درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۰۰۱ تا ۱٬۰۲۰ مورد از کل ۷٬۲۷۴ مورد.
۱۰۰۱.

فراتحلیل رابطه ی مدیریت دانش و نوآوری در سازمان با تاکید بر ابعاد و متغیرهای میانجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۸) 1643-1668

کلید واژه ها: مدیریت دانش نوآوری فراتحلیل.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۳۸۶
این تحقیق با استفاده از روش فراتحلیل به شناسایی روابط مستقیم و غیر مستقیم مدیریت دانش و ابعاد آن با نوآوری پرداخت. تحقیق حاضر از نظر هدف توصیفی و از نظر نوع استفاده کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، شامل 57 پایان نامه کارشناسی ارشد، دکترا و پژوهش های مدیریت دانش و نوآوری در سازمان بود که تعداد 15 مورد (معادل با 48 واحد فراتحلیل) با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدف مند به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شدند. پایایی شناسایی از طریق توافق داوران در انتخاب تحقیق ها و طبقه بندی آنها، پایایی کدگذاری از طریق توافق داورها در مورد استفاده از مفاهیم خاص برای کدگذاری متغیرها و پایایی سطح معنی داری و اندازه اثر از طریق توافق در محاسبات اندازه اثر در بین دو فرا تحلیل گر به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد از میان 48 اندازه اثر، 18 اندازه اثر زیاد (بیشتر از 5/0)، 17 اندازه اثر پایین (بین 1/0 تا 3/0) و 8 اندازه اثر متوسط (3/0-5/0) بود. همچنین نتایج نشان داد توسعه دانش، تسهیم دانش، استفاده از دانش، نگهداری دانش به ترتیب دارای بیشترین اندازه اثر بر متغیر نوآوری هستند. جو اخلاقی از طریق مدیریت دانش و نگهداری دانش از طریق فناوری اطلاعات بیشترین اندازه اثر را بر متغیر نوآوری دارد.
۱۰۰۲.

خدمات استفاده از تکنولوژی رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی: ارائه نقشه راه

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 123 - 144

کلید واژه ها: رایانش ابری کتابخانه نقشه راه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۱ تعداد دانلود : ۴۲۷
رایانش ابری یک مدل محاسباتی است که نرم افزارها و منابع محاسباتی مبتنی بر وب را هنگام تقاضای کاربران ارائه می کند. رایانش ابری علاوه بر اینکه باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود به کاربران اجازه دسترسی به نرم افزارها را می دهد. دسترس پذیری، مدیریت و بهره برداری بهینه تر از منابع از مزایای دیگر مجازی سازی به حساب می آید. در این مقاله به توضیح رایانش ابری، استانداردهای رایانش ابری پرداخته ایم و در پایان نقشه راهی برای استقرار رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ارائه می کنیم. رایانش ابری یک مدل محاسباتی است که نرم افزارها و منابع محاسباتی مبتنی بر وب را هنگام تقاضای کاربران ارائه می کند. رایانش ابری علاوه بر اینکه باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود به کاربران اجازه دسترسی به نرم افزارها را می دهد. دسترس پذیری، مدیریت و بهره برداری بهینه تر از منابع از مزایای دیگر مجازی سازی به حساب می آید. در این مقاله به توضیح رایانش ابری، استانداردهای رایانش ابری پرداخته ایم و در پایان نقشه راهی برای استقرار رایانش ابری در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ارائه می کنیم.
۱۰۰۳.

مطالعه تاثیر شخصیت و ویژگی های موقعیتی بر نگرش به اشتراک گذاری دانش در کتابداران کتابخانه های عمومی

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 17 - 37

کلید واژه ها: مدیریت دانش خودکارآمدی عزت نفس ارزیابی شناختی کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۵۶۷
پژوهش حاضر به بررسی تاثیر ویژگی های شخصیتی (خودکارآمدی و عزت نفس) و ویژگی های موقعیتی (ارزیابی شناختی: تهدید در مقابل چالش) بر نگرش به اشتراک گذاری دانش در کتابداران کتابخانه های عمومی خراسان رضوی می پردازد. پژوهش حاضر کاربردی بوده که با روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام شده است. آلفای کرونباخ برای پرسشنامه های 4 گانه مورد استفاده و پایایی ابزار پژوهش مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش 310 نفر از کتابداران کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه ها است که بر اساس فرمول کوکران، پرسشنامه بین 172 کتابدار توزیع و در نهایت 141 پرسشنامه پاسخ داده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهند که کتابداران با خودکارآمدی بالا و عزت نفس بالا، نگرش مثبت تری به مدیریت دانش و همکاری در سازمان دارند. هم چنین کتابدارانی که در موقعیت ها، ارزیابی چالش دارند؛ نگرش مثبت تری به مدیریت دانش و همکاری در سازمان دارند. بالعکس کتابدارانی که در موقعیت ها، ارزیابی تهدید دارند؛ نگرش مثبت کمتری به مدیریت دانش و همکاری در سازمان دارند. هم چنین بین خودکارآمدی و عزت نفس کتابداران کتابخانه های عمومی استان خراسان رضوی ارتباط معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش تاثیر دو دسته ویژگی های شخصیتی شامل عزت نفس و خودکارآمدی و همچنین ویژگی های موقعیتی شامل ارزیابی شناختی تهدید و چالش در مواجهه با موقعیت ها را بر نگرش کتابداران به مدیریت دانش تایید نموده و نشان می دهند که این عوامل می تواند پیش بینی کننده نگرش کتابداران به مدیریت دانش و همکاری در اشتراک دانش باشند. اصالت: این پژوهش ارتباط ویژگی های شخصیتی و مدیریت دانش را مورد بررسی قرار داده است.
۱۰۰۴.

بررسی وضعیت معماری مرجع مدیریت دانش در سازمان های مالی(مورد مطالعه: مرکز تحقیقات، تحول و برنامه ریزی بانک صادرات ایران)

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 39 - 62

کلید واژه ها: سازمانهای مالی معماری مرجع مدیریت دانش عناصر مدیریت دانش عناصر فناوری اطلاعات عناصر کسب و کار دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۸۱
پژوهش حاضر با هدف مطالعه عناصر معماری مرجع مدیریت دانش به اعتبارسنجی معماری مرجع مدیریت دانش در سازمان های مالی می پردازد.پژوهش از نوع کمی و کیفی است. روش مورد استفاده، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه است. از روش سرشماری برای نمونه گیری استفاده شده است. یافته ها نشان داد که از میان 3 عنصر، کمترین میزان توجه مرکز به عنصر مدیریت دانش و سپس کسب و کار دانش است. میزان توجه به عنصر فناوری اطلاعات در حد متوسط می-باشد. در بین مؤلفه های مدیریت دانش کمترین توجه به مؤلفه های استخراج دانش و شناسایی دانش است و بیشترین توجه نسبت به سایر عناصر به ترتیب به مؤلفه های ذخیره و پردازش و ساختار دانش سازمانی می باشد. در میان عناصر فناوری اطلاعات، میزان توجه به هر دو عنصر در حد متوسط است. در عنصر کسب و کار دانش، دانش به عنوان یک منبع راهبردی شناخته شد. همچنین مقایسه دیدگاه-ها در خصوص میزان توجه به عناصر معماری مرجع مدیریت دانش نشان داد که کارکنان دارای کمترین میزان توجه و مدیران بیشترین میزان توجه را قائل شدند. میزان پیاده سازی هر یک از عناصر معماری مرجع مدیریت دانش در مرکز، عنصر کسب وکار دانش، عنصر فناوری اطلاعات و عنصر مدیریت دانش از وضعیت نامطلوبی برخوردارند.
۱۰۰۵.

آیا این گره کور است؟ تحلیل و ارزیابی برنامه های درسی علم اطلاعات و دانش شناسی از منظر شناختی و دانشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا علم اطلاعات و دانش شناسی برنامه درسی طبقه بندی بازنگری شده بلوم مهارت های شناختی انواع دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۲۶۶
مقدمه: شیوه تهیه برنامه درسی و کیفیت محتوای آن، با مهارت و توانمندی دانش آموختگان ارتباط مستقیم دارد. هدف این مطالعه، تحلیل برنامه درسی دانشگاهی علم اطلاعات و دانش شناسی در مقاطع مختلف تحصیلی است. در این پژوهش وضعیت این برنامه ها بر پایه طبقه بندی بازنگری شده بلوم و در دو جنبه وضعیت ابعاد دانش (واقعی، مفهومی، فرایندی و شناختی) و وضعیت مهارت های شناختی (یادآوری، درک، کاربرد، تحلیل، ارزیابی و آفرینش) بررسی شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است که با رویکرد کیفی و با استفاده از شیوه تحلیل محتوا (کیفی و کمّی) انجام شد. جامعه این پژوهش، آخرین ویرایش برنامه های درسی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی بود که در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا مورد بررسی قرار گرفت. ابزار این پژوهش، سیاهه وارسی بود که ساخت آن مبتنی بر طرح طبقه بندی بازنگری شده بلوم توسط اندرسون و کراسول (Anderson, & Krathwohl, 2001) انجام شد. برای تحلیل داده ها نرم افزار 2018 MAXQDA به کار رفت و بررسی پایایی با استفاده از شیوه توافق بین کدگذاران میزان 5/95 درصد را نشان داد. یافته ها: یافته ها نشان داد از منظر مهارت های شناختی در برنامه درسی مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، مهارت های سطح پایین شناختی بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند اما تناسب و تقدم مهارت های هر سطح رعایت نشده است. در برنامه های درسی مقطع دکتری میزان تأکید بر مهارت های هر دو سطح یکسان است. از منظر دانشی نیز در مقطع کارشناسی بسامد دانش فرایندی و در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری بسامد دانش مفهومی بیش از انواع دانش های دیگر است. همچنین مشخص شد برنامه های رشته/گرایش ها در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تفاوت هایی در جنبه های شناختی و دانشی دارند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد بر پایه طبقه بندی بازنگری شده بلوم، هدف های رفتاری برنامه های درسی رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در هر سه مقطع با وضعیت مطلوب فاصله دارند و بازنگری این برنامه ها ضروری است.
۱۰۰۶.

شناسایی عوامل و مؤلفه های مؤثر براطلافرینی در ایران، همراه با ارائه الگوی نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: اطلافرینی مؤلفه های اطلافرینی کارآفرینی با اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۵۵۶
مقدمه: اطلافرینی کارآفرینی با اطلاعات است و به اطلافرینان کمک می کند تا بتوانند در محیط رقابتی بازار، به ایجاد ارزش افزوده بپردازند و با سودآوری در این عرصه پاداش های مورد انتظار را دریافت نمایند. از این رو، این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اطلافرینی و دستیابی به الگوی نظری اطلافرینی در ایران انجام شده است. روش شناسی : این پژوهش از نوع کاربردی است، که با رویکرد کیفی و روش نظریه مداخله گر یا داده بنیاد انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را 30 نفر از متخصصان و خبرگان در سه قلمرو علم اطلاعات و دانش شناسی، مدیریت و کارآفرینی و فناوری اطلاعات تشکیل میدهند، که با استفاده از نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق بود، که تا رسیدن به مرحله اشباع ادامه داشت. داده ها به روش های کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. حاصل این مصاحبه ها، مجموعه ای از مضامین اولیه بود که طی فرایند کدگذاری باز، گردآوری و از درون آن ها مفاهیم اولیه و مقوله های عمده استخراج شد. در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها با عناوین: شرایط علی، پدیده محوری، راهبردها، عوامل مداخله گر، شرایط مداخله گر و پیامدها در قالب پارادایم کدگذاری محوری تعیین و در ادامه در مرحله کدگذاری انتخابی نیز، سیر داستان ترسیم و نظریه مداخله گر ارائه گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، اطلافرینی در ایران متأثر از عوامل ساختاری، رفتاری، مداخله گر و راهبردی است. همچنین هریک از عوامل مؤلفه هایی دارند که شناسایی و اعلام شدند. شکل ساختار سازمانی، هم راستایی (فلت) پیشنهاد شده است. نتایج: مهمترین عامل در ایجاد پدیده اطلافرینی، وجود اطلاعات و بازیابی آن است که در دو بعد نیاز اطلاعاتی و ایجاد ارزش افزوده، اطلافرینی را تحت تأثیر قرار می دهد. باتوجه به عوامل و مؤلفه های شناسایی شده، الگوی نظری ارائه شد. در این الگو، کلیه عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اطلافرینی در ایران اعم از انسانی، دانشی، اقتصادی، فنی، بافتی و مداخله گر مدنظر قرار گرفته است. الگوی ارائه شده می تواند به عنوان نقشه راه و راهنمای جامعی برای کلیه افراد، سازمان های دولتی و مؤسسه های خصوصی علاقه مند به اطلافرینی در کشور استفاده شود.
۱۰۰۷.

مروری بر عوامل روان شناختی و نوع جست وجوی مؤثر بر اضافه بار انتخاب در نظام های بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: نظریۀ اضافه بار انتخاب عوامل روان شناختی نوع جست وجو تیپ شخصیتی نظام های بازیابی اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۴۹۰
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر عوامل روان شناختی و نوع جست وجو بر اضافه بار انتخاب در نظام های بازیابی اطلاعات انجام شد. روش شناسی: ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ با رویکرد مروری توصیفی به منظور تجمیع دیدگاه ها در نظریۀ اضافه بار انتخاب و ﺑﺮاﺳﺎس ﻣﻄﺎﻟﻌۀ ﻣﺘﻮن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ نظریۀ اضافه بار انتخاب انجام شد. جمع آوری مقالات با استفاده از کلمات کلیدی اثر انتخاب های خیلی زیاد، بیش انتخابی، استبداد انتخاب، پارادوکس انتخاب و فریب انتخاب و ترکیب آن ها با کلمات کلیدی عوامل مؤثر، عوامل تعدیل کننده، نظام های بازیابی اطلاعات، تیپ شخصیتی، گوگل و همچنین کلمات کلیدی Too-much-choice Effect، Hyperchoice، Tyranny of Choice، Paradox of Choice و The Lure of Choice با ترکیب کلمات کلیدی Maximizer، Satisficer، Type of Search، Modulators، Google در پایگاه های اطلاعاتی SID، Magiran و موتور جست وجوی گوگل Sciencedirect و Google Scholar در طی سال های 1990 تا 2016 انجام شد. یافته ها : از 115 مقالۀ یافت شده، در نهایت 47 مقاله برای مطالعه انتخاب شد و در سه گروه عمده قرار گرفت. گروه اول مقالات مرتبط با نظریۀ اضافه بار انتخاب، گروه دوم مقالات مرتبط با دلایل نارضایتی افراد از گزینه های زیاد و گروه سوم مقالات مرتبط با عوامل مؤثر در رخداد اضافه بار انتخاب بود. مقالات این گروه خود به دو دستۀ عوامل روان شناختی و نوع جست وجو تقسیم شدند. نتایج این مطالعه علاوه بر شناسایی عوامل نارضایتی افراد، نشان داد که دو عامل تیپ شخصیتی و نوع جست وجو از عوامل مؤثر در نارضایتی و به عبارتی وقوع اضافه بار انتخاب هستند. نتیجه گیری : برپایۀ یافته ها عوامل نارضایتی افراد در هنگام مواجهه با نتایج بازیابی شدۀ زیاد در موتور جست وجوی گوگل شناسایی شد: محدودیت توانایی های شناختی و رخ دادن اضافه بار شناختی (نظریۀ اضافه بار شناختی)، احساس پشیمانی برای بررسی نکردن همۀ نتایج بازیابی و به دنبال آن احساس پشیمانی از گزینۀ انتخابی که خود منجربه اصطلاحاً «دانه چینی» یا گزینش با وسواس اطلاعات می شود (نظریۀ رویداد غیرمنتظره). مرور پژوهش های انجام شده در این حوزه مشخص کرد که در میان عوامل روان شناختی، تیپ شخصیتی و نوع جست وجو (جست وجوی خاص و عام)، عوامل مؤثر در رخداد اضافه بار انتخاب هستند. باتوجه به حرکت نظام های بازیابی اطلاعات به سمت شخصی سازی، درنظرگرفتن تیپ شخصیتی افراد و نوع جست وجو به بازیابی هایی با رضایت بیشتر کاربران منجر خواهد شد.
۱۰۰۸.

پروتکل های مبادله اطلاعات در کتابخانه های دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۹) 58 - 70

کلید واژه ها: مبادله اطلاعات کتابخانه دیجیتالی پروتکل های کتابخانه ای همکاری بین کتابخانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۴۳۵
هدف: شناسایی پروتکل های مبادله اطلاعات در کتابخانه های دیجیتالی و تعیین شاخص های اثرگذار در انتخاب و بهره گیری از آنها. روش شناسی: ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه پژوهشگرساخته بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شد. جامعه پژوهش 36 کتابخانه دیجیتالی است. یافته ها: پروتکل او.ای.آی. – پی.ام.اچ. با 80% استفاده، پرکاربردترین و او.ای.آی. – او.آر.ای. با 18% کمترین استفاده را داشت. کتابخانه های دانشگاهی، آموزشگاهی، و تخصصی بیشتر از پروتکل او.ای.آی. – پی.ام.اچ. استفاده می کنند. پروتکل Z39.50در کتابخانه های ملی و عمومی به کار رفته است. از اس.آر.یو./دبلیو. در کتابخانه های عمومی بیشتر استفاده می شود. بیشترین و کمترین استفاده از پروتکل ها به ترتیب در کتابخانه های تخصصی و آموزشگاهی است. نتیجه گیری: تنها استفاده از پروتکلZ39.50 تحت تأثیر فعالیت کتابخانه های دیجیتالی است. وجود منابع آرشیوی و اشیای فرهنگی- موزه ای باعث شده است کتابخانه ها بیشتر از پروتکل او.ای.آی.–پی.ام.اچ. اطلاعات استفاده کنند. استفاده از پروتکل Z39.50 و اس.آر.یو./دبلیو. تحت تأثیر استفاده از مدل جستجوی هم زمان و استفاده از او.ای.آی. – پی.ام.اچ. تحت تأثیر استفاده از مدل برداشت اطلاعات است.
۱۰۰۹.

طراحی و پیاده سازی یک سیستم بازیابی اسناد چاپی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۰) 58 - 70

کلید واژه ها: بازشناسی اسناد چاپی بازیابی اسناد چاپی کتابخانه دیجیتالی زیرکلمات زیرحروف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۵۶
هدف: معرفی، دسته بندی، و نقد پژوهش ها درباره سیستم های بازشناسی و بازیابی اسناد چاپی فارسی و پیشنهاد یک سیستم بازیابی اسناد چاپی با رویکردی نو. روش شناسی: شیوه ای جدید با رویکرد جداسازی، طراحی و سپس پیاده سازی شده است. برای آموزش و آزمایش سیستم، پایگاه داده ای شامل تصویر 50 صفحه متن فارسی در 5 قلم مختلف فراهم آمد. از نیمی از این داده ها برای آموزش و نیمی دیگر برای آزمایش سیستم استفاده شد. یافته ها: سیستم های بازشناسی یا بازیابی سند چاپی فارسی از یکی از سه رویکرد مبتنی بر جداسازی، مبتنی بر شکل کلی کلمه، و رویکرد ترکیبی پیروی می کنند. این پژوهش یک سیستم مبتنی بر جداسازی پیشنهاد و پیاده سازی و نتایج ارائه شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد نظام پیشنهادی، روش مناسبی برای پیاده سازی نظام های بازشناسی یا بازیابی اسناد فارسی است.
۱۰۱۰.

بازاندیشی هرمنوتیک در شکل گیری پژوهش های کیفی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با تأکید بر دیدگاه گادامر

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 123 - 148

کلید واژه ها: هرمنوتیک نظام های بازیابی اطلاعات روش کیفی علم اطلاعات و دانش شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۳۲۶
مقدمه: یکی از روش های تحلیل اطلاعات، روش هرمنوتیک است. این روش یکی از روش های تفسیر متون می باشد. هدف از پژوهش حاضر، بازاندیشی روش هرمنوتیک در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با تأکید بر دیدگاه گادامر و ارائه فرایند تحلیل با روش هرمنوتیک عینی در این حوزه است. روش: پژوهش حاضر از نوع مروری استدلالی–انتقادی است که در آن از روش های اسنادی و کتابخانه ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که می توان روش هرمنوتیک را به عنوان یکی از روش های تحلیل پژوهش کیفی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی بکار گرفت. آنچه که بین این حوزه با هرمنوتیک وجه مشترک دارد، همان تفسیر متن است که در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی منظور از متن، اطلاعات و یا هر پدیده ای که با اطلاعات سروکار دارد، می باشد. همچنین در نظام های بازیابی اطلاعات، ورود اطلاعات با پیش فهم امکانپذیر بوده و رفتارهای بازیابی توسط جستجوگر همانند متن در نظر گرفته می شود. نتیجه گیری: هرمنوتیک می توان به عنوان یک روش کیفی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در تولید دانش جدید مورد استفاده قرار گیرد. کاربرد هرمنوتیک در حوزه بازیابی اطلاعات به عنوان یک روش، ورود اطلاعات و رفتارهای فرد، متن و معنا در نظر گرفته می شود و ارزیابی آن نیز بر اساس پیش فرض هایی استوار است. همچنین مراحل هرمنوتیکی در قالب کلمه یا جمله به واحدهای معنایی تبدیل می شود و تفسیرها بر اساس این قالب های معنایی صورت خواهد گرفت و اشتراک واحدهای معنایی و ادغام آن ها منجر به تفسیر یا بازتولید متن خواهد شد.
۱۰۱۱.

نمایه سازی ماشینی مدارک حوزه بازیابی اطلاعات با استفاده از متن کاوی در نرم افزار «رپیدماینر»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰) 349-374

کلید واژه ها: نمایه سازی ماشینی دسته بندی رپیدماینر متن کاوی بازیابی اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۵ تعداد دانلود : ۸۰۳
سازگاری کدهای رده بندی و اصطلاحات نمایه سازی از یک اصطلاحنامه مدون با عبارات و کلماتی که به طور خودکار استخراج شده با استفاده از نمایه سازی ماشینی ایجاد می شود. در طراحی نظام نمایه سازی خودکار، کامپیوتر به طور کامل جایگزین انسان می شود. این پژوهش با هدف اس تخراج کلم ات کلی دی و شناسایی گرایش های موضوعی مقالات نمونه آماری در حوزه بازیابی اطلاعات و تخصص موضوعی نویسنده هر مقاله با روش متن کاوی و دسته بندی آنها با استفاده از هم رخدادی واژگان صورت گرفته است. روش این پژوهش از نوع کاربردی است و براساس مدل کریسپ [1] از مدل های فرآیند داده کاوی و الگوریتم های متن کاوی انجام گرفته است. جامعه پژوهش، 313 مقاله حوزه بازیابی اطلاعات نمایه شده در پایگاه نورمگز است. پس از نرمال سازی متن مقالات با نرم افزار ویراستیار، طی متن کاوی مقالات با نسخه 7.1 نرم افزار رپیدماینر، واژگان کلیدی از طریق محاسبه وزن آنها استخراج و داده ها با استفاده از دو الگوریتم کلاسیک دسته بندی یعنی ک.ان.ان. [2] و نایوبیز [3] تجزیه و تحلیل شدند. در پژوهش حاضر، کامپیوتر با کمک ابزارهای متن کاوی نرم افزار رپدماینر، متن ماشین خوان را با استفاده از بسامد واژه ها به طور خودکار نمایه سازی کرده است. بدین منظور با کمک عملگرهای ان-گرام [4] و محاسبه وزن کلمات براساس روش تی.اف ای.دی.اف . [5] ، اصطلاحات و مفاهیم کلیدی و تخصص موضوعی نویسنده هر مقاله در قالب 16 دسته بندی استخراج شده است. سرانجام برتری مدل ک.ان.ان. در دسته بندی موضوعات هسته مقالات این پژوهش با دقت 85 درصدی نسبت به مدل نایوبیز تایید شد . مشاهده نتایج محاسبه دقت های ماخوذه مدل ها، گواه کارایی قابل قبول نرم افزار رپیدماینر در نمایه سازی ماشینی متون است. نمایه سازی متون با استفاده از این روش، می تواند به بهبود نتایج بازیابی اطلاعات و جلوگیری از ریزش کاذب اطلاعات در پایگاه های اطلاعاتی کمک کند.
۱۰۱۲.

موانع و چالش های اشتراک گذاری داده های پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: اشتراک گذاری داده های پژوهشی داده های پژوهشی چالش های اشتراک داده اشتراک داده موانع اشتراک داده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۵۵۶
مقدمه : علیرغم مزایای متعدد اشتراک گذاری داده ها برای پژوهشگران، بسیاری از آنها از اشتراک گذاری داده ها خودداری می کنند. مقاله حاضر به بررسی موانع و چالش های اشتراک گذاری داده ها پرداخته است. روش شناسی : مطالعه حاضر به روش مروری، ادبیات حوزه اشتراک گذاری داده های پژوهشی را در پایگاه های معتبر علمی شامل وب آو ساینس، اسکوپوس، پابمد و همچنین پایگاه های جی استور، پراکوئست و ابسکو و همچنین گوگل اسکالر بدون محدودیت زمانی تا اول جولای 2016 را بررسی کرده است. یافته ها : مهم ترین موانع و چالش های پیش روی اشتراک گذاری داده های پژوهشی به پنج دسته کلی موانع فردی شامل تلاش، زمان و هزینه صرف شده، از دست رفتن فرصت های نشر، سوء تفسیر یا سوء استفاده از داده ها، موانع فرهنگی، رفتاری و انگیزشی شامل کمبود پاداش ها و مشوق های لازم جهت اشتراک گذاری، عدم تقدیر و تشکر مناسب توسط استفاده کنندگان مجدد از داده ها، عدم جبران متقابل از سوی پژوهشگران ثانویه و عدم اعتماد بین پژوهشگران در اشتراک گذاری داده ها، موانع سازمانی شامل عدم حمایت مناسب سازمانی، کمبود منابع مالی و انسانی مناسب، عدم وجود سیاست اشتراک گذاری داده ها توسط سازمان ها یا وجود خط مشی ها و سیاست های سخت گیرانه و موانع مالی و اقتصادی، موانع فنی شامل عدم وجود واسپارگاه های مناسب، عدم استفاده از استانداردهای داده ای و ابرداده ای مناسب و موانع زبانی و کیفیت داده ها و موانع حقوقی و قانونی شامل مالکیت داده ها و حق مؤلف، حساسیت داده ای، دسترسی و حق استفاده از داده ها و همچنین عدم آگاهی از مسائل حقوقی و قانونی مربوطه دسته بندی می شوند. نتیجه گیری : شناسایی موانع و محدودیت های پیش روی اشتراک گذاری داده های پژوهشی می تواند به عنوان چارچوبی جهت ترویج و افزایش اشتراک گذاری داده ها مورد استفاده قرار بگیرد.
۱۰۱۳.

ارزیابی عملکرد کتابخانه های دانشگاه رازی با استفاده از مدل کارت امتیازی متوازن (BSC)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 32 - 51

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد دانشگاه رازی کتابخانه های دانشگاهی مدل کارت امتیازی متوازن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۶۱
هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش ، ارزیابی عملکرد کتابخانه های دانشگاه رازی با استفاده از مدل کارت امتیازی متوازن (BSC)می باشد. همچنین در این پژوهش نقاط قوت و ضعف عملکرد کتابخانه های دانشگاه رازی تعیین می گردد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مدیران، کارکنان و کاربران کتابخانه های دانشگاه رازی می باشد. در این پژوهش از روش سرشماری و نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. همچنین داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تی تک نمونه ای و با استفاده از نرم افزار اس. پی . اس. اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد منظر مشتری بالاترین سطح توازن، و بعد از آن منظر مالی بهترین سطح توازن را داراست. دو منظر رشد و یادگیری و فرایندهای داخلی که مربوط به سطح عملکرد کارکنان کتابخانه های دانشگاه رازی است در پایین ترین سطح عملکرد قرار دارند. نتیجه گیری: عملکرد کتابخانه های دانشگاه رازی در بُعد رشد و یادگیری و فرایندهای داخلی نامتوازن است، به این معنی که کتابخانه های دانشگاه رازی نتوانسته در ارائه خدمات و توانمندسازی کارکنان خود موفق و به صورت مطلوب عمل کند. اما، عملکرد کتابخانه های دانشگاه رازی از بُعد مالی متوازن و قابل قبول است، به این معنی که مدیران کتابخانه های دانشگاه رازی، منابع مالی کتابخانه را به شیوه ای مناسب و مطلوب هزینه می کنند.
۱۰۱۴.

دانش و استفاده کتابداران از آلتمتریکس: موردکاوی کتابخانه های دانشگاهی وزارت علوم، تحقیقات، و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 53 - 77

کلید واژه ها: آلتمتریکس دگرسنجی وزارت علوم تحقیقات و فناوری وزارت عتف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی وزارت بهداشت کتابخانه های دانشگاهی اعضای هیأت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۳۷
هدف: در سال های اخیر شکل تازه ای از سنجه های ارزیابی پژوهش و پژوهشگران با نام آلتمتریکس (دگرسنجی ) طرح شده که به دنبال ردگیری توجه رسانه ای، بازدید، دانلود، و غیره درباره آثار دانشگاهی است. از نهادهای کلیدی که باید از این سنجه های نوظهور آگاهی داشته باشند کتابخانه های دانشگاهی هستند که به پژوهشگران خدمات سنجش پژوهش ارائه می دهند. هدف از این پژوهش آگاهی از میزان آمادگی کتابخانه های دانشگاهی برای ارائه این نوع خدمات تازه است. روش/رویکرد: برای دستیابی به اهداف پژوهش از روش پیمایشی بهره برداری شده است. جامعه آماری این پژوهش کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وزارت عتف و بهداشت شهر تهران (شامل 105 نفر) بود. اطلاعات لازم با یک پرسشنامه محقق ساخته، دربردارنده سه بخش و 20 گویه گردآوری شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهند که دانش و استفاده کتابداران برای پاسخگویی به درخواست کاربران کافی نیست و آمادگی این نهادها برای خدمت رسانی در زمینه آلتمتریکس پایین است. هم چنین، هیچ تفاوت معناداری میان میزان دانش و استفاده کتابداران دو وزارت از سنجه های آلتمتریکس نیست. افزون بر این، بیش تر کتابداران نیازمند کارگاهی آموزشی برای یادگیری استفاده از سنجه های آلتمتریکس هستند. اصالت/ارزش: این اولین پژوهشی است که به دنبال آگاهی از میزان آشنایی و استفاده کتابداران کتابخانه های دانشگاهی ایران از آلتمتریکس است. کاربرد اجرایی: دانش و مهارت کتابداران در کتابخانه های بررسی درباره سنجه های آلتمتریکس کافی نیست و مدیران این کتابخانه ها برای زیست پذیری و مرتبط ماندن با جامعه خود نیازمند توجه جدی تر به آموزش کتابداران در زمینه بکارگیری این خدمات تازه برای کاربران هستند.
۱۰۱۵.

شاخص های عملکرد کتابخانه های دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۰) 24 - 44

کلید واژه ها: کتابخانه های دیجیتالی سنجش عملکرد کیفیت سنجی الگوهای ارزیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۵۱۸
هدف: شناسایی الگوهای سنجش کیفیت عملکرد کتابخانه های دیجیتالی به منظور استخراج معیار برای ارزیابی عملکرد کتابخانه های دیجیتالی. روش شناسی: محتوای 18 مقاله از میان 66735 مقاله مرتبط با کیفیت سنجی خدمات کتابخانه های دیجیتالی از پایگاه های معتبر بین سال های 2000 تا 2018 براساس معیارهای کیفی مبتنی بر هدف، ارزیابی و مقالات نهایی انتخاب و تحلیل شد. به منظور یکپارچه سازی نتایج جستجو از نرم افزار اندنوت استفاده شد. اعتبارسنجی نتایج با استفاده از روایی صوری و نظر متخصصان بیرون از گروه پژوهش احراز شد. یافته ها : کیفیت سنجی عملکرد کتابخانه های دیجیتالی دارای رویکرد ترکیبی شامل کاربردپذیری، کارکرد، و دسترس پذیری است. پژوهش ها در سه بُعد به ترتیب 8/38%، 5/55% و 3/33% بود. نتیجه گیری: رویکرد ترکیبی به سبب بهره گیری از معیارهای پذیرفتنی برای ارزیابی عملکرد کتابخانه های دیجیتالی مناسب است.
۱۰۱۶.

رویکردی اکوسیبرنتیکی به آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۵ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۹۶) 15-41

کلید واژه ها: آموزش کتابداری آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی اکوسیبرنتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۲ تعداد دانلود : ۳۸۰
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه الگویی نظری برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. به همین منظور، ضمن پرداختن به مفاهیمی از نظریه های اکولوژی و سیبرنتیک و پیوند آن ها با یکدیگر، رویکرد جدیدی تحت عنوان «اکوسیبرنتیک» معرفی و تشریح می شود. روش: این پژوهش به روش سندی انجام شده است. مرور مفاهیم سیبرنتیک و اکولوژی و مطالعات انجام شده درباره آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی برای گردآوری اطلاعات موردنیاز به کار گرفته شده است. یافته ها: رویکرد اکوسیبرنتیکی به آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی، همانند اکوسیستم های زیستی، هم زمان به دو عامل اصلی محیط و ارکان آموزش رشته توجه دارد. رویکرد اکوسیبرنتیکی به مطالعه روابط تعاملی میان ارکان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی و محیط پیرامونی آن می پردازد و آینده آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی را تابعی از تعامل میان ارکان آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی و محیط پیرامون آن به علاوه سیستم های دریافت کننده بازخورد و پیش خورد می داند. اصالت/ارزش: نگرش های مطرح شده درباره آینده علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان در چهار گروه جای داد. نخست، نگاه بدبینانه نسبت به آینده و اعتقاد به سناریوی انقراض و نابودی است. گروه دوم قائل به تمایز میان «کتابداری» و «علم اطلاعات» و دیگر عناوین جدید هستند. آن ها جامعه کتابداری را از خوش بینی محض درباره سهم بالای خود در مشاغل آینده جامعه اطلاعاتی برحذر داشته اند. به عبارتی، در اینجا با چالش کتابداری با مفهوم سنتی آن و علم اطلاعات و دیگر رشته های همنام به معنای مدرن آن درگیرند. گروه سوم معتقدند که راه رسیدن به آینده از گذشته و حال می گذرد. علم اطلاعات و دانش شناسی برای ادامه حیات باید به عوامل درون و برون رشته ای توجه کند. درواقع، این دیدگاه به پیشرفت و ادامه حیات به صورت پیوسته و بدون تغییرات اساسی اشاره دارد. گروه چهارم نیز آینده ای مطلوب برای علم اطلاعات و دانش شناسی قائل هستند. آن ها راز و رمز دستیابی به این آینده مطلوب را برنامه ریزی و طراحی سیستم آموزشی با هدف آموزش دانشجویان نسل آینده دانسته اند. این پژوهش برای نخستین بار با رویکردی اکوسیبرنتیکی به تحلیل برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران پرداخته و می تواند مبنایی برای آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی باشد.
۱۰۱۷.

تاثیر اکتساب دانش و جو سازمانی بر عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان رشت

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال ششم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 25 - 41

کلید واژه ها: اکتساب دانش جوسازمانی عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۳۹
هدف این پژوهش تأثیر اکتساب دانش و جوسازمانی بر عملکرد شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهرستان رشت است. پژوهش حاضر، کاربردی و شیوه انجام گرفتن آن همبستگی است. جامعه آماری شامل کتابداران مشغول به کار کتابخانه های عمومی شهرستان رشت در سال 1398 بود. آزمودنی های این پژوهش 80 نفر بودند که از روش نمونه گیری در دسترس برای انتخاب استفاده شد. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه های محقق ساخته ی توصیف جوسازمانی، پرسشنامه اکتساب دانش و پرسشنامه عملکرد شغلی کارکنان بود که اعتبار آن ها با استفاده از روش روایی محتوا و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. رابطه بین متغیرها با ضریب همبستگی پیرسون و پیش بینی عملکرد شغلی کتابداران از طریق اکتساب دانش و جوسازمانی با محاسبه رگرسیون اندازه گیری شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که همبستگی مثبت و معنی داری بین اکتساب دانش با عملکرد شغلی (29/0=r و 01/0>P) و همچنین بین جوسازمانی با عملکرد شغلی (30/0=r و 01/0>P) وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای اکتساب دانش و جوسازمانی 9 درصد از تغییرات عملکرد شغلی را تبیین می نمایند. با توجه به یافته های به دست آمده، طراحی و برگزاری برنامه ها و کارگاه های آموزش برای آگاه سازی کتابداران در جهت آموزش انواع دانش ها، به وجود آوردن محیط شغلی و کاری مطلوب و تأثیر آن بر عملکرد شغلی بسیار ضروری است تا از این طریق بتوان با ارتقا میزان دانش کتابداران کتابخانه ها، میزان عملکرد شغلی آن ها را بهبود بخشید.
۱۰۱۸.

ارزیابی تطبیقی کارایی ساختار نحو نظام های شناسگر دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۹۹) 201-232

کلید واژه ها: شناسگر دیجیتال ساختار نحو رشته شناسگر ارزیابی تطبیقی کارایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۳۳۰
نظام های شناسگر دیجیتالی به عنوان یکی از اصلی ترین حوزه های کاربرد در رویکرد «وب قابل شناسایی» در تئوری شئ دیجیتالی مطرح شده اند. بر اساس ماهیت این شناسگرها، که مبتنی بر سازوکار وضوح، طراحی و پیاده سازی شده اند و با شناسگرهای دیگر متفاوت است، ساختار نحو (رشته شناسگر) این شناسگرها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نحوِ شناسگر مجموعه ای از قوانینی است که برای ترکیب کاراکترها برای شکل گیری یک رشته شناسگر مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این پژوهش ارزیابی کارایی ساختار نحو نظام های شناسگر دیجیتالی است. به منظور دستیابی به این هدف، بر مبنای روش ارزیابی روشنگرانه، فرآیندی شامل دو گام طراحی و اجرا شد. در گام نخست اقدام به طراحی چارچوب پایه ارزیابی کارایی ساختار نحو به روش دلفی شد. چارچوب پایه ارزیابی استخراج شده در این گام شامل 11 شاخص کارایی از جمله: یکتایی، قابلیت ماشین خوانی، ثبات، قابلیت همکاری، سادگی، مقیاس پذیری، اثبات پذیری، گرانولیته، عدم حساسیت کاراکتر، قابلیت نقل انسانی و قابلیت وضوح نحو است. درگام دوم، با استناد به چارچوب پایه طراحی شده، اقدام به ارزیابی تطبیقی 6 نظام شناسگر دیجیتال مطرح در سطح جهان به روش «تاپسیس» شد. نتایج این ارزیابی نشان داد که نظام های «دی.اُ.آی.» و «یو.سی.آی.» انطباق بالا و نظام های «هندل»، «آ.ر.ک.»، «یو.آر.ان.» و «پی.یو.آر.ال.» انطباق متوسطی را با شاخص های کارایی ساختار نحو نظام های شناسگر دیجیتالی دارند. در تحلیل این نتایج نیز راهکارهای نظام های با کارایی بالا در اثبات پذیری رشته شناسگر، از جمله بکارگیری سازوکار وضوح، پروتکل « TCP/IP » و استفاده از شناسگرهای دارای ارقام چک اعتبار در پسوند، و همچنین مزایای استفاده از کدهای توصیف کننده به ویژه در شناسایی دقیقتر شئ مورد شناسایی مورد بحث قرار گرفته است. این نتایج می تواند توسط کاربران این نظام ها و شناسگرهای آن و همچنین پژوهشگران این حوزه مورد استفاده قرار گیرد.
۱۰۱۹.

ارزش آفرینی مشترک میان ذی نفعان (کاربران، کتابداران و طراحان) نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۹۹) 261-290

کلید واژه ها: ارزش آفرینی مشترک مدل های ذهنی نقشه سلسله مراتبی ارزش نظام های اطلاعاتی کتابخانه های دیجیتال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۴۷۸
نظام های اطلاعاتی (مانند پایگاه های اطلاعاتی و نظام های کتابخانه ای) با ذی نفعان گوناگونی در ارتباطند و میان این ذی نفعان شکافِ شناختی وجود دارد. به بیان دیگر، بررسی دیدگاه ذی نفعان در قلمرو نظام های اطلاعاتی و این که چگونه می اندیشند و چه ارزش هایی را در استفاده از این نظام ها دارند، اهمیت پیدا می کند. بهره مندی از دانش همه افرادی که ذی نفع یک محصول هستند، می تواند به بهبود محصول و ارائه خدمات نوآورانه و ارزش آفرینی برای همه آن ها منجر گردد. این امر با واکاوی ساختارِ دانشی ذی نفعان و کشف ارزش های مورد نظر آن ها در استفاده از یک محصول یا خدمت قابل دستیابی است. هدف این پژوهش، بررسی ساختارِ شناختی گروه های سه گانه ذی نفع نرم افزار های کتابخانه دیجیتال ایران (کاربران، کتابداران و طراحان) بر پایه نظریه وسیله-هدف و ترسیم نقشه شناختی آن ها در استفاده از این نرم افزار ه است. پژوهش حاضر تلاش دارد بازنمونی از مدل های ذهنی ذی نفعان نرم افزا ر های کتابخانه های دیجیتال را ترسیم کند. این بازنمون، با ترسیم نقشه سلسله مراتبی ارزش (نقشه شناختی اجماعی) آنها امکان پذیر است و به ارزش آفرینی مشترک از طریق شناخت نیازها و انتظارهای ذی نفعان از این نظام های اطلاعاتی منجر می شود. این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر رویکرد، شناختی است که با شیوه پیمایشی و رویکرد ترکیبی در گردآوری داده ها انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل دو گروه نرم افزارهای کتابخانه های دیجیتال در ایران (آذرخش، پاپیروس و ثنا) و ذی نفعان این نرم افزارها (16 کاربر، 21 کتابدار و 5 طراح) بودند. گردآوری داده ها با مصاحبه (تکنیک نردبان سازی) و تحلیل محتوای آن ها با روش کیفی جهت دار (با استفاده از نرم افزار MaxQDA ) انجام شد. با ترسیم نقشه سلسله مراتبی ارزش (نقشه شناختی) ذی نفعان مشخص شد، سه ارزش نهایی: «دسترسی سریع به منابع اطلاعاتی»، «کشف (بازیابی) منابع اطلاعاتی مورد نظر» و « اشاعه و به اشتراک گذاری اطلاعات و دانش» و همچنین، ارزش ابزاری «کسب اطلاعات بیشتر درباره منبع اطلاعاتی»، پیامدهای کارکردی «پرهیز از اتلاف وقت در جستجو» و «بالابردن دقت در جستجو» و پیامدهای روانی-اجتماعی « احساس راحتی در استفاده از نظام » و «ابهام زدایی از نیاز اطلاعاتی» بیش از همه مورد توجه ذی نفعان قرار دارند . طراحان نرم افزار های کتابخانه دیجیتال لازم است ارزش ها، پیامدها و ویژگی های مهم ذی نفعان را برای طراحی این نرم افزار ها مورد توجه قرار دهند تا بتوانند نیازهای اساسی و انتظارهای بنیادین ذی نفعان این نظام ها را برآورده سازند .
۱۰۲۰.

تبیین عوامل مؤثر بر رعایت اخلاق پژوهش دانشجویان و مقایسه سهم آن ها در زیرگروه های مختلف آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: اخلاق پژوهش عوامل فردی عوامل محیطی سازمانی دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۳۴۲
مقدمه: پرورش و توسعه اخلاق پژوهش در فارغ التحصیلان دانشگاهی از اهمیت وافری در نظام های آموزش عالی کشورهای پیشرو و اسناد فرادست دانشگاه های ایران به شمار می رود. هدف پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر رعایت، تعیین اهمیت و سهم عوامل اثرگذار بر رعایت اخلاق پژوهش در میان دانشجویان گروه های مختلف تحصیلی بود. روش شناسی : از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 95 1394 بود. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران تعیین و به شیوه روش نمونه گیری سهمیه ای 400 نفر تعیین گردید. یافته ها: از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته که به منظور سنجش میزان رعایت اخلاق پژوهش و تعیین عوامل مؤثر بر آن طراحی و تدوین شده بود؛ جمع آوری گردید. برای پاسخ دهی به سؤالات پژوهش از آزمون های رگرسیون چندگانه و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتیجه گیری: از میان متغیرهای مؤثر تنها دو مؤلفه محدودیت زمانی و فشارهای محیطی، قابلیت پیش بینی رعایت اخلاق پژوهش را دارند. نتایج آزمون ها نشان داد که بین گروه های تحصیلی تفاوت معناداری در رعایت اخلاق پژوهش وجود دارد. میانگین رعایت اخلاق پژوهش در گروه علوم دامی کشاورزی از سایر گروه ها بیشتر بود، سپس رعایت اخلاق پژوهش به ترتیب در گروه های علوم پایه و علوم انسانی و در نهایت در گروه فنی مهندسی دیده شد. با توجه به تأثیر پژوهش در سرنوشت جامعه، سوگیری اخلاق در پژوهش می تواند مبدأ شکل گیری رفتارهای غیراخلاقی عمده تری گردد؛ بنابراین بهتر است با شناخت سایر عوامل، در جهت بهبود رعایت اخلاق پژوهش در دانشگاه ها مبادرت شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان