درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف تأثیر توانمندسازی شناختی رایانه ای بر عملکرد حافظه فعال، توجه، توانایی زبان، توانایی دیداری فضایی و سلیس و روان بودن افراد سالمند انجام شد. طرح پژوهشی حاضر از نوع طرح های آزمایشی بود که در آن عملکرد شناختی(حافظه فعال، توجه، زمان واکنش دیداری/شنیداری) قبل و پس از ارایه توانمندسازی شناختی رایانه ای بر گروه آزمایشی به مدت 20 جلسه 30 دقیقه ای در طول 8 هفته، مورد بررسی قرار گرفت جامعه آماری این پژوهش سالمندان آسایشگاه خوبان تبریز با گستره سنی 60-65 سال بود. با توجه به طرح پژوهش آزمایشی تعداد نمونه شامل 30 نفر (15 نفر گروه آزمایشی، 15 نفر گروه کنترل) بود که از بین سالمندان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شده و آزمودنی های گروه کنترل با گروه آزمایشی همتاسازی شد. ابزارهای مورد استفاده در تحقیق حاضر تکالیف شناختی رایانه ای مرکز علوم مغز و شناخت و آزمایش شناختی آدن بروک، نسخه تجدید نظر شده بود. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف استاندارد، فراوانی و نمودار توصیف و برای فرضیه های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کواریانس تحلیل شد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که توانمندسازی شناختی رایانه ای بر عملکردهای شناختی (حافظه فعال، توجه، توانایی دیداری/فضایی، توانایی زبانی، روان و سلیس بودن) تأثیرگذار است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت گرای مبتنی بر کیفیت زندگی بر بهبود کیفیت زندگی معتادان به مواد افیونی بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش افراد مبتلا به مواد افیونی مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد استان اردبیل در سال 1392 بودند که تعداد 36 نفر از این افراد به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. روان درمانی مبتنی بر کیفیت زندگی طی 8 جلسه بر روی شرکت کنندگان گروه آزمایش انجام شد، درحالیکه گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کیفیت زندگی استفاده شد. یافته ها: نتایج حکایت از اثربخشی مداخله بر کیفیت زندگی داشت. نتیجه گیری: این روش مداخله که از ترکیب روان شناسی مثبت با رویکرد شناختی- رفتاری شکل گرفته، می تواند به عنوان درمانی اثربخش مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: بهزیستی روان شناختی همواره در محیط های شغلی و علمی مورد توجه روان شناسان بوده است. معلمی یکی از مشاغل مهمی است که پیامدهای جدی جسمانی و روانی ایجاد می کند. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به تعیین نقش حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش بینی بهزیستی روان شناختی معلمان زن پرداخته است. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی است، جامعه ی آماری شامل کلیه معلمان زن مقطع متوسطه نواحی سه گانه شهر کرمانشاه در سال 95-1394 بود که 200 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از فرم مشخصات جمعیت شناختی، پرسش نامه حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران، پرسش نامه بهزیستی روان شناختی ریف استفاده گردید. داده بر اساس ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 20 تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل داده های پژوهش نشان داد که بین حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی روان شناختی معلمان زن، رابطه ی معنی داری وجود دارد. لذا حمایت اجتماعی ادراک شده توان پیش بینی بهزیستی روان شناختی را به صورت معنی دار دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پیشنهاد می گردد آموزش و شیوه های افزایش حمایت اجتماعی ادراک شده در تدوین برنامه های آموزش ضمن خدمت معلمان و داوطلبان مشاغل معلمی، مد نظر قرار گیرد و به اهمیت بهزیستی روان شناختی با توجه به نقش معلمان در تربیت و توسعه نیروی انسانی و انتقال دانش در آموزش و پرورش به عنوان یکی از نهادهای مهم و تاثیرگذار در جامعه توجه گردد.

هدف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر درمان شناختی (MBCT) بر افزایش خوشبینی زنان باردار دیابتی است. روش: روش پژوهش آزمایشی است و جامعه مورد مطالعه این پژوهش، زنان باردار دیابتی در قسمت دیابت بیمارستان توحید در سال 91-92 که به کلینیک دیابت مراجعه نموده و در شهرستان سنندج زندگی می کنند و نمونه تحقیق شامل 30 نفرخانم باردار دیابتی بودند که به طور تصادفی ساده انتخاب شده و در دو گروه آزمایشی و گروه کنترل قرار گرفتند. در گروه آزمایش، آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر درمان شناختی (MBCT) ارائه شد ولی هیچ آموزشی در گروه کنترل ارائه نگردید. هر دو گروه از طریق پیش آزمون و پس از آموزش از طریق پس آزمون مورد سنجش قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه خوش بینی - بدبینی سلیگمن بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از کوواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس این پژوهش، تفاوت معنی داری را بین دو گروه آزمایش و کنترل نشان می دهد. آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر درمان شناختی (MBCT) در گروه آزمایش، نمرات مقیاس خوش بینی را به طور معنی داری افزایش داده است. نتیجه گیری: برنامه آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر درمان شناختی (MBCT) می تواند از برنامه های مداخلاتی در جمعیت زنان باردار دیابتی قرار گیرد و خوش بینی آنها افزایش دهد.

زمینه و هدف: مفهوم خدا که از طریق فرهنگ زبانی و کلامی به انسان ها انتقال می یابد و برداشت انسان ها را در مورد خدا مشخص می کند، با سلامت روانی افراد ارتباط تنگاتنگی دارد. هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی نشانه های مرضی بر اساس مفهوم خدا در دانشجویان دختر و پسر علوم پزشکی بود. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع همبستگی است. بدین منظور تعداد 289 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از روش نمونه گیری سهمی انتخاب شدند. فهرست نشانه های مرضی و مقیاس مفهوم خدا بر روی دانشجویان اجرا شد. داده ها با استفاده از شاخص های آماری همبستگی و رگرسیون چند متغیره تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که نشانه های مرضی دانشجویان را می توان از روی مفهوم خدا پیش بینی کرد. همچنین دانشجویان دختر و پسر که مفهوم مثبتی از خدا داشتند، نشانه های مرضی کمتری (01/0 P <) و دانشجویان دختر و پسر که مفهوم منفی از خدا داشتند، نشانه های مرضی بیشتری (01/0 P <) داشتند. نتیجه گیری: نتیجه پژوهش نشان دادکه نشانه های مرضی و ناراحتی های افراد از کیفیت مفهوم خدا قابل پیش بینی است و سلامت روان، ارتباط تنگاتنگی با چگونگی مفهوم خدا دارد. تلویحات نظری و کاربردهای عملی یافته ها در اصل مقاله گزارش شده است.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر مقایسه شایعه پراکنی اینترنتی و خودشیفتگی در بین کاربران فیسبوک با کاربران اینترنت و افراد غیر کاربر اینترنت در بین ساکنین شهر تهران است. روش: از میان کاربران اینترنت شهر تهران نمونه ای 500 نفری به صورت تصادفی خوشه ای از مناطق 22 گانه شهر تهران انتخاب شد. این گروه نمونه شامل 183 نفر کاربر اینترنت و 163 نفر کاربر فیس بوک و 110 نفر از افرادی که هیچ گونه اطلاعاتی از اینترنت ندارند و مطلقاً از اینترنت استفاده نمی کنند، در سطح جامعه است. 44 پرسشنامه به دلیل ناقص بودن از پژوهش حاضر حذف گردید که در مجموع حجم نمونه این تحقیق 456 نفر است. این پژوهش از پرسشنامه شخصیت خودشیفته (راسکین و تری، 1988)، پرسشنامه شایعه پراکنی اینترنتی (جانگ هیون کیم و ووباک، 2010) و پرسشنامه فیسبوک (راس و همکارن، 2009) به عنوان ابزارهای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه متغیرها و از آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه گروه ها و مؤلفه های پرسشنامه ها استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان دادند که بین خودشیفتگی و استفاده از فیس بوک رابطه مثبت معنی داری وجود دارد و خودشیفتگی می تواند 28/0 استفاده از فیس بوک را پیش بینی کند. در حالی که بین مدت زمان استفاده از اینترنت و شایعه پراکنی رابطه معنی داری وجود ندارد. از دیگر نتایج پژوهش حاضر می توان بیان کرد که مؤلفه خودشیفتگی در بین کاربران فیس بوک، اینترنتی و گروه بدون اینترنت تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین در مورد مؤلفه های خودشیفتگی نیز نتایج به دست آمده نشان داد بین مؤلفه های اقتدار، خودنمایی، برتری جویی، محق بودن و خودبینی بین سه گروه مورد پژوهش تفاوت معنی دار وجود دارد درحالی که دو مؤلفه بهره کشی و خودبسندگی از لحاظ آماری تفاوت معنی داری بین گروه های مورد پژوهش ندارد. همچنین این پژوهش نشان داد میان شایعه پراکنی و مؤلفه های آن بین گروه کاربران فیس بوک و کاربران اینترنتی تفاوت معنی داری نیست. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر با کاهش مدت زمان استفاده از فیس بوک می توان به ارتقاء بهزیستی جامعه کمک کرد. همچنین بررسی و تمهیدات لازم آموزشی در خصوص اصلاح و تغییر سبک زندگی و ویژگی شخصیتی خودشیفتگی که در بهبود روابط بین فردی و اجتماعی مؤثر است، پیشنهاد می گردد.

این مقاله بخشی از نتایج یک پژوهش را گزارش می نماید که با استفاده از یک طرح نیمه آزمایشی دو گروهی با پیش آزمون و پس آزمون در سال 1391 انجام گرفته و به مقایسه تأثیر پادکست با روش مشارکتی در قیاس با روش رایج (سخنرانی معلم، بحث گروهی) بر میزان یادگیری و یادداری (یادگیری بلندمدت) دانش آموزان در زمینه مباحث زیست محیطی پرداخته است. به این منظور، دو گروه از دانش آموزان پایه دوم راهنمایی از یک مدرسه دخترانه انتخاب گردید و با رعایت اصل انتخاب تصادفی در هر یک از گروه ها جای داده شدند. سپس دانش آموزان گروه آزمایش در طول 8 جلسه به تولید پادکست آموزشی پرداختند و دانش آموزان گروه گواه نیز به همان میزان از جلسات و با استفاده از روش رایج در معرض آموزش قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل کوواریانس داده ها نشان داد، نوع روش آموزشی به طور معناداری در میزان یادگیری و یادداری دانش آموزان در زمینه مباحث زیست محیطی مؤثر بوده است. بدین صورت که میانگین یادگیری و یادداری دانش آموزان گروه آزمایشی (گروه پادکست) به طور معناداری از دانش آموزان گروه گواه (روش رایج) بیشتر بوده است. هم چنین، دقت در ضرایب اتا نشان می دهد که استفاده از پادکست مشارکتی به عنوان یک روش آموزشی در زمینه آموزش مباحث زیست محیطی، به ترتیب 31 و 40 درصد از میزان یادگیری و یادداری (یادگیری با تأخیر) را تبیین نموده است.

مدرسه از نهادهای ارزشمند جوامع به شمار می آید که با زمینه سازی برای رشد نوباوگان، نوجوانان و جوانان مقدمات تعالی و پیشرفت جامعه را فراهم می سازد. به همین سبب جایگاه مدرسه و به طور کلی نظام تربیت رسمی و عمومی و سازوکارهای حاکم بر آن باید بر اساس و پایه ای معتبر استوار شود. یکی از اصول بنیادی برای ارزیابی سازوکارهای تربیتی در نظام تربیت رسمی و عمومی، حقوق کودکان است. به سخن دیگر محتوا و مفاد حقوق کودکان یکی از ملاکهای ارزیابی سازو کارهای نظام و در نتیجه مدرسه است. یکی از فرایندهای مهم و برجسته مدارس، ارزشیابی تحصیلی است که به سبب اهمیت آن لازم است مورد مداقه و توجه قرار گیرد و از تطابق آن با اصول معتبر علمی و نظام ارزشی اطمینان حاصل شود. ارزشیابی کیفی -توصیفی از طرحهای نوآورانه در زمینه ارزشیابی پیشرفت تحصیلی است که در شش سال گذشته در دوره دبستانی به صورت آزمایشی اجرا شده و از سال تحصیلی 88/87 به شکل رسمی و به صورت پلکانی در حال گسترش است.در این مقاله تلاش شده است به روش مقایسه ای چگونگی انطباق الگوی ارزشیابی کیفی -توصیفی با حقوق کودکان بررسی شود. محورهای این مقایسه ابعاد چهارگانه حمایت، پیشگیری، تأمین نیازها و مشارکت است که در اسناد قانونی مرتبط با حقوق کودکان مطرح هستند. نتیجه این بررسی مقایسه ای نشان می دهد که بر اساس تحلیل های موجود درباره ویژگیهای ارزشیابی کیفی - توصیفی و نتایج پژوهشهای انجام گرفته در ایران ارزشیابی کیفی -توصیفی از منظر ابعاد چهارگانه یادشده با حقوق کودکان سازگاری بسیار دارد. یعنی در راستای تحقق بخشیدن به این حقوق گام بر می دارد.

در سال های اخیر واژه سرمایه اجتماعی میان نظریه پردازان به طور مداوم مورداستفاده قرارگرفته است. سرمایه اجتماعی؛ اهمیت اساسی شبکه های قوی، روابط مبتنی بر اعتماد و همکاری را در اجتماعات آشکار می سازد. این سرمایه ها با آموزش توسعه پیداکرده و منجر به بهبود وضعیت سازمان خواهد شد. پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش آموزش های سازمانی ضمن خدمت بر توسعه سرمایه اجتماعی و مؤلفه های تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی معلمان دوره متوسطه و فنی و حرفه ای شهر اصفهان، هست؛ که تعداد آن ها 4553 نفر است؛ و 351 نفر به عنوان نمونه، با استفاده از جدول مورگان انتخاب گردید. ابزار مورداستفاده، پرسشنامه محقق ساخته ای است که با توجه به ابعاد آموزش های بدو خدمت و ضمن خدمت و شاخص های موجود در سرمایه فکری و سرمایه اجتماعی، ساخته شده است. پایایی این مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرون باخ برابر93/0 هست و روایی صوری و محتوایی آن توسط اساتید مربوطه مورد تأیید قرارگرفته است. همچنین در تجزیه وتحلیل آماری برای بررسی تفاوت میانگین ها از آزمون t تک نمونه ای و جهت تحلیل واریانس از آزمون ANOVA و آزمون تعقیبی توکل استفاده شده است. نتایج نشان داد که آموزش های سازمانی ضمن خدمت نقش بیشتر از حد متوسط، مثبت و سازنده ای در توسعه سرمایه اجتماعی و مؤلفه های تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی معلمان داشته است.

پژوهش پیش رو، با هدف شناسایی رابطة حرمت خود و خودمهارگری در میان زنان و مردان انجام شد. تعداد 433 نفر از دانشجویان مرتبط با نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب، و پرسش نامه های حرمت خود و پرسش نامة خودمهارگری اسلامی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و Z فیشر نشان داد که بین حرمت خود کلی با خودمهارگری کلی و مؤلفه های آن که شامل انگیزش خودمهارگری، خودنظارتگری، خودمهارگری هیجانی رفتاری، خودمهارگری جنسی و هدف پذیری است رابطة مثبت معناداری وجود دارد. . از سوی دیگر، تفاوت رابطة بین حرمت خود و خودمهارگری در گروه مردان و زنان نیز معنادار بوده، ولی تفاوت معناداری میان افراد متأهل در قیاس با افراد مجرد دیده نمی شود. بنابراین با افزایش حرمت خود افراد، می توان انتظار داشت که خودمهارگریِ مبتنی بر منابع اسلامی آنها نیز افزایش یابد که در این باره، متغیر جنسیت برخلاف متغیر وضعیت تأهل نیز می تواند نقش داشته باشد.

هدف: مشکلات بین شخصی و مهارت های تنظیم هیجانی در پژوهش های مختلف به عنوان تفاوتهای روانشناختی گروه چاق و اضافه وزن مورد بررسی و تایید قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان روابط بین شخصی و مدیریت هیجانی در کاهش وزن زنان چاق و دارای اضافه وزن انجام گرفت. روش: این پژوهش یک پژوهش بنیادی از نوع طرح های شبه آزمایشی است. تعداد 80 زن با BMI بالای 9/24 در این پژوهش شرکت کردند. از این افراد خواسته شد پرسشنامه مشکلات بین شخصی (IPP-127؛ هروویتز و همکاران، 1988) و پرسشنامه تنظیم هیجانی (ITEC-27؛ برکینگ و زنوج، 2008) را تکمیل کنند. دو گروه چاق و اضافه وزن طول مدت 6 ماه دو روش درمانی روابط بین شخصی و مدیریت هیجانی گرفتند و در پایان روش درمانی کاهش وزن بر حسب شاخص توده بدنی (BMI) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که IPT و ITEC بر کاهش وزن زنان چاق و دارای اضافه وزن متفاوت است. زنان چاق با درمان روابط بین شخصی در مقایسه با زنان چاقی که درمان تنظیم هیجانی دریافت کردند، کاهش وزن بیشتری داشتند؛ درحالیکه زنان دارای اضافه وزن که درمان مدیریت هیجانی دریافت کردند در مقایسه با زنان اضافه وزنی که درمان روابط بین شخصی دریافت کردند، کاهش وزن معناداری نداشتند. نتیجه گیری: براساس یافته ها می توان نتیجه گرفت درمان روابط بین شخصی و تنظیم هیجانی، درمانی موثر برای کاهش وزن افراد چاق و دارای اضافه وزن است.

هدف از پژوهش حاضر، طراحی و آزمون الگویی ساختاری از برخی پیشایندها و پیامدهای شاخص توانایی کار بود. متغیرها در این الگو شامل پیشایندها (منابع فردی، راهبردهای مدیریت زندگی، استرسورهای شغلی)، و پیامدهای (عملکرد شغلی و کیفیت زندگی وابسته به سلامت) شاخص توانایی کار بودند.نمونه این پژوهش شامل 320 نفر از کارکنان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب-منطقه اهواز بود که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. از این تعداد 72% مرد بودند و میانگین سنی آنها نیز 41 سال بود. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسش نامه های شاخص توانایی کار، راهبردهای مدیریت زندگی، خودکارآمدی عمومی، خوش بینی، توانایی مقابله ای، عدم تعادل تلاش-پاداش، تقاضا-کنترل، کیفیت زندگی وابسته به سلامت و عملکرد شغلی استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS، ویراست 18 و همچنین AMOS ویراست 18 انجام گرفت.جهت آزمودن اثرات غیرمستقیم در الگوی پیشنهادی از روش بوت استراپ استفاده شد. یافته ها نشان دادند که الگوی پسشنهادی از برازش نسبتا خوبی با داده هابرخوردار است. برازش یهتر از طریق همبسته کردن خطاهای دو مسیر حاصل شد. تمامی اثرات غیرمستقیم معنی دار شدند