکیبی بر کاهش نشانه های اختلال نقص توجه- بیش فعالی )ADHD( انجام شده بود. مواد و روش ها:جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر پایه ی دوم دبستان آموزش و پرورش شهر اصفهان در سال تحصیلی 92-91 بود. نمونه ی پژوهش شامل 60 نفر دانش آموز پایه دوم دبستان با اختلال نقص توجه- بیش فعالی بود که به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به شیوه ی تصادفی به گروه های آزمایشی و کنترل گمارده شدند. در این پژوهش چهار گروه وجود داشت (هر گروه 15 نفر)، سه گروه آزمایشی و یک گروه کنترل. مداخلات آموزشی – روان شناختی والدین محور، کودک محور و ترکیبی (آموزش والدین و کودکان) به عنوان مداخلات آزمایشی به کار برده شد. مقیاس درجه بندی کانرزو مصاحبه بالینی به عنوان ابزارهای تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها :نتایج تحلیل کواریانس با اندازه گیری های مکرر نشان داد که بین گروه های مداخلات آموزشی– روان شناختی والدین محور، کودک محور و ترکیبی و گروه کنترل در کاهش نشانه های اختلال نقص توجه –بیش فعالی تفاوت معنی داری وجود دارد (001/0≥p). نتایج آزمون شفه نیز نشان داد که نشانه های اختلال ADHD در گروه های مداخلات آموزشی– روان شناختی در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری کاهش یافت نتیجه گیری : نتایج پژوهش اهمیت انجام مداخلات ترکیبی روان شناختی را در کاهش مشکلات کودکان ADHD برجسته ساخت.

شناخت عوامل اثرگذار بر واکنش ها در مقابل رویدادهای استرس زا، نقش به سزایی در مدیریت و کنترل استرس دارد و همواره یکی از موضوعات عمده در مطالعات مرتبط به رفتارشناسی مقابله بوده است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تفاوت در سبک ها و واکنش های مقابله افراد با توجه به سطح عزت نفس انجام شده است. این مطالعه با روش پیمایشی و به صورت مقطعی انجام شده است. داده های مطالعه حاضر از 373 نفر از دانشجویان دانشاگه یزد ( 140 مرد و 233 زن) که با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب، در خردادماه 1385 از هفت دانشکده انتخاب شده بودند، گرد آوری شد. این پاسخگویان، سپس به پرسش های مقیاس سبک های مقابله (CSS) و نسخه اصلاح شده مقیاس عزت نفس روزنبرگ پاسخ دادند. تفاوت معنی داری بین افراد با سطوح مختلف عزت نفس، در زمینه سبک های مقابله به طور کلی (p<0.001) و نیز عامل های ارزیابی مجدد / سازگاری (p<0.001)، مقابله اجتنابی (p<0.001)، مقابله مساله مدار (p<0.001)، مقابله هیجان مدار (p<0.001)، و خویشتنداری (p<0.01) مشاهده شد. در حالی که پژوهش های پیشین، استفاده بالاتر افراد با عزت نفس پایین از برخی سبک های مقابله هیجانی، یعنی مقابله هیجان مدار و ارزیابی مجدد / سازگاری را نشان داده بودند، نتایج پژوهش حاضر استفاده بیشتر افراد با سطح عزت نفس بالا از سبک های مقابله هیجان مدار و ارزیابی مجدد / سازگاری را نشان داده است.

"هدف: نقش تنفس فقط به عملکرد حیاتی آن محدود نمی شود، بلکه از نظر گفتاری نیز اهمیت به سزایی دارد. هدف این مطالعه بررسی شاخصهای تنفس گفتاری در مجروحین شیمیایی ناشی از گاز خردل و مقایسه آن با افراد عادی می باشد. روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه مقطعی- مقایسه ای ازنوع مورد- شاهدی می باشد. گروه مورد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد، شامل 19نفر مرد مجروح شیمیایی ناشی از گاز خردل مراجعه کننده به بیمارستان بقیه ا...(عج) تهران بود و گروه شاهد شامل20 نفر مرد سالم از کارکنان دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، که از طریق همتاسازی با گروه مورد انتخاب شد. ابزار مورد استفاده برای اندازه گیری شاخصهای تنفس گفتاری دستگاه اس.تی.یک دیسفونیا ساخته شده توسط آزمایشگاه دستگاههای G.M بود که بوسیله آن متغیرهای ظرفیت حیاتی، زمان آواسازی، حجم آواسازی، متوسط سرعت جریان هوا درطول آواسازی وحجم کلی بازدم اندازه گیری شد. همچنین مقادیر شاخص سرعت آوایی و میزان آواسازی نیز مورد سنجش قرار گرفت. داده های حاصل از تحقیق بوسیله آزمون آماری تی - مستقل تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: اختلاف آماری معناداری بین گروه مورد وشاهد در متغیرهای ظرفیت حیاتی (001/0P<)، زمان آواسازی(001/0P<)، حجم آواسازی (001/0P<)، شاخص سرعت آوایی(004/0=P)، حجم کلی بازدم (001/0P<) و میزان آواسازی(046/0=P) وجود داشت، ولی در متوسط سرعت جریان هوا بین دو گروه اختلاف معنی داری وجود نداشت (615/0=P). نتیجه گیری: گازهای شیمیایی علاوه برتأثیر بر تنفس حیاتی، بر عملکرد تنفس گفتاری نیز مؤثر می باشند. این امر می تواند نقش مهمی را در معیارسنجی و تعیین شاخصهای مختل شده آوایی ایفا نماید، به نحوی که گفتار درمانگر می تواند خدمات گفتاری دقیق تری را به این بیماران ارائه کند. "