مدیریت اطلاعات

نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۳۹۰ مورد.

۱۰۱.

بررسی فرایند اطلاع جویی پیوسته دانشجویان کارشناسی ارشد کتابداری و اطلأع رسانی دانشگاه های دولتی شهر تهران

نویسنده: حمید کشاورز عباس حرى

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی تابستان ۱۳۸۳ شماره ۴۱

کلید واژه ها: اینترنت اطلاع جوی جست و جوی پیوسته دانشجوبان کتابداری و اطلأع رسانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۸ تعداد دانلود : ۹۶۱

پژوهش حاضر با هدف شناخت چگونگی فرایند جست و جوی اطلاعات پیوسته دانشجویان کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های دولتی شهر تهران انجام پذیرفته است. با توزیع پرسشنامه بین 36 دانشجوی ویژگی های جمعیت شناختی، میزان دانش جست و جو و زمینه های علاقه مندی آنها در اینترنت مشخص گردید. بر پایه یافته های پرسشنامه چهار سناریوی جست و جو در زمینه های موضوعی علمی پژوهشی، اخبار و سرگرمی طراحی و در اختیار دانشجویان قرارگرفت. با استفاده از بستهء نرم افزاری Track 4 win کلیهء حرکات و رفتار جست و جوی دانشجویان در چند پایگاه اطلاعاتی در محیط access Microsoft در قالب گزارش ثبت و ضبط شد. در پایان جست و جوها از یکایک دانشجوبان مصاحبه ای با چهار پرسش (سه پرسش بسته و یک پرسش باز به عمل آمد. باکاربرد روش تحلیل گزارش و بستر قرار دادن مدلی برگرفته از مدل فرابند اطلاع جویی مارکیونی نی مشخص شدکه دانشجویان در فرایند جست و جوی خود به ترتیب در مراحل ارزیابی نتایج 63/35 درصد فرمول بندی و اجرای پرسش با 42/27 درصد، گزینش منبع با 32/17 درصد؟ اسنخراج اطلاعات با 99/14 درصد، دریافت مسئله با 82/2 درصد، و توقف انعکاس با 87/1 درصد در حال تردد و توقف بودند. بر پایه گزارش های به دست آمده رفتارهای کاربران به لحاظ تعداد رکورد زمان، سناریو ضریب موفقیت، مدرک نوع سایت های مورد بازدید تکرار استفاده از سایت یا سایت های خاص راهبرد کاوش نوع و میزان خطا وکلید واژه ها مورد بررسی قرار گر فت.

۱۰۲.

ضرورت های نوین بازنـگری در ذخیره و بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا داورپناه

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هشتم پاییز ۱۳۸۴ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: منطق فازی ساختار دانش نظام طبقه بندی سنتی نظریه سنجش ناپذیری علم نظام فرامتن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۶ تعداد دانلود : ۷۶۴

فرایند سازماندهی اطلاعات، در طول تاریخ از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و در هر زمان، بسته به نوع و ماهیت منابع اطلاعاتی و پارادایم ها و رویکردهای مسلط، رهیافت های متفاوتی برای سازماندهی اطلاعات مورد توجه قرار گرفته است. ولی امروزه همگام با توسعة جهان دانش، نیاز به بازنگری درنظام های سازماندهی این جهان، جدیترشده. در این مقاله ابتدا ویژگیهای نظام های طبقه بندی سنتی و سرعنوان های موضوعی بر شمرده شده است. سپس بر مبنای برخی افق های نوین ( مانند ساختار و نظام تبادل دانش، نظام فرامتن، منطق فازی، سنجش ناپذیری رده بندیها، و رابطة میان رشته ای)، ضرورت های تحول در نظام های سنتی طبقه بندی مورد تحلیل قرار گرفته است.

۱۰۳.

ارتقای نشریات علمی حوزوی در سطح بین المللی؛ ظرفیت ها، آسیب ها

مصاحبه شونده: علی اکبر صبوری علی اکبر موسوی موحدی علی عباسی سید عباس صالحی محسن جوادی

منبع: پژوهش و حوزه زمستان ۱۳۸۷ شماره ۳۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۹۶ تعداد دانلود : ۸۹۷

۱۰۴.

فولکسونومی: از آن کاربران، برای کاربران

نویسنده: امیرحسین مردانی

منبع: کتاب سال بیستم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳ (پیاپی ۷۹)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۹۱ تعداد دانلود : ۹۷۴

۱۰۵.

علوم/ مدیریت بازیابی و اشاعه اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا فدایی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال پانزدهم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۵۹

کلید واژه ها: کتابداری و اطلاع رسانی علوم بازیابی و اشاعه اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۷۴ تعداد دانلود : ۱۰۸۲

در این مقاله به اهمیت نام گذاری اشاره شده و این که نام باید حاوی عمده ترین کارکردهای رشته علمی و مقبول عام باشد. نام و عنوان هر رشته نشان گر وحدت موضوع آن رشته است که اگر اجزای آن به صورت ترکیب اتحادی و نه انضمامی درکنار هم باشند، هویت واحد را به خوبی نشان خواهند داد. کتابداری و اطلاع رسانی با تعریفی جدید متشکل از دو عنصر منابع و کاربر است که چنانچه با ترکیبی اتحادی در کنار هم باشند که نیاز اطلاعاتی انسانِ بین آن دو را پیوند داده است می تواند به خوبی بیانگر رشته با کارکردهای مورد انتظار آن باشد؛ به عبارت دیگر اگر به شیوه زبان شناسان به تفاوت معنا و مدلول هم قائل باشیم، کارکرد کتابداری و اطلاع رسانی زمانی محقق خواهد شد که کتابداران و اطلاع رسانان، نیاز واقعی کاربران را به عنوان مدلول های واقعی در نظر داشته باشند. آن گاه خوشایند بودن نام و مورد پذیرش و قبول عام واقع شدن نیز عامل مهم دیگری به شمار می آید. همچنین استدلال می شود که عنوان «علوم (مدیریت) بازیایی و اشاعه اطلاعات» از جنبه های مختلف می تواند کارکرد های رشته را به خوبی بیان و ویژگی های عملیاتی آن را بازگو کند. اما جنبه دوم آن به عادت افراد و تبلیغ نسبت به آن بستگی دارد. چنانچه جمع متخصصان نظر مثبتی نسبت به آن داشته باشند، این نام می تواند مانند بسیاری از عبارات که در آغاز تازگی دارد و یا ثقیل است، به مرور زمان جا بیافتد و آهسته آهسته جای خود را باز کرده و مقبول عام قرار گیرد.

۱۰۶.

تجزیه و تحلیل و بررسی وضعیت توسعه یافتگی شهرستان های استان یزد از نظر مولفه های اطلاع رسانی در سالهای 1384-1380(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حبیب الله میرغفوری زهرا صادقی آرانی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره یازدهم بهار ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلید واژه ها: تاکسونومی عددی استان یزد اطلاع رسانی توسعهیافتگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۶۹ تعداد دانلود : ۱۱۰۶

اطلاع رسانی به عنوان ابزاری اساسی برای توسعة فرهنگی و متعاقب آن زیرساختی برای توسعه در سایر بخشهای کشور به شمار میرود. یک جامعه بدون بهره گیری از اهرم توانمند اطلاع رسانی، در دستیابی به توسعه با مشکل مواجه خواهد شد. به عبارت دیگر، بهبود شبکه های اطلاع رسانی عمومی به عنوان پیش نیازِ برنامه ریزی و تصمیم گیری، به بهبود و افزایش توسعهیافتگی در تمام جنبه های آن منتهی میشود. بدین منظور، مقالة حاضر با هدف بررسی و تجزیه و تحلیل توسعهیافتگی شهرستانهای استان یزد از نظر شاخصهای اطلاع رسانی عمومی و روند تغییرات آن طی سالهای 84-1380 و به منظور برنامه ریزی در این بخش، انجام گرفته است. روش تحقیق در این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است و جامعهی آماری آن را شهرستانهای استان تشکیل میدهد. برای انجام این تحقیق، پس از تعیین شاخصهای توسعهیافتگی اطلاع رسانی، آمار و داده های آن از سالنامة آماری و سازمان فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان تهیه گردیده است. به منظور اندازه گیری توسعهیافتگی اطلاع رسانی این استانها، از روش تاکسونومی عددی و با استفاده از 11 شاخص بهره گرفته شده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد حدود نیمی از شهرستانهای این استان از امکانات اطلاع رسانی کافی محرومند. شهرستانهای ابرکوه، بافق، مهریز و اردکان از نظر شاخصهای اطلاع رسانی طی سالهای 84-1380، همواره جزء شهرستانهای برخوردار استان به شمار میروند. شهرستانهای خاتم، طبس و صدوق نیز شهرستانهای محروم از امکانات اطلاع رسانی استان بوده اند. سایر شهرستانهای این استان نیز در زمرة شهرستانهای نیمه برخوردار به شمار میروند

۱۰۷.

بررسی رابطه ویژگیهای موتور کاوش اطلاعات و انتظارات کاربران

نویسنده: غلامعلی منتظر مهدی ذبیحی

منبع: پیک نور سال چهارم زمستان ۱۳۸۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۹ تعداد دانلود : ۹۴۲

۱۰۸.

معیارهای ارزیابی ربط در نظامهای بازیابی اطلاعات: دانسته ها و ندانسته ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نجلا حریری فهیمه باب الحوائجی مهرداد فرزندی پور سمیه نادی راوندی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلید واژه ها: ارزیابی معیار ارزیابی بازیابی اطلاعات دقت مجموعه های رتبه بندی شده مجموعه های رتبه بندی نشده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۳ تعداد دانلود : ۱۵۲۰

ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات یکی از چالشهای بزرگ متخصصان علم اطلاعات است چون تعیین کارآیی یک نظام به قضاوت در مورد ربط مدارک ارائه شده با نیاز اطلاعاتی کاربر بستگی دارد و این موضوع دارای پیچیدگی های خاصی است. از طرفی نظامهای بازیابی وبی، بسیار متفاوت تر از نظامهای بازیابی سنتی هستند. در محیط وب نیز با نظامها با مجموعه های رتبه بندی شده و نظامها با مجمو عه های رتبه بندی نشده مواجه هستیم که هر کدام معیار و مقیاس ارزیابی خود را دارند. به همین دلیل، سنجش ربط بر اساس نوع رتبه بندی نتایج در این نظامها، متفاوت است. در این مقاله، معیارهای سنجش ربط در نظام های بازیابی اطلاعات به تفکیک نظامهای رتبه بندی نشده(شامل دقت، بازیافت، معیار اف ) و نظامهای رتبه بندی شده (شامل منحنی های دقت و بازیافت، دقت افزوده، میانگین دقت افزوده در نقطه 11، میانگین دقت متوسط، دقت در K ، دقتR و منحنی راک و افزایش تجمعی) تشریح شده و ضمن اشاره به مقیاسهای ارزیابی ربط، یک مقیاس ارزیابی دقت 4 درجه ای معرفی گردیده است که با استفاده از آن می توان به ارزیابی غیردودیی دقت در نظام بازیابی اطلاعات وب شامل دقت کامل، برتر، مفید، واقعی و در نهایت دقت متغیر پرداخت.

۱۰۹.

مطالعه کتابسنجی کتابهای ترجمه شده در حوزه های علوم پایه، مهندسی، کشاورزی و پزشکی بین سالهای1379-1370(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی نقدی محمدرضا داورپناه

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هشتم زمستان ۱۳۸۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلید واژه ها: ترجمه انتقال اطلاعات مترجم ترجمه های فارسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۳ تعداد دانلود : ۹۲۳

با استفاده از روش کتابسنجی، وضعیت کلی کتابهای ترجمه شده بر اساس متغیرهایی نظیر: موضوع، زبان، نویسنده، کشوراصلی محل نشر، تجدید چاپ، نوع فعالیت ناشران، جنسیت و فعالیت مترجمان در زمینه های علوم پایه، مهندسی، کشاورزی، پزشکی بین سالهای 1379-1370 در سطح کشور به تصویر کشیده است. همچنین سمت و سوی دانش انتقال یافته، میزان حضور علمیکشورهای مختلف در ایران و رابطه زمینه های موضوعی کتابهای ترجمه شده با متغیرهایی نظیر زبان و کشور در حوزه های مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان میدهدکه از کل 6677 عنوان کتاب مترجم در طول سالهای مورد بررسی در رده موضوعی علوم 2484 عنوان، پزشکی 2206 عنوان، مهندسی 1568 عنوان و کشاورزی 419 عنوان کتاب ترجمه شده است. بیشترین کتابهای ترجمه شده از زبان انگلیسی با فراوانی 2/87 درصد است. دو کشور انگلستان و آمریکا به میزان 91/79 درصد در عرصه کتابهای ترجمه شده حوزه های چهارگانه حضور داشته ا ند

۱۱۰.

میزان جامعیت و مانعیت ابزارهای کاوش فارسی اینترنت در بازیابی اطلاعات در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی

نویسنده: صدیقه شاکری

منبع: کتاب سال نوزدهم بهار ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی ۷۳)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۳ تعداد دانلود : ۸۱۵

۱۱۱.

سرعنوانهای موضوعی-چهریزه ای: گامی بلند در تحقق اهداف طرحهای ابر داده ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اکبر خاصه

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم بهار ۱۳۸۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: سرعنوان های موضوعی چهریزه ای (Fast) سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره (Lcsh) فایل مستند مارک21

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۲۰ تعداد دانلود : ۷۳۸

ظهور و شیوع سیل آسای منابع الکترونیکی بر روی وب، مشکلاتی را عاید کتابداران و متخصصان اطلاع رسانی ساخته است، از جمله اینکه چگونه این منابع را توصیف و دستیابی موضوعی به آنها را فراهم کنند تا از این طریق کشف و بازیابی آنها را تسهیل نمایند. گذشت زمان نشان داده است کارایی سرعنوانهای موضوعی کتابخانه کنگره در محیطهای الکترونیکی، محدود و تا حدودی غیرممکن مینماید. از این رو، تهیه طرحی که حاوی سرعنوانهایی غنی، ساده، قابل فهم و مهم تر از همه منطبق با محیط الکترونیکی باشد، میتواند مفید واقع شود. این مقاله به معرفی و بررسی سرعنوانهای FAST (اصطلاحگان موضوعی ـ چهریزه ای) میپردازد که برای سازماندهی،کشف، و بازیابی اطلاعات در قرن 21 تدوین شده است و مبتنی بر واژگان کنترل شده LCSH بوده ولی چهریزه ای تر و دارای پس همارایی بیشتری است.

۱۱۲.

جغرافیای فرار مغزها

نویسنده: محسن نوکاریزی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفتم پاییز ۱۳۸۳ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: فرار مغزها جریان اطلاعات تولید اطلاعات مصرف اطلاعات مهاجرت دانشمندان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۹ تعداد دانلود : ۸۰۶

هدف مقالة حاضر بررسی تأثیر مهاجرت متخصصان یا فرار مغزها بر روند فعالیت های علمی، فناوری، اقتصادی و بر جریان اطلاعات است. در این مقاله به پدیدة فرار مغزها به عنوان فرار سرمایه های اطلاعات علمی و فنی کشور نگاه شده است. ابتدا مفهوم و تاریخچة این پدیده در سطح جهان و ایران بررسی، و سپس به دلایل فرار مغزها، راه های پیشگیری، سیاست جذب مغزها به جای فرار پرداخته شده است. مهمترین دلایل فرار مغزها مشکلات اقتصادی، نبود امکانات مناسب آموزشی و پژوهشی، فراهم نبودن زمینة رشد علمی، وجود بحران های متعدد مقطعی و نبود امنیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ذکر شده است. فرار یا مهاجرت نخبگان به عنوان مغزهای اطلاعات علمی و فنی باعث کاهش فعالیت های علمی، فناوری و اقتصادی، کاهش تولید و مصرف اطلاعات، کاهش میزان فعالیت مراکز اطلاع رسانی و کتابخانه ها و کاهش میزان تقاضا برای استفاده از بانکهای اطلاعاتی خارجی میشود.

۱۱۳.

مدیریت مؤثر نقاط دسترسی برای سازماندهی اطلاعات در فهرست های رایانه ای

نویسنده: شعله ارسطوپور

منبع: کتاب سال نوزدهم تابستان ۱۳۸۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۴)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۷ تعداد دانلود : ۹۷۹

۱۱۴.

تحلیل و مقایسه فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی با فهرست سرعنوان های موضوعی کنگره از منظر ویژگی های ساختار زبانی و شبکه معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عاطفه شریف محمدرضا داورپناه اعظم صنعت جو

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: شبکه معنایی ساختار زبانی سرعنوان موضوعی فارسی سرعنوان موضوعی کنگره

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۱۲ تعداد دانلود : ۷۱۳

هدف: فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی به منزله ابزاری استاندارد و ملی جهت بازنمایی موضوعی کتاب های فارسی از سوی کتابخانه ملی ایران و سایر کتابخانه ها در ایران مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از انجام این پژوهش، بازشناسی عمیق ویژگی های سرعنوان های موضوعی فارسی در دو حیطه ساختار زبانی و شبکه معنایی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش تحلیل محتوا انجام پذیرفته است. دستور کار کدگذاری مطابق با پرسش های پژوهش، چارچوب تعریف شده، مبانی نظری به ویژه در حوزه زبان و بازنگری متخصصان آن حوزه تدوین شد. فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی ویرایش سوم و دو پیوست آن (11233 رکورد) و سرعنوان های موضوعی مشترک در فهرست کنگره و فارسی (9519 رکورد) به منزله جامعه آماری قرار گرفت. بخشی از داده ها از سطح جامعه آماری و بخشی دیگر از طریق نمونه تصادفی گردآوری شد. یافته ها: طبق یافته ها از نظر ساختار زبانی، سرعنوان های موضوعی فارسی با 17/86 درصد از زبان طبیعی پیروی کرده اند و 87/79 درصد از سرعنوان ها پیش همارای طبیعی هستند. از نظر دستوری شکل غالب سرعنوان ها به صورت اسم (1/96 درصد) و گروه اسمی (87 درصد) است. تفاوت معناداری میان دو فهرست از نظر طبیعی یا مصنوعی بودن زبان، وجود یادداشت دامنه و وجود شماره رده برقرار است. از نظر شبکه معنایی، تفاوتی اساسی و معنادار میان دو فهرست سرعنوانی موضوعی فارسی و کنگره قابل مشاهده است. با توجه به ضعف و اشکال در شبکه روابط معنایی فهرست سرعنوان های موضوعی فارسی لازم است این فهرست در جهت اصلاح و غنی سازی شبکه معنایی میان سرعنوان ها مورد بازنگری قرار گیرد.

۱۱۵.

مجله های علمی دسترسی آزاد و الگوهای مالی نشر آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا جمالی مهمویی حسین وکیلی مفرد سعید اسدی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم تابستان ۱۳۸۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: مجله های علمی دسترسی آزاد مجله های رایگان نشریه های الکترونیک هزینه اشتراک نشریه های ادواری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۰۶ تعداد دانلود : ۸۷۵

این مقاله ابتدا به مرور بحران کنونی تهیة نشریه های علمی و پژوهشی در کتابخانه های دانشگاهی و تخصصی که با مشکل افزایش هزینة اشتراک نشریه های ادواری مواجه هستند، میپردازد. سپس پیش زمینة ظهور نشریه های علمی رایگان موسوم به «مجله های دسترسی آزاد» را مورد بررسی قرار داده و به بحث در مورد الگوهای رایج برای تأمین مالی این شیوة نشر میپردازد. هدف نشریه های دسترسی آزاد که عموماً به صورت الکترونیکی منتشر میشوند این است که مقاله های علمی را به صورت رایگان در دسترس همگان قرار دهند. در الگوی سنتی، هزینه نشر یک نشریه از طریق حقّ اشتراک تأمین میشود. در عوض، مجله های دسترسی آزاد تلاش میکنند تا هزینة نشر خود را از مجرایی غیر از گرفتن حق اشتراک، از خوانندگان تأمین کنند. از شیوه های رایج مورد استفادة این مجله ها برای تأمین هزینه، میتوان به گرفتن پول از مؤلفان برای نشر مقاله های آنان، درج آگهی تبلیغاتی، و یا جلب حمایت سازمانها و مؤسسات حامی پژوهش و نشر اشاره کرد. اگر چه تردیدهای بسیاری در مورد موفقیت این الگوی نشر مجله های علمی در دراز مدت وجود دارد، اما تعداد این مجله ها در حال حاضر رو به افزایش است و این میتواند دلیلی بر امکان همزیستی مجله های دسترسی آزاد در کنار مجله های سنتی باشد.

۱۱۶.

درآمدی بر سیستم های مدیریت فراداده

نویسنده: یعقوب نوروزی

منبع: کتاب سال بیستم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴ (پیاپی ۸۰)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۰۲ تعداد دانلود : ۸۵۵

۱۱۷.

جهانی شدن رسانه های جمعی

نویسنده: افشین رزاقی

منبع: روابط عمومی آذر و دی ۱۳۸۴ شماره ۳۸ و ۳۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۷ تعداد دانلود : ۹۷۸

۱۱۸.

بررسی تطبیقی کیفیت نمایه سازی و رتبه بندی اشیاء محتوایی حاوی عناصر فراداده ای هسته دوبلین و مارک 21 توسط موتورهای کاوش عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی طاهری نجلا حریری رحمت الله فتاحی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره دوازدهم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۴ (۴۸)

کلید واژه ها: رتبه بندی نتایج کاوش موتورهای کاوش عمومی قالب فراداده ای مارک 21 طرح فرادادهای هسته دوبلین کیفیت نمایه سازی عناصر فراداده ای زبان نشانه گذاری گسترش پذیر (XML)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۷ تعداد دانلود : ۷۸۸

پژوهش حاضر با هدف تبیین کیفیت نمایه سازی و رتبه بندی اشیای محتوایی حاوی عناصر فرادادهای هسته دوبلین و مارک 21 مبتنی بر زبان نشانه گذاری گسترش پذیر (XML) توسط موتورهای کاوش عمومی، و مقایسه آنها با یکدیگر به روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را صد شیء محتوایی مبتنی بر XML در قالب دو گروه تشکیل میداد؛ گروه اول حاوی پیشینههای فرادادهای هسته دوبلین، و گروه دوم حاوی پیشینههای فرادادهای مارک 21 که بر روی دو حوزه فرعی http://www.dcmixml.islamicdoc.com و http://www.marcxml.islamicdoc.com انتشار یافته بود. حوزههای فرعی مورد مطالعه به دو موتور کاوش گوگل و یاهو معرفی شدند. کیفیت نمایه سازی پیشینههای فرادادهای درج شده در اشیای محتوایی و تفاوت نمایه سازی و رتبه بندی آنها بررسی گردید. تمامی عناصر پیشینههای فرادادهای مورد مطالعه توسط موتورهای کاوش گوگل و یاهو نمایه سازی شدند. بر اساس نتایج آزمون غیر پارامتری یومان ـ ویتنی، تفاوتی میان کیفیت نمایه سازی پیشینههای فرادادهای هسته دوبلین و مارک 21 مبتنی بر XML توسط موتورهای کاوش گوگل و یاهو مشاهده نگردید. میزان معناداری تفاوت رتبه بندی اشیای محتوایی حاوی عناصر فرادادهای هسته دوبلین و مارک 21 در دو موتور کاوش گوگل و یاهو نیز با استفاده از آزمون «یومان ـ ویتنی» محاسبه گردید. بین رتبه بندی اشیای محتوایی حاوی دو طرح فراداده ای در موتور کاوش گوگل تفاوت معناداری مشاهده نشد، اما وضعیت رتبه بندی اشیای محتوایی حاوی دو طرح فرادادهای در موتور کاوش یاهو، تفاوت معناداری داشت. یافتههای پژوهش نشان داد هیچ یک از دو طرح فرادادهای هستة دوبلین و مارک 21 مبتنی بر XML، از لحاظ دسترس پذیری توسط موتورهای کاوش عمومی، نسبت به یکدیگر برتری ندارند

۱۱۹.

استخراج خودکار عبارتهای کلیدی از متون مقاله های فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی گزنی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۵)

کلید واژه ها: کلیدواژه عبارتهای کلیدی مقاله های فنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۴ تعداد دانلود : ۱۱۴۷

در پژوهش حاضر، عبارتهای کلیدی از متون مقاله های فارسی به صورت خودکار جداسازی گردیده است. استخراج عبارتها مبتنی بر روشهای آماری، نحوة توزیع واژگان، مجاورت و ... صورت پذیرفته است. سیستمی که بر پایه پژوهش حاضر طراحی گردیده، با توجه به بازخوردهای کاربر از قابلیت یادگیری برخوردار است، با توجه به بازخوردهای کاربر از قابلیت یادگیری برخوردار است، به گونه ای که در طول زمان مرتباً به کارایی آن افزوده میشود. استخراج عبارتهای کلیدی میتواند در پهنه گسترده ای از مسائل از جمله در طراحی سیستمهای بازیابی اطلاعات، کاربر داشته باشد.

۱۲۰.

آیا کتابداری و اطلاع رسانی فقط منتظر تغییر نام است؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا فدایی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال پانزدهم تابستان ۱۳۸۸ شماره ۵۷

کلید واژه ها: فلسفه طبقه بندی کتابداری و اطلاع رسانی دانش شناسی فلسفه ی علم هویت شناسی ابهام در تعریف بازیابی اطلاعات و دانش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۷۷ تعداد دانلود : ۱۰۱۹

کتابداری و اطلاع رسانی به فقر مبانی نظری مبتلا است. تنها تعویض نام مشکلی را حل نمی کند. در واقع، کتابداری نه به لحاظ نام شایسته این رشته است و نه به لحاظ محتوا مطابقتی با مفهوم آن دارد. اگر چه در دنیای غرب با گسترش موج جدید صنعتی و نیاز روز افزون پژوهشگران به یافتن دانش، کتابخانه ها به عنوان جایگاهی برای عرضه یافته های علمی دارای رونقی دوباره شدند، اما با ظهور فن آوری اطلاعاتی و قدرت اشاعه ی اطلاعات از طریق استفاده از ابزارهای جدید الکترونیکی و نوری این توجه و رونق دستخوش چالش گردید. تا جائی که ضرورت وجود کتابخانه به شکل سنتی آن مورد تردید قرار گرفت. این بی مهری در حالی صورت گرفت که زیربنای فن آوری جدید هم بر طبقه بندی استوار بود. نویسنده در این مقاله از شش جنبه حوزه ی کتابداری و اطلاع رسانی را بررسی و درباره ی آنها پیشنهادی ارائه می کند. این شش جنبه عبارتند از: اول خاستگاه مفهوم کتابداری و اطلاع رسانی، دوم جایگاه آن در درخت دانش، سوم تعریف جامع و مانع از این رشته، چهارم دامنه ی حضور و نفوذ این رشته، پنجم پیشنهاد نامی برای آن و سرانجام پیشنهاد نام هایی برای مشاغلی که این حوزه ملزم به تربیت افراد برای آن مشاغل است. روش پژوهش در این مطالعه استقراء، مطالعه ی تطبیقی و تا اندازه ای تحلیل محتوا است.

درخت حوزه‌های تخصصی