فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۶۱ تا ۵٬۰۸۰ مورد از کل ۵۱٬۷۰۲ مورد.
۵۰۶۴.

پریشان گویی سعدی

نویسنده:

کلید واژه ها: سعدی گلستان بوستان پریشان گویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه تاریخ ادبیات ایران
تعداد بازدید : ۲۰۰۲ تعداد دانلود : ۲۲۸۷
آثار بزرگ و ارزشمند ادبی کلاسیک و معاصر ما که از اقبال و جایگاه مختلف ادبی، اجتماعی و فرهنگی برخوردارند، گاه خالی از ابهام و نقدهای منطقی نیستند. نویسندگان و شاعران این آثار نیز هرچه نامی تر و خوش آوازه تر باشند، بالطبع ستیزها و گرایش ها به جانب آنان نیز بیشتر خواهد بود. سعدی نیز به عنوان شاعری سترگ از این امر مستثنی نیست چنانکه از میان انتقاداتی که به او و آثارش شده، خرده گیری بر اشارات تاریخی حوادث و رویدادهایی است که سعدی در آثارش به آنها پرداخته است. در این مقاله کوشیده شده تا به یکی از این ایرادات پیرامون سال سرایش بوستان و تدوین گلستان و پریشان گویی سعدی پاسخ داده شود.
۵۰۶۵.

تأثیر گفتمان غرب زدگی بر ادبیات داستانی دهه های چهل و پنجاه شمسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۲ تعداد دانلود : ۹۹۰
گفتمان «غرب زدگی» با ماهیتی بومی گرا در دهه های سی و چهل شمسی فضای روشنفکری را تحت تأثیر خود قرار داد. این گفتمان شامل موتیف های مختلفی است، از قبیل حسرت بر سنت و از دست رفتن یکپارچگی آن؛ تحقیر روشنفکر طرفدار غرب، بیزاری از غرب و آن را عامل کلیه ویرانی ها و مصیبت های مادی و معنوی دانستن و... . متنی که کلیه این موتیف ها را دارد، کتاب غرب زدگی نوشتة جلال آل احمد است. او در این کتاب نشان می دهد که غرب از همان آغاز شکل گیری اش با انواع حربه ها و توطئه ها درصدد نابودی جهان اسلام بوده است. در این پژوهش تأثیر گفتمان غرب زدگی را بر ادبیات داستانی دهه های چهل و پنچاه شمسی در ایران بررسی و دو رمان شازده احتجاب و بره گمشده راعی اثر هوشنگ گلشیری و نیز رمان سووشون سیمین دانشور را در بستر این گفتمان بازخوانی میکنیم.
۵۰۶۶.

گفت و گو در شاهنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: داستان گفت و گو شاهنامه فردوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۲ تعداد دانلود : ۸۸۳
در نوشتار حاضر، گفت و گو ـ که از مهم ترین شگردها در حوزه ادبیات داستانی سنتی و مدرن اعم از منظوم و منثور به شمار می رود ـ در یکی از شاهکارهای متون کلاسیک؛ یعنی شاهنامه فردوسی مورد کنکاش قرار گرفته است. از این رو، ابتدا اصطلاح گفت و گو از منظر داستان، تعریف و جایگاه و کارکردهای آن تبیین شده و در ادامه، نخست گفت و گوهای متکثر و متنوع شاهنامه استخراج شده و سپس از زوایای مختلف، از جمله مستقیم و غیر مستقیم بودن گفت و گوها و نیز با عنایت به دو سویه گفت و گو که یک سویه آن پهلوانان هستند دسته بندی گردیده است. آن گاه برای تبیین جایگاه این شگرد داستانی در شاهنامه، نمونه های برتر گفت و گو که عمدتا ویژه بخش پهلوانی هستند، تحلیل و بررسی شده است و در پایان، در باب موضوع گفت و گوها که با توجه به موقعیت و محل آن فرق می کند نیز بحث شده است و چنین نتیجه گرفته شده که تجلی گاه این شگرد داستانی در بخش پهلوانی است و موضوع غالب این گفت و گوها نیز عمدتا مفاخره و اظهار برتری است.
۵۰۶۸.

عدم و معانی آن در مثنوی و غزلیات مولانا جلال الدین محمّد بلخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: وجود عدم اصالت وجود ماهیت حال اصالت ماهیت شیئیت معدوم بود و نمود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۲ تعداد دانلود : ۸۲۹
عدم که در لغت و کاربرد در معنی حقیقی جز نیستی و بطلان محض نیست. در اشعار مولانا در معانی مختلف از جمله: مرگ طبیعی، مرگ ارادی، فنائ فی الله، وجود حقیقی، عالم غیب، عالم معنی، عالم وحدت، نیست هست نما و هست نیست نما و نظایر آن به کار رفته است. برخی از این معانی گوناگون این شبهه را برای عده ای از پژوهندگان ایجاد کرده است که مولانا نیز مانند برخی متکلّمان معتزلی و فیلسوف نمایان قدیم برای عدم نوعی شیئیت و ثبوت قائل است و از نظر او موجودات پیش از ورود به جهان هستی در عالم عدم یا در بین وجود و عدم از حقیقتی برخوردارند و الزاماً بر مبنای این فرض مولانا را از گرایندگان به اصالت ماهیت دانسته اند. در این مقاله به ثبوت خواهد رسید که از هیچ یک از مواردی که در مثنوی و غزلیات مولانا برای اثبات مدعای خود بدان استناد کرده اند مفید چنین معنایی نیست و مکتب توحیدی مولانا به هیچ وجه با این گونه اندیشه های نامعقول و دور از حقیقت سازگاری ندارد.
۵۰۷۰.

معرفی، بررسی و تحلیل نسخه خطی «کاشف المشکلات» ابوبکر بن کالنجار شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصحیح نسخه خطی بهاء الدین ابوبکر بن کالنجار شیرازی کاشف المشکلات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۰۶
تصحیح یک اثر نفیس خطی و تحشیه و تعلیق بر تألیفی که از زمان های پیشین بر جای مانده است، ازآن جا که مقوّم میراث فاخر قومی و ملی یک کشور است و اطلاعاتی وسیع در باب سلوک، اندیشه و ساختار فکری و زبانی دانشمندان و متفکران گذشته به دست می دهد و به دانسته های بشر کنونی می افزاید، پژوهشی اصیل است که منتقدان ادبی پیوسته بر آن تأکید کرده اند. نسخه خطی «کاشف المشکلات» بهاء الدین ابوبکر بن کالنجار شیرازی باقی مانده از قرون هفتم و هشتم هجری است که از آن تنها نسخه ای منحصر به فرد و به خط خود مؤلف در دست است. نویسنده به تصریح متن اثرواذعان کتب رجال معاصر وی، از مقام شامخ عرفانی و وجاهت علمی برخوردار بوده و کتاب خود را برای رفع دشواری های فهم علوم متداول در زمان خود و به خواهش فضلای عصر ترتیب داده است. این کتاب که به زبان علمی ساده و روشن وگاه آراسته به صناعات لفظی و معنوی در قالب جملاتی کوتاه به رشته تحریر درآمده است، علاوه براشتمال بر اصطلاحات عرفانی و مکاشفات مؤلف، شامل فصول متعدد دیگر در باب تفسیر آیات و احادیث، طب، دشواری های حکمی و کلامی و وصایای مؤلف است. این کتاب سه قسم عمده دارد که هر یک به چندین باب و هر باب به رسالات متعدد تقسیم شده و مجموعاً به 349 رساله منقسم است. این نوشتار بر آن است با ارائه توضیحاتی چند در باب احوال مؤلف و بررسی کتاب کاشف المشکلات و مندرجات آن، به بررسی ساختار، سبک و ویژگی های زبانی این نسخه خطی بپردازد و آن را از بعد زیباشناختی و ادبی بررسی کند.
۵۰۷۱.

ژول ورن: دانشمند نویسنده یا نویسندة دانشمند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم رمان انقلاب صنعتی ژول ورن ژانر علمی - تخیلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نویسندگان و نمایشنامه نویسان
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات جهان نقد و بررسی آثار
تعداد بازدید : ۲۰۰۲ تعداد دانلود : ۷۷۹
بی تردید ژول ورن را باید بزرگ ترین نویسنده ای دانست که سبک نگارش داستان های علمی- تخیلی را پایه گذاری کرده است. خوانندگان و منتقدان آثار وی بر این عقیده هستند که درحقیقت، علم با ورن پا به عرصة ادبیات گذارده است. نگاه ژول ورن به پیشرفت های علمی و صنعتی نگاهی مثبت و خوش باورانه است. او با نگارش رمان های علمی، علاوه بر خلق ماشین های گوناگون و جدید و نیز اکتشاف مکان های ناشناخته، علم را در باطن خوب توصیف می کند و پیشرفت های علمی را سبب پیشرفت انسان می داند. در این مقاله با نظری کلی به مجموعة آثار ژول ورن سعی داریم تا با نگاهی بر تأثیر تحولات و اختراعات صنعتی عصر در این آثار، تأثیر نویسنده و آثارش بر اختراعات بعد از خود را نیز بررسی کنیم. آن گاه از خلال این تحقیق به این سؤال پاسخ دهیم که با توجه به علاقة مفرط ورن به علم، آیا علمی که او در رمان هایش ارائه می کند، علمی تخصصی و حاصل مطالعات پراکندة او است یا علمی غیرتخصصی و حاصل تجربة شخصی نویسنده؟ به بیان دیگر، آیا می توان ورن را علاوه بر نویسنده، دانشمند نیز نامید؟
۵۰۷۵.

پیوند کلام اسلامی با متناقض نما در زبان عطار نیشابوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلام اسلامی عطار نیشابوری متناقض نما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۱
در آثار ادبی بر خلاف هنجار منطق و ریاضی ، گاه دو چیز که در ظاهر نقیض هم هستند با هم جمع می‌شوند و همدیگر را نقض نمی‌کنند . عظمت خداوند از یک سو و محدودیتهای وجودی انسان از سوی دیگر ، همچنین ضرورت تلاش انسان برای شناخت خدا در عین ناشناختگی و دسترس ناپذیری او ، همه تناقض محسوب می‌شوند . همچنین صفات و اسمای خداوند نظیر : ظاهر و باطن ، قهار و رحیم ، متناقض به نظر می‌رسند لیکن علی رغم این محدودیتها و تناقضها ، انسان دست از طلب برنداشته ، و فراتر از آن ، تلاشهای خود را در قالب زبان بیان کرده و صرفا به یک کشف باطنی بسنده نکرده است ...
۵۰۷۹.

نماد از دیدگاه ابهام (تحلیل عناصر بلاغی نمادگونه در شعر معاصر فارسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نماد ابهام شعر معاصر کنایه ی رمزی استعاره نمادنما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۷۴
نماد از منظر علوم بلاغی کلمه، عبارت و یا جمله ای است که علاوه بر معنای ظاهری، طیف معنایی گسترده ای به خواننده القا کند. از آن جا که بیان اندیشه های غامض عرفانی و انعکاس غیر مستقیم اندیشه های سیاسی و اجتماعی در غالب نمادین، آسان تر است، از دیرباز نماد و نمادپردازی در ادب فارسی به ویژه در گستره ی شعر فارسی، ظهور ویژه ای داشته است. در ادبیات معاصر علاوه بر عوامل مذکور،توجه به آشنایی زدایی در متون ادبی و ظهور و بروز مکاتبی که گرایش خاص به ابهام دارند، بسامد نمادپردازی را افزون تر کرده است، به خصوص اینکه نماد تمام ویژگی های ابهام هنری را دارد و یکی از عوامل اصلی ابهام زا در شعر به شمار می رود. از این رو ارائه ی تعاریف دقیق و بررسی نمادهای شعر معاصر، می تواند گره گشای ابهام حاکم بر آن ها باشد و در تشخیص نماد از موارد مشابه آن یعنی کنایه های رمزی و استعاره های نمادنما به خواننده کمک کند. لذا در این مقاله بر آنیم نماد را از دیدگاه ابهام مورد بررسی قرار داده و به موارد نزدیک و مشابه آن نیز بپردازیم.
۵۰۸۰.

نقد و بررسی کتاب شخصیت پردازی در داستان های کوتاه دفاع مقدس نوشته حسن بارویان ( با حضور دکتر محمدرضا سنگری ، بلقیس سلیمانی ، علی اصغر شیرزادی )

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان