درخت حوزه‌های تخصصی

علی رغم بحثهای گوناگونی که در زمینه عقب ماندگی ذهنی صورت گرفته، این پدیده به خوبی شناخته شده است. به همین دلیل، نه جامعه، نه والدین اینگونه افراد و نه حتی تمامی مربیان و دست اندرکاران، رفتار متناسب با این پدیده را می شناسند. در این مقاله سعی شده است که و یژگیهای عقب ماندگی ذهنی و نیازهای افراد مبتلا به این عارضه با زبانی ساده مطرح گردد و شیوه صحیح برخورد با این پدیده نشان داده شود.

"پژوهش‏هاى اخیر نشان داده است که داشتن تجربه رابطه و تعامل اجتماعى با دانش‏آموزان استثنایى و دسترسى اطلاعات و آگاهى درباره افراد با نیازهاى ویژه، مى‏تواند بر نگرش دانش‏آموزان عادى، نسبت به دانش‏آموزان استثنایى تأثیر مثبت بر جا گذارد.از این‏رو، هدف از پژوهش حاضر، بررسى تأثیر برنامه‏هاى آگاه‏سازى و رابطه اجتماعى بر تغییر نگرش دانش‏آموزان دختر دبیرستانى نسبت به دانش‏آموزان عقب مانده ذهنى و ضرورت یکپارچه‏سازى آموزشى آنها است.در این تحقیق، هفتاد و پنج دانش‏آموز دختر پایه اول دبیرستانى، به روش نمونه‏گیرى خوشه‏اى تصادفى، از سه دبیرستان، در شهر کرد انتخاب و به صورت تصادفى دو گروه آزمایشى و یک گروه کنترل تقسیم شدند.در مورد گروه آزمایشى اول، ابتدا برنامه آگاه‏سازى و پس از آن برنامه رابطه اجتماعى اجرا شد. در مورد گروه آزمایشى دوم، فقط برنامه آگاه‏سازى اجرا گردید و گروه کنترل هیچ برنامه مداخله‏اى را دریافت نکرد.سپس براى سنجش نگرش افراد مورد مطالعه، مقیاس نگرش به پژوه(1991)به مرحله اجرا درآمد.داده‏ها با استفاده از روش تحلیل واریانس یک طرفه، مورد بررسى قرار گرفتند.نتایج بدست آمده نشان داد که تفاوت میانگین‏هاى نگرش سه گروه مورد مطالعه، نسبت به دانش‏آموزان عقب مانده ذهنى معنادار بودند.بطورى که بین میانگین‏هاى نگرش گروه آزمایشى اول با گروه کنترل و بین میانگین‏هاى نگرش گروه آزمایشى دوم با گروه کنترل تفاوت‏ها(001/0< P )معنادار بودند.در مقابل، بین میانگین‏هاى نگرش گروه آزمایشى اول(شرکت‏کنندگان در برنامه‏هاى آگاه سازى و رابطه اجتماعى)و نگرش گروه آزمایشى دوم(شرکت‏کنندگان در برنامه آگاه‏سازى)تفاوت معنادارى به دست نیامد.در پایان، مقایسه میانگین‏هاى نگرش دانش‏آموزان دبیرستانى، نسبت به یکپارچه‏سازى آموزشى دانش‏آموزان عقب مانده ذهنى، در سه گروه مورد مطالعه، تفاوت معنادارى را نشان نداد. "

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر روش مداخله ای تحریک حسی وحرکتی بر بهبود هماهنگی حرکتی (جهتیابی و تشخیص جوانب حرکتی)، در کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر با اختلال هماهنگی رشدی بود. روش پژوهش از نوع آزمایشی و طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه این پژوهش شامل تمامی دانشآموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر شهر اصفهان در مقطع ابتدایی بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 30 دانشآموز با اختلال هماهنگی حرکتی با استفاده از نسخه فارسی سیاهه اختلال هماهنگی رشد حرکتی غربال شدند و سپس به روش تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جاگماری شدند. ابزار این پژوهش مقیاس رشد حرکتی لینکنن- اوزرتسکی و سیاهه اختلال هماهنگی رشد حرکتی بود. . داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. روش مداخلهای تحریک حسی و حرکتی بر بهبود هماهنگی حرکتی این کودکان مؤثر بود (0001/0p<). نتایج این پژوهش نشان داد که روش مداخلهای تحریک حسی و حرکتی در بهبود هماهنگی حرکتی دانشآموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر با اختلال هماهنگی رشدی مؤثر بوده، بنابراین استفاده از این روش به عنوان روشی در بهبود و توان بخشی این اختلال در این افراد پیشنهاد میشود.

هدف از این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش نظریه ذهن برارتقاء نظریه ذهن دانش آموزان کم توان ذهنی آموزش پذیر 8-12 سال بود. طرح پژوهشی از نوع مطالعات تجربی با پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. از کلیه دانش آموزان دختر کم توان ذهنی مدرسه استثنایی ( شهر مشهد، مدرسه اندیشه) ، تعداد 30 دانش آموز پس از اجرای پیش آزمون نظریه ذهن، به صورت تصادفی پس از همتا سازی بر حسب سن و هوش و نمرات نظریه ذهن به دو گروه آزمایش(15 دانش آموز) و کنترل ( 15 دانش آموز) تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 9 جلسه در جریان آموزش قرار گرفت . پس آزمون نظریه ذهن پس از دو هفته برای هر دو گروه اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس (برای مقایسه گروه ها و کنترل اثر پیش آزمون) به کار گرفته شد. یافته ها نشان داد که متغیر مستقل( آموزش نظریه ذهن) اثر معناداری بر سطوح نظریه ذهن در پس آزمون p(

هدف پژوهش حاضر مقایسه قضاوت اخلاقی در دانش آموزان با و بدون کم توانی ذهنی شهر شیراز بود. این پژوهش از نوع علی – مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان با و بدون کم توانی ذهنی بالای 16 سال دوره متوسطه شهر شیراز بود. نمونه های پژوهش 160 دانش آموز(80 دانش آموز با کم توانی ذهنی و 80 دانش آموز بدون کم توانی ذهنی) که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای اندازه گیری قضاوت اخلاقی از مقیاس قضاوت اخلاقی(گیبز و همکاران،1992) استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش آماری تی مستقل، تحلیل واریانس چند متغیری و تحلیل واریانس دو راهه تحلیل شد. نتایج نشان داد بین دانش آموزان با و بدون کم توانی ذهنی در نمره کل مقیاس قضاوت اخلاقی و ابعاد آن، در سطح (001/0p<) تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد بین دو گروه دختران و پسران در نمره کل مقیاس قضاوت اخلاقی و ابعاد آن، تفاوت معناداری وجود ندارد(05/0p>). با توجه به یافته های این پژوهش پیشنهاد می شود که هرگونه برنامه ریزی در زمینه ارتقاء ارزش های اخلاقی و درونی شدن آن، با توجه به رشد شناختی دانش آموزان انجام شود. زیرا بین رشد اخلاقی و رشد شناختی دانش آموزان رابطه وجود دارد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیرچندرسانه ای آموزشی علوم تجربی پایه پنجم بر میزان یادگیری و یادداری دانش آموزانکم توان ذهنی پایه پنجم ابتدایی صورت گرفت.روش پژوهش حاضر از نوع آزمایشی و جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دختر کم توان ذهنی کلاس پنجم ابتدایی شهر اراک بود که به صورت تمام شمار و تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه تقسیم بندی شدند. یافته ها نشان داد که میزان یادگیری دانش آموزان گروه آزمایش که تحت آموزش سنتی، رسانه بودند در مقایسه با گروه گواه که تنها آموزش سنتی را تجربه کرده بودند به طور معناداری افزایش داشت. همچنین در میزان یادداری دانش آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه تفاوت وجود داشت اما در سطح معناداری تأیید نشد. نتایج به دست آمده برتری میزان یادگیری دانش آموزانی را نشان داد که مطالب را از طریق چندرسانه ای آموزشی همراه با آموزش سنتی دریافت کردند

هدف پژوهش حاضر پیش بینی مشکلات رفتاری کودکان پیش دبستانی با کم توانی ذهنی بر اساس سبک فرزندپروری مادران آنها بود. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه مورد مطالعه را تمامی مادران کودکان پیش دبستانی با کم توانی ذهنی شهر شیراز تشکیل می داد که از میان آن ها 58 نفر با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسش نامه سبک فرزندپروری مادران (رابینسون و همکاران، 1995) و مقیاس مشکلات رفتاری کودکان پیش دبستانی با کم توانی ذهنی (شهیم و یوسفی، 1378) را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که سبک فرزندپروری استبدادی و سهل گیرانه پیش بینی کننده مثبت و معنی دار مشکل رفتاری ترس، مشکل رفتار اجتماعی و پرخاشگری است (05/0>P). همچنین یافته های پژوهش نشان داد که سبک فرزندپروری اقتداری پیش بینی کننده منفی و معنی دار مشکل رفتاری ترس، مشکل رفتار اجتماعی و پرخاشگری است (05/0>P). شایان ذکر است که در این پژوهش بین سبک استبدادی، سبک اقتداری و سبک سهل گیرانه با مشکل نارسایی توجه همبستگی معنی داری مشاهده نشد. با توجه به یافته های به دست آمده طراحی کارگاه های آموزشی در مورد سبک های فرزندپروری و اثرات هر یک از آن ها بر فرزندان بسیار ضروری است تا از این طریق بتوان با تغییر نگرش مادران و بهبود روابط اعضای خانواده مشکلات رفتاری دانش آموزان با کم توان ذهنی را کاهش داد.

در این مقاله که از نوع تحلیلی – تحقیقی است‘ نخست رویکردهای مختلف مربوط به نوشتن با دست و تحول نوشتن به اختصار مورد بحث قرار می گیرد. آنگاه مؤلفه های نوشتن با دست از قول صاحب نظران ارائه می شود. سپس تحقیقی عرضه می گردد که تأثیر تمرین های روان شناختی – تربیتی را در کاهش فشار بر روی کاغذ و افزایش سرعت نوشتن و تعدیل وضع بدنی در موقع نوشتن در کودکان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر مبتلا به ضایعه مغزی را مورد بررسی قرار می دهد. چهار نوع تمرین روان شناختی – تربیتی که عبارتند از خود آموزی‘ خود وارسی‘ آرامش و رفع خستگی و تمرین های روانی – حرکتی دست تواماً به مدت دو ماه و نیم روی افراد گروه نمونه اجرا شد. قبل از شروع تمرین ها‘ از یک متن استاندارد از افراد گروه کنترل که هر کدام 15 نفر بودند پیش آزمون به عمل آمد و بعد از دو ماه و نیم اجرای برنامه ریزی شده تمرین ها روی افراد گروه نمونه‘ مجدداً از افراد هر دو گروه با همان متن قبلی‘ پس آزمون به عمل آمد. آنگاه برای دو متغیر فشار روی کاغذ و سرعت نوشتن که به صورت کمی اندازه گیری می شدند تفاضل نمرات افراد دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون محاسبه گردید و روی آنها آزمون آماری Tstudent اجرا شد. مقادیر به دست آمده نشان داد که در هر دو متغیر بین دو گروه تفاوت معنی دار وجود دارد. در مورد وضع بدنی‘ فقط قرار دادن همه دستها روی میز و تکیه دادن سینه به لبه میز از بین رفت و در سایر موارد تغییر عمده ای روی نداد.

هدف از این پژوهش، ارزیابی برنامه درسی ریاضی دانش آموزان کم توان ذهنی است. روش این پژوهش، پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه آماری پژوهش، 245 نفر از معلمان مدارس ابتدایی کم توان ذهنی شهر تهران،24 نفر از مدیران مدارس ، 10 نفر از کارشناسان حوزه ستادی و 7 نفر از سرپرستان آموزشی مدارس ابتدایی کم توان ذهنی شهر تهران است. در قسمت معلمان 150 نفر، بر اساس جدول تعیین حجم نمونه مورگان به صورت تصادفی طبقه ای و گروه های دیگر نیز به صورت تمام شماری انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه با پایایی 87/0 ، مصاحبه، سیاهه و بررسی اسناد بود. برای تحلیل داده ها از محاسبه فراوانی، درصد و روش وزن دهی و ارزش گذاری استفاده شد. تحلیل دیدگاه های کارشناسان، معلمان، مدیران مدارس و سرپرستان آموزشی مدارس کم توان ذهنی شهر تهران نشان می دهند که وضعیت معلم دانش آموزان کم-توان ذهنی مطلوب (5/72 درصد)، وضعیت مدیر مدرسه مطلوب (95 درصد)، وضعیت سرپرست آموزشی مطلوب (5/67 درصد)، وضعیت فضا، تجهیزات و امکانات آموزشی مطلوب (80 درصد)، وضعیت اهداف درس ریاضی نسبتاً مطلوب (66 درصد) و وضعیت بودجه و امور مالی نسبتاً مطلوب (55 درصد) می باشد و در نهایت برنامه درسی ریاضی دانش آموزان کم توان ذهنی با توجه به این عوامل شش گانه در سطح مطلوب (72/73 درصد) قرار دارد. مهم ترین راه کارهای مناسب در جهت رفع موانع و مشکلات برنامه درسی ریاضی مدارس کم توان ذهنی عبارت اند از: 1) به کارگیری معلمان متخصص و حرفه ای در امر آموزش دانش آموزان کم توان ذهنی، 2)توسعه ی حرفه ای معلمان با تشکیل کلاس های ضمن خدمت، 3) تدوین اهدافی متناسب با ویژگی های دانش آموزان کم توان ذهنی و 4) تجدید نظر در میزان حقوق و مزایای دریافتی معلمان.