درخت حوزه‌های تخصصی

منطقة آذربایجان شرقی ـ بویژه تبریز ـ از جمله سرزمینهایی است که به علت دارا بودن شرایط مناسب برای ایجاد تحولات فرهنگی و هنری در عصر قاجار، بستر مناسبی برای خلق آثار تجلید روغنی در خور توجه بوده که شاخص ترین نمونه های آن در موزه های تبریز موجود است. در این مقاله، با بررسی میدانی آثار تجلید روغنی نایاب عصر قاجار در تبریز، شاخصهای این نوع جلدها از حیث نقشها و طرحهای به کار رفته، مطالعه شده است

هدف: این پژوهش بررسی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع­یابی دبیران مقطع متوسطه در دبیرستان­های شهر اندیمشک می­باشد. روش/رویکردپژوهش: نوع تحقیق توصیفی و روش آن پیمایشی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می­باشد. جامعه مورد تحقیق شامل 531 نفراز دبیران دبیرستان­های دولتی آموزش و پرورش شهر اندیمشک در سال تحصیلی 1387- 1388 بوده است. ازتعداد 531 نفر برطبق جدول کرجسی ومورگان240 نفر به­صورت نمونه­گیری تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده­ها با کمک نرم­افزار آماری اس.پی.اس.اس. صورت گرفت. یافته­ها: یافته­ها نشان داد که بیشترین هدف و انگیزه دبیران از جست­وجوی اطلاعات بالا بردن معلومات عمومی می­باشد. مهم­ترین منبع رسمی کسب اطلاعات دبیران، کتاب می­باشد. اکثریت قریب­به­اتفاق دبیران کتاب­های درسی را جوابگوی نیازهای اطلاعاتی خود نمی­دانند. دبیران منابع چاپی را جهت رفع نیازهای اطلاعاتی خود برمنابع غیرچاپی ترجیح می­دهند. مهم­ترین مشکل در جریان اطلاع­یابی دبیران، کمبود وقت می­باشد. دبیران نقش اینترنت را در تامین نیازهای اطلاعاتی خود موثر می­دانند و مهم­ترین دلیل عدم استفاده از اینترنت را، نداشتن وقت کافی عنوان کرده­اند. از نظر دبیران مهم­ترین کمبود در کتابخانه محل کار، غنی نبودن منابع کتابخانه بوده است . مهم­ترین اولویت دبیران جهت استفاده از منابع اطلاعاتی مختلف، بالا بردن اطلاعات تخصصی می­باشد. نتیجه­گیری: با آنکه اینترنت به­عنوان مهم­ترین منبع الکترونیکی برای رفع نیازهای اطلاعاتی دبیران ذکر شده است، اما ضعف مراکز در ایجاد مراکز اینترنتی به­عنوان نکته ضعف مهمی در این مراکز تلقی می­شود. در این زمینه استفاده از اینترنت در کتابخانه­ها و وجود سیستم کامپیوتری جهت استفاده دبیران توصیه می­گردد.

هدف: پیامدهای سیاست تعیین مدیران کتابخانه های دانشگاهی ایران از میان اعضای هیئت علمی و انجام وظیفه آنها به صورت غیرتمام وقت بر ایفای نقش مدیریتی شان. روش: داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 17 نفر از مدیران کتابخانه های دانشگاهی در سه شهر اصفهان، تهران و مشهد بدست آمده و داده ها با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری، و گزینشی تحلیل شده اند. یافته ها: همه مدیران عضو هیئت علمی اعم از متخصص (کتابدار) و غیرمتخصص (غیرکتابدار) که عموما به صورت غیر تمام وقت به مدیریت کتابخانه نیز می پردازند، بی علاقگی خود را به نفش مدیریتی خود ابراز داشتند. آنها به سبب ایفای همزمان چند نقش، دچار کمبود وقت و توجه برای رسیدگی به مسئولیت مدیریتی خود هستند و از این رو تعارض زیادی را تجربه می کنند. آنها نقش آموزشی/پژوهشی خود را ترجیح می دهند و هویت خود را با دو نقش اخیر تعریف می کنند. در مورد مدیران غیر متخصص، به علاوه، تلقی موقتی بودن نقش مدیریت و نداشتن تخصص در ایفای نقش، بی علاقگی آنها را تشدید می کند. مدیران متخصصِ تمام وقت، بر عکس، به سبب حضور مستمر در محیط کتابخانه و داشتن تخصص و علاقه، به نحو محسوس با نقش مدیریتی خود ارتباط عاطفی برقرار و هویت خود را با آن تعریف می کنند. اصالت: بررسی پیشینه ها حاکی از آن است که تا کنون پژوهشی با موضوع شناسایی عوامل موثر در ایفای نقش مدیریتی ِ مدیران کتابخانه های دانشگاهی انجام نشده است. کاربرد: نتایج این تحقیق می تواند به تغییر و پیش گرفتن سیاست متفاوتی برای تعیین مدیران کتابخانه های دانشگاهی منجر شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان بهره مندی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و کتابخانه های تابعه از سبک مدیریت مشارکتی انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و جامعه پژوهش، کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور در اداره کل استان تهران و کتابخانه های عمومی استان تهران می باشند. بدین منظور گروه نمونه به تعداد 221 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته است. به منظور انجام تحلیل های آماری از آزمون همبستگی اسپیرمن، آزمون t یک نمونه ای، و آزمون کولموگروف – اسمیرنف استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میزان بهره مندی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و کتابخانه های تابعه از مشارکت های درون سازمانی در حد متوسط و مشارکت های برون سازمانی بالاتر از متوسط است. همچنین، یافته ها نشان داد که بین ویژگی های جمعیت شناختی (سابقه مدیریت و سابقه کار) با میزان مشارکت مدیران و کارکنان رابطه مثبت، و بین میزان تحصیلات و میزان مشارکت کارکنان رابطه منفی وجود دارد. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر به سنجش میزان بهره مندی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و کتابخانه های تابعه از سبک مدیریت مشارکتی در دو بُعد مشارکت های درون سازمانی و برون سازمانی پرداخته و دو بُعد حاضر را از وجوه مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار داده و از این جهت، جزو اولین تحقیقاتی است که این مبحث مدیریتی را در میان کارکنان نهاد کتابخانه های عمومی کشور مورد بررسی قرار داده است.

هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش مؤلفه های استرس شغلی و انتظار از شغل در نحوه اتخاذ راهبردهای مدیریت تعارض در میان کتابداران است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع تحلیل هبستگی است. در پژوهش حاضر به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 115 نفر به عنوان گروه نمونه از میان کتابداران کتابخانه های عمومی کشور انتخاب شد و پرسشنامه های منابع استرس (هلریگل و اسلوکام)، انتظار از شغل (لازیر)، و مدیریت تعارض (پوتنام و ویلسون) به وسیله آن ها تکمیل گردید و داده ها به کمک آزمون t مستقل، آزمون معناداری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه (گام به گام) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که در میان کتابداران، مؤلفه های مربوط به منابع استرس با راهبردهای مدیریت تعارض رابطه معنادار دارند. همچنین یافته ها حکایت از رابطه معنادار میان عوامل نگهدارنده با راهبرد راه حل گرایی و رابطه معنادار معکوس سابقه کار با راهبرد رقابت دارد. همچنین تفاوت کتابداران دارای تحصیلات کتابداری با کتابداران فارغ التحصیل سایر رشته ها از نظر راهبرد اتخاذی مورد بررسی قرار گرفته است. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر میتواند دستمایه خوبی در خصوص اتخاذ بهترین رویکردها جهت نیل به مناسب ترین راهبردهای مدیریت تعارض (که می توان از راهبرد راه حل گرایی نام برد) ارائه دهد و نقش و تأثیر ویژگی های جمعیت شناختی، میزان استرس، و توقع افراد از شغل را در اتخاذ این راهبردها نشان دهد.

امروزه، بسیاری از دانشگاه ها و آموزشکده ها و اتحادیه های خصوصی در حال سرمایه گذاری های کلان در طراحی نظام های یادگیری الکترونیکی هستند، فهم اینکه کدام عامل ها یا مؤلفه ها در اثربخشی این نظام ها از دید کاربران یا یادگیرندگان می تواند مهم تلقی شود، به این گونه مؤسسات کمک خواهد کرد تا خط مشی های مناسبی را برای سرمایه گذاری روی عامل های اثربخش و طراحی مجدد یا حذف عامل های غیر اثربخش به کار گیرند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف ارائه دیدی به نسبت جامع از اثربخشی نظام های یادگیری الکترونیکی به شناسایی عامل ها یا مؤلفه های مهم اثرگذار بر اثربخشی نظام های یادگیری الکترونیکی پرداخته و در این میان، دانشکده مجازی علوم حدیث شهر ری را به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار داده است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع مطالعات پیمایشی بوده است. جامعه آماری آن را همه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته های تحصیلی آموزش مجازی دانشکده یادشده تشکیل می دادند که تعداد آنها در سال تحصیلی 89-1388، 1926 نفر بوده و از این میان، تعداد 325 نفر نمونه به شیوه در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، ""پرسشنامه سنجش ارزشمندی-رضایتمندی از خصوصیات نظام های یادگیری الکترونیکی"" لوی بوده است ( (Levy 2006. برای تعیین روایی ابزار یادشده از شیوه های روایی محتوایی و سازه و صوری استفاده شد و برای تعیین میزان پایایی آن از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید. بر این اساس، میزان پایایی محاسبه شده برای این پرسشنامه در سازه های ارزشمندی و رضایتمندی به ترتیب 95/0 و 94/0 بود. نتایج حاصل از تحلیل داده های جمع آوری شده این پژوهش نشان داد که دو سازه ارزشمندی و رضایتمندی ساختارهای عاملی متفاوتی داشته و تحلیل عاملی هریک منجر به استخراج عامل های متفاوتی شده است. از این رو تحلیل عاملی، تأییدی در سازه ارزشمندی منجر به استخراج چهار عامل پشتیبانی محیطی یادگیرنده ها، فنّاوری، پشتیبانی فنّی و همکلاسی ها، و درس و استاد با واریانس تراکمی حدود 5/61% گردید. به علاوه، نتیجه تحلیل عاملی تأییدی در سازه رضایتمندی نیز منجر به استخراج عوامل چهارگانه درس و استاد، قابلیت دسترسی، فنّاوری و پشتیبانی فنّی، و یادگیرنده و همکلاسی ها با واریانس تراکمی حدود 50% شد. علاوه بر اینها، نتایج این بررسی نشان داد که هیچ گونه رابطه معنی داری میان سازه های ارزشمندی و رضایتمندی وجود ندارد و این دو، سازه های مستقل و متفاوتی هستند.

همگام با گسترش فناوریهای اطلاعات و ارتباطات و نفوذ آن در جنبه­های مختلف زندگی، تحصیل و حرفه، دستیابی به سواد اطلاعاتی، لازمه و پیش نیاز بقا در جامعة­ دانش­مدار امروز است. درباره این نوع از سواد، منابع فراوانی انتشار یافته که هدف همة آنها، شناساندن مفهوم و محتوای مورد بحث در سواد اطلاعاتی و هموارسازی دستیابی به هدفهای آن بوده است. هدف این نوشتار، بررسی آثار فارسی موجود در این حوزه از جمله کتاب، پایان­نامه، طرحهای پژوهشی، همایشها و مقاله هایی است که در حوزه سواد اطلاعاتی در ایران چاپ و منتشر شده و در پیشبرد این حوزه مؤثر واقع شده اند. بررسیها مبیّن آن است، با گذشت 15 سال از طرح بحث سواد اطلاعاتی در ایران، روندی رو به رشد در انتشار منابع به چشم میخورد. آثار موجود در این حوزه، اعم از کتاب و مقاله، بیشتر تألیفی هستند، اما آثار ترجمه ای نیز ارزشمندند. این حوزه مورد توجه کتابداران، متخصصان تعلیم و تربیت و تا حدودی رایانه قرار گرفته است، لیکن همانند سایر نقاط دنیا، کتابداران طلایه­داران این حوزه هستند. در حیطة پژوهشهای سواد اطلاعاتی، به طور عمده، بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی افراد مورد توجه بوده است. نبود منابعی در حوزة سواد اطلاعاتی و کتابخانه های عمومی، کاملاً آشکار و عمده توجه آثار این حوزه معطوف به کتابخانه های دانشگاهی است. رویکرد عملگرایی به سواد اطلاعاتی نسبت به مبناگرایی و جنبه های زیربنایی مانند تفکر انتقادی و تحلیلی و اهمیت وافر مهارتهای فناوری اطلاعات، نکته ای است که در اکثر منابع انتشار یافته در این حوزه مشهود است. برداشت اشتباه از مفهوم سواد اطلاعاتی و تلقی سواد رایانه ای یا سواد کتابخانه ای و یا رفتار اطلاعیابی به عنوان سواد اطلاعاتی، نکته قابل تأملی است که هنوز با انتشار روزافزون منابع علمی در این حوزه، به چشم میخورد

هدف : در این پژوهش سعی کردیم با شناسایی و بررسی چهل کتابخانه دیجیتالی کودکان ویژگی­های محتوایی مهم­تر را شناسایی کنیم. روش/رویکرد پژوهش : برای بازیابی این کتابخانه با کلید واژه­های مختلف در موتورهای جست­وجوی گوگل و یاهو جست­وجو انجام گرفت. پس از آن سیاهه­ای بر اساس کلیه ویژگی­های موجود در این کتابخانه­ها تهیه و سپس این سیاهه در اختیار صاحب­نظران ایرانی قرار گرفت.لازم به ذکر است که این صاحب­نظران را اعضای شورای کتاب کودک و کتابداران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تشکیل داده اند. یافته­ها : با تلفیق نظرات صاحب­نظران و در نظر گرفتن گرفتن درصد فراوانی برای دو گزینه « زیاد » و « خیلی­زیاد » ، ویژگی ­ های مهم شناسایی شد ند. ویژگی­های مهم شناسایی شده ویژگی­هایی بودند که بیش از هفتاد درصد پاسخ­گویان گزینه­های مهم و بسیار مهم را در مورد آنها انتخاب کرده­اند. پنجاه و شش ویژگی محتوایی مهم­تر انتخاب شده به هفت گروه کلی تقسیم و سپس هر گروه به زیر­مجموعه­های مربوطه تقسیم­بندی شدند. نتیجه­گیری : طراحان وب­سایت­های کتابخانه­های دیجیتالی انگلیسی زبان کودکان ویژگی­های محتوایی را چندان مورد توجه قرار نداده­اند و شاید یکی از دلایل این امر تنوع بسیار زیاد مطالبی باشد که هر کتابخانه می­توانسته در وب­سایت خود قرار دهد. مقایسه ویژگی ­ های محتوایی در کتابخانه ­ های دیجیتالی کودکان با مجموع نظرات صاحب ­ نظران نشان می ­ دهد که بسامد کم برخی از این ویژگی ­ ها دلیل بر بی ­ اهمیتی آنها نمی ­ باشد بلکه تغییر در محمل ­ های اطلاعاتی و ظهور کتابخانه ­ های دیجیتالی مفاهیم و ویژگی ­ های جدیدی را مطرح ساخته و با توجه به نوظهور بودن آن ­ ها، تعدادی از این ویژگی ­ ها در تعداد کمتری از کتابخانه ­ ها دیده شده ­ اند.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر استنادی مقاله های مجلات علمی- پژوهشی فارسی زبان ایران در سه حوزه موضوعی علوم پزشکی، علوم کشاورزی و علوم انسانی است که در پایگاه استنادیSID نمایه شده اند. روش: در این پژوهش از روش تحلیل استنادی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه مقاله های دارای 2 استناد و بیش از 2 استناد مجلات علمی- پژوهشی فارسی سه حوزه علوم پزشکی، علوم کشاورزی و علوم انسانی که بین سال های 80 تا 85 منتشر شده و در پایگاه SID نمایه شده اند تشکیل میدهد. برای انتخاب مقالات از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. ابتدا اطلاعات کتابشناختی هر مقاله و نیز اطلاعات کتابشناختی مربوط به استنادهای آن ها از پایگاه SID استخراج گردید. برای تحلیل آماری داده ها نیز از نرم افزار اس پی اس اس استفاده شد. یافته ها : با توجه به نتایج پژوهش میانگین استنادی سه حوزه مورد بررسی 08/3 استناد به دست آمد. همچنین براساس نتایج حاصل از تحلیل های استنباطی تفاوت معنی داری بین سه حوزه موضوعی از لحاظ تأثیر استنادی وجود ندارد. در کل، یافته های این پژوهش نشان داد نرخ استنادی مقاله های مجلات علمی- پژوهشی فارسی زبان ایران بسیار پایین است و بسیاری از آن ها هیچ استنادی دریافت نکرده اند؛ بنابراین باید در استفاده از استنادهای این مقاله ها در امر ارزیابی تأثیر علمی پژوهشگران با احتیاط عمل شود. اصالت/ارزش: تعداد استنادهای مقاله های مجلات علمی به عنوان یک شاخص مهم برای ارزیابی تأثیر انتشارات یک کشور بر جامعه علمی مورد استفاده قرار می گیرد؛ ازاین رو این پژوهش وضعیت تأثیر استنادی مقاله های مجلات علمی- پژوهشی فارسی زبان ایران در سه حوزه موضوعی علوم پزشکی، علوم کشاورزی و علوم انسانی را روشن می کند.

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تعیین وضعیت کیفیت محتوای نمایه های استنادی WoS و Scopus در مقایسه با یکدیگر است. بدین منظور، ابتدا معیارهای نهایی ارزیابی کیفیت محتوای نمایه های استنادی تدوین شد و سپس، بر اساس این معیارها، کیفیت نشریات نمایه شده دو حوزه موضوعی «انسانی، اجتماعی و هنر» و «پزشکی، مهندسی، کشاورزی و علوم پایه» در نمایه های استنادی Scopus و WoS در مقایسه با یکدیگر و با توجه به هفت شاخص کلی مورد بررسی و تطبیق قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که در حوزه های موضوعی «انسانی، اجتماعی و هنر» بجز شاخص های «اعتبار و شهرت پدیدآورندگان» و «مدیریت» که در هر دو شاخص نیز پایگاه WoS نسبت به پایگاه Scopus از کیفیت بالاتری برخوردار بود، در بقیه شاخص ها کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه های Scopus و WoS یکسان است. همچنین، در حوزه های موضوعی «پزشکی، مهندسی، کشاورزی و علوم پایه»، در دو شاخص «هدف، محتوا و دامنه» و «کیفیت استنادی» کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه های Scopus و WoS یکسان است، در حالیکه در سه شاخص «اعتبار علمی»، «اعتبار و شهرت پدیدآورندگان» و «مدیریت» نشریات نمایه شده پایگاه WoS نسبت به پایگاه Scopus از کیفیت بالاتری برخوردار است. همچنین، کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه Scopus در دو شاخص «روزآمدی، ثبات و پایداری» و «سهولت دسترسی، بازیابی و استفاده» در این حوزه بیشتر از کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه WoS است.

هدف: تحقیق حاضر با هدف شناسایی رابطه رهبری تحول آفرین و رفتار مدنی سازمانی در کتابخانه های دانشگاه تهران و مشخص نمودن میزان پیش بینی پذیری رفتار مدنی سازمانی بر اساس ابعاد رهبری تحول آفرین و سهم تبیینی هرکدام از آن ها انجام شده است. روش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف یک تحقیق کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی به شمار می آید. جامعه آماری شامل کتابخانه های دانشگاه تهران و کارکنان شاغل در آن ها می باشد. داده های مطالعه با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از آزمون های همبستگی و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: نتایج آزمون فرضیه ها نشان دهنده این است که بین ابعاد رفتار آرمانی، نگرش آرمانی، تحریک ذهنی و ملاحظات فردی با رفتار مدنی سازمانی رابطه معنی داری وجود دارد. بین عامل کلی رهبری تحول آفرین و رفتار مدنی سازمانی نیز رابطه معنی داری در سطح یک درصد وجود دارد. همچنین از بین مولفه های رهبری تحول آفرین، رفتار آرمانی و نگرش آرمانی به اندازه 7/20 درصد از واریانس رفتار مدنی سازمانی را به طور معنی داری پیش بینی می کنند.

هدف: زمینه­های پیدایش و زوال نخستین انجمن کتابداران ایران (اکتا) در این مقاله بررسی شده است. نظریه فضای اجتماعی پییر بوردیو به­عنوان چارچوب نظری برای تحلیل به­کار گرفته شده است. روش/رویکرد پژوهش: اسناد و مدارک دست اول مربوط به انجمن کتابداران ایران بین سال­های 1344 تا 1360 برای به­دست آوردن داده­های پایه مورد استفاده قرار گرفت. داده­های پایه با مصاحبه با فعالان اکتا، که دسترسی به آنها میسر بود، تکمیل شد. روش تدوین تاریخ شفاهی در انجام مصاحبه­ها به­کار گرفته شد. یافته­ها: اکتا در فضای برخوردار از ثبات سیاسی و رونق نسبی اقتصادی ایران، در دهه 1340/1960م. شکل گرفت و با استفاده از منابع عمومی در اختیار وزارت تازه تاسیس آموزش عالی، فعالیت­های آموزشی و انتشاراتی خود را توسعه بخشید. تا یکسال پس از انقلاب اسلامی 1357/1979 اکتا دارای ماهیت علمی و حرفه­ای بود. اعضای تازه وارد به انجمن، بعد از انقلاب، فعالیت­های انجمن را به سمت فعالیت­های صنفی با گرایش خاص سیاسی سوق دادند. این فعالیت­های ایدئولوژیک موجب شد که بسیاری از متخصصان کتابداری از ادامه همکاری خود با انجمن دست بکشند، بودجه آن قطع شود و به­خاطر از دست دادن وجهه علمی بسیاری به آن بدبین شوند؛ تا جایی که بعد از دومین گروه عضو شورای انجمن، بعد از انقلاب، دیگر کسی داوطلب شرکت در فعالیت­های انجمن نشد و انجمن بدون اعلام رسمی منحل شد.

نتایج تحقیقات و تولیدات علمی که از طریق نشریات به دست کاربران مختلف می رسد عاملی مؤثر در توسعه کشور است. همچنین، نشریات نقش بسیار مهمی در رشد و پیشرفت رشته های علمی دارند و از ملاک های ارزیابی وضعیت رشته های علمی مختلف هستند. توجه به کیفیت و کمیت مجلاتی که در کشور منتشر می شوند مبنایی برای برنامه ریزی ارتقاء رشته های دانشگاهی نیز تلقی می گردد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی - تطبیقی و با هدف بررسی تعداد مجلات علمی که در رشته های کشاورزی و منابع طبیعی در ایران منتشر می شود و وضعیت نمایه شدن آنها در پایگاه های اطلاعاتی مختلف و رتبه بندی رشته ها و همچنین ناشران مجلات علمی مختلف انجام شده است. در پایان بر اساس نتایج تحقیق، توصیه های عملی برای ارتقاء جایگاه مجلات علمی کشور، به طور عام و نشریات کشاورزی و منابع طبیعی ایران، به طور خاص ارائه شده است.

هدف: هدف پژوهش حاضر، کشف و تعیین رفتار اطلاعیابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی کرمانشاه در محیط وب است. روش: روش تحقیق بهکار گرفته شده در بخش کمی، پیمایشی بوده و در بخش کیفی نظریهپردازی دادهبنیاد است. تحلیل دادهها با استفاده از ویرایش 11 نرم افزار اِس. پی. اِس. اِس در بخش تحقیق پیمایشی و در بخش کیفی با استفاده از نظریهپردازی دادهبنیاد متأثر از الگوی مهو و تیبو انجام شده است. یافتهها: پژوهش حاضر در خصوص میزان آشنایی دانشجویان با روشها و ابزارهای جستوجو، میزان آشنایی دانشجویان با انواع منابع وب، و رفتار اطلاعیابی دانشجویان رشتههای مختلف در سطوح جستوجو، دستیابی و پردازش به نتایج معنیداری دست یافت. همچنین دادههای حاصل از آزمون لون نشان داد که رفتار اطلاعیابی دانشجویان رشتههای فنی در سطح بالا و رشتههای کشاورزی و علوم انسانی در سطح پایین است. در بخش کیفی، نتایج نشان میدهد که الگوی اطلاعیابی مناسب دانشجویان دارای هشت مرحله است که سه مرحله شروع، پیگیری و مرور در سطح جستوجو، دو مرحله گزینش و بهروزرسانی در سطح دستیابی، و سه مرحله فایل کردن، آرشیو کردن و سازماندهی اطلاعات در سطح پردازش میباشد. اصالت/ ارزش: بر اساس تحقیقاتی از این دست می توان به پیش بینی نیازهای اطلاعاتی و تسهیل مسیرهای اصلی دسترسی کاربران به منابع پرداخت و به کاربران کمک کرد تا با اتلاف وقت کمتر و بهرهوری بیشتر به اطلاعات مورد نیاز خود دست یابند.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی نیازهای اطلاعاتی دانش آموزان ناشنوا و کم شنوای مدارس استثنائی شهر شیراز از دیدگاه معلمان آنان و نقش کتابخانه های مدارس استثنائی شیراز در برآوردن این نیازها انجام شده است. روش: در این پژوهش که در آن از روش پیمایشی استفاده شده است، نظرات 44 نفر از معلمان مدارس ناشنوا و کم شنوا از طریق پرسشنامه گردآوری شد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم-افزار اِس. پی. اِس. اِس انجام شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که نیازهای اطلاعاتی دانش آموزان ناشنوا و کم شنوای مدارس استثنائی شیراز شامل: اطلاعات عمومی، منابع اطلاعاتی کمک درسی، و تفریح و سرگرمی می-باشد و از نظر معلمان، مناسب ترین شکل تأمین منابع اطلاعاتی، کتاب به همراه سی دی یا دی وی دی همراه با زبان اشاره می باشد. از نظر معلمان، منابع اطلاعاتی موجود چندان تأثیری در رشد مهارت های اجتماعی دانش آموزان ناشنوا و کم شنوا ندارد و دانش آموزان ناشنوا و کم شنوا قادر به خرید و استفاده از منابع اطلاعاتی موجود نیستند. 2/52 درصد از معلمان معتقدند که دستگاه های ارتباطی مناسب (تله تکست، چت نوشتاری و ....) برای استفاده دانش آموزان وجود ندارد، و میزان استفاده دانش آموزان از کتابخانه مدرسه بسیار کم است و دانش آموزان از وجود منابع اطلاعاتی در کتابخانه مدرسه خود آگاهی کافی ندارند وکیفیت کتابخانه های مدرسه پایین است. اصالت/ارزش: یافته های این پژوهش می تواند به مسئولان امور در شناسائی نیازهای اطلاعاتی گروه ویژه ای از افراد جامعه و تلاش برای رفع این نیازها، و همچنین به والدین و معلمان دانش آموزان ناشنوا و کم شنوا کمک کند تا با اشتراک مساعی به رفع نیازهای اطلاعاتی این گروه خاص از دانش آموزان بپردازند.

هدف : هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان رضایتمندی نابینایان از خدمات کتابخانه­ای نابینایان استان آذربایجان شرقی می­باشد. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش پیمایشی توصیفی است. کتابخانه­ها ابتدا از نظر منابع اطلاعات و نیروی انسانی و فضا مورد توصیف شده­اند. سپس با استفاده از پرسشنامه از 353 نفر شهروند نابینا که عضو کتابخانه­های نابینایان در استان آذربایجان شرقی هستند، در مورد کیفیت خدمات کتابخانه­ها نظرخواهی شده است. تحلیل داده­ها در بخش توصیفی با استفاده از جداول فراوانی، و در بخش استنباطی با استفاده از آزمون­های خی­دو و تی نسبت به آزمون فرضیه­ها انجام شده است. یافته­ها : رضایت نابینایان در سطح متوسطی ( 65 درصد) قرار دارد و یشترین رضایت از رفتار کتابداران ( 62 درصد) و کمترین رضایت از دسترسی به کتابخانه ( 68 درصد) است. نتیجه­گیری: توسعه مجموعه کتابخانه از نظر مجموعه و تجهیزات، جذب نیروی انسانی متخصص در کتابداری، شناساندن اهمیت کتاب و کتابخانه است.

هدف: پژوهش حاضر عناصر درگاه های دانش، در درگاه های دانشگاهی خارجی را ارزیابی و برای طراحی درگاه های دانشگاهیِ دانش مدار الگویی ارائه کرده است. روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از سیاهه ارزیابی محقق ساخته (شامل 33 عنصر درگاه دانش)، 19 درگاه بررسی شده است. یافته ها : از 19 درگاه دانشگاهی مورد مطالعه، درگاه دانشگاه ادینبورگ دارای 21 عنصر؛ آتاباسکا و بوفالو دارای 20 عنصر؛ لازال، راتگرز، و تکنولوژی ویرجینیا دارای 18 عنصر؛ و درگاه کالج شریدان دارای 17 عنصر است. دیگر درگاه های دانشگاهی، کمتر از نیمی از عناصر سیاهه ارزیابی را داشتند. نتیجه گیری : بیشتر درگاه های دانشگاهی بررسی شده، از عناصر درگاه های دانش کمترین استفاده را کرده اند و در طراحی خود از عناصری که باعث اشتراک دانش و انتقال آن می شود، کم بهره برده اند. لازم است ضمن بازنگری درگاه های طراحی شده، به این بُعد از قابلیت های درگاه های دانشگاهی توجه بیشتری شود.